Ο Γιάννης Μόσχος μεγάλωσε στη Γάβριανη Μαγνησίας. Από τις εκδόσεις Τόπος έχουν ήδη εκδοθεί δύο μυθιστορήματά του («Τοκορόρο» – 2019, «Και οι τέσσερις ήταν απαίσιοι» – 2021). Συμμετέχει σε συλλογικούς τόμους διηγημάτων. Είναι μέλος της ΕΛΣΑΛ (Ελληνική Λέσχη Συγγραφέων Αστυνομικής Λογοτεχνίας). Το «Αμνοί και Λέοντες» (Τόπος, 2025) είναι το τρίτο του μυθιστόρημα.
Ποια βιβλία έχετε αυτόν τον καιρό πλάι στο κρεβάτι σας;
Το «Στον ίσκιο της πυρκαγιάς» του Ερβέ Λε Κορ (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, μετάφραση: Γιάννης Καυκιάς) και την «Απάρνηση» του Αρη Μαραγκόπουλου (εκδόσεις Τόπος).
Ποιο ήταν το πιο ενδιαφέρον στοιχείο που μάθατε πρόσφατα χάρη στην ανάγνωση ενός βιβλίου;
Μπήκα στον κόσμο της Σβετλάνα Αλεξίεβιτς και είδα μια διαφορετική κατάσταση κατά τη μετάβαση από την κομμουνιστική ΕΣΣΔ στη σημερινή καπιταλιστική Ρωσία στο βιβλίο της «Το τέλος του κόκκινου ανθρώπου» από τις εκδόσεις Πατάκη, σε μετάφραση της Αλεξάνδρας Ιωαννίδου.
Βρήκατε ποτέ τον μπελά σας επειδή διαβάσατε ένα βιβλίο;
Μετράει το ότι κάποιες φορές, διαβάζοντας, έχασα τη στάση μου στο μετρό και ακολούθησε γκρίνια για την αργοπορία μου;
Περιγράψτε την ιδανική αναγνωστική συνθήκη.
Ιδανική είναι κάθε συνθήκη που μαγικά σού επιτρέπει να βυθιστείς στον κόσμο ενός βιβλίου, χωρίς συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Η ιδανική αναγνωστική συνθήκη για εμένα δεν περιλαμβάνει ησυχία, λίγο φως και ένα ποτό αργά το βράδυ ή ηλιοβασίλεμα και ακροθαλασσιές. Μπορώ να διαβάσω ακόμη κι αν δίπλα μου γίνεται χαλασμός, αρκεί να μπω στο βιβλίο. Η ιδανική συνθήκη είναι εσωτερική κατάσταση και δημιουργείται από τον αναγνώστη.
Υπάρχουν κάποια είδη λογοτεχνίας που προτιμάτε και άλλα που αποφεύγετε;
Αποφεύγω τα αισθηματικά βιβλία. Οι προτιμήσεις μου αλλάζουν με τα χρόνια. Μου αρέσουν τα αστυνομικά που εξετάζουν μια κοινωνική συνθήκη ή τον άνθρωπο και τα κίνητρά του, όχι τόσο τα whodunit (ποιος το έκανε), που επιμένουν στον γρίφο. Τελευταία, διαβάζω πολύ Ελληνες κλασικούς. Με αφορά το «γιατί». Δεν υπάρχει λογοτεχνία χωρίς «γιατί». Οσο καλά κι αν έχει γραφτεί ένα βιβλίο.
Τι είναι αυτό που σας συγκινεί περισσότερο σε ένα βιβλίο;
Με συγκινεί όταν αντιλαμβάνομαι ότι κάποιος ήρωας επιλέγει. Δεν είναι εύκολο ούτε σύνηθες, όσο κι αν ακούγεται έτσι. Συνήθως ο/η συγγραφέας/ισσα παίρνει τους χαρακτήρες από το χέρι δεν τους δίνει τη δυνατότητα επιλογής. Τους βάζει με το ζόρι να λειτουργούν με συγκεκριμένο τρόπο παρόλο που «φωνάζουν» ότι είναι φτιαγμένοι αλλιώς. Οταν συμβαίνει το αντίθετο, βρίσκομαι μπροστά σε λογοτεχνικό κείμενο και αυτό με συγκινεί.
Υπάρχει κάποιο αγαπημένο βιβλίο που θα θέλατε να γίνει ταινία;
Βέβαια, ο «Αιματοβαμμένος μεσημβρινός» του Κόρμακ Μακάρθι. Νομίζω ότι θα μεταφερθεί στον κινηματογράφο με σκηνοθέτη τον Τζον Χίλκοτ.
Πώς εμπνευστήκατε την ιστορία του βιβλίου σας «Αμνοί και Λέοντες»;
Και στα τρία βιβλία μου, παρόλο που φαίνονται τόσο διαφορετικά μεταξύ τους, κυριαρχεί το ίδιο θέμα υπό διαφορετικές σκοπιές: η κατάχρηση εξουσίας. Εδώ έμπνευση αποτέλεσε η κοινωνική ληστεία (κατά τον Χόμπσμπαουμ), η αντίδραση, δηλαδή, στην κρατική βία και κατάχρηση εξουσίας. Ηταν πολλές οι ενδιαφέρουσες ιστορίες από τους προγόνους μου από τα βουνά που εξυπηρετούσαν τη συνθήκη, είτε με τσελιγκάτα είτε με ληστές.
Το βιβλίο σας εντάσσεται στην κατηγορία των ληστρικών/αστυνομικών μυθιστορημάτων. Τι σας γοητεύει σε αυτό το είδος;
Φυσικά το βιβλίο έχει στοιχεία «ληστρικού» ή γουέστερν, μα περισσότερο το βλέπω σαν ένα ψυχολογικό δράμα. Oπως έχω ξαναπεί, με ενδιαφέρει η ενδοσκόπηση του ανθρώπου και της κοινωνίας σε ακραίες συνθήκες. Oταν το ανοίκειο γίνεται οικείο. Τέτοιες συνθήκες δημιουργούνται στο έγκλημα, στην παραβατικότητα. Εκεί μπορεί κανείς να δει πιο καθαρά το υλικό με το οποίο είναι φτιαγμένος ο άνθρωπος και η κοινωνία. Και το crime fiction το προσφέρει.
