«Για τα “Απίθανα πλάσματα” άντλησα έμπνευση από τόσα πολλά πράγματα. Μου άρεσε η ιδέα ενός παλτού που σε κάνει να πετάς, αλλά μόνο όταν φυσά ο αέρας. Μου άρεσε η ιδέα ενός μυστικού αρχιπελάγους, στον κόσμο μας, όπου όλα τα μυθολογικά πλάσματα είναι αληθινά. Και νομίζω ότι όλοι οι χαρακτήρες των βιβλίων μου έχουν κάτι από μένα – συχνά όσα λαχταρούν είναι αυτά που λαχταρώ κι εγώ. Θα ήθελα να κρατήσω έναν νεογέννητο γρύπα στην αγκαλιά μου, να καλπάσω στην πλάτη ενός μονόκερου ή να κολυμπήσω δίπλα σε ιππόκαμπους», λέει στην «Κ» η συγγραφέας Κάθριν Ράντελ.
Το πιο πρόσφατο, έκτο, βιβλίο της, τα «Απίθανα πλάσματα», μια ιστορία για το φανταστικό σύμπλεγμα νησιών «Αρχιπέλαγος» όπου τα πλάσματα του μύθου συνυπάρχουν με τους ανθρώπους, έγινε αμέσως μπεστ σέλερ στην πατρίδα της τη Βρετανία μετά την κυκλοφορία του το 2023, κέρδισε το βραβείο Βιβλίο της Χρονιάς Waterstones και η ίδια έλαβε τη διάκριση Συγγραφέας της Χρονιάς στα βρετανικά βραβεία Βιβλίου.
Το βιβλίο της γρήγορα σκαρφάλωσε στην κορυφή των λιστών με τα ευπώλητα διεθνώς, καταγράφοντας δεκάδες χιλιάδες πωλήσεις σε λίγους μήνες – εξαιρετικά καλά έχει πάει και στην Ελλάδα (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός) αποκτώντας φανατικούς αναγνώστες, που περιμένουν με ανυπομονησία το δεύτερο βιβλίο της σειράς, το οποίο θα κυκλοφορήσει μέσα στο 2025.
Eχει συγκριθεί με συγγραφείς όπως ο Τζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν, ο Φίλιπ Πούλμαν, ο Ρόαλντ Νταλ, γεγονός που παραδέχεται ότι τη γεμίζει χαρά γιατί αισθάνεται «μέρος μιας πολύ μακράς παράδοσης που πάει πίσω έως τα παλιότερα παραμύθια. Για χιλιάδες χρόνια χρησιμοποιούμε τη φαντασία ως τρόπο να σκεφτόμαστε για την ανθρώπινη χαρά, την αποτυχία και την ελπίδα».
Η Κάθριν Ράντελ γεννήθηκε στην Αγγλία, αλλά μεγάλωσε σε όλο τον κόσμο, αναφέρει, καθώς ο πατέρας της ήταν διπλωμάτης. Πέρασε μεγάλο μέρος της παιδικής της ηλικίας στη Ζιμπάμπουε, που χαρακτηρίζει «μια από τις ομορφότερες χώρες του κόσμου». «Ημουν πολύ τυχερή ως παιδί να έχω πρόσβαση σε απέραντους άγριους τόπους. Πέρασα πολύ χρόνο έξω. Διάβαζα συνεχώς, κάποιες φορές σκαρφαλωμένη σε δέντρα ή ξαπλωμένη σε λόφους». Ηθελε πάντα να γίνει συγγραφέας – «αγαπούσα τόσο πολύ τα βιβλία που ένιωθα ότι το να περάσω τη ζωή μου γράφοντας ήταν το καλύτερο επάγγελμα. Και ακόμη το πιστεύω». Ταυτόχρονα, διδάσκει στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης· ξεκίνησε στα 24 χρόνια της γιατί αγαπούσε πάντα την ακαδημαϊκή ζωή και θαύμαζε τους ακαδημαϊκούς. «Είναι άνθρωποι που κάνουν ερωτήσεις και αναζητούν ιδέες».
