Η επικείμενη τηλεοπτική μεταφορά της «Μεγάλης χίμαιρας» επαναφέρει το βλέμμα στο κλασικό αυτό μυθιστόρημα του Μ. Καραγάτση. Επειτα και από το προ ετών επιτυχημένο θεατρικό ανέβασμα σε σκηνοθεσία Δημήτρη Τάρλοου, εγγονού του Καραγάτση, η «Μεγάλη χίμαιρα» δείχνει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα στον χρόνο (εκδόθηκε το 1953 αλλά διαδραματίζεται στη δεκαετία του ’30), έχοντας πυκνούς χαρακτήρες γραμμένους με αίμα και με σάρκα, καθώς και όλο εκείνο το ψυχογραφικό υπόστρωμα που αφενός δείχνει την ικανότητα και το ενδιαφέρον του Καραγάτση να αφομοιώνει επιρροές από την ψυχανάλυση του 20ού αιώνα και αφετέρου τη σύγχρονη δυναμική που μπορεί να προκαλεί το βιβλίο αυτό σε ζητήματα φύλου, σεξουαλικού πάθους, ιεραρχίας, αυτοπραγμάτωσης και ενοχής.
Τα γυρίσματα της νέας παραγωγής (Foss Productions και Boo Productions από ελληνικής πλευράς και Mompracem Films από ιταλικής), σε σενάριο Παναγιώτη Ιωσηφέλη και σκηνοθεσία Βαρδή Μαρινάκη, θα γίνουν σε φυσικούς χώρους στην Ελλάδα και στην Ιταλία, με έμφαση στη Σύρο, όπου διαδραματίζεται το μεγαλύτερο κομμάτι της «Μεγάλης χίμαιρας», αλλά και στην Αθήνα, στην Τήνο, στη Μύκονο και στη Δήλο.
Ολη αυτή η γεωγραφία της «Μεγάλης χίμαιρας» στην οποία μας οδηγεί ο Καραγάτσης μάς δίνει την αφορμή να κατανοήσουμε ένα ανάγλυφο τόπων και τοπίων τα οποία συμπρωταγωνιστούν στην πλοκή και στο χτίσιμο των χαρακτήρων. Η Μαρίνα, η ηρωίδα, Γαλλίδα από τη Ρουάν της Νορμανδίας, βρίσκεται παντρεμένη με τον Γιάννη, γόνο αστικής οικογένειας από τη Σύρο. Στο Πισκοπιό (Επισκοπιό), λοφώδες αριστοκρατικό προάστιο της Ερμούπολης, ζει στο παλιό αρχοντικό («τριγυρισμένο από κήπο γεμάτο λουλούδια χειμωνικά») με την πεθερά της. Ο σύζυγος ταξιδεύει ως πλοίαρχος, ιδιοκτήτης της «Χίμαιρας». Ο αδελφός του, Μηνάς, που σπουδάζει νομικά στην Αθήνα (μένει στη Δεξαμενή) και στη Γερμανία, ποθεί τη Μαρίνα, η οποία μέσα στη μοναξιά της ενδίδει στην επιθυμία της σάρκας.
Ο Καραγάτσης, καθώς επιχειρεί να ορίσει όλους τους ήρωές του μέσα από μια σωματικότητα αλλά και μια ιδιότυπη πνευματικότητα, τους παραδίδει ως σεξουαλικά υποκείμενα, ακτινογραφώντας την ελληνική γεωγραφία με έντονο συμβολισμό.
Στην απομόνωση του Πισκοπιού, με τα παλιά αρχοντικά και τα ψηλά δέντρα, η Ερμούπολη είναι ένας τόπος όπου τα πάντα συμβαίνουν («Στη Σύρα τα πάθη του κορμιού είναι παντοδύναμα»). Οι κοινωνικές τάξεις (στον Αγιο Νικόλαο των πλουσίων γίνεται ο γάμος της Μαρίνας και η κηδεία της κόρης της), οι γεωγραφικές καταβολές (οι Κασιώτες που προέρχονται από την υπόδουλη Ελλάδα), οι μοναχικοί περίπατοι με θέα τις Κυκλάδες (η Μαρίνα «βυθίζει το κορμί της στη χαδιάρικη χλιάδα του Αιγαίου»). Επισκέπτεται την Τήνο και τη Μύκονο (με την εσπερινή ατμόσφαιρα «εξωπραγματική και ονειρική»).
Ο Καραγάτσης συνδυάζει το ανάγλυφο των τόπων με το χτίσιμο των χαρακτήρων – Από την Ερμούπολη στη Μύκονο, από τη Δεξαμενή στην Τήνο.
Ο συμβολισμός της θέας από ψηλά ως ψυχική αγωνία, ανάγκη και ενατένιση επαναλαμβάνεται και στην Αθήνα, όπου η Μαρίνα ανεβαίνει στην Ακρόπολη. Η Ελλάδα είναι η χώρα «της ψυχικής επαγγελίας της». Η ίδια βρίσκει συχνά καταφύγιο στους αρχαίους συγγραφείς (και στο διάβασμα, συμβολικά στη «Μαντάμ Μποβαρί» και στη «Μήδεια») αλλά και στην κλασική μουσική. Σμιλεύει κόγχες απόδρασης.
Στην Ακρόπολη, αγναντεύει το τοπίο (όπως κάνει και στη Σύρο). Είχε προσεγγίσει την Αττική με το πλοίο, γεμάτη αγωνία για το συναπάντημα με την Αθήνα. Αναφέρονται η Συγγρού, η Αμαλίας, το Ζάππειο, το δωμάτιο του Μηνά στη Δεξαμενή (με έργα του Λύτρα, του Παρθένη, του Οικονόμου στους τοίχους). Ο Μηνάς κατηφορίζει στην Ασκληπιού, στο σπίτι του Παλαμά, για την καθιερωμένη επίσκεψη κάθε Τρίτη «στον Γέρο».
Η εμπειρία στην Ακρόπολη για τη Μαρίνα είναι μυσταγωγική. Κοιτάει τον ορίζοντα «πέρα από τον αστερισμό της φωτισμένης πολιτείας». Με τον Μηνά πηγαίνουν βόλτα στην Πάρνηθα, τρώνε στη Βαρυμπόμπη, «κάτω από τα πεύκα και τ’ αστέρια», φθάνουν έως το διάσελο του Τατοΐου.
Ο συμβολισμός ακόμη και της οικονομικής κρίσης του ’30 υπογραμμίζεται από το ναυάγιο της «Χίμαιρας», τη μοναξιά στο Πισκοπιό. Μια Γαλλίδα στην ερημιά της Σύρας (η πολιτεία «της φωτεινής χαράς» είχε μεταβληθεί σε πολιτεία «σιωπηλή και θλιβερή»). Ο θάνατος της κόρης της, με τις συμβολικές τελετουργίες της κηδείας και της ταφής, οδηγούν στο τυπικό της αρχαίας τραγωδίας.
Ο Καραγάτσης εξαϋλώνει το ελληνικό τοπίο με το τρίγωνο Αθήνας, Σύρου και Τήνου – Δήλου – Μυκόνου, με τα σκοτεινά νερά του πελάγους σε αναβρασμό και τον έναστρο ουρανό ως θόλο.
