Η Ισαβέλλα από τον γαλλικό οίκο των Βουρβόνων βασίλεψε στην Ισπανία από το 1621 έως το 1644 και συνέβαλε στην ίδρυση του ισπανικού οίκου των Βουρβόνων, στον οποίον ανήκει η σημερινή βασιλική οικογένεια της Ισπανίας. Υπήρξε ισχυρή προσωπικότητα, ιδιαίτερα δημοφιλής και ήταν σύζυγος του βασιλιά Φιλίππου Δ΄, γνωστού για την αγάπη του στις τέχνες και την προστασία που παρείχε σε καλλιτέχνες, ανάμεσά τους και στον Βελάσκεθ.
Το εξαιρετικό αυτό πορτρέτο της βασίλισσας Ισαβέλλας της Ισπανίας φιλοτεχνήθηκε από τον Βελάσκεθ γύρω στο 1635, όταν η βασίλισσα ήταν 33 ετών (απεβίωσε στα 41 της). Ο Βελάσκεθ είχε ζωγραφίσει αρκετές φορές τη βασίλισσα, στην περίπτωση αυτή όμως, σε αυτό το επιβλητικό πορτρέτο, την παρουσιάζει έφιππη με τρόπο απολύτως συμβολικό για την ισχύ του χαρακτήρα της.
Αυτό το έργο τέχνης αποκαταστάθηκε υποδειγματικά από το Μουσείο Πράδο, όπου παρουσιάζεται και πάλι στο κοινό. Η διαδικασία και τα στάδια της αποκατάστασης, με χρηματοδότηση από το Ιδρυμα Iberdrola Espana, αποτέλεσε ξεχωριστό γεγονός καθώς αφαιρέθηκαν αριστοτεχνικά χρόνια μουντζούρας και βερνικιού, που είχαν θαμπώσει και σκοτεινιάσει τα αρχικά χρώματα. Ο πίνακας φιλοτεχνήθηκε αρχικά για τη βασιλική αίθουσα στο ανάκτορο Buen Retiro. Αποτελεί μέρος μιας σειράς έφιππων προσωπογραφιών που είχε παραγγείλει ο βασιλιάς Φίλιππος Δ΄. Σε αυτές περιλαμβάνονταν πορτρέτα του ίδιου, του γιου του πρίγκιπα Μπαλτάσαρ Κάρλος και των γονέων του Φιλίππου Δ΄, του βασιλιά Φιλίππου Γ΄ και της βασίλισσας Μαργαρίτας της Αυστρίας.
Το έργο της αποκατάστασης εκτελέστηκε από την ειδική συντηρήτρια Μαρία Αλβαρεθ Γκαρθιγιάν, η οποία αποκάλυψε το βάθος και την ένταση των πρωτότυπων χρωμάτων. «Η βασίλισσα ανέκτησε το βασιλικό παράστημα και τη γαλήνη και τη φυσική ομορφιά», σχολιάζει. «Οπως και το άλογο αποκαλύπτει τις αρετές του νατουραλισμού που μόνο μια ιδιοφυΐα όπως ήταν ο Βελάσκεθ μπορούσε να συλλάβει».
Στη διάρκεια της αποκατάστασης αφαιρέθηκαν μεταγενέστερες προσθήκες και πλέον αυτό το έργο τέχνης ακτινοβολεί την αρχική πρόθεση του ίδιου του Βελάσκεθ αποτελώντας καύχημα της σύγχρονης αντίληψης περί συντήρησης. Μπορεί κανείς να το δει από κοντά στην Αίθουσα 12 του Μουσείου Πράδο μαζί με άλλα έργα της ισπανικής βασιλικής συλλογής.
