Πριν από μία εβδομάδα, οι ιθύνοντες του Netflix έτριβαν τα χέρια τους. Το «Emilia Perez», το παράξενο φιλμ του Γάλλου Ζακ Οντιάρ, που αποφάσισαν να αγοράσουν σε μια μάλλον παρορμητική κίνηση, είχε μόλις εξασφαλίσει 13 οσκαρικές υποψηφιότητες, ενώ οι πρώτες σφυγμομετρήσεις από τον χολιγουντιανό μικρόκοσμο ήταν άκρως ενθαρρυντικές.
Περίπου από το πουθενά, το πολυπόθητο Οσκαρ καλύτερης ταινίας, που εδώ και χρόνια μάταια κυνηγάει η πλατφόρμα, έμοιαζε να πλησιάζει. Και μετά ήρθε η καταστροφή, με τη μορφή μιας σειράς παλαιότερων (κυρίως του 2020-21) διαδικτυακών αναρτήσεων της πρωταγωνίστριας, Κάρλα Σοφία Γκασκόν, που ήρθαν στο φως και οι οποίες αποκαλύπτουν ξεκάθαρες ρατσιστικές, ισλαμοφοβικές και συνωμοσιολογικές τάσεις.
Η Ισπανίδα ηθοποιός, η οποία έγινε το πρώτο τρανς άτομο με οσκαρική υποψηφιότητα για την κορυφαία ερμηνεία, είχε αρκετές φορές μιλήσει συγκινημένη για τις δοκιμασίες και τις διακρίσεις που βιώνουν άτομα σαν εκείνη. Προφανώς δεν νιώθει την ίδια συμπόνια για άτομα διαφορετικού θρησκεύματος, φυλής ή θύματα αστυνομικής βίας σαν τον Τζορτζ Φλόιντ, τον οποίο είχε χαρακτηρίσει «απατεώνα ναρκομανή». Οπως και να έχει, τόσο το Netflix όσο και οι συντελεστές της ταινίας παίρνουν τις αποστάσεις τους, προσπαθώντας προφανώς να σώσουν τη συλλογική οσκαρική εκστρατεία. Είναι χαρακτηριστικό ότι η εικόνα της Γκασκόν αποσύρεται πλέον από κάθε είδους προωθητικό υλικό –κάτι αμήχανο, αφού πρόκειται για την πρωταγωνίστρια– ενώ η ίδια έχει ακυρώσει όλες τις προγραμματισμένες εμφανίσεις της· αν τέτοιες υπάρξουν τελικά, θα γίνουν με δικά της έξοδα, δίχως υποστήριξη από την πλατφόρμα.
Ούτε ο σκηνοθέτης, Ζακ Οντιάρ, της χαρίστηκε, επικρίνοντάς την σε πρόσφατη συνέντευξή του στο Deadline, τόσο για τους ανθρώπους που πλήγωσε με τις αναρτήσεις της όσο και για τη δύσκολη θέση στην οποία έφερε την υπόλοιπη ομάδα της ταινίας.
Είναι όμως ικανά όλα αυτά να καταστρέψουν τις οσκαρικές ελπίδες του «Emilia Perez»; Η προηγούμενη εμπειρία δεν συνηγορεί σε κάτι τέτοιο, με πιο πρόσφατο παράδειγμα το «Green Book» του 2019, το οποίο έφτασε μέχρι το Οσκαρ καλύτερης ταινίας, παρά το γεγονός ότι κάποιοι συντελεστές του κατηγορήθηκαν για παρόμοια με της Γκασκόν ολισθήματα. Από την άλλη, τις τελευταίες ημέρες, τα δημόσια πυρά δεν στρέφονται μόνο ενάντια στην Ισπανίδα ηθοποιό, αλλά κατά του φιλμ γενικότερα. Ηδη από την πρώτη προβολή του στις Κάννες, υπήρξαν φωνές κυρίως από το Μεξικό, οι οποίες καταδίκαζαν την εντελώς σχηματική εικόνα της χώρας που σκιαγραφεί, καθώς και το γεγονός ο Οντιάρ δεν πραγματοποίησε γυρίσματα εκεί ούτε μπήκε στον κόπο να προσλάβει Μεξικανούς ηθοποιούς για τους ρόλους. Ολα τα παραπάνω πέρασαν τότε σε δεύτερη μοίρα, μπροστά στο ρηξικέλευθο κινηματογραφικό όραμα, που άφησε την πλειονότητα των σινεφίλ με το στόμα ανοιχτό, όμως, πλέον οι αιτιάσεις «ξεθάβονται» με συνοπτικές διαδικασίες.
Πόσο δίκαιο, όμως, είναι κάτι τέτοιο; Και πόση σχέση έχει με τα καλλιτεχνικά κριτήρια που (υποτίθεται ότι) διέπουν τα Οσκαρ; Είναι προφανές ότι η υποψηφιότητα της Κάρλα Σοφία Γκασκόν είναι πια –δικαίως– ανέλπιδη, ωστόσο, θα ήταν κρίμα να γίνει επιπλέον και τοξική για ένα φιλμ που διατύπωσε μια νέα, σπάνιο για τις μέρες μας, κινηματογραφική πρόταση.
