«Δεν καταστρέφουμε το Χόλιγουντ, το σώζουμε». Τάδη έφη ο Τεντ Σαράντος, σε άλλη μία από τις αμφιλεγόμενες δηλώσεις στις οποίες μας έχει συνηθίσει ο διευθύνων σύμβουλος του Netflix.
Η ατάκα ειπώθηκε σε πρόσφατη ζωντανή συνέντευξη με δημοσιογράφο του περιοδικού Time, εκεί όπου φυσικά το πανίσχυρο στέλεχος της κινηματογραφικής βιομηχανίας κλήθηκε, μεταξύ άλλων, να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με το μέλλον της έβδομης τέχνης.
«Τι προσπαθεί να μας πει ο καταναλωτής; Οτι θα προτιμούσε να βλέπει ταινίες στο σπίτι του, ευχαριστώ πολύ. Τα στούντιο και οι κινηματογράφοι τσακώνονται για τη διατήρηση αυτού του “παραθύρου” των 45 ημερών (σ.σ. της υποχρεωτικής παραμονής στις αίθουσες), το οποίο είναι εντελώς άσχετο με την εμπειρία του θεατή, που απλά θέλει να απολαύσει μια ταινία», σημείωσε με κυνισμό ο Σαράντος, ο οποίος ωστόσο έχει τα νούμερα με το μέρος του.
Το box office
Η καθίζηση που παρατηρείται τους τελευταίους μήνες στο αμερικανικό αλλά και στο παγκόσμιο box office –με μικρές αναλαμπές τύπου «A Minecraft Movie»– μας γυρίζει σε επίπεδα 2022, χρονιάς ούτως ή άλλως επηρεασμένης ακόμη από την πανδημία. Η δε σύγκριση με το 2019, πριν δηλαδή από τη μαζική έκρηξη των διαδικτυακών πλατφορμών, φανερώνει μια διαφορά σχεδόν ενός δισ. δολαρίων στις εισπράξεις – 1.42 δισ. (2025) έναντι 2.4 δισ. (2019), το αντίστοιχο διάστημα (Ιανουαρίου – Απριλίου) του αμερικανικού box office.
Ο θεατής θέλει να απολαύσει μια ταινία, δεν τον ενδιαφέρει το πώς, υποστηρίζει ο Τεντ Σαράντος, και τα νούμερα των εισιτηρίων φαίνεται να τον δικαιώνουν.
Και στη χώρα μας, βέβαια, τα πράγματα δεν είναι καλύτερα· αντιθέτως, από τις αρχές του νέου έτους και τη θριαμβευτική παρουσία του «Υπάρχω» στις αίθουσες, η πορεία είναι σταθερά… κατηφορική, με θλιβερά φαινόμενα, όπως αυτά διακεκριμένων στα μεγάλα φεστιβάλ ταινιών που μετά βίας κόβουν τριψήφιο αριθμό εισιτηρίων. Φυσικά η άτυπη, αλλά πρακτικά συλλογική, επιλογή των Ελλήνων διανομέων να στέλνουν 8-10 νέες ταινίες στις αίθουσες κάθε εβδομάδα, επί της ουσίας καταδικάζοντας τις περισσότερες από αυτές, δεν βοηθά καθόλου. Ειδικά απέναντι σε ένα κοινό το οποίο δεν έχει τον χρόνο ούτε το χρήμα να υποστηρίξει μια τέτοια διαδικασία.
«Το Netflix είναι μια εταιρεία απολύτως επικεντρωμένη στον καταναλωτή. Μας νοιάζει πραγματικά να σας προσφέρουμε το περιεχόμενο με τον τρόπο που θέλετε να το παρακολουθήσετε», υπογράμμισε επίσης ο δαιμόνιος CEO. Οντως η πλατφόρμα του πέτυχε να κερδίσει τεράστιο μερίδιο του παγκόσμιου κοινού, το οποίο πλέον, σε συνδυασμό και με τον πλούσιο ανταγωνισμό, έχει πρόσβαση σε μια απύθμενη ψηφιακή ταινιοθήκη στην άκρη του τηλεκοντρόλ του. Εκτός αυτού, η ίδια η πλατφόρμα φροντίζει να τον τροφοδοτεί με περιεχόμενο που (θεωρητικά) ταιριάζει στις προτιμήσεις του – που με δυο λόγια δεν τον ξεβολεύει, είτε σωματικά είτε πνευματικά.
Πόση σχέση όμως έχει αυτό με το σινεμά που ξέρουμε, τον μαγνητισμό της οθόνης, το όραμα του δημιουργού κ.ο.κ.; «Προσπαθώ να ενθαρρύνω κάθε σκηνοθέτη με τον οποίο συνεργαζόμαστε να εστιάζει στον καταναλωτή, στους φαν. Να κάνει μια ταινία που θα λατρέψουν και θα τον ανταμείψουν για αυτό. Ο κόσμος μεγάλωσε με την ιδέα “θέλω να κάνω ταινίες για μια τεράστια οθόνη, που θα τις βλέπουν άγνωστοι μεταξύ τους, να παίζονται για δύο μήνες, με δάκρυα και γεμάτες προβολές”. Αυτή είναι μια ξεπερασμένη ιδέα», απαντά αποστομωτικά ο Σαράντος, ο οποίος παραχώρησε τη συγκεκριμένη συνέντευξη με αφορμή τη συμπερίληψή του στην ετήσια λίστα του Time με τους 100 πιο επιδραστικούς ανθρώπους στον κόσμο. Αραγε είναι το κοινό που «επιβάλλει» στη βιομηχανία του θεάματος τις επιθυμίες και τις ανάγκες του ή το αντίστροφο;
Τα θερινά
Πίσω στη χώρα μας, διανομείς και αιθουσάρχες προσβλέπουν, μάλλον εδώ και μήνες, στην έναρξη λειτουργίας των θερινών σινεμά, τα οποία παραδοσιακά ενισχύουν το ταμείο, ιδίως όταν στο μενού προστίθενται και μερικά καλοκαιρινά μπλοκμπάστερ. Κι εκεί ωστόσο η νέα τάση μοιάζει προσαρμοσμένη σε ένα διαφορετικό μοντέλο, όπου η παρακολούθηση στην αίθουσα προσφέρεται ως ιδιαίτερη –και πιο ακριβή– «εμπειρία», αντί για τη μαζική, λαϊκή ψυχαγωγία που ήταν πάντα. Τουλάχιστον αυτό υποδεικνύουν οι καινούργιες αυξημένες τιμές (10 ευρώ το απλό εισιτήριο) με τις οποίες ανοίγουν από αύριο, Πρωτομαγιά, η Αίγλη Ζαππείου και το Cine Paris, δύο από τα δημοφιλέστερα και πιο όμορφα θερινά της Αθήνας. Από την άλλη, υπάρχει πάντα και η επιλογή του Netflix στο… μπαλκόνι.
