Κάτι περισσότερο από ένα χρόνο παραμένει κλειστός ο χώρος του αναγνωστηρίου στο κτίριο του Βαλλιανείου Μεγάρου, όπου στεγάζεται ακόμα μέρος της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Το θέμα της πτώσης εσωτερικού τμήματος της οροφής, που είχε αναδείξει η «Κ» με ρεπορτάζ του Νίκου Βατόπουλου, ήρθε ξανά στην επιφάνεια με τη χθεσινή, ομόφωνη έγκριση των απαραίτητων εργασιών αποκατάστασης από το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων. Η γραφειοκρατία και η εμπλοκή δύο διαφορετικών υπουργείων (υπουργείο Παιδείας και υπουργείο Πολιτισμού) που εποπτεύουν το ιστορικό κτίριο της Τριλογίας είναι παράγοντες που ευθύνονται για την καθυστέρηση των εργασιών· στο μεταξύ, όλο αυτό το διάστημα οι ερευνητές – αναγνώστες εξυπηρετούνται κατόπιν ραντεβού σε ξεχωριστά γραφεία μέσα στο Βαλλιάνειο.
«Η αποκατάσταση των φατνωμάτων (σ.σ. των ζωγραφισμένων γύψινων διακοσμητικών της οροφής δηλαδή) είναι το βραχυπρόθεσμο, πιο επείγον σχέδιο για το κτίριο. Το μακροπρόθεσμο προβλέπει τη συνολική αποκατάσταση του κτιρίου, απαραίτητη λόγω της παλαιότητάς του, και τη μετατροπή του σε σύγχρονο χώρο ανάγνωσης και έρευνας, ο οποίος όταν φτιαχτεί θα είναι πραγματικό χάρμα», μας λέει ο πρόεδρος του εφορευτικού συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος, Σταύρος Ζουμπουλάκης. Το όραμά του για το Βαλλιάνειο περιλαμβάνει ακόμα ένα καφέ που θα μπορούσε να δημιουργηθεί στο γειτονικό παρκάκι, το οποίο προς το παρόν χρησιμοποιείται ως… πάρκινγκ.
Φαίνεται πάντως ότι η συγκεκριμένη διαδικασία ανανέωσης του ιστορικού κτίσματος μόνο απλή δεν είναι, όπως διευκρινίζει η πολιτικός μηχανικός και αναπληρώτρια προϊσταμένη του Τμήματος Γραμματείας της Βιβλιοθήκης, Χρυσάνθη Βασιλειάδου: «Μιλάμε για ένα κτίριο το οποίο ουσιαστικά λειτουργεί ανελλιπώς από το 1903. Είναι λογικό ότι έχει ολοκληρώσει έναν κύκλο του, παρά τις εργασίες συντήρησης που έχουν γίνει κατά καιρούς. Από τότε μάλιστα που έγινε η μετακόμιση στο νέο κτίριο του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το Βαλλιάνειο δείχνει ακόμα περισσότερο την ηλικία του. Το υπουργείο Παιδείας έχει ξεκινήσει τις διαδικασίες για την εκπόνηση μελέτης αποκατάστασης, όμως πρόκειται για χρονοβόρα διαδικασία».
Γενική πρόθεση, όπως είπαμε, είναι η διατήρηση του αναγνωστηρίου εφημερίδων, μαζί με τη δημιουργία ενός χώρου φιλαναγνωσίας γεμάτου από τις καλύτερες εκδόσεις της παγκόσμιας γραμματείας. Ακόμα και ο σχεδιασμός όλων αυτών, ωστόσο, έχει να κάνει με τη διευθέτηση του χώρου, που με τη σειρά της εξαρτάται άμεσα από τις ηλεκτρολογικές – μηχανολογικές – υδραυλικές εργασίες, οι οποίες θα ανανεώσουν αποτελεσματικά το κτίριο, όπως επισημαίνει η κ. Βασιλειάδου. Πλέον το επόμενο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είναι η προκήρυξη διαγωνισμού, ίσως και διεθνούς, για τον καταρτισμό της μελέτης, η οποία από μόνη της προϋποθέτει ένα σοβαρό κονδύλι.
Πίσω στα πιο άμεσα, η αποκατάσταση της οροφής εκτιμάται ότι θα διαρκέσει περίπου έξι μήνες από την ώρα που θα στηθούν οι σκαλωσιές. Κατόπιν το αναγνωστήριο θα μπορέσει να επιστρέψει στην πρότερη λειτουργία του. «Το καλό είναι ότι το κτίριο έχει ελεγχθεί και δεν αντιμετωπίζει προβλήματα στατικότητας. Η αλήθεια είναι ότι η Τριλογία αποτελεί το κόσμημα της Αθήνας, γι’ αυτό και η Βιβλιοθήκη πρέπει να φτιαχτεί, όχι σαν “νεκρός” χώρος ή μουσείο, αλλά ως ζωντανό σημείο συνάντησης και αγάπης προς τα βιβλία», καταλήγει η κ. Βασιλειάδου.
