Με αναβαθμισμένα μέτρα ασφαλείας αναρτήθηκαν και πάλι από χθες στη μικρή αίθουσα του -1 της Εθνικής Πινακοθήκης τα έργα του καλλιτέχνη Χριστόφορου Κατσαδιώτη («Εικόνισμα 1ο», «Εικόνισμα 16ο», «Εικόνισμα 17ο» και «Ο Αγιος Χριστόφορος») που βανδαλίστηκαν πριν από δύο μήνες.
Μπαίνοντας στον χώρο όπου φιλοξενείται από τον Ιανουάριο το πολύπαθο θεματικό αφιέρωμα-εικαστικό σχόλιο με τίτλο «Η σαγήνη του αλλόκοτου» σε επιμέλεια της διευθύντριας της Εθνικής Πινακοθήκης Συραγώς Τσιάρα, το μάτι του επισκέπτη σταματά στο μεγάλο πάνελ από πλεξιγκλάς με το οποίο προστατεύονται τα τέσσερα έργα του Κατσαδιώτη, και επίσης ο πίνακας με τίτλο «Η δύναμίς μου εν ασθενεία τελειούται» (2013), ένας Αη Γιώργης με το ζωγραφικό ιδίωμα του Τάσου Μαντζαβίνου.
Με την είσοδό μας στον χώρο, που ήταν άδειος εκείνη την ώρα από επισκέπτες, οι δύο φύλακες της Πινακοθήκης ακολούθησαν την περιήγησή μας σε απόσταση αναπνοής. Ευγενικά αλλά σταθερά οι δύο φύλακες μας ενημέρωσαν ότι μαζί με το προστατευτικό πλεξιγκλάς η ασφάλεια των αναρτημένων έργων έχει ενισχυθεί με τη χρήση φωτοκύτταρου που σημαίνει συναγερμό εάν ο επισκέπτης πλησιάσει πολύ κοντά στα έργα.
Σε μια ενδιαφέρουσα σύμπτωση η ανάρτηση των έργων πραγματοποιήθηκε την ημέρα που επιβεβαιώθηκε η προσωρινή αναστολή της ιδιότητας του μέλους στον βουλευτή Νίκο Παπαδόπουλο από τον πρόεδρο της Νίκης, Δημήτρη Νατσιό. Να θυμίσουμε ότι τα τέσσερα έργα του Χριστόφορου Κατσαδιώτη είχαν βανδαλιστεί από τον Νίκο Παπαδόπουλο στις αρχές Μαρτίου. Οπως έδειξε το βίντεο από τις κάμερες ασφαλείας της Πινακοθήκης, ο βουλευτής είχε εισέλθει στον χώρο της έκθεσης με ένα δεύτερο άτομο και αφού αφαίρεσαν τα έργα, τα πέταξαν στο πάτωμα προκαλώντας σφοδρές αντιδράσεις και μια μεγάλη κρίση στην Πινακοθήκη. Με απόφαση του μουσείου τα έργα παρέμειναν στο δάπεδο ως εγκατάσταση και μαρτυρία της πράξης βίας με τίτλο «Το σύμπτωμα». Ωστόσο λίγο αργότερα και μετά τις συνεχιζόμενες απειλές για επιθέσεις προς την Πινακοθήκη και τους υπαλλήλους της, τα έργα απομακρύνθηκαν και μεταφέρθηκαν στη συντήρηση.
Στο διάστημα που μεσολάβησε μέχρι τη χθεσινή επανέκθεση, ήταν πολλοί οι καλλιτέχνες και άνθρωποι των γραμμάτων οι οποίοι, συγκεντρώνοντας υπογραφές, ζητούσαν επιτακτικά την επιστροφή των πινάκων στη θέση τους υπερασπιζόμενοι την ελευθερία της καλλιτεχνικής έκφρασης, κάτι που όμως ποτέ δεν τέθηκε υπό αμφισβήτηση από τη διεύθυνση της ΕΠΜΑΣ, όπως δήλωσε, εξηγώντας ότι η καθυστέρηση οφειλόταν στη δημιουργία όρων και προϋποθέσεων για την ασφαλή ανάρτησή τους.
Σήμερα, στον απόηχο των γεγονότων που σχετίζονται με την έκθεση, η Εθνική Πινακοθήκη διοργανώνει ημερίδα με τίτλο «Η ελευθερία της τέχνης: Δεδομένα και προκλήσεις». Συμμετέχουν ειδικοί επιστήμονες, νομικοί, ιστορικοί της τέχνης, διευθυντές πολιτιστικών οργανισμών, θεολόγοι. Κατά τη διάρκεια της ημερίδας θα τεθούν προς συζήτηση προβληματισμοί για τα φαινόμενα λογοκρισίας και βανδαλισμού στις δημοκρατίες, για την έννοια του «ιερού» και του «βέβηλου» στην τέχνη και τα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία εκτίθενται έργα τέχνης στην Εθνική Πινακοθήκη.
