Ο δεύτερος θάνατος του γιατρού Γκασέ σε ένα μυστικό πάρτι

Ο δεύτερος θάνατος του γιατρού Γκασέ σε ένα μυστικό πάρτι

Τα ίχνη του διάσημου πίνακα του Βαν Γκογκ έχουν χαθεί εδώ και 26 χρόνια σε κάποια άγνωστη, ιδιωτική συλλογή

2' 29" χρόνος ανάγνωσης

Ενας από τους τελευταίους πίνακες που ζωγράφισε ο Βίνσεντ βαν Γκογκ, λίγο πριν αυτοκτονήσει το 1890, είναι ένα πορτρέτο που απεικονίζει τον γιατρό του, τον δρα Γκασέ. Τα ίχνη του πίνακα έχουν χαθεί τα τελευταία 26 χρόνια και σύμφωνα με τους New York Times, το έργο τέχνης πιθανότατα βρίσκεται σε κάποια ιδιωτική συλλογή, τον ιδιοκτήτη της οποίας δεν γνωρίζει κανείς. Η τελευταία φορά που παρουσιάστηκε δημόσια ήταν πριν από 34 χρόνια στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης.

«Εχω κάνει το πορτρέτο του Γκασέ με μια μελαγχολική έκφραση, που μπορεί να φαίνεται σαν μορφασμός σε όσους το παρατηρούν», έγραψε ο Βαν Γκογκ τον Ιούνιο του 1890 και συνέχιζε ως εξής: «Κι όμως έπρεπε να το ζωγραφίσω έτσι για να αποκαλύψω πόσο πολλή εκφραστικότητα και πάθος υπάρχει στα σημερινά πορτρέτα σε σύγκριση με τα παλαιότερα». Ο μόλις 37 ετών καλλιτέχνης θα αυτοκτονούσε λίγες εβδομάδες αργότερα, διανύοντας όμως μια ιδιαιτέρως παραγωγική περίοδο, κατά τη διάρκεια της οποίας ζωγράφισε τα «Σιταροχώραφο με κοράκια» και «Η Εκκλησία της Οβέρ».

Μετά τον θάνατό του, ο πίνακας φαίνεται να κάνει μία ενδιαφέρουσα διαδρομή, περνώντας αρχικά στον αδελφό του Τεό και στη συνέχεια στη σύζυγό του, Γιοχάνα, η οποία τον πούλησε το 1897, ενώ μέχρι το 1904 βρισκόταν στα χέρια ενός Γερμανού κόμη. Ηταν η περίοδος που η φήμη του Βαν Γκογκ εκτοξεύτηκε στη Γερμανία και έτσι το 1911, το Μουσείο Städel, στη Φρανκφούρτη, απέκτησε το πορτρέτο και το τοποθέτησε δίπλα σε άλλους μεγάλους καλλιτέχνες όπως ο Ντίρερ, ενώ πολύ σύντομα κατατάχθηκε μεταξύ των πιο πολύτιμων έργων του μουσείου. Το 1990 αγοράστηκε σε δημοπρασία από έναν Ιάπωνα συλλέκτη, του οποίου η περιουσία κατασχέθηκε από τις τράπεζες λίγα χρόνια αργότερα, καταλήγοντας έτσι σε έναν άλλον ιδιώτη αυστριακής καταγωγής. Ο τελευταίος μην μπορώντας να αντιμετωπίσει το κόστος της συντήρησής του, τον πούλησε το 1998 σε ένα μυστικό πάρτι, του οποίου η τοποθεσία δεν μπόρεσε ποτέ να προσδιοριστεί και από τότε τα ίχνη του χάθηκαν εντελώς.

Οι New York Times, που παρακολουθούν αυτή τη διαδρομή αγοραπωλησίας ενός από τα σημαντικότερα έργα τέχνης, διαπιστώνουν ότι ο πίνακας αντί να δεσπόζει σε κάποιο από τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου, παραμένει κλεισμένος σε κάποια ιδιωτική συλλογή. Οσοι ασχολήθηκαν με την έρευνα για τον εντοπισμό του, έθεσαν το ερώτημα κατά πόσον οι συλλέκτες έχουν ευθύνη να μοιράζονται εμβληματικά έργα τέχνης με το ευρύτερο κοινό. Σήμερα, αυτός ο προβληματισμός είναι πιο επίκαιρος από ποτέ καθώς πολλά μουσεία και κατ’ επέκταση το κοινό, στερούνται εμβληματικών έργων τέχνης λόγω της αδυναμίας τους να πλειοδοτήσουν έναντι των δισεκατομμυριούχων συλλεκτών για να τα αποκτήσουν.

Για τους λάτρεις της τέχνης, όπως η συγγραφέας του βιβλίου «Portrait of Dr. Gachet», Σίνθια Σάλτζμαν, μία τέτοια απώλεια μοιάζει με τον θάνατο ενός πραγματικού προσώπου. Οπως δήλωσε στους New York Times, την τελευταία φορά που είδε το έργο στο μουσείο της Νέας Υόρκης, δεν φανταζόταν ότι θα ήταν πράγματι η τελευταία. «Μου θυμίζει όταν κάποιοι πεθαίνουν χωρίς να το περιμένεις και φέρνεις στο μυαλό σου εκείνη τη φορά που τους είδες, ενώ εύχεσαι να ήξερες τι θα συνέβαινε για να έδινες μεγαλύτερη προσοχή».

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή

Editor’s Pick

ΤΙ ΔΙΑΒΑΖΟΥΝ ΟΙ ΣΥΝΔΡΟΜΗΤΕΣ

MHT