Για τα καλά πλέον τοποθετημένη η Αθήνα στο νοτιοανατολικό άκρο του ευρωπαϊκού χάρτη της σύγχρονης τέχνης, έχει και αυτό το καλοκαίρι να επιδείξει θεματικές ομαδικές εκθέσεις με συμμετοχές καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο, αλλά και ατομικές, με διάσημα ονόματα σε μουσειακούς χώρους ή μικρότερες γκαλερί. Η πρωτεύουσα κατ’ αρχάς και από τον Ιούνιο τα νησιά θα διαθέτουν πληθώρα υλικού για να τροφοδοτήσουν ένα διάλογο με τους φιλότεχνους επισκέπτες και τους τουρίστες που θέλουν να συμπεριλάβουν τις καλές τέχνες στις περιηγήσεις τους.
Τακτικό ραντεβού
Τηρώντας το καθιερωμένο ραντεβού που δίνει στο Πεδίον του Αρεως, η Στέγη Ιδρύματος Ωνάση διοργανώνει φέτος τη μεγάλη έκθεση «Plásmata 3» (27/5-15/6, καθημερινά από τις 6 μ.μ.), μετατρέποντας τη βόλτα στο άλσος σε μια διαδρομή τέχνης και ανακαλύψεων με έργα που θα απλώνονται διακριτικά ανάμεσα σε θάμνους, μνημεία, δέντρα και παρτέρια. Ο συνδυασμός των παραδοσιακών καλλιτεχνικών μέσων με την ψηφιακή τεχνολογία σε ένα πολυμορφικό πρόγραμμα φέρνει κοντά παράδοξα και ανόμοια εκφραστικά εικαστικά στοιχεία δημιουργώντας ατμόσφαιρα νεανικής γιορτής: Δίπλα στο άγαλμα της Αθηνάς θα προβάλλεται η «Kool, Snowy Owl (Horizontal Blue)», ένα από τα ψηφιακά πορτρέτα του Μπομπ Ουίλσον, ενώ η «Πομπή των σκιών» του Ουίλιαμ Κέντριτζ προσεγγίζει πολυμεσικά την αλληγορία του Πλάτωνα για το σπήλαιο στην Πολιτεία – οι φυλακισμένοι του σκοτεινού σπηλαίου περιμένουν έναν φιλόσοφο βασιλιά, ο οποίος υποφέρει από το ηθικό δίλημμα της υιοθέτησης βίας για να σώσει τους συντρόφους του. Υπογραμμίζουμε επίσης την περφόρμανς της ομάδας του Γάλλου χορογράφου Γιοάν Μπουρζουά, που θα επαναληφθεί για οκτώ ημέρες ως μια εφήμερη στιγμή απόλυτης ελευθερίας: στο «Απλησίαστο σημείο της αιώρησης».


Στη σύνθεση μιας εικαστικής ολότητας που εξαντλεί το θέμα της καταστροφικής σχέσης του ανθρώπου με τα μη ανθρώπινα όντα, τα ζώα, αποσκοπεί η πολύπλευρη έκθεση του ΕΜΣΤ «Why Look at Animals? Δικαιοσύνη για τη μη ανθρώπινη ζωή» (έως 2/2/26), σε επιμέλεια της Κατερίνας Γρέγου, που απλώνεται σε ολόκληρο το κτίριο του μουσείου. Είναι σίγουρα γενναιόδωρη προς τον επισκέπτη της, φιλοξενεί 60 καλλιτέχνες και 200 έργα, δεν εξαντλείται σίγουρα σε μία ημέρα και διαθέτει, εκτός των άλλων, ενδιαφέροντα οπτικοακουστικά έργα που μπορούν να παρατείνουν την επίσκεψη κατά βούληση.
Το Ιδρυμα ΔΕΣΤΕ και το νεοϋορκέζικο Νέο Μουσείο (Νew Museum), σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη – Πειραιώς 138 έχουν ανακοινώσει την έκθεση «Σε ένα φωτεινό πράσινο πεδίο» (εγκαίνια 11/6), την τρίτη σε μια σειρά συνεργατικών εκθέσεων που αναδεικνύουν το έργο σύγχρονων Ελλήνων και Κυπρίων καλλιτεχνών, παρουσιάζοντας το έργο 29 νέων δημιουργών που εξερευνούν πιθανά μέλλοντα με μια ποικιλία μέσων. Η επιμέλεια του Γκάρι Καριόν-Μουραγιάρ του New Museum υπόσχεται ότι θα φέρει στο μουσείο μερικές από τις πιο συναρπαστικές αναδυόμενες πρακτικές στην Αθήνα, στη Λευκωσία και σε όλη την Ευρώπη.
Η ατομική έκθεση του καλοκαιριού στην Αθήνα είναι αυτή που εγκαινιάζει το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης στις 5/6. Πρόκειται για την πρώτη της Νοτιοαφρικανής ζωγράφου Μαρλέν Ντουμά στην Αθήνα, με τίτλο «Cycladic Blues» (έως 3/11), με περισσότερα από τριάντα ζωγραφικά έργα και έργα σε χαρτί που θα παρουσιαστούν σε διάλογο με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του μουσείου, στο Μεγάρου Σταθάτου.