«Νομίζω πως όταν γράφεις για ένα παιδί, γράφεις για κάποιον που βρίσκεται εν μέσω της διαδικασίας τού να γίνει ο άνθρωπος που θα είναι. Τα βιβλία που διαβάζεις και λατρεύεις ως παιδί γίνονται κομμάτι σου».
Το πρώτο της βιβλίο το έγραψε λίγα χρόνια νωρίτερα, στα 21 της. Ηταν το «Girl Savage», το οποίο είναι βασισμένο αρκετά στην παιδική της ηλικία στη Ζιμπάμπουε, με πρωταγωνίστρια ένα κορίτσι που ζει στην άγρια φύση και δυσκολεύεται να προσαρμοστεί στη ζωή στην Ευρώπη. Αναρωτιέμαι γιατί αποφάσισε να γράφει παιδικά βιβλία. «Νομίζω πως όταν γράφεις για ένα παιδί, γράφεις για κάποιον που βρίσκεται εν μέσω της διαδικασίας του να γίνει ο άνθρωπος που θα είναι. Γράφεις για κάποιον που είναι τόσο πεινασμένος για ιδέες, γεγονότα, ασφάλεια, σιγουριά, για τα καλύτερα αστεία. Τα βιβλία που διαβάζεις και λατρεύεις ως παιδί γίνονται κομμάτι σου. Αν τα βιβλία είναι καλά, μπαίνουν στο αίμα και στο δέρμα σου και συνεχίζουν να ζουν μέσα σου, ακόμη και όταν πια έχεις ξεχάσεις την πλοκή».
Ομολογεί ότι αισθάνεται τυχερή που τα βιβλία της βρήκαν αναγνώστες, είναι για εκείνη η μεγαλύτερη χαρά. «Τα παιδιά μου λένε ότι τους αρέσουν τα αστεία, οι περιπέτειες και το γεγονός ότι δεν είναι συγκαταβατικά και δεν τους απευθύνονται με απλοϊκό τρόπο». Πιστεύει ότι «τα παιδιά αξίζουν το καλύτερό μας, τις πιο τολμηρές μας ιδέες, για το τι είναι η αγάπη και η δικαιοσύνη, την ευφυέστερη σοφία μας και τη μεγαλύτερη καλοσύνη μας».
Πανάρχαια παράδοση
Τη ρωτάω τι θα έλεγε σε ένα παιδί για να το πείσει για την αξία των βιβλίων. «Θα έλεγα ότι όταν πιάνεις ένα βιβλίο, έχεις στα χέρια σου ό,τι καλύτερο έχει η ανθρωπότητα. Εκεί έχουμε ακουμπήσει τη μεγαλύτερη σοφία μας και τις ελπίδες μας εδώ και χιλιάδες χρόνια. Οταν διαβάζεις είτε ένα κόμικ είτε ένα εικονογραφημένο βιβλίο, είσαι μέρος μιας πανάρχαιας παράδοσης, μέσω της οποίας μπορούμε να μιλάμε στους ανθρώπους χιλιάδες χρόνια αφότου πεθάνουμε και να τους λέμε πώς ήταν να αγαπάμε».
Είναι δε πεπεισμένη ότι τα βιβλία θα κερδίσουν τα σόσιαλ μίντια στη «μάχη» για την προσοχή των παιδιών, αλλά μόνο αν παλέψουμε γι’ αυτό. «Ηρθε η ώρα να αντεπιτεθούμε ενάντια στους δισεκατομμυριούχους που χρησιμοποιούν τη δύναμή τους για να κερδίσουν δισεκατομμύρια από την προσοχή και τα δεδομένα των παιδιών μας. Είναι δύσκολο να το πετύχουμε ένας ένας, πρέπει να ενωθούμε και να πούμε ότι διεκδικούμε την παιδική ηλικία των παιδιών μας», καταλήγει.
