Υπάρχουν προάστια που σε τυλίγουν με εκείνη τη συμπαγή αύρα μιας μεσοαστικής ζωής. Είναι ένας όρος ρευστός, αλλά όταν νιώσεις την ατμόσφαιρά του (διαμερίσματα που κοιτούν τον δρόμο ανάμεσα στα πεύκα, παλιές σκόρπιες μονοκατοικίες, αίσθηση ενός τόπου με ρίζες γενεών) ξέρεις ότι πατάς σε στέρεο έδαφος. Στον Χολαργό είχα αυτή την ευεργετική εμπειρία, να περπατάω σχεδόν μόνος σε δρόμους που έφεραν μνήμη ενός προαστίου που έχει πλέον ανοικοδομηθεί. Ωστόσο, υπήρχε κάτι άλλο ακόμη, ένα συνειρμικό αποτύπωμα του τόπου, μια εντύπωση πως η ζωή είναι ωραία…
Είχα πάει στον Χολαργό για περπάτημα, εξερεύνηση και μερικές διευθύνσεις στο χέρι. Aπό την έξοδο του μετρό ανέβηκα την οδό Φανερωμένης – φαρδιά, φωτεινή, μείγμα παλαιών και νεότερων στρώσεων ζωής. Μετά την πλατεία με την εκκλησία της Παναγίας Φανερωμένης, με το θερμό χρώμα, ο δρόμος θα με οδηγούσε στον αριθμό 24. Δύο διαβάτες με άσπρα μαλλιά σεργιανούσαν μπροστά μου και σχολίαζαν οικόπεδα και σπίτια. Είχαν σταθεί σε ένα άλλο σπίτι, πριν από τον προορισμό μου, σε ένα τεράστιο οικόπεδο ανάμεσα στις πολυκατοικίες στους αριθμούς 21 και 23.
Εγκαταλελειμμένο το μονώροφο σπίτι μέσα σε έναν κατάφυτο κήπο με ελιές, πεύκα, λεμονιές και αναρριχώμενα και θάμνους, όλα ζωντανεμένα, μια υπόσχεση άνοιξης. Ηταν ένα αναπάντεχο συναπάντημα γιατί το σπίτι αυτό, χτισμένο μάλλον γύρω στο 1950, με τη μαντεμένη σφυρήλατη εξώθυρα και την αυλόπορτά του, είχε μια μεγάλη μάντρα και θύμιζε παλιό περιβόλι, υποστατικό, ακτινοβολώντας –παρά τη νεκροφάνειά του– την ομορφιά του αθηναϊκού προαστίου.
Είχα μόλις προσπεράσει ένα άλλο σπίτι στην απέναντι πλευρά του δρόμου, άριστα συντηρημένο, με κήπο και όμορφη αρχιτεκτονική, και όταν το είχα δει με πλημμύρισαν αμέσως τα αρώματα της μνήμης και της ευφορίας, καθώς έβλεπα μπροστά στα μάτια μου πώς θα μπορούσαν να είναι τα αθηναϊκά προάστια, έστω και ένα μέρος τους. Ο προορισμός μου, όμως, ήταν ο αριθμός 24 της οδού Φανερωμένης, γωνία με την οδό Κλειούς. Εκεί, είχα την πληροφορία ότι βρισκόταν ένας χαμένος και ξεχασμένος παράδεισος.
Σχεδόν με δέος είδα την τεράστια έκταση, σε εκείνη ακριβώς τη γωνία. Εκταση περιτειχισμένη με πράσινη αυλόπορτα σε σχέδιο αρ νουβό, με κουδούνι σε σχήμα λεοντοκεφαλής, με την άγρια βλάστηση να ορίζει έναν απροσπέλαστο κόσμο. Οι κορμοί των αναρριχώμενων θάμνων μπλέκονταν στα κάγκελα σαν το σύμπλεγμα του Λαοκόωντος και μέσα από τα ανοίγματα προσπαθούσα να δω το ρημαγμένο σπίτι στο βάθος του κήπου. Ηταν φανερό ότι το σπίτι δεν ήταν τυχαίο. Ηταν μια έπαυλη χτισμένη πιθανώς στα χρόνια του Μεσοπολέμου, σε ρυθμό προαστιακό, με πυργίσκο, πολεμίστρες και αναβαθμίδες. Αριστερά, επί της Κλειούς, η θέα προς το υπαίθριο πάρκινγκ οδηγούσε το βλέμμα σε μια παλιά, λευκή Μερσεντές, σαν ένα κομμάτι μιας εγκατάστασης, σαν μια φευγαλέα οφθαλμαπάτη.
Δύσκολα ο περιπατητής μπορεί να απομακρυνθεί από τη θέα αυτού του σιωπηλού κήπου. Υπάρχει η εντύπωση ότι εκεί είναι το σπίτι εκατοντάδων πουλιών και πιθανώς ζώων, ένα οικοσύστημα που θρέφεται από τη μοναξιά. Τα δέντρα και η φυσική πράσινη χλόη του χειμώνα συντηρούσαν μια υγρασία σαν ένα δίκτυο αιμοφόρων αγγείων, που οδηγούσαν ολόγυρα στην ξεχασμένη έπαυλη. Τι να υπήρχε άραγε στο εσωτερικό της; Επιπλα; Φωτογραφίες; Ρούχα; Εφημερίδες; Ενας λανθάνων κόσμος, με υπόκωφους κραδασμούς.
Αυτή η ξεχασμένη έπαυλη είναι έρημη πολλά χρόνια. Είδα παρακάτω λίγα αλλά όμορφα σπίτια, ακόμη και προπολεμικά, με μαντεμένιες εξώθυρες, με κήπους θαλερούς. Τα προάστια αλλάζουν…
