Ευτύχης Μπιτσάκης: Το ταγκό της Επιστήμης με την Ουτοπία

Ευτύχης Μπιτσάκης: Το ταγκό της Επιστήμης με την Ουτοπία

Απεβίωσε σε ηλικία 98 ετών ο καθηγητής Ευτύχης Μπιτσάκης, φιλόσοφος, φυσικός, συγγραφέας που άφησε πίσω του πλουσιότατο επιστημονικό και συγγραφικό έργο

2' 34" χρόνος ανάγνωσης
Φόρτωση Text-to-Speech...

Ομότιμος καθηγητής Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου των Ιωαννίνων, ο Ευτύχης Μπιτσάκης απεβίωσε την περασμένη Τρίτη, 19 Αυγούστου, σε ηλικία 98 ετών. Η ζωή του χάρισε πολύ χρόνο, κι εκείνος έβαλε πολλή ζωή στον χρόνο του. Φιλόσοφος, φυσικός, χημικός, ακαδημαϊκός, συγγραφέας, επιφυλλιδογράφος, περιστασιακός αγρότης, στρατευμένος κομμουνιστής, άφησε πίσω του πλουσιότατο επιστημονικό και συγγραφικό έργο, αν και για πολλούς από όσους είχαμε την τύχη να τον γνωρίσουμε από κοντά, το έργο της ζωής του ήταν η ίδια του η ζωή.

Γεννήθηκε τον Δεκέμβριο του 1927 στο ορεινό χωριό Κάδρος της Κρήτης, κοντά στη μαρτυρική Κάντανο, που ισοπεδώθηκε από τους ναζί. Γόνος αγροτικής οικογένειας που έχασε πολλά μέλη της στην Κατοχή και την Αντίσταση, οργανώθηκε στην ΕΠΟΝ το 1943. Συνέχισε την πολιτική του δραστηριότητα ως φοιτητής του Χημικού Τμήματος του Πανεπιστημίου της Αθήνας, συνελήφθη στη διάρκεια του εμφυλίου, καταδικάστηκε σε φυλάκιση 18 χρόνων και εξορίστηκε στη Γυάρο.

Αποφυλακίστηκε το 1955 και πήρε το πτυχίο του το 1958. Ελλείψει πιστοποιητικού κοινωνικών φρονημάτων, οι πόρτες για πανεπιστημιακή καριέρα στην Ελλάδα ήταν κλειστές. Ως στέλεχος της ΕΔΑ, είχε την ευθύνη για το περιοδικό «Σύγχρονα Θέματα» και αρθρογραφούσε σε τακτική βάση στην «Αυγή». Hδη τα επιστημονικά του ενδιαφέροντα στρέφονται προς τη Φυσική και τα επιστημολογικά ερωτήματα που θέτουν οι επαναστάσεις της Κβαντομηχανικής και της Σχετικότητας. Καρπός αυτών των αναζητήσεων ήταν το πρώτο του βιβλίο που εξέδωσε το 1965 με τίτλο «Φυσική και Φιλοσοφία» υπό το ψευδώνυμο Κώστας Πολίτης.

Την ίδια χρονιά εγκαταστάθηκε στο Παρίσι με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης και σπούδασε θεωρητική και πυρηνική Φυσική, εκπόνησε δύο διδακτορικές διατριβές και δίδαξε Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Paris XI και Φιλοσοφία των Επιστημών στο Paris VIII.

Την περίοδο της χούντας μετείχε δραστήρια στο αντιδικτατορικό κίνημα της Δυτικής Ευρώπης και διετέλεσε μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ από το 1968 μέχρι το 1973.

Τα έργα του γύρω από τη φιλοσοφία της σύγχρονης Φυσικής, όπως το «Διαλεκτική και Νεώτερη Φυσική» και «Η Φύση στη Διαλεκτική Φιλοσοφία», μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες και του χάρισαν διεθνή αναγνώριση. Μετά τη Μεταπολίτευση, επέστρεψε στην Ελλάδα, έγινε υφηγητής Θεωρητικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας και τακτικός ερευνητής στο Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών. Υπήρξε πρωτεργάτης των κύκλων διαλέξεων «Θεμέλια των Επιστημών» (1977-1981) στο Φυσικό Τμήμα του Πανεπιστημίου της Αθήνας, που συγκέντρωναν την αφρόκρεμα των θετικών επιστημών στην Ελλάδα. Το 1981 εξελέγη τακτικός καθηγητής στο Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων, όπου δίδασκε μέχρι να συνταξιοδοτηθεί, το 1993.

Πολυγραφότατος, ο Ευτύχης Μπιτσάκης εξέδωσε σειρά βιβλίων πάνω στη μαρξιστική θεωρία και φλέγοντα πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα. Το 1993 ίδρυσε το τριμηνιαίο θεωρητικό περιοδικό «Ουτοπία», το οποίο διηύθυνε επί τρεις δεκαετίες. Παρέμεινε στρατευμένος μέχρι το τέλος της ζωής του μέσα από τις γραμμές του Νέου Αριστερού Ρεύματος και της μετεξέλιξής του, της οργάνωσης Κομμουνιστική Απελευθέρωση. Στην πολιτική του κηδεία, στην Κάντανο, την περασμένη Πέμπτη, οι συντοπίτες του αποχαιρέτισαν με συγκίνηση τον ευθυτενή γέροντα που έβλεπαν κάθε χρόνο να φροντίζει τα αμπέλια του, να φτιάχνει το κρασί και τη ρακή του, ευγενής, προσηνής και απλός όπως τον θυμούνταν πάντα. Αφησε πίσω του τη σύζυγό του, τη ζωγράφο Μαρία Κοκκίνου, τον γιο του Γιάννη, φυσικό με ερευνητική ενασχόληση πάνω στον Μηχανισμό των Αντικυθήρων και πολλά πνευματικά παιδιά που θα τον θυμούνται με ευγνωμοσύνη.

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή

Editor’s Pick

ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΟΙ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ

MHT