«Ηθελα να κάνω αυτή τη δουλειά όσο ο Ντίλαν είναι εν ζωή, γιατί αξίζει τον θαυμασμό μας. Δεν το έκανα αναζητώντας την αναγνώρισή του, ούτε με ενδιαφέρει να τον ρωτήσω αν του άρεσε. Γνωρίζει πολύ καλά πόσο τον αγαπάω κι ήθελα να του προσφέρω κάτι όμορφο. Ξέρω ότι έχει ακούσει το άλμπουμ και σκοπεύω να του το στείλω ως δώρο, μαζί με ένα γράμμα», αναφέρει με τρυφερότητα η Cat Power, από το Μαϊάμι όπου ζει, καθώς συζητάμε για το τελευταίο της δισκογραφικό εγχείρημα «Cat Power Sings Dylan: The 1966 Royal Albert Hall Concert», που κυκλοφόρησε το 2023. Δεν είναι εύκολο να ερμηνεύσει κανείς τα τραγούδια ενός ζωντανού θρύλου. Εκείνη το τόλμησε και πήρε εξαιρετικές κριτικές.
Μιλάει με ευγένεια και ζεστασιά. Κατά διαστήματα, διακόπτει τη συζήτηση για να εξηγήσει κάτι στον μικρό γιο της. Απολογείται κι αναρωτιέται γιατί δεν υπάρχει κοινωνική πρόνοια στις ΗΠΑ για τις μονογονεϊκές οικογένειες. Παράλληλα, προσπαθεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της δουλειάς. Συνεντεύξεις, πρόβες και μια περιοδεία που περιλαμβάνει στάση στην Αθήνα, όπου θα παίξει τον δίσκο στην ολότητά του.
Πρόκειται για μια ζωντανή ηχογράφηση συναυλίας την οποία η Σαρλίν «Σαν» Μάρσαλ, όπως είναι το πραγματικό της όνομα (Cat Power ήταν το όνομα της πρώτης μπάντας), πραγματοποίησε το 2022 στο Λονδίνο, ερμηνεύοντας με την απαλή, μελαγχολική φωνή της τον αντίστοιχο δίσκο του Μπομπ Ντίλαν, ακολουθώντας πιστά τις ενορχηστρώσεις του. Στην πραγματικότητα, ο Ντίλαν ηχογράφησε εκείνο τον live δίσκο το 1966 σε συναυλία στο Μάντσεστερ και όχι στο λονδρέζικο Royal Albert Hall, όπως λανθασμένα αναγράφηκε τότε σε μια ετικέτα. Ο τίτλος όμως διατηρήθηκε και στην επίσημη κυκλοφορία του 1998, αφού έτσι είχε μείνει στην ιστορία.
Στη δική της εκδοχή, η Cat Power διατηρεί αυτούσια τη δομή εκείνου του άλμπουμ, που περιλαμβάνει ορισμένα από τα πιο θρυλικά κομμάτια του Ντίλαν. Η συναυλία του ήταν χωρισμένη σε δύο μέρη. Στο ακουστικό, που έτυχε ένθερμης υποδοχής και το ηλεκτρικό, που προκαλούσε γιουχαΐσματα από τους πιουρίστες της φολκ. Χαρακτηριστική έχει μείνει η προσφώνηση «Ιούδα!» που ακούστηκε από το κοινό, λίγο πριν η μπάντα ξεκινήσει να παίζει το «Like a Rolling Stone».
«Οταν ήμουν μικρή, δεν καταλάβαινα γιατί ο Ντίλαν προκαλούσε πάντα τόση ένταση στους μεγάλους κι αυτό μου δημιουργούσε ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Σκεφτόμουν, μήπως σας ενοχλεί επειδή παίρνει θέση για τα πράγματα;», θυμάται η Cat Power από τα χρόνια που μεγάλωνε με μια οικογένεια που άκουγε διαρκώς μουσική. Αλλωστε, ο πατέρας της είναι επαγγελματίας μουσικός, από την Αλαμπάμα. «Από εκείνον έμαθα την μπλουζ και την γκόσπελ», αναφέρει. «Κάθε μεγάλος καλλιτέχνης εξελίσσεται με βάση όσα συμβαίνουν στον κόσμο. Ετσι κι ο Ντίλαν. Με τη μουσική και τους στίχους του, έκανε κοινωνικοπολιτικό σχόλιο που άγγιξε ένα μαζικό κοινό κι άλλαξε το ροκ εν ρολ. Αν ο Ντίλαν δεν είχε εκφράσει το αίσθημα της διαφωνίας με τον τρόπο που το έκανε, δεν θα γεννιόταν το πανκ ροκ κίνημα», συμπληρώνει με πάθος.
Κάποτε στην Ατλάντα
Προσπαθώντας να θυμηθεί ποια ήταν η στιγμή που ένιωσε έντονη σύνδεση με τη μουσική του, ανατρέχει στην πρώτη φορά που είδε τον Ντίλαν, στα 16 της, στην Ατλάντα. «Οταν βλέπεις κάποιον που αγαπάς σε συναυλία, γίνεσαι μέρος της μουσικής και του μύθου του. Εκείνο το βράδυ, όταν τελείωσε το δεύτερο encore του, καθόμουν πίσω στα γρασίδια, στις φθηνές θέσεις των 11 δολαρίων και φώναζα ασταμάτητα να παίξει το “Tangled up in blue”. Εντέλει, βγήκε μόνος στη σκηνή με το μαντολίνο του και το έπαιξε. Εκείνη τη στιγμή αισθάνθηκα ότι επιτέλους εισακούστηκα. Εχοντας νιώσει έως τότε πως δεν με ακούει κανείς, το να ανταποκριθεί ο Ντίλαν στις τσιρίδες μιας τρελαμένης έφηβης ήταν μια κατάκτηση».
