Η εξαγγελία της μεγάλης έκθεσης με έργα Ραφαήλ (1483-1520) στο Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης για το 2026 αποτελεί σημαντική κορωνίδα για την ιστορία της τέχνης. Η διακύμανση του ενδιαφέροντος για τους μεγάλους καλλιτέχνες της Αναγέννησης, όπως και η εμβάθυνση της έρευνας γύρω από το έργο τους από τις νεότερες γενιές των ιστορικών τέχνης, είναι μια διαρκής και ανοικτή συζήτηση που έχει ξεκινήσει ήδη από τον 19ο αιώνα με την οργάνωση των μουσείων στη βάση που κατανοούμε σήμερα.
Η έκθεση για τον Ραφαήλ θα εγκαινιαστεί στις 29 Μαρτίου 2026 και αναγγέλθηκε με ενθουσιασμό καθώς πρόκειται για τη μεγαλύτερη διακίνηση έργων του καλλιτέχνη από την Ευρώπη προς τις ΗΠΑ. Μέγας χορηγός θα είναι η Morgan Stanley. Πάνω από 200 έργα του Ραφαήλ θα συγκροτήσουν μια έκθεση που έχει τη φιλοδοξία να είναι μια θεαματική μύηση στο πνεύμα του με επιλογή από δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές και με εργαλείο τη νέα θεωρητική εξέλιξη της έρευνας πάνω στη μοναδική αυτή περίπτωση της ιταλικής Αναγέννησης. Ορισμένα από τα έργα που θα έρθουν στο Μετροπόλιταν σπανίως «ταξιδεύουν». Από τα πιο φημισμένα έργα θα είναι η «Alba Madonna» (φωτογραφία), που θα έρθει από τη Νάσιοναλ Γκάλερι της Ουάσιγκτον, κορυφαίο έργο κάλλους και αρμονίας, το οποίο θα ενωθεί με τα προσχέδια σπουδές που κατέχει το Μουσείο Καλών Τεχνών της Λίλλης. Από το Λούβρο θα έρθει το «Πορτρέτο του Μπαλντάσαρ Καστιλιόνε», από τις σπουδαιότερες προσωπογραφίες της Αναγέννησης.
Επτά χρόνια προετοιμασίας
Για την έκθεση στο Μετροπόλιταν συμβάλλουν το Βρετανικό Μουσείο, το Ασμόλεαν της Οξφόρδης, η Πινακοθήκη Μπαρμπερίνι της Ρώμης, το Πράδο, η Πινακοθήκη Ουφίτσι της Φλωρεντίας, η Νάσιοναλ Γκάλερι του Λονδίνου, τα Μουσεία του Βατικανού και πλήθος ακόμη που δικαιολογούν την επταετή προετοιμασία της έκθεσης. Οπως δήλωσε η Κάρμεν Μπάρμπαχ, επιμελήτρια στο Τμήμα Χαρακτικών και Σχεδίων του Μετροπόλιταν, «η προετοιμασία αυτή μου έδωσε την ευκαιρία να επαναδιατυπώσω την άποψή μου γι’ αυτόν τον μοναδικό καλλιτέχνη».
Στην έκθεση θα υπάρχουν όλα τα εκφραστικά μέσα που χρησιμοποίησε ο Ραφαήλ στα 37 χρόνια της σύντομης ζωής του. Οπως λέει το Μετροπόλιταν, οι παραστατικές συνθέσεις του αποκαλύπτουν την απαράμιλλη αφηγηματική του ικανότητα, από τη ρηξικέλευθη αναπαράσταση του γυμνού γυναικείου σώματος ώς την απόδοση της Παρθένου με το Βρέφος. Για την ιστορία θυμίζουμε πως για την επέτειο των 500 ετών από τον θάνατο του Ραφαήλ είχαν οργανωθεί μεγάλες εκθέσεις στη Ρώμη (2020) και στο Λονδίνο (2022).
Ματιές στον κόσμο
ΣΟΜΕΡΣΕΤ
Νίκι ντε Σεν Φαλ
Σε μία από τις ωραιότερες τοποθεσίες, στην γκαλερί Ηauser & Wirth στο Σόμερσετ της Αγγλίας, συνεχίζεται η έκθεση με έργα δύο εμβληματικών προσωπικοτήτων, της Γαλλίδας πολυδιάστατης εικαστικού Νίκι ντε Σεν Φαλ (1930-2002) και του Ελβετού γλύπτη Ζαν Τενγκελί (1925-1991). Η έκθεση παρουσιάζει έργα σε χαρτί της Σεν Φαλ μαζί με γλυπτά της στους κήπους καθώς και μερικά από τα περίφημα κινητικά γλυπτά του Τενγκελί.
ΒΕΡΟΛΙΝΟ
Μεγάλη δωρεά
Πάνω από 200 έργα τέχνης αριθμεί η συλλογή του Κρίστοφ Μίλερ (1938-2024), η οποία δωρήθηκε μετά θάνατον στο Kupferstichkabinett, το Μουσείο Χαρακτικών και Σχεδίων του Βερολίνου. Είναι έργα σε χαρτί, από τον 18ο έως τον 20ό αιώνα και με άξονα την ανθρώπινη μορφή και τις κοινωνικές σχέσεις. Η συλλογή παρουσιάζεται τμηματικά σε τέσσερις διαδοχικές εκθέσεις. Εως τις 30 Νοεμβρίου θα παρουσιάζεται η δεύτερη έκθεση.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Λι Μίλερ
Στις 2 Οκτωβρίου εγκαινιάζεται στην Τέιτ Μπρίταιν στο Λονδίνο η μεγάλη έκθεση φωτογραφίας με έργα της ρηξικέλευθης Αμερικανίδας φωτογράφου και μοντέλου Λι Μίλερ (1907-1977). Η έκθεση θα παρουσιάσει περί τις 250 φωτογραφίες από όλες τις περιόδους της Μίλερ: γαλλικός σουρεαλισμός, μόδα και φωτογραφία πολέμου. Μια από τις λιγότερο γνωστές πλευρές του έργου της είναι οι λήψεις στην Αίγυπτο στη δεκαετία του 1930.
ΝΤΙΣΕΛΝΤΟΡΦ
Γυναίκες ζωγράφοι
Στo Kunstapalast, στο Μουσείο Τέχνης του Ντίσελντορφ, εγκαινιάζεται στις 25 Σεπτεμβρίου η έκθεση «Γυναίκες Καλλιτέχνες!» που προβάλλει το έργο μεγάλου αριθμού ξεχασμένων ή υποτιμημένων ζωγράφων του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα. Εμφαση δίνεται σε όσες ζωγράφους αποτελούσαν μέρος της καλλιτεχνικής ζωής του Ντίσελντορφ, το οποίο υπήρξε διεθνές καλλιτεχνικό κέντρο τον 19ο αιώνα. Η έκθεση φέρνει στο φως πάνω από 500 ονόματα.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Δανία 1900
Στην Πινακοθήκη Dulwich θα παρουσιαστεί το φθινόπωρο αφιέρωμα στη Δανή ζωγράφο Αννα Ανκερ (1859-1935), ως μία από τις σημαντικότερες γυναικείες μορφές στη Δανία του 1880-1920. Υπήρξε από τις λίγες γυναίκες της γενιάς της στη Δανία που αναγνωρίστηκε διεθνώς ως μια σημαντική ζωγράφος. Η έκθεση στο Λονδίνο συγκεντρώνει πάνω από 40 έργα της και δίνει τη δυνατότητα μιας φρέσκιας προσέγγισης της διαδρομής της.
