Διεθνείς συμπαραγωγές, σύγχρονη ελληνική δραματουργία, κλασικά έργα επανασυστημένα στο σήμερα, επιτυχίες της προηγούμενης σεζόν, αλλά και πρωτότυπες δράσεις, όπως διαδικτυακό ραδιόφωνο και μικρά θεματικά φεστιβάλ, περιλαμβάνει το καλλιτεχνικό πρόγραμμα του Εθνικού Θεάτρου για την περίοδο 2025-2026, που παρουσιάστηκε χθες από τη νέα καλλιτεχνική διευθύντρια της πρώτης σκηνής της χώρας, Αργυρώ Χιώτη.
Στον χαιρετισμό της η κ. Χιώτη μίλησε με θερμά λόγια για τον προκάτοχό της Γιάννη Μόσχο, τον οποίο και ευχαρίστησε δημόσια και αποκάλυψε τη φιλοσοφία του καλλιτεχνικού της προγράμματος που διέπεται από την έννοια της γλώσσας. «Κάθε παράσταση εμπνέεται από μια πτυχή της γλώσσας και συνομιλεί με τις έννοιες, τις ιδέες, τα ερωτήματα που αυτή θέτει. Συνδέει τις θεματικές των παραστάσεων, τις σκηνές και τις δράσεις. Το δίκτυο της γλώσσας γίνεται η φιλοσοφία μας», σημείωσε. Το Εθνικό, πρόσθεσε, στρέφεται προς ένα διερευνητικό, διακαλλιτεχνικό, θέατρο «συνειδητά ανοιχτό προς την πολυφωνία και τη διαφορετικότητα». Τις επόμενες μέρες, είπε, το θέατρο θα ξεκινήσει τις ακροάσεις για τις νέες παραγωγές (γι’ αυτό και δεν ανακοινώθηκαν διανομές ρόλων), οι οποίες θα είναι ανοιχτές και σε ηθοποιούς με αναπηρίες.
Εμπνευσμένο λοιπόν από τις ποικίλες πτυχές της γλώσσας («Η υπαρξιακή γλώσσα», «Οικουμενική Γλώσσα», «Η γλώσσα της νοσταλγίας», «Πρωτογλώσσα») το ρεπερτόριο των παραστάσεων ξεκινάει τον Οκτώβριο στο Κτίριο Τσίλλερ και αλλού, με τρεις επαναλήψεις: τον βασισμένο στο ομώνυμο έργο του Γκαίτε «Φάουστ» του Αρη Μπινιάρη, που επιστρέφει με ανανεωμένη διανομή, τις τσεχοφικές «Τρεις Αδελφές» σε σκηνοθεσία Μαρίας Μαγκανάρη, αλλά και την «Καρυάτιδα!» του Γιώργου Καπουτζίδη (σκηνοθεσία Κατερίνα Μαυρογεώργη), που θα παρουσιαστεί στο Θέατρο Κάππα, λόγω εργασιών στο θέατρο Ρεξ – η προγραμματισμένη ανακαίνισή του ξεκινάει αυτό το διάστημα, με τις υπηρεσίες του Εθνικού Θεάτρου να έχουν ήδη μεταφερθεί. Επίσης, εκτός Εθνικού –στο Ολύμπια Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας»– θα παρουσιαστεί η παιδική παράσταση «Περιπέτειες της Αλίκης στη χώρα των θαυμάτων», σε σκηνοθεσία Γεωργίας Μαυραγάνη και με τη μουσική της Λένας Πλάτωνος.
Τον Νοέμβριο θα ανεβεί το έργο «Cow | Deer» των Κέιτι Μίτσελ, Νίνα Σίγκαλ και Μέλανι Γουίλσον. Πρόκειται για μία παράσταση χωρίς λόγια, όπου ένα κουαρτέτο ηθοποιών και μουσικών από την Ελλάδα ζωντανεύει επί σκηνής τις ζωές μιας αγελάδας και ενός ελαφιού, προσκαλώντας το κοινό σε έναν κόσμο πέρα από τον ανθρώπινο. Η παράσταση θα παρουσιαστεί πρώτα στο Λονδίνο, με αγγλικό θίασο και με την παρουσία συνεργατών από την Ελλάδα. Το «Cow | Deer» αποτελεί διεθνή συμπαραγωγή με το Royal Court Theatre και είναι μία από τις δύο παραστάσεις που τεκμηριώνουν το φετινό άνοιγμα των σκηνών του Εθνικού σε συνεργασίες με το εξωτερικό· η δεύτερη είναι το «Kontakthof» της Πίνα Μπάους, μια σύμπραξη με το Pina Bausch Foundation, που θα ανέβει τον Δεκέμβριο στην Κεντρική Σκηνή, 37 χρόνια μετά την πρώτη του παρουσίαση στην Ελλάδα. Τη σκηνική αναβίωση θα αναλάβει η Τζόζεφιν Αν Εντικοτ, μέλος του αρχικού θιάσου, μαζί με τους Σκοτ Τζένινγκς, Αν Μάρτιν και Δάφνι Κόκκινο.
