Μια έκθεση φωτογραφιών ενός διεθνούς Ελληνα σκηνοθέτη. Το μουσικό σύμπαν της Ελλάδας στις τελευταίες δεκαετίες του 20ού αι. Η σύγχρονη «λοξή» χορογραφική ανάμνηση από τις «Χίλιες και μία νύχτες». Η σχέση πατέρα – κόρης σε μια περιστρεφόμενη ουτοπία. Αν η ποικιλομορφία είναι ο ένας άξονας του καλλιτεχνικού προγράμματος της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, η οικογένεια είναι ο δεύτερος και πιο βασικός για φέτος.
Με αφορμή τη συμπλήρωση μισού αιώνα από την ίδρυση του Ιδρύματος Ωνάση και 15 ετών από τη δημιουργία της Στέγης, ο πυρήνας του προγραμματισμού που ανακοινώθηκε χθες κλείνει μέσα του την οικογένεια όχι μόνον ως βιολογικό δεσμό, αλλά και ως κοινότητα, ως πεδίο μνήμης και μέλλοντος, ως πυρήνα ζωής.
Πώς χτυπάει στ’ αλήθεια η καρδιά μας μιλώντας για οικογένειες; Είναι καρδιοχτύπι χαράς, είναι αγωνία, είναι εκνευρισμός; Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος, Αφροδίτη Παναγιωτάκου, περιγράφει τη θεματική «Οικογένειες» με τον δικό της τρόπο: «Τις αγαπάμε, δεν τις αντέχουμε, μας αγαπάνε, τις απορρίπτουμε. Βλέπουμε τις παλιές φωτογραφίες και δακρύζουμε. Αυτή τη σεζόν στη Στέγη Ωνάση ξεδιπλώνεται ένα πολύμορφο οικογενειακό πορτρέτο, μέσα από έργα που μιλούν για την εγγύτητα και την απόσταση, τον έρωτα και την απώλεια, την ανάγκη να ανήκεις και τον φόβο να χαθείς, ιστορίες που μας προσκαλούν να επανεξετάσουμε τι σημαίνει “οικογένεια” σήμερα».
Η σεζόν ανοίγει δυναμικά με το έργο «Το παρελθόν» του Ζουλιέν Γκοσλέν (16-19/10), βασισμένο σε κείμενα του Λεονίντ Αντρέγιεφ, ένα θεατρικό ρέκβιεμ για τον 20ό αιώνα, τον έρωτα και τον ουμανισμό, με ζωντανή κινηματογράφηση και επταμελή θίασο. Ακολουθεί ο «Οιδίποδας» του Ρόμπερτ Αϊκ (20/11), σε ελληνική παραγωγή, ενώ ο Μαριάνο Πενσότι παρουσιάζει την «Αχόρταγη σκιά» (5/3/26), μια παράσταση για την απουσία και την εξιδανίκευση των πατέρων.
Μια συγκινητική ιστορία για τον δεσμό πατέρα – κόρης που κατοικούν σε διαφορετικούς πλανήτες, μια ποιητική εξερεύνηση της οικογένειας, πέρα από σύνορα και καταστροφές, θα παρουσιάσει ο σκηνοθέτης Τιάγκο Ροντρίγκες με το έργο «Απόσταση» (7-10/5), στο πλαίσιο ενός αφιερώματος που θα κάνει η Στέγη στον καλλιτεχνικό διευθυντή του Φεστιβάλ Αβινιόν και αγαπητό σκηνοθέτη του ελληνικού κοινού. Η «Απόσταση» έκανε πρεμιέρα στο φετινό Φεστιβάλ της Αβινιόν, όπως επίσης το έργο «NÔT», που θα δούμε στη Στέγη, της τολμηρής, ανίερης, εκρηκτικής Μαρλένε Μοντέιρο Φρέιτας, μια παράσταση που ανασύρει την πράξη επιβίωσης της Σεχραζάντ, που κάθε βράδυ αφηγείτο ημιτελείς ιστορίες για να αποφύγει τη θανάτωσή της από τον βασιλιά-σύζυγό της. Τον Μάρτιο, τη σκηνή της Στέγης θα καταλάβουν ο Γιάννης Αγγελάκας και ο σκηνοθέτης Γιώργος Γούσης στο «Μπλουζ του Μικρού Πρίγκιπα» (12/3), μια μουσικοθεατρική εμπειρία σαν ηλεκτρομαγνητικό κύμα από λόγια και μουσικές.
