ΜΑΪΚΛ ΚΡΑΪΤΟΝ & ΤΖΕΪΜΣ ΠΑΤΕΡΣΟΝ
Εκρηξη
μτφρ.: Μαρία Σπαθή
εκδ. Κέδρος, 2025, σελ. 464
Ο Μάικλ Κράιτον (1942-2008) υπήρξε φαινόμενο. Κανείς άλλος συγγραφέας δεν συνδύασε ποτέ μια ακραία εμπορική επιτυχία και ένα τόσο ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων. Ο Τζον Γκρίσαμ και ο Νταν Μπράουν τον ανταγωνίζονται στην εμπορικότητα, ο Ρόμπιν Κουκ στα δημοφιλή ιατρικά θρίλερ, δυο-τρεις άλλοι στα μπεστ σέλερ μυθιστορήματα με επιστημονικό και τεχνολογικό υπόβαθρο, ενώ αρκετοί μπορούν να καυχηθούν ότι έκαναν μεγάλες επιτυχίες στην τηλεόραση. Κανείς όμως δεν τα έκανε όλα αυτά ταυτόχρονα.
Συγγραφέας, σεναριογράφος, κινηματογραφικός σκηνοθέτης και τηλεοπτικός δημιουργός, ο Κράιτον, με σπουδές Ανθρωπολογίας και Ιατρικής στο Χάρβαρντ, παραμένει μοναδικός για την ποικιλία της συνεισφοράς του στην ποπ κουλτούρα. Εγραψε περιπετειώδη μυθιστορήματα («The Andromeda Strain», «Congo», «Sphere», «Rising Sun», «Disclosure», «Timeline», «Prey», και φυσικά το «Jurassic Park»), έγραψε και σκηνοθέτησε ταινίες («Westworld», «Coma», «The Great Train Robbery» κ.ά.) και δημιούργησε τη δημοφιλή ιατρική σειρά «Στην εντατική» («ER», 1994-2009). Αφιερωνόταν ψυχή τε και σώματι σε κάθε του πρότζεκτ, κάνοντας μεγάλη και επίπονη έρευνα πριν αρχίσει το γράψιμο. Εξ ου και δεν άφησε μόνο ένα προσχέδιο της «Εκρηξης» στα κατάλοιπά του, αλλά ένα ολόκληρο ογκώδες αρχείο που επεξεργαζόταν επί χρόνια.
Αυτό το αρχείο ακριβώς εμπιστεύθηκε η σύζυγός του, Σέρι Κράιτον, δεκαπέντε χρόνια μετά τον θάνατό του, στον Τζέιμς Πάτερσον. Ο Πάτερσον (1947) είναι μια επίσης πολύ ιδιαίτερη μορφή στον χώρο του εμπορικού μυθιστορήματος: δεν είναι μόνο ο δημιουργός των μυθιστορημάτων με ήρωα τον Αλεξ Κρος –ανάμεσα σε άλλες επιτυχημένες σειρές–, αλλά ο πιο επιτυχημένος και ταυτόχρονα πιο παραγωγικός συγγραφέας στον κόσμο. Με πάνω από 200 βιβλία στο ενεργητικό του –σε αρκετά από τα οποία συνεργάζεται με άλλους συγγραφείς–, έχει αφήσει τεράστιο αποτύπωμα στη σύγχρονη αστυνομική και μαζική λογοτεχνία, μετατρέποντας τη συγγραφή σε μια εντυπωσιακά επιτυχημένη επιχείρηση. Είναι όμως και ο συγγραφέας εκείνος που, όσο κανείς άλλος, στηρίζει εμπράκτως, επί δεκαετίες, τη φιλαναγνωσία διεθνώς, κάνοντας μεγάλες δωρεές κάθε χρόνο σε σχολικές βιβλιοθήκες, ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία και προγράμματα υποτροφιών.
Ο Πάτερσον λοιπόν ανέλαβε το καθήκον να πιάσει το βιβλίο του Κράιτον από εκεί που το είχε αφήσει εκείνος, και να παραδώσει ένα μυθιστόρημα αντάξιο του εμπνευστή του. Το κατάφερε; Η απάντηση είναι ένα μεγάλο «Ναι».
Δυσκολευόμαστε να θυμηθούμε πότε διαβάσαμε τελευταία φορά ένα μυθιστόρημα κλέβοντας όλη μέρα από τον χρόνο μας. Το βιβλίο είναι καλογραμμένο, οι πρωταγωνιστές αυθεντικοί (ή «αυθεντικά χολιγουντιανοί», καθώς πράγματι νιώθεις πως παρακολουθείς ένα μπλοκμπάστερ), οι καταστάσεις δραματικές, η επιστημονική βάση γερή (εκτιμήσαμε ιδιαιτέρως τη μετάφραση και την επιμέλεια της ελληνικής έκδοσης εδώ), και οι ανατροπές στην πλοκή βαλμένες εκεί που πρέπει.
Το σκηνικό μάς μεταφέρει στη Χαβάη, όπου ετοιμάζεται να εκραγεί το Μάουνα Λόα, το μεγαλύτερο ενεργό ηφαίστειο στον πλανήτη. Από μόνη της μια τέτοια έκρηξη συνιστά τεράστια απειλή για το νησί. Ωστόσο η κατάσταση περιπλέκεται δραματικά όταν αποκαλύπτεται ένα καλά κρυμμένο μυστικό: στο εσωτερικό του βουνού ο στρατός των ΗΠΑ έχει αποθηκεύσει εκατοντάδες δοχεία με ένα πειραματικό, εξαιρετικά τοξικό φυτοφάρμακο, ξεχασμένο εκεί από τη γραφειοκρατία. Αν η λάβα φτάσει στις εγκαταστάσεις αποθήκευσης και το υλικό απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα, θα προκληθεί μια καταστροφική αλυσίδα που θα αφανίσει κάθε μορφή ζωής στον πλανήτη…
Ιδανικό ανάγνωσμα για το καλοκαίρι, με μια πατίνα κλασικού θρίλερ που παίζει με τον χρόνο, γεμάτο κινδύνους, επιστημονικές προκλήσεις, εσωτερικές διαμάχες και προδοσίες, αλλά σύγχρονο, γενναιόδωρο, αληθοφανές και συναρπαστικό.
