Ο Μωρίς Ραβέλ εμπνεύστηκε από τον πίνακα του Ντελακρουά «Η σφαγή της Χίου» και ο Ντμίτρι Σοστακόβιτς από τον χορό του Ζαλόγγου. Ο Αντονίν Ντβόρζακ σκιαγραφεί τον Κόλλια Βυτινιώτη, φημισμένο αρματολό και κλέφτη από τη Βυτίνα… Ανοίγοντας ένα δίαυλο προς τα «ελληνικά» τραγούδια ξένων συνθετών, τέτοιου διαμετρήματος, γεννιέται μια σταδιακή εξοικείωση με ένα πολιτισμικό κεφάλαιο, λίγο μελετημένο.
Η μεσόφωνος Ελενα Μαραγκού, σταθερή στα ερευνητικά της ενδιαφέροντα στην ιστορία της μουσικής, μας έχει παραδώσει –σε συνεργασία με τον αρχιμουσικό Γιώργο Ζιάβρα στο πιάνο– το αποτέλεσμα της έρευνάς της. Είναι το άλμπουμ «Ελληνικά τραγούδια από μη Ελληνες συνθέτες» (Greek Songs by Non-Greek Composers) που κυκλοφορεί από τη βελγική εταιρεία Etcetera Records και το οποίο αποτελεί το βασικό θέμα και υλικό της συναυλίας που θα δοθεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (Αίθουσα Δημήτρης Μητρόπουλος) με τη διοργάνωση του Συλλόγου Οι Φίλοι της Μουσικής, την Τρίτη 29 Απριλίου (8.30 μ.μ.). Οπως αναφέρεται, τρεις διαφορετικές περίοδοι της ελληνικής ιστορίας ξεδιπλώνονται σε πέντε διαφορετικές γλώσσες μέσα από τα τραγούδια σπουδαίων συνθετών του 19ου και του 20ού αιώνα.
Στη συναυλία, στην οποία συμπράττουν τρεις σολίστ, η μεσόφωνος Ελενα Μαραγκού, η Αγγέλα Γιαννάκη (βιόλα) και ο Γιώργος Ζιάβρας (πιάνο), θα παρουσιαστούν έργα του Βρετανού συνθέτη σερ Λένοξ Μπέρκλεϊ, 1903-1989, «Τρία ελληνικά τραγούδια», έργο 38, του Ντμίτρι Σοστακόβιτς, 1906-1975, «Ελληνικά τραγούδια», του Αντονίν Ντβόρζακ, 1841-1904, «Τρία ελληνικά μοντέρνα ποιήματα», έργο 50, του Δημήτρη Τερζάκη, υιού του Αγγελου Τερζάκη με σταδιοδρομία στη Γερμανία, γ. 1938, «Τραγούδια χωρίς λόγια», του Μωρίς Ραβέλ, 1875-1937, «Πέντε ελληνικές λαϊκές μελωδίες», του Γιάννη Κωνσταντινίδη, 1903-1984, «Οκτώ ελληνικοί νησιώτικοι χοροί» και του Γερμανού συνθέτη Χέρμαν Ρόιτερ, 1900-1985, «Πέντε αρχαίες ωδές σε ποίηση Σαπφούς», έργο 57. Εμπλουτισμένη η παρουσίαση του άλμπουμ με τα δύο έργα μουσικής δωματίου του Δημήτρη Τερζάκη και του Γιάννη Κωνσταντινίδη γεννά ένα σημαντικό και διακριτικό τοπίο ελληνικής αναφοράς.
Η έρευνα της Ελενας Μαραγκού ανέδειξε αυτές τις συνθέσεις όταν στον απόηχο των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση, γνώρισε το έργο του Ντβόρζακ «Τρία ελληνικά μοντέρνα ποιήματα». «Γοητευμένη από τον τρόπο με τον οποίον ο Τσέχος ποιητής Βάτσλαρ Μπόλεμιρ Νεμπέσκι (1818-1872) ενδιαφέρθηκε να μεταφράσει ελληνικά λαϊκά τραγούδια στα τσέχικα και από τον τρόπο που ο Ντβόρζακ τα μελοποίησε, άρχισα να σκέφτομαι και άλλους συνθέτες που είχαν αυτήν την έμμεση σχέση με την Ελλάδα. Ηταν μια διαφορετική αντίληψη από αυτήν την οποία εμείς ως Ελληνες θεωρούμε δεδομένη όταν σκεφτόμαστε τη ρομαντική εποχή της Ελληνικής Επανάστασης. Υπήρχε μια εναλλακτική προσέγγιση από μη Ελληνες συνθέτες πάνω στην Ελλάδα και τον ελληνικό πολιτισμό».
Τα τραγούδια αυτής της συλλογής «ξεκινούν από μια αφετηρία ελληνική μέσα από την ποίησή τους, υφίστανται μία μεταμόρφωση μέσα από τη μελοποίησή της και επανέρχονται μέσα από την ερμηνεία τριών Ελλήνων ερμηνευτών σε μία εμπλουτισμένη σύγχρονη μουσική έκφραση».
