Την ημέρα που οι Ινδιάνοι άκουσαν Μότσαρτ (και τους άρεσε)

Την ημέρα που οι Ινδιάνοι άκουσαν Μότσαρτ (και τους άρεσε)

Το 1950, ένας Γάλλος εξερευνητής ονόματι Αλέν Τσιρμπράν έπαιξε ένα δίσκο με μουσική του Μότσαρτ σε φυλή Ινδιάνων της Βενεζουέλας, τους Μακουιριτάρι. Ο Ινδιάνος που άκουγε έκλεισε τα μάτια

την-ημέρα-που-οι-ινδιάνοι-άκουσαν-μότσ-563663764 Το νέο άλμπουμ που κυκλοφόρησε η Harmonia Mundi, «Mozart 1 · 2 · 3 · 4 - solo · duo · trio · quartet», με έργα μουσικής δωματίου του Β. Α. Μότσαρτ.
Το νέο άλμπουμ που κυκλοφόρησε η Harmonia Mundi, «Mozart 1 · 2 · 3 · 4 - solo · duo · trio · quartet», με έργα μουσικής δωματίου του Β. Α. Μότσαρτ.

Το 1950, ένας Γάλλος εξερευνητής ονόματι Αλέν Τσιρμπράν έπαιξε ένα δίσκο με μουσική του Μότσαρτ σε φυλή Ινδιάνων της Βενεζουέλας, τους Μακουιριτάρι. Ο Ινδιάνος που άκουγε έκλεισε τα μάτια. «Η έκφραση του προσώπου του θυμίζει άνθρωπο σε μια εκστατική ευφορία, παρότι τα μάτια του παραμένουν ερμητικά κλειστά, λες και η εμπειρία είναι επώδυνη όσο και ευχάριστη». Για τον Γάλλο εξερευνητή εκείνη τη μέρα ο Μότσαρτ κάλυψε ένα χάσμα ανάμεσα σε πολιτισμούς και εποχές.

Ο κύριος Γκρι βρίσκει αυτό το επεισόδιο, με τους Ινδιάνους της Βενεζουέλας να ακούν Μότσαρτ και να εκστασιάζονται, στο κλασικό σήμερα «Ωκεανός του Ηχου» (μτφρ.: Ηρακλής Ρενιέρης, εκδ. Οξύ, 2020) του Βρετανού μουσικού και συγγραφέα Ντέιβιντ Τουπ (David Toop), ένα εκπληκτικά πυκνό και άκρως βιωμένο αφήγημα για την ιστορία της ambient. Ο Τουπ δεν διευκρινίζει ποια σύνθεση του Μότσαρτ άκουσαν οι Ινδιάνοι, όσο το έψαξε βρήκε ότι επρόκειτο για την 26η Συμφωνία.

Αλλά ο κύριος Γκρι επιμένει πως δεν έχει σημασία «ποιον Μότσαρτ» άκουσαν τότε οι Ινδιάνοι. Για παράδειγμα, το νέο άλμπουμ που λάνσαρε η Harmonia Mundi, «Mozart 1 · 2 · 3 · 4 – solo · duo · trio · quartet», με τους Ζιλιέν Λιμπέρ (Julien Libeer), Πιερ Κολομπέ (Pierre Colombet), Ματέ Ζιτς (Mate Szuecs) και Εκαρτ Ρούνγκε (Eckart Runge). Μια σονάτα για σόλο πιάνο (Piano Sonata No. 4 σε μι ύφεση μείζονα, K. 282), μια σονάτα για πιάνο και βιολί (Sonata for piano and violin No. 25 σε φα μείζονα, K. 377), ένα Piano Trio (No. 3 σε σι ύφεση μείζονα, K 502) και το περίφημο Κουαρτέτο για πιάνο και έγχορδα Νο. 1 σε σολ ελάσσονα Κ 478 απαρτίζουν αυτόν τον δίσκο. Λίγα αλλά εμβληματικά, γνωστά ή και λιγότερο γνωστά έργα από την ανυπέρβλητη μουσική δωματίου που άφησε πίσω του ο Μότσαρτ, ερμηνευμένα με μαεστρία, ευαισθησία, ακρίβεια και έμπνευση από τη μικρή αυτή ομάδα των σύγχρονων μουσικών.

Ο Μότσαρτ παραμένει ένα μυστήριο. Ενα άκρως σαγηνευτικό μυστήριο. Το 1978, ταξιδεύοντας στα ίδια περίπου μέρη με τον Γάλλο εξερευνητή το 1950, ο Τουπ έβαλε ένα άλλο είδος μουσικής να ακούσουν μέλη της ίδιας φυλής. Ηταν από το «αγαπημένο του άλμπουμ» του Μάρβιν Γκέι, το «I Want You». Αντίδραση; Οι Ινδιάνοι άκουσαν προσεκτικά, γέλασαν πονηρά και μετά αδιαφόρησαν, ασχολούμενοι με τις επικείμενες εκλογές στη Βενεζουέλα. Αυτό δεν λέει κάτι για τον εκπληκτικό Μάρβιν Γκέι τόσο όσο για τη σχεδόν υπερβατική δυναμική της μουσικής του Μότσαρτ: πώς το μερικό στην περίπτωσή του έγινε μια για πάντα καθολικό, οικουμενικό.

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή

Editor’s Pick

ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΟΙ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ

MHT