Με τη μουσική και τους στίχους του έκανε κοινωνικοπολιτικό σχόλιο που άγγιξε ένα μαζικό κοινό κι άλλαξε το ροκ εν ρολ. Αν ο Ντίλαν δεν είχε εκφράσει το αίσθημα της διαφωνίας με τον τρόπο που το έκανε, δεν θα γεννιόταν το πανκ ροκ κίνημα.
Τα παιδικά της χρόνια τα χαρακτηρίζει άγρια. «Ηδη από τα επτά μου, έμαθα ότι δεν μπορείς να εμπιστεύεσαι τους ενηλίκους», αναφέρει. Οι γονείς της ήταν εθισμένοι στα ναρκωτικά, μεγάλωνε με τη γιαγιά της, έμπλεξε με χούλιγκαν και καταχρήσεις, μαζί με τη μητέρα της έζησαν με μια φανκ μπάντα, αντιμετώπισε την έλλειψη στέγης για ένα σύντομο διάστημα. «Στην εφηβεία ήταν δύσκολο να προκόψω, καθώς ήμουν αντιμέτωπη με τα θέματα εξάρτησης της οικογένειάς μου. Η μουσική ήταν ένας τρόπος θεραπείας για να επιβιώσω από τον πόνο και το άγχος των καθημερινών προβλημάτων στο σπίτι».
Γι’ αυτό αποκαλεί τον Ντίλαν «God Dylan», χαριτολογώντας πως είναι ο Θεός που την έσωσε. «Οταν στα δεκαεπτά μου αγόρασα με ένα δολάριο τον δίσκο “Another side of Bob Dylan” και άκουσα τους στίχους του τραγουδιού “To Ramona”, αισθάνθηκα πως ο Ντίλαν ήταν το αγόρι μου», λέει γελώντας. «Ενιωσα προστατευμένη και ορατή μέσα στον αγώνα μου, καθώς ήμουν άστεγη εκείνη την περίοδο. Τότε ερωτεύτηκα τη μουσική του».
Ηδη από τα επτά μου, έμαθα ότι δεν μπορείς να εμπιστεύεσαι τους ενηλίκους. Στην εφηβεία ήταν δύσκολο να προκόψω, καθώς ήμουν αντιμέτωπη με τα θέματα εξάρτησης της οικογένειάς μου. Η μουσική ήταν ένας τρόπος θεραπείας για να επιβιώσω.
Από την αρχή της καριέρας της, τη δεκαετία του ’90, έως σήμερα, η Cat Power κυκλοφορεί άλμπουμ τόσο με δικές της συνθέσεις, όσο και με διασκευές. «Μου αρέσει να κάνω διασκευές γιατί υπάρχει κάτι βαθιά ανθρώπινο που μας συνδέει με αυτά τα τραγούδια. Είναι οικεία σαν τα όνειρά μας. Οι άνθρωποι είμαστε δημιουργικά όντα που θέλουμε να πιστεύουμε στο καλό, στο δίκαιο, στο όμορφο. Γι’ αυτό ήταν εύκολο να κάνω το άλμπουμ με τα τραγούδια του Ντίλαν. Ειδικά αυτή την εποχή, οι άνθρωποι χρειάζεται να πιστέψουν στο όνειρο».
Το όνειρο, για εκείνη, εκφράζεται μέσα από κομμάτια όπως το «Mr. Tambourine Man». «Οταν το ερμηνεύω, φτάνω σε ένα άλλο επίπεδο συνείδησης. Τραγούδια σαν αυτό, μας ενώνουν όλους παγκοσμίως, άσχετα από το αν μας αρέσει ο Ντίλαν ή όχι. Το ίδιο συμβαίνει και με το “Imagine” του Τζον Λένον. Οταν ακούω αυτά τα κομμάτια, μου δημιουργούν την αίσθηση της αληθοφανούς μαγείας. Αυτής της μαγείας που προσομοιάζει στο θαύμα. Στοιχείο που δεν βρίσκω στις συνταγές επιτυχίας πολλών και ικανών μουσικών παραγωγών, ούτε στην Τέιλορ Σουίφτ. Νιώθω ότι η τέχνη δεν πρέπει να ακολουθεί κάποια συνταγή, αλλά να έχει αλήθεια».
Η Αμερική του Τραμπ
Η συζήτηση πάει αναπόφευκτα στη διακυβέρνηση Τραμπ και η ίδια γίνεται χείμαρρος. «Ανησυχώ για το καταπιεστικό κλίμα που έρχεται. Νιώθω σαν να μην είμαι πολίτης της Αμερικής. Εχω φίλους που μου λένε ότι δεν βλέπουν ειδήσεις γιατί ταράζονται. Σοβαρά; Πρέπει να είμαστε ενημερωμένοι, ώστε να επιτελέσουμε τον ρόλο μας ως πολίτες. Δεν γίνεται να είμαστε σε άρνηση. Οταν ετοίμαζα αυτό το άλμπουμ, δεν ήξερα ότι θα εκλεγεί ο Τραμπ, όμως είναι καλό να αξιοποιείς τον Ντίλαν ως όχημα για να μιλήσεις για όλα αυτά».