«Τις αγαπάμε, δεν τις αντέχουμε, μας αγαπάνε, τις απορρίπτουμε», σημειώνει η καλλιτεχνική διευθύντρια Αφροδίτη Παναγιωτάκου για τη φετινή θεματική «Οικογένειες».
Νέος χώρος
Το Onassis Ready, ένας νέος βιομηχανικός χώρος 3.760 τ.μ. στον Αγιο Ιωάννη Ρέντη, θα εγκαινιαστεί τον Οκτώβριο και θα είναι αφιερωμένος στη δημιουργία, στην πρόβα και στον καλλιτεχνικό πειραματισμό. Εκεί, η Στέγη θα φιλοξενήσει κατ’ αρχάς μια έκθεση από τον διάσημο φωτογράφο μόδας Γιούργκεν Τέλερ («You Are Invited»,18/10), ενώ σε συνεργασία με το Eye Museum, η Τίλντα Σουίντον θα στήσει εκεί τη ρετροσπεκτίβα «On Going» με τους κινηματογραφικούς «συγγενείς» της, ανάμεσα στους οποίους θα βρούμε τους Αλμοδόβαρ, Γκουαντανίνο, Τζάρμαν και Τζάρμους (2/5).
Σινεμά
Ο νέος προγραμματισμός περιλαμβάνει επίσης τρεις πανελλήνιες κινηματογραφικές πρεμιέρες σε συμπαραγωγή με το Onassis Culture. Κατά ημερολογιακή σειρά θα δούμε τις ταινίες «Sacrifice» του Ρομέν Γαβρά (30/10), «Σπασμένη φλέβα» του Γιάννη Οικονομίδη (24/11) και το «How to Shoot a Ghost» του οσκαρικού Τσάρλι Κάουφμαν (10/12).
Η ενότητα «Λέξεις & Σκέψεις» θα φέρει στην Αθήνα και κατά τη νέα περίοδο μεγάλες διεθνείς προσωπικότητες. Η αρχή θα γίνει με τον εμβληματικό σκηνοθέτη Βιμ Βέντερς σε ένα τριήμερο αφιέρωμα με προβολή των ταινιών του και συζήτηση με αφορμή την επέτειο των 80 χρόνων από τη γέννησή του (14-16/11). Επίσης, ο κορυφαίος στοχαστής της εποχής μας για την ψυχική υγεία και την ανθρώπινη σύνδεση, ο Γκάκμπορ Μάτε, θα έρθει στην Αθήνα για να μιλήσει σχετικά με την ανάγκη κατανόησης και θεραπείας του τραύματος τον προσεχή Μάιο.
Μέσα στα πολλά και ποικίλα που μας επιφυλάσσει ο νέος προγραμματισμός ξεχωρίσαμε τα τέσσερα φωτογραφικά σύνολα της τελευταίας πενταετίας που θα παρουσιάσει ο σκηνοθέτης Γιώργος Λάνθιμος, με το πιο πρόσφατο να αποτυπώνει την Ελλάδα μέσα από το προσωπικό του βλέμμα στην έκθεση «The Photographs» (7/3) και την απόκτηση δύο νέων συλλογών: τη συλλογή του ραδιοφωνικού παραγωγού Γιάννη Πετρίδη, ένα μουσικό σύμπαν που, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Στέγης, ξεπερνά την έννοια του αρχείου και γίνεται πολιτιστική παρακαταθήκη, και το αρχείο του φωτογράφου Σπύρου Στάβερη, το οποίο αποτυπώνει την καθημερινή ζωή, την πολιτική και την Αθήνα όπως δεν την έχουμε ξαναδεί.
