Για την αγάπη και το μίσος μιλάει η όπερα «Νόρμα» (1831) του Βιντσέντζο Μπελίνι, για την εκδίκηση και τη συγχώρεση, για τον πόλεμο και την ειρήνη. Η κεντρική ηρωίδα του έργου, μια πρωθιέρεια των Δρυΐδων στη ρωμαιοκρατούμενη Γαλατία του 50 π.Χ., παραβαίνει τους όρκους της όταν αποκτά κρυφά δύο γιους με έναν Ρωμαίο ανθύπατο, ο οποίος όμως την εγκαταλείπει για μια νεαρή ιέρεια, ενώ οι Γαλάτες ζητούν εξέγερση. Ανάμεσα στον θυμό και στη γαλήνη, στην αντιζηλία και στην αποδοχή, η Νόρμα επιλέγει τη δραματική αυτοθυσία –μιλάμε για όπερα άλλωστε–, αλλά χωρίς κακία για όσα υπέστη. Eνα αφηγηματικό μείγμα που ενώ μοιάζει εκρηκτικό, τελικά, καθοδηγούμενο από τις μακρές και πλούσιες μελωδικές γραμμές του Μπελίνι, οδηγείται σε ένα φινάλε όχι ανώδυνο, αλλά ακέραιο και συναισθηματικά πλούσιο.
Αν είναι όντως έτσι, τότε η «Νόρμα», ως καλλιτεχνικό γεγονός, έμοιαζε ταιριαστή επιλογή για τη συνέχιση της παρουσίας του Μεγάρου Μουσικής στην Αρχαία Μεσσήνη, έναν από τους πιο γοητευτικούς και άρτια αναστηλωμένους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας – και όχι μόνο. Το Μέγαρο επισκέφθηκε το μνημείο για δεύτερη χρονιά (η πρώτη ήταν πέρυσι, με τον Λεωνίδα Καβάκο), τιμώντας έτσι σταθερά ένα χώρο χαρακτηρισμένο από το μέτρο, δηλαδή από τις αναλογίες αλλά και τις εντάσεις του, το ανθρώπινο αποτύπωμα και τα φυσικά χαρακτηριστικά του, όλα φανερωμένα από τον Πέτρο Θέμελη (1936-2023), που αφιέρωσε τη ζωή του στην ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου. Η παρουσίαση, σε συναυλιακή μορφή, της «Νόρμα» έγινε το περασμένο Σάββατο στο Αρχαίο Θέατρο της Μεσσήνης, από την επίσης εύρυθμη Καμεράτα, υπό τη διεύθυνση του επικεφαλής της, του διεθνώς καταξιωμένου αρχιμουσικού Γιώργου Πέτρου. Και αφού ξεκινήσαμε με αναλογίες και συμβολισμούς, ας σημειώσουμε έναν ακόμα: η «Νόρμα», από τους εμβληματικούς ρόλους της Μαρίας Κάλλας, παρουσιάστηκε σε ένα θέατρο που μικρή απόσταση το χωρίζει από το Νιοχώρι Μεσσηνίας, τόπο καταγωγής της Ελληνίδας σοπράνο.
Η Γαλλίδα μεσόφωνος Κατρίν Ντεέ, ευκρινής και άρτια στην ερμηνεία του πρωταγωνιστικού ρόλου, αντεπεξήλθε κατά τη γνώμη μας στις απαιτήσεις κομματιών δύσκολων όσο η διάσημη άρια «Casta Diva», της οποίας οι εκτενείς μουσικές φράσεις προϋποθέτουν γερά πατήματα. Διαθέτοντας εμπειρία στον ρόλο, η Ντεέ έδειξε να επιλέγει επίσης το μέτρο και να ελέγχει –ενίοτε ίσως περισσότερο από ό,τι χρειαζόταν– τα εκφραστικά της μέσα και τη δύναμη της φωνής της. Ελαφρώς πιο τολμηρή, η Ιταλίδα μεσόφωνος Ραφαέλα Λουπινάτσι χειροκροτήθηκε ζωηρά στο τέλος για τον τρόπο που απέδωσε τη νεαρή Ανταλτζίζα, με τις δύο μονωδούς να συνεργάζονται καλύτερα όσο το έργο προχωρούσε. Ο Ισπανός τενόρος Μόισες Μαρίν τόνισε τα χαρακτηριστικά του άστατου και τελικά μετανιωμένου ανθύπατου Πολιόνε, ενώ ο μπάσος Χριστόφορος Σταμπόγλης ήταν ένας στιβαρός Οροβέζο. Παραπάνω από πλήρεις και οι Διαμάντη Κριτσωτάκη (Κλοτίλδη) και Γιάννης Καλύβας (Φλάβιο).
Καθώς όμως η «Νόρμα» δεν είναι μόνο η… Νόρμα, ιδιαίτερη μνεία αξίζει στην εξαιρετική Καμεράτα και στον μαέστρο της, ο οποίος γνώριζε και αναδείκνυε όλα τα ύψη και τα βάθη του έργου, παρασύροντας τους μουσικούς του σε μια εκτέλεση πλούσια, εκφραστική, πολύπλευρη. Τη συνόδευε ενίοτε μια άλλη, παράλληλη συναυλία, από τα αμφίβια που ευδοκιμούν στο αποκατεστημένο από τον Θέμελη δίκτυο ομβρίων της Αρχαίας Μεσσήνης και των οποίων τα κοάσματα έμοιαζαν να αποτελούν ένα φυσικό συστατικό του όλου μέτρου και της ισορροπίας.
