Η σταδιακή αποκάλυψη των αποκατεστημένων όψεων της Γαλλικής Πρεσβείας στη Βασιλίσσης Σοφίας μας θυμίζει ότι η αρχιτεκτονική γοήτρου στην Αθήνα έχει πολλές μορφές στον χρόνο. Η νέα όψη αυτού του ιστορικού μεγάρου, σχεδιασμένου από τον Αναστάσιο Μεταξά στη δεκαετία του 1890, μας δίνει ένα θερμό χρώμα τερακότας με αρμονικά διαφοροποιημένα σε λευκό τα διακοσμητικά στοιχεία, τις Καρυάτιδες, τους κίονες, τον εξώστη, τα φουρούσια, το στηθαίο. Είναι μια σημαντική έκφραση ωριμότητας του όψιμου κλασικισμού στην Αθήνα της μπελ επόκ.
Κυματίζουν στη στέψη οι σημαίες της Γαλλίας και της Ευρωπαϊκής Ενωσης και σε ένα βίντεο της πρεσβείας ακούμε την ωραία αφήγηση του αρχιτέκτονα Πατρίς Ρενιάρ που εξηγεί τις δυσκολίες και τις προκλήσεις αυτού του έργου αποκατάστασης. Ιδιοκτησία του γαλλικού κράτους από το 1914, η πρεσβεία της Γαλλίας ήταν μια επένδυση του Κάρολου Μέρλιν, Βρετανού επιχειρηματία, γι’ αυτό και το κτίριο φέρει την ονομασία Hôtel Merlin de Douai. Mε αυτήν την πιο πρόσφατη αποκατάσταση, αποχαιρετίσαμε το επί σειράν ετών κίτρινο χρώμα της πρόσοψης και υποδεχόμαστε μια περισσότερο θερμή απόχρωση.
Μερικούς μήνες πριν, και η πρεσβεία της Αιγύπτου αποκάλυψε τις αποκατεστημένες όψεις της. Ο πρέσβης Ομάρ Αμέρ Γιουσέφ είχε εξαρχής –με την ανάληψη των καθηκόντων του– επιδείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ιστορία του επιβλητικού μεγάρου που στεγάζει την πρεσβεία της Αιγύπτου. Το κτίριο, χτισμένο στη δεκαετία του 1880 ως ιδιωτική κατοικία Ψύχα σε σχέδια Ερνέστου Τσίλλερ, ήταν ένα από τα νεοκλασικά μέγαρα που σχημάτιζαν τη μεγαλοαστική προθήκη της Αθήνας πέριξ των Ανακτόρων, από την Πανεπιστημίου ώς τον Ευαγγελισμό (και ως προέκταση της λεωφόρου Αμαλίας, της πλατείας Συντάγματος, της Πανεπιστημίου και της Ακαδημίας).
Αυτή η κληρονομιά, που είχε τόσο υποτιμηθεί ώς τη δεκαετία του 1980, μας παραδόθηκε λειψή αλλά έστω και έτσι αποδεικνύεται πολύτιμη για την υπόθεση της Αθήνας. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι επί δικτατορίας σχεδιαζόταν η κατεδάφιση των Μεγάρων Δεληγιώργη και Σταθάτου. Αλλά και το 1978 κατεδαφίστηκαν τα επιβλητικά νεοκλασικά μέγαρα στους αριθμούς 45 και 49 της Βασιλίσσης Σοφίας, όπως και το μεγαλύτερο μέρος των εγκαταστάσεων της Ριζαρείου Σχολής ακριβώς απέναντι.
Αυτό που πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα, πέραν της αποκατάστασης των κτιρίων ιστορικού ενδιαφέροντος (αλλά και των αξιόλογων πολυκατοικιών) της Βασιλίσσης Σοφίας, είναι η αποθεραπεία της πόλης. Τα πλήγματα των τυφλών τοίχων, των μεσοτοιχιών, των ταρατσών πρέπει να αποκατασταθούν με πρόγραμμα. Οπως και η φύτευση των δέντρων πρέπει να έχει σχεδιασμό. Τα παλιά πεύκα γωνία Ακαδημίας και Βασιλίσσης Σοφίας είναι παρελθόν, αλλά τα πλατάνια που φυτεύτηκαν εκεί πριν από 40 χρόνια έχουν θεριέψει. Οι μουριές ασθένησαν αλλά οι νέες τζακαράντες στη Βασιλίσσης Σοφίας που φύτεψε η προηγούμενη δημοτική αρχή ήταν ωραία χειρονομία υπέρ της πόλης. Η κληροδοτημένη αρχοντιά της Βασιλίσσης Σοφίας θέλει διαρκή φροντίδα. Είναι μέρος του αθηναϊκού πολιτισμού.
