A Complete Unknown ★★★½
ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ (2024), 140΄
Σκηνοθεσία: Τζέιμς Μάνγκολντ
Ερμηνείες: Τιμοτέ Σαλαμέ, Ελ Φάνινγκ, Εντουαρντ Νόρτον
Ο Τζέιμς Μάνγκολντ («Κόντρα σε όλα») βιογραφεί τον Μπομπ Ντίλαν, με τον Τιμοτέ Σαλαμέ να αναλαμβάνει τον ρόλο του σπουδαίου Αμερικανού τραγουδοποιού. Η αρχή γίνεται στη Νέα Υόρκη του 1961, όπου ο νεαρός Ντίλαν, με φθαρμένα ρούχα και κιθάρα, καταφθάνει με σκοπό να γνωρίσει τον Γούντι Γκάθρι. Καθώς γίνεται όλο και πιο διάσημος στη μουσική σκηνή της πόλης και της χώρας, δεκάδες χιλιάδες συρρέουν στο φεστιβάλ του Νιούπορτ για να τον ακούσουν με αφοσίωση σχεδόν θρησκευτική. Μέχρι που ο ήρωάς τους θα τους «προδώσει», υιοθετώντας τον ηλεκτρικό ήχο και παράλληλα περνώντας στη σφαίρα του μύθου ως ένας από τους σπουδαιότερους τραγουδοποιούς της μουσικής ιστορίας.
Ακολουθώντας την ομώνυμη λογοτεχνική βιογραφία του Ελάιζα Γουόλντ, ο Μάνγκολντ περιορίζει την αφήγησή του στην πενταετία 1961-65, εκεί δηλαδή όπου ο Ντίλαν προσγειώνεται σαν μετεωρίτης στο παγκόσμιο μουσικό στερέωμα για να το συγκλονίσει. Μπροστά από τον φακό του περνούν πολλά και διάφορα, από τον κοινωνικό αναβρασμό της εποχής μέχρι την ψυχροπολεμική απειλή. Στο επίκεντρο βρίσκεται φυσικά ο Ντίλαν, ένας καλλιτέχνης στην πραγματικότητα ανένταχτος σε σκοπούς και κινήματα, απορροφημένος από τους στίχους του –που βέβαια απηχούν πολλά από τα παραπάνω– και τον ιδιότυπο χαρακτήρα του, που δυσκολεύει τις σχέσεις με τους γύρω του, από την πρώτη του μεγάλη αγάπη (Ελ Φάνινγκ) μέχρι την Τζόαν Μπαέζ (Μόνικα Μπάρμπαρο) και τον ομότεχνο Πιτ Σίγκερ (Εντουαρντ Νόρτον) που τον ανακάλυψε. Από την πλευρά του, ο Τιμοτέ Σαλαμέ αποδίδει με αφοσίωση και αυθεντικότητα το «ντιλανικό» ιδίωμα, αποδεικνύοντας για άλλη μια φορά ότι είναι ικανός για οποιαδήποτε μεταμόρφωση.
Αρκάντια ★★½
ΔΡΑΜΑ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ (2024), 99΄
Σκηνοθεσία: Γιώργος Ζώης
Ερμηνείες: Βαγγέλης Μουρίκης, Αγγελική Παπούλια
Στη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του, ο Γιώργος Ζώης προσεγγίζει το θέμα της απώλειας και του θρήνου, μέσα από μια ευφάνταστη ιδέα. Η χειμωνιάτικη ηρεμία ενός τουριστικού θερέτρου θα αναστατωθεί από ένα θανατηφόρο τροχαίο. Ο Γιάννης (Βαγγέλης Μουρίκης) και η Κατερίνα (Αγγελική Παπούλια) φτάνουν σοκαρισμένοι για να αναγνωρίσουν το θύμα. Οσο εκείνοι προσπαθούν να εξακριβώσουν τις συνθήκες υπό τις οποίες συνέβη το κακό, εμείς συνειδητοποιούμε ότι κάτι παράξενο συμβαίνει, ενώ τα όρια μεταξύ του κόσμου των ζωντανών κι εκείνου των νεκρών θολώνουν.
