Πατησίων και Χαλκοκονδύλη, η γωνία της οικίας Σαριπόλου

Πατησίων και Χαλκοκονδύλη, η γωνία της οικίας Σαριπόλου

2' 20" χρόνος ανάγνωσης

Ενα από τα πιο γοητευτικά σπίτια της Αθήνας βρισκόταν στη γωνία Πατησίων και Χαλκοκονδύλη. Αν μιλάμε σήμερα γι’ αυτό, είναι γιατί έχει γεννηθεί μια νέα ανάγκη σύνδεσης με το αστικό παρελθόν της πόλης, όπως και μια επιθυμία αναβάπτισης της ιδέας της Αθήνας. Εκεί όπου σήμερα βλέπει κανείς ένα πολυώροφο κτίριο γραφείων που μετρά και αυτό πάνω από 65 χρόνια ζωής, απέναντι από την άνοδο προς την οδό Ακαδημίας και την πλατεία Κάνιγγος, βρισκόταν η περίφημη οικία Σαριπόλου. Είναι ένα κτίριο γνωστό στους μελετητές της Αθήνας για δύο λόγους. Πρώτον, λόγω της μορφολογίας του, καθώς ήταν ένα από τα σπάνια δείγματα αυθεντικής νεογοτθικής αρχιτεκτονικής στην Αθήνα. Και δεύτερον, γιατί το σπίτι αυτό πέρασε στη συλλογική μνήμη και στην αστική μυθολογία της πρωτεύουσας χάρη σε μία από τις θυγατέρες του νομικού Νικολάου Σαριπόλου (1817-1887), της Αθηνάς Σαριπόλου-Λίβα, η οποία ακολουθώντας την έλξη προς την υδατογραφία, σύμφωνα με το πνεύμα του 19ου αιώνα, ζωγράφισε όχι μόνο την πρόσοψη και τον κήπο, αλλά και όλα τα δωμάτια με τον πλήρη εσωτερικό διάκοσμο.

Πατησίων και Χαλκοκονδύλη, η γωνία της οικίας Σαριπόλου-1
[ΝΙΚΟΣ ΒΑΤΟΠΟΥΛΟΣ]

Αυτές οι προβολές του παρελθόντος στο σημερινό αστικό τοπίο έχουν ιδιαίτερη αξία καθώς η αθηναϊκή στρωματογραφία εμπλουτίζεται από τον τρόπο που κάθε εποχή (και γενιά) κατανοεί και αξιολογεί την πορεία στον χρόνο. Η νεογοτθική οικία Σαριπόλου είχε χτιστεί πιθανώς στη δεκαετία του 1860, όταν η οδός Πατησίων ήταν ακόμη εξοχική και όταν τα δύο μεγάλα κτίρια-ορόσημα για την εξέλιξή της, το Πολυτεχνείο και το Μουσείο, γεννιόνταν στη γη που είχε δωρίσει στο κράτος η Ελένη Τοσίτσα.

Εκείνη η Πατησίων του 19ου αιώνα μπορούσε να δεχθεί αυτήν τη νεογοτθική εκκεντρικότητα, τόσο ξένη προς το κλασικιστικό πρότυπο της νέας ελληνικής ταυτότητας. Ο κλασικισμός των Αθηνών συνηγορούσε υπέρ της συνοχής, της σαφήνειας και της κοινής στόχευσης. Ο νεογοτθισμός, ως εξοχική παραλλαγή, εμπλούτιζε το αστικό και ημιαστικό τοπίο με μια βεντάλια αισθητικών προκλήσεων.

Η οικία Σαριπόλου είχε μια πορεία παρακμής στον 20ό αιώνα, όταν μετά το 1908 αποδεσμεύθηκε από τους απογόνους της οικογένειας Σαριπόλου. Γέμισε καταστήματα στο ισόγειο, φορτώθηκε με επιγραφές, ουδέποτε συντηρήθηκε και εντέλει κατεδαφίστηκε το 1956. Οπως πάμπολλα αστικά σπίτια της Αθήνας του 19ου αιώνα, η οικία Σαριπόλου παραδόθηκε στη σκαπάνη ως ανεπιθύμητο ερείπιο. Ανοικοδομήθηκε σε μια εποχή ανόδου της Αθήνας. Το Μέγαρο Αλεξίου που την αντικατέστησε υψώθηκε σε οκτώ ορόφους, σε εκείνο το ύφος του κλασικού μοντερνισμού που αγαπούσε η αστική Αθήνα εκείνη την εποχή. Ηταν έτοιμο το 1959. Αν καθαριστεί και αναδειχθεί, θα γίνει σαφές πως και αυτό ανήκει στην αστική ιστορία της Αθήνας.

Αλλά βεβαίως η ρομαντική οικία Σαριπόλου με τις γοτθικές αντηχήσεις της δεν είναι απούσα στην προσπάθεια κατανόησης της οδού Πατησίων και της Αθήνας ευρύτερα.

Η παρουσία της στον ιστορικό χρόνο και σε αυτήν τη γωνία κοντά στο κέντρο της πόλης μάς δείχνει τις δυνατότητες του νέου βουλεβάρτου της Πατησίων και την ισχυρή έλξη που εξασκούσε στην υψηλή βαθμίδα της κοινωνικής ιεραρχίας.

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή

Editor’s Pick

ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΟΙ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ

MHT