ABDELLAH TΑΪA
Η ζωή με το δικό σου φως
μτφρ.: Δημήτρης Δημακόπουλος
εκδ. Πόλις, σελ. 176
Είναι η ζωή της μητέρας του που δίνει φως στη δική του. Σαν να μην είναι αυτόφωτος, σαν να μην έχει αντέξει ο ίδιος σκληρά μονοπάτια, σαν να χρειάζεται τα χνάρια της για να βαδίσει τον δικό του ανεξάρτητο δρόμο, στρέφεται στη μάνα του για να αντλήσει δύναμη, περηφάνια, αποδοχή. Την αποδοχή που χρειάζεται ο Αμπντελά Ταϊά καθώς αποφασίζει να δημοσιοποιήσει την ομοφυλοφιλία του, ένας από τους πρώτους, ίσως και ο πρώτος Μαροκινός συγγραφέας που τη φανερώνει. Δεν φτάνει φαίνεται που έμαθε γαλλικά, «τη γλώσσα των πλουσίων», κυνηγώντας την κοινωνική του άνοδο, που σπούδασε στο πανεπιστήμιο του Ραμπάτ και της Σορβόννης, που έγινε διδάκτορας. Πάντα θα αναζητάει το ήρεμο βλέμμα της μάνας που αποδέχεται, αγκαλιάζει, αγαπά χωρίς φραγμούς, εξηγήσεις, απολογίες, ενοχές.
Η Μαλίκα είναι μια όμορφη έφηβη, ζει δύσκολα με τη δεύτερη γυναίκα του πατέρα της έχοντας χάσει τη μάνα της και παντρεύεται σε αυτή την ηλικία τον εικοσάχρονο υπέροχο Αλλάλ. Παντρεύεται για να γλιτώσει από την ανύπαρκτη, βάναυση πια για εκείνην πατρική οικογένεια. Ομως και για να δοθεί στον Αλλάλ, που τη γοητεύει, την παθιάζει, την κάνει να θέλει να γίνει γυναίκα του, της γεννά πόθο και έξαψη, καινούργιες υπέροχες ανάγκες του μυαλού και του κορμιού της. Μόνο που όταν οι δύο οικογένειες συναντιούνται για να συμφωνήσουν τον γάμο το παζάρι είναι εκεί, πόσα μπορεί και θέλει να δώσει η οικογένεια του Αλλάλ για τούτη τη νύφη, όπως και η αγωνία ποια σχέση έχει ο Αλλάλ με τον Μερζούγκ που κάθεται δίπλα του και τον συντροφεύει πάντα, μια σχέση κρυφή, ανείπωτη, υπαρκτή, οι ψίθυροι στην αγορά λένε αλήθεια. Ηταν στο Μπένι Μελάλ.
Στο κυνήγι του χρήματος που θα φέρει την ανεξαρτησία του ζευγαριού, η Μαλίκα θα μείνει μια εικοσάχρονη χήρα. Θα ξαναπαντρευτεί, θα κάνει μια μεγάλη οικογένεια με εννέα παιδιά και θα αγωνίζεται μέσα στη φτώχεια, στη μοναξιά, στη διαρκή απειλή που νιώθει, να εξασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον για τα παιδιά της. Ιδίως για την κόρη της, την υπέροχη Χαντίτζα, που η Μονίκ, μια αιθέρια, ονειρική, λευκόδερμη, εύθραυστη Γαλλίδα, θα θελήσει να την πάρει υπηρέτρια στο σπίτι της. Τότε η Μαλίκα θα αποκαλύψει όχι μόνον έναν πονηρό εφευρετικό εαυτό, αλλά μια ραδιούργα γυναίκα, αποφασισμένη να προστατέψει την κόρη της, να την οδηγήσει σ’ ένα καλύτερο μέλλον, που θα είναι ο γάμος μ’ έναν από τους αξιωματούχους του παλατιού, το σπιτάκι της είναι δίπλα στο παλάτι, κάποιος θα δει και θα θελήσει την πανέμορφη κόρη της. Ηταν στο Ραμπάτ.
Μιλάει συνέχεια. Μιλάει μόνη της, σκέφτεται, διηγείται, λυπάται, συγχωρεί, θυμώνει, απογοητεύεται, σφίγγει τα δόντια και προχωράει.
Ο εισβολέας
Είναι στο Σαλέ. Σιγά σιγά, πέτρα την πέτρα, τοίχο τον τοίχο, η Μαλίκα θα χτίσει το τριώροφο σπίτι της. Μόνη της θα αντιμετωπίσει τον κλέφτη που μπαίνει, τον αποφυλακισμένο Τζαφάρ, παιδί της γειτονιάς της, φίλος του γιου της, ομοφυλόφιλος όπως κι εκείνος, ο Αχμέντ της. Δεν φοβάται, είναι ατρόμητη. Ακόμη και η απειλή του θανάτου από τον απελπισμένο κλέφτη δεν την πτοεί. Του μιλάει και τον ακούει, τον αφήνει να της διηγηθεί την οδυνηρή ζωή που έζησε, τη φρίκη της φυλακής, την εκμετάλλευση, τον πόνο, τους βιασμούς, τον εθισμό του σε αυτή τη ζωή που τον κάνει να θέλει να εγκληματήσει για να επιστρέψει εκεί ξανά. Η Μαλίκα θα μπορέσει επιτέλους να καταλάβει γιατί ο γιος της έκοψε κάθε δεσμό και πήγε στη Γαλλία, της μισητής αποικιοκρατίας, για να ζήσει με ασφάλεια κι αξιοπρέπεια. Μιλάει συνέχεια. Μιλάει μόνη της, σκέφτεται, διηγείται, λυπάται, συγχωρεί, θυμώνει, απογοητεύεται, σφίγγει τα δόντια και προχωράει. Δεν ησυχάζει ποτέ ο πόνος της απώλειας της μάνας της, του πρώτου της άνδρα, ο πόνος της απώλειας των παιδιών που έφυγαν από κοντά της. Πιο σωστά, τα έδιωξε. Με αυτόν τον σκληρό χαρακτήρα της, την παγωμένη συμπεριφορά της, το ακατάπαυστο μέτρημα του χρήματος και της αγάπης, που νομίζει ότι είναι ο σωστός τρόπος να μεγαλώσει δυνατά, αγέρωχα παιδιά, θα καταφέρει μονάχα να φύγουν, να την αφήσουν μόνη. Στο σκοτάδι, αφού έδωσε το δικό της φως για να φωτιστούν οι ζωές τους.
