JOHNATHAN COE
Η απόδειξη της αθωότητάς μου
μτφρ.: Αλκηστις Τριμπέρη
εκδ. Πόλις, 2025, σελ. 480
Ποιος άλλος Βρετανός συγγραφέας, αν όχι ο Τζόναθαν Κόου, μπορεί να κοιτάξει με τόση καθαρή ευκρίνεια τις πολιτικές και κοινωνικές καταβυθίσεις της χώρας του; Δεν χρειάζεται καν να δηλωθεί ως ρητορική η ερώτηση, καθώς ήδη από το 1994 με το μυθιστόρημά του «Τι ωραίο πλιάτσικο!» είχε θέσει τα ζητήματα με δηκτικό, αλλά και ευφυώς σατιρικό τρόπο. Το νέο του μυθιστόρημα εστιάζει στις πενήντα ημέρες της διακυβέρνησης της χώρας από τη Λιζ Τρας. Η βραχύβια κυβέρνησή της κατάφερε (διότι περί κατορθώματος πρόκειται) να κάνει άνω κάτω τη χώρα, να προκαλέσει μια κατακόρυφη πτώση στις χρηματοπιστωτικές αγορές και, τελικά, να εξέλθει από την Ντάουνινγκ Στριτ μετά πολλών επαίνων. Την ίδια περίοδο συμβαίνει και ο θάνατος της βασίλισσας Ελισάβετ, κλείνοντας έτσι έναν ολόκληρο κύκλο στα βρετανικά πολιτικά πράγματα.
Πρωταγωνίστρια είναι η Φιλ, μια πρόσφατη πτυχιούχος που εργάζεται σε μια ιαπωνική αλυσίδα fast food στο αεροδρόμιο Χίθροου. Στις ελεύθερες ώρες της παρακολουθεί μανιωδώς τα «Φιλαράκια», αυτοοικτίρεται για την κατάσταση στην οποία έχει βρεθεί και ονειρεύεται να γράψει κάποια στιγμή ένα μυθιστόρημα.
Παράλληλα, γνωρίζει τον παλιό φίλο της μητέρας της από το πανεπιστήμιο, τον Κρίστοφερ. Eναν μαχητικό ιστορικό και δημοσιογράφο, που μέσω του μπλογκ που διατηρεί ερευνά την άνοδο της άκρας Δεξιάς στη χώρα και την υπόγεια επιρροή που επιθυμεί να παίξει στην απορρύθμιση του κράτους πρόνοιας και την επικράτηση της ελεύθερης αγοράς.
Οταν ο Κρίστοφερ δολοφονείται σε ένα συνέδριο των λεγόμενων Συντηρητικών, αποφασισμένων να διαλύσουν τις κοινωνικοποιημένες υπηρεσίες υγείας της Βρετανίας, η κόρη του Ρασίντα ενώνει τις δυνάμεις της με τη Φιλ για να λύσουν την υπόθεση.
Σ’ αυτό το σημείο ο Κόου εγκιβωτίζει ένα μίνι αστυνομικό μυθιστόρημα. Είναι ο δικός του ύμνος στο είδος της λαϊκής αστυνομικής λογοτεχνίας, η οποία είναι αρκετά αγαπητή στο βρετανικό κοινό.
Το «Η απόδειξη της αθωότητάς μου» είναι ένα μυθιστόρημα διαφορετικών στρωμάτων, όπου η αφήγηση μετατοπίζεται συνειδητά από την αυτοαναφορικότητα στην ατμοσφαιρικότητα της αστυνομικής πλοκής. Κι όλα αυτά με ένα χιούμορ υποδόριο και καταλυτικό. Η πολιτική, φυσικά, δεν λείπει από το κάδρο, απλώς τα πιο σημαντικά σημεία του μυθιστορήματος είναι εκείνα που δρουν ενδοσκοπικά, με αποτέλεσμα οι κομματικές καντρίλιες να υποχωρούν στο φόντο, δίχως όμως να χάνουν τη σημασία τους. Συνολικά, βρίσκουμε τον Κόου σε μια περίοδο εντυπωσιακής λογοτεχνικής φόρμας. Εξαιρετική η μετάφραση της Αλκηστης Τριμπέρη.