Εν τάχει –μόνον επειδή έχουμε ήδη μιλήσει αναλυτικά για τα παρακάτω γεγονότα– θυμίζουμε τη μεγάλη αναδρομική έκθεση με έργα του Παναγιώτη Τέτση «Η εμμονή του βλέμματος» (31/10) στον χώρο περιοδικών εκθέσεων της ΕΠΜΑΣ και την ελαφρώς στριμωγμένη στον χώρο, αλλά εξαιρετικά αξιόλογη έκθεση με τη σειρά των 80 χαρακτικών του Φρανθίσκο Γκόγια «Los Caprichos» (έως 30/9). Στις γκαλερί υπάρχουν ονόματα που είναι διεθνούς φήμης και τραβούν το κοινό, όπως μια έκθεση με παιχνιδιάρικα σχέδια του Ζαν-Μισέλ Μπασκιά (The Intermission, έως 2/8), αλλά και οργανωμένες παρουσιάσεις όπως αυτή με τίτλο «5 έργα» του Γιώργου Χατζημιχάλη στην Eleftheria Tseliou Gallery (έως 10/6), που γνωρίζει σε βάθος τη δουλειά του γνωστού Ελληνα ζωγράφου.
Αναδρομικός Takis
Φεύγοντας από την Αθήνα, σταματάμε πρώτα στη Χώρα της Ανδρου και στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, όπου στα μέσα Ιουνίου ξεκινάει σε παράλληλη παρουσίαση με το μουσείο της Αθήνας η μεγάλη αναδρομική έκθεση γλυπτικής «Takis 1∞» (22/6-2/11), και μετά ταξιδεύουμε στην Υδρα για το καθιερωμένο πλέον εικαστικό γεγονός του Ιδρύματος ΔΕΣΤΕ για τη Σύγχρονη Τέχνη στο Παλαιό Σφαγείο, μια ατομική παρουσίαση της Ρουμάνας καλλιτέχνιδας Αντρα Ουρσούτα (24/6-31/10), «Αποκάλυψη τώρα και τότε», που συνδυάζει νέα και υπάρχοντα έργα της δημιουργού, συμπεριλαμβανομένου του ντεμπούτου των χυτών χάλκινων γλυπτών της, καθώς και μια επιλογή από μορφές σε γυαλί και μια ποικιλία μέσων.

Η Κρήτη αποτελεί ξεχωριστή περίπτωση, με δύο πόλεις να ανταγωνίζονται στο πεδίο της σύγχρονης τέχνης. Στο Ρέθυμνο, η ομαδική έκθεση «Ο,τι φοράεις είναι» (έως 31/10) παρουσιάζεται στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης, με επιμελητές τους Μαρία Μαραγκού, Μαρία Παναγίδη και Σταύρο Καβαλάρη. Επιδίωξη είναι η ανάδειξη της αμοιβαίας σχέσης μεταξύ της μόδας και των προκλήσεων της εποχής μας, όπως αυτές εκφράζονται και επηρεάζονται από τη σύγχρονη τέχνη. Στα Χανιά, η Δημοτική Πινακοθήκη και το Κέντρο Πολιτισμού, Ερευνας και Τεκμηρίωσης της Τράπεζας της Ελλάδος παρουσιάζουν την έκθεση «Διαδρομές στην τέχνη. Εργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος», από τις 24 Μαΐου έως τις 2 Νοεμβρίου.