Ματιές στον κόσμο
ΤΣΕΧΙΑ
Νέοι χώροι τέχνης
Η μετατροπή της βιομηχανικής κληρονομιάς σε νέους χώρους πολιτισμού δίνει συχνά νέα και ενδιαφέροντα δείγματα αρχιτεκτονικής. Ενα από αυτά βρίσκεται στην Τσεχία, στην πόλη Πάρντουμπιτς, όπου ένα θαυμάσιο δείγμα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής αποκαταστάθηκε και διαμορφώθηκε σε χώρο τέχνης από το αρχιτεκτονικό γραφείο Transat, που έχει έδρα το Μπρνο. Ο νέος χώρος παίρνει το όνομα του δημιουργού του, σημαντικού Τσέχου αρχιτέκτονα Γιόζεφ Γκόκαρ (1880-1945).
ΔΡΕΣΔΗ
Βόλφγκανγκ Τίλμανς
Στο Μουσείο Αλμπερτίνουμ της Δρέσδης μπορεί κανείς να δει μια νέα έκθεση με έργα του φωτογράφου Βόλφγκανγκ Τίλμανς έως τις 29 Ιουνίου. Ο 57χρονος Τίλμανς είναι ένας ολιστικός δημιουργός που γεννά οπτικές εγκαταστάσεις με συνδυασμό των εντελώς ιδιαίτερων φωτογραφιών του, μαζί με βίντεο, κείμενα και μουσική. Στο ιστορικό Αλμπερτίνουμ, που διασώθηκε στον βομβαρδισμό της Δρέσδης το 1945, με ζημιές που αντιμετωπίστηκαν, η επίσκεψη γίνεται μια καθολική εμπειρία.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Ρίτσαρντ Λιρόιντ
Στην γκαλερί Pace της Νέας Υόρκης, η νέα έκθεση του Βρετανού Ρίτσαρντ Λιρόιντ αποτελεί ισχυρό δέλεαρ για όσους θέλουν να σταθούν απέναντι σε εικαστικές φωτογραφίες υψηλής αισθητικής, τεχνικής και ευκρίνειας. Ο Λιρόιντ παραδίδει φωτογραφίες που παραπέμπουν στον ολλανδικό Χρυσό Αιώνα (17ος) με εξαιρετικά επεξεργασμένη χρήση φωτός και χρώματος. Κινείται ανάμεσα στην αναλογική και στην ψηφιακή φωτογραφία, έχοντας κατακτήσει ένα δικό του ύφος που τον καθιστά απολύτως αναγνωρίσιμο.
ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ
Αθάνατα Πένγκουιν
Ο ιστορικός εκδοτικός οίκος Πένγκουιν εισήγαγε τον θεσμό των βιβλίων τσέπης στην Αγγλία –όπως τα γνωρίζουμε– το 1935. Για την επέτειο των 90 ετών προκήρυξε διαγωνισμό σχεδιασμού εξωφύλλων για τις σειρές τσέπης, που θα συνδυάζουν καινοτόμο πνεύμα και κατανόηση της ιστορικής ταυτότητας του οίκου. Τον Μάιο θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα. Το ενδιαφέρον είναι ότι έμφαση δίνεται στους νέους άνευ εμπειρίας, με σκοπό να τονώσουν και να κεντρίσουν τη δημιουργικότητα.
ΒΙΕΝΝΗ
Μοντερνιστικά κιμονό
Το Μουσείο Εφαρμοσμένων Τεχνών της Βιέννης (ΜΑΚ) εγκαινιάζει έκθεση που διερευνά τη σχέση των παραδοσιακών κιμονό με τον μοντερνισμό. Εξετάζεται η υποδοχή των νεωτερικών ρευμάτων της Δύσης μέσα στο σώμα της ιαπωνικής κουλτούρας από τα τέλη του 19ου αιώνα, καθώς και η ανάδυση της νέας γυναίκας και της αλλαγής των προτύπων. Η διάχυση του δυτικού μοντερνισμού, αποτυπωμένου σε υφάσματα, αντανακλά και τη διάδοση του καλλιτεχνικού κιμονό σε ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας.