Ο Ζώης χρησιμοποιεί την ατμόσφαιρα μυστηρίου αλλά και το σύμβολο της αναγεννησιακής «Αρκαδίας» προκειμένου να μας εισαγάγει σε ένα εναλλακτικό σύμπαν, εκεί όπου οι νεκροί βαδίζουν δίπλα δίπλα με τους ζωντανούς, ακόμη και αν δεν επικοινωνούν άμεσα μαζί τους. Η σταδιακή διάδραση χτίζεται μέσα από μηχανισμούς-σύμβολα, με βασικότερα τη σεξουαλική επιθυμία, τα… παπούτσια, αλλά και τη μουσική, η οποία ξεκινά από τον «Βασιλιά της σκόνης» και φτάνει μέχρι τα ηπειρώτικα μοιρολόγια. Ως κατασκευή και αισθητική, η ταινία του είναι αξιοθαύμαστη, της λείπει ωστόσο η κάπως αναλυτικότερη πλοκή και λίγο περισσότερη «ψυχή», για να συναντήσει αυτές των πρωταγωνιστών του.
Ολα όσα φανταζόμαστε ως φως ★★★
ΔΡΑΜΑ (2024), 110΄
Σκηνοθεσία: Παγιάλ Καπάντια
Ερμηνείες: Κάνι Κουσρούτι, Ντίβια Πράμπα
Η Ινδή Παγιάλ Καπάντια γοήτευσε με το σκηνοθετικό ντεμπούτο της το Φεστιβάλ Καννών, το οποίο την τίμησε με το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής. Στη Βομβάη του αστείρευτου πλήθους, μια νοσοκόμα λαμβάνει ένα απροσδόκητο δώρο από τον χρόνια εξαφανισμένο σύζυγό της. Ταυτόχρονα, η νεαρή συγκάτοικος και συνάδελφός της προσπαθεί μάταια να εξασφαλίσει έναν προσωπικό χώρο για να βρεθεί με το αγόρι της. Οταν μια τρίτη γυναίκα χάνει το σπίτι της και καταφεύγει στην επαρχία, οι τρεις τους θα συναντηθούν εκεί για να εκπληρώσουν τις επιθυμίες τους. Η Καπάντια ρίχνει μια φαινομενικά απλή, όμως βαθιά ανθρώπινη ματιά στη χαώδη ινδική καθημερινότητα, εκεί όπου η μονάδα κινδυνεύει διαρκώς να συντριβεί κάτω από τη δύναμη του πλήθους. Η κοινωνική παρατήρηση και προβληματική (π.χ. ανισότητες, στεγαστικό ζήτημα) είναι παρούσες, ωστόσο η γυναικεία εμπειρία είναι αυτή που μπαίνει πραγματικά στο επίκεντρο, ενισχυμένη και από έναν ονειρικό ρομαντισμό, που θυμίζει κάτι από «Chungking Express». Οπως ποιητικά λέγεται άλλωστε σε κάποιο σημείο, «η Βομβάη είναι πόλη ψευδαισθήσεων. Είτε πιστεύεις σε αυτές είτε τρελαίνεσαι».
Και η γιορτή συνεχίζεται… ★★★
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΔΡΑΜΑ (2023), 106΄
Σκηνοθεσία: Ρομπέρ Γκεντιγκιάν
Ερμηνείες: Αριάν Ασκαρίντ, Ζαν-Πιερ Νταρουσέν
Σταθερά ταγμένος στο κοινωνικά ανήσυχο σινεμά, από το οποίο πάντως δεν λείπει και ο ρομαντισμός, ο Γάλλος Ρομπέρ Γκεντιγκιάν («Τα χιόνια του Κιλιμάντζαρο») παραδίδει άλλο ένα τέτοιο φιλμ, τοποθετημένο στην αγαπημένη του Μασσαλία. Εκεί σε μια λαϊκή γειτονιά, δύο κακοσυντηρημένα κτίρια καταρρέουν (αληθινό περιστατικό), κοστίζοντας τη ζωή σε αρκετούς ανθρώπους. Καθώς οι τοπικές εκλογές πλησιάζουν, οι συμπολίτες της αποφασίζουν να στηρίξουν τη Ρόζα, ψυχή της γειτονιάς και αφιερωμένη επί δεκαετίες στην οικογένεια, στη δουλειά της ως νοσοκόμας και στην πολιτική τοποθέτησή της στην Αριστερά. Παράλληλα, την πόρτα θα της χτυπήσει και ο έρωτας. Παλιομοδίτικο κινηματογραφικά αλλά σύγχρονο ως προς το περιεχόμενο, το φιλμ του Γκεντιγκιάν αποτελεί ταυτόχρονα γλυκόπικρη παρατήρηση πάνω στις ανθρώπινες σχέσεις, πολιτική αναζήτηση ως προς τους σκοπούς της σημερινής Αριστεράς, κυρίως όμως συνειδητοποίηση ότι η ανάθεση και η απάθεια δεν οδηγούν πουθενά, όπως και αν αυτοπροσδιο-ρίζεται κάποιος πολιτικά.