Το 2026 θα ξεκινήσει με την «Ωρα του ονείρου» της Κατερίνας Λούβαρη-Φασόη, μια εφηβική παράσταση του Μικρού Εθνικού, σε σκηνοθεσία Παντελή Δεντάκη, η οποία θα αντλήσει έμπνευση από όνειρα εφήβων που συμμετέχουν στα εργαστήρια του Εθνικού Θεάτρου. Ακολουθεί ένα –προς το παρόν άτιτλο– ελληνικό έργο που θα σκηνοθετήσει ο αριστούχος της Σχολής Σκηνοθεσίας του Εθνικού, Δημήτρης Τσικούρας, ενώ τον Φεβρουάριο θα παρουσιαστεί στην Κεντρική Σκηνή, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Εκτορα Λυγίζου, η νοσταλγική και κωμική ιστορία του «Βυσσινόκηπου» του Αντον Τσέχοφ, ιδωμένη ως έργο συνόλου. Τον ίδιο μήνα ο Χρήστος Θεοδωρίδης θα σκηνοθετήσει το «Un Sacre» του Γκιγιόμ Πουά, ένα χρονικό απώλειας βασισμένο σε συνεντεύξεις που πραγματοποίησε ο συγγραφέας στη διάρκεια της πανδημίας, ενώ τον Μάρτιο θα παρουσιαστεί η «Κουκλίτσα», παράσταση βασισμένη στο «Κουκλόσπιτο» του Ιψεν, σε σκηνοθεσία της Μαρίας Πανουργιά.
Με νέα έδρα το ισόγειο του Θεάτρου Δίπυλον, επίσης λόγω ανακαίνισης του Ρεξ, και με υπευθύνους τον Ακύλλα Καραζήση και τη Νεφέλη Μαϊστράλη για τα επόμενα τρία χρόνια, η Πειραματική Σκηνή «θα εστιάσει στη ζεύξη θεωρίας-πράξης και στη διαδικασία της δημιουργίας και της έρευνας χωρίς ηλικιακούς περιορισμούς». Οι πρόβες θα είναι ανοιχτές στους θεατές μια φορά την εβδομάδα, ενώ θα υπάρχει σταθερό σύνολο ηθοποιών, που θα συνεργαστεί διαδοχικά με έξι δημιουργούς, των οποίων τα αντίστοιχα «έργα-υλικά» θα συνομιλούν με μια διαφορετική «γλώσσα» κάθε φορά. Οι δημιουργοί είναι οι Αλεξάνδρα Καζάζου, Θεανώ Μεταξά, Σταυρούλα Σιάμου, Μάρθα Μπουζιούρη, Μιχάλης Πητίδης και Φώτης Σιώτας.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ακόμα συζητήσεις μεταξύ επιστημόνων και καλλιτεχνών με βάση τις θεματικές των παραστάσεων, συναντήσεις γνωριμίας με τη σύγχρονη θεατρική γραφή, θεατρικά αναλόγια με επίκεντρο κομβικά έργα της ελληνικής δραματουργίας («Φεστιβάλ Αναδρομές»), παρουσίαση δημιουργιών μικρής φόρμας στους χώρους κοινού («Φεστιβάλ Βαβέλ»), τη δημιουργία ενός web radio με podcast, προβολή παραστάσεων μέσω live streaming σε απομακρυσμένες περιοχές κ.ά.
Στο 8ο Διεθνές Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος, που τιτλοφορείται «Βρήκε στα βάθη του γλώσσα με λέξεις», θα διδάξει η Αμαλία Μουτούση. Οι Ανέστης Αζάς και Πρόδρομος Τσινικόρης θα ξεκινήσουν την έρευνά τους στην ευρύτερη γειτονιά του Κτιρίου Τσίλλερ, προκειμένου το 2026-2027 να ανεβάσουν μια παράσταση θεάτρου ντοκιμαντέρ για την αθέατη καθημερινότητα της Ομόνοιας.
