Η θέα κάθε πόλης από ψηλά είναι εξ ορισμού εντυπωσιακή. Ακόμη και η Αθήνα, που το βλέμμα χάνεται στο τσιμέντο, στις κεραίες, στους παλιούς θερμοσίφωνες, στις αυθαίρετες κατασκευές σε ταράτσες, και μόνο σε κάποια σημεία ξαποσταίνει, εκεί όπου ξεπηδάει ένα άλσος, μια νησίδα βλάστησης, μια πράσινη στέγη –σπανίζει βέβαια η τελευταία–, ακόμη κι αυτή η απωθητική Αθήνα, από ψηλά μπορεί να γλυκάνει ή να γίνει έως και συναρπαστική.
Oι πράσινες στέγες στην πόλη θα ήταν η λύση για πολλά δεινά τον καιρό της κλιματικής κρίσης. Εχουν μπει στη συζήτηση που γίνεται για τη βελτίωση του μικροκλίματος και την αλλαγή της εικόνας της, εδώ και δεκαπέντε χρόνια τουλάχιστον. Για την ώρα, μόνο να τις φανταστούμε μπορούμε, τόσο μικρό είναι το δείγμα στην Αθήνα. Και όσο εμείς τις φανταζόμαστε, άλλες πόλεις προχωρούν πολλά βήματα παρακάτω.
Αστικό αγρόκτημα
Το 2020, στο 15ο διαμέρισμα του Παρισιού, στην ταράτσα ενός εκθεσιακού συγκροτήματος, γεννήθηκε το Nature Urbaine, ένα αστικό αγρόκτημα 14.000 τετραγωνικών μέτρων, απόδειξη ότι ακόμη και σε μια μητρόπολη εκατομμυρίων κατοίκων είναι εφικτή μεγάλης κλίμακας παραγωγή τροφίμων. Αντίστοιχα αστικά αγροκτήματα έχουν δημιουργηθεί στο Τορόντο, όπου ήδη από το 2009 με νόμο είναι υποχρεωτική η ύπαρξη πράσινης στέγης σε όλα τα καινούργια κτίρια, στο Σικάγο, πρωτοπόρο στο θέμα των πράσινων στεγών, και σε πολλές άλλες πόλεις.
Ας μη γεμίσουμε μπρόκολα και φρέσκα κρεμμυδάκια τις ταράτσες της Αθήνας, αλλά ας την κάνουμε όσο πιο πράσινη μπορούμε.
Φυσικά, τα αγροκτήματα στις στέγες και στις ταράτσες δεν θα θρέψουν τους κατοίκους των πόλεων. Μια μελέτη, ωστόσο, στην οποία αναφέρεται η εξαιρετική «Αστική ζούγκλα» του Μπεν Γουίλσον (εκδ. Διόπτρα), δείχνει ότι στην Μπολόνια, αν χρησιμοποιούσαν όλες τις επίπεδες στέγες για καλλιέργειες, θα μπορούσε να καλυφθεί το 77% της ζήτησης φρέσκων λαχανικών ετησίως, μειώνοντας κατά πολύ το περιβαλλοντικό κόστος της εισαγωγής τροφίμων.
Εντάξει, ας μη γεμίσουμε μπρόκολα και φρέσκα κρεμμυδάκια τις ταράτσες της Αθήνας, αλλά ας την κάνουμε όσο πιο πράσινη μπορούμε. Οταν σκεφτόμαστε πώς θα είναι οι πόλεις του μέλλοντος, κάνουμε εικόνα φουτουριστικά κτίρια και ιπτάμενα αυτοκίνητα. Με την κλιματική κρίση να δείχνει τα δόντια της, το μέλλον και η ανθεκτικότητα των πόλεων δεν θα κριθούν από την τεχνολογία, αλλά από το ποσοστό του πρασίνου που θα καταφέρουν να αναπτύξουν. Διαφορετικά το κόστος που θα κληθούμε να πληρώσουμε οι κάτοικοι των αστικών κέντρων θα είναι ανυπολόγιστο.
