Πριν από 31 χρόνια, ακριβώς αυτές τις ημέρες του Οκτωβρίου του 1993, ολοκληρωνόταν στα στούντιο Fantasy του Berkeley της Καλιφόρνια, η ηχογράφηση του πιο επιτυχημένου εμπορικά, άλμπουμ των Green Day, του Dookie.
Οι Green Day, οι οποίοι θα έρθουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα το προσεχές καλοκαίρι, δημιούργησαν θόρυβο γύρω απ’ αυτή τη δουλειά τους, εν μέσω του «κυκλώνα» του grunge που σάρωνε τα πάντα στο πέρασμά του και λίγους μήνες πριν «εκραγεί» το Smash των Offspring.
Είκοσι ετών τότε, αναζητούσαμε άλμπουμ στα παλιά δισκάδικα του κέντρου της Αθήνας, όπως τα Happening, Metropolis, Rock City, 7+7 κ.ά., οδηγούμενοι πλέον από αυτά που μας «επέβαλε» το MTV, ανάμεσα στις κυκλοφορίες των Metallica, των Pantera ή των Dream Theater, που… αντιστέκονταν σθεναρά στο τσουνάμι των Nirvana, των Soundgarden και των Pearl Jam.
Κι ενώ το punk είχε πάψει προ πολλού να αποτελεί mainstream, οι Green Day με το Dookie, ήρθαν να σκορπίσουν δεξιά κι αριστερά κάποιες punk νότες (σε καμία περίπτωση, φυσικά, δεν μπορούν να θεωρηθούν punk, τόσο η συγκεκριμένη μπάντα, όσο και το άλμπουμ αυτό) και με το… πιασάρικο στυλ τους, να γράψουν Ιστορία.
Η αρχή
Χρόνια πριν, οι Billie Joe Armstrong και Mike Dirnt θα σχημάτιζαν ένα συγκρότημα με το όνομα Sweet Children, παίζοντας κυρίως στο 924 Gilman Street, ένα κλαμπ στο Berkeley όπου έβρισκαν… καταφύγιο, πολλά ανεξάρτητα punk συγκροτήματα εκείνη την εποχή. Επειτα από σύντομο χρονικό διάστημα οι Sweet Children θα υπέγραφαν στην Lookout και θα κυκλοφορούσαν το πρώτο τους EP (1.000 Hours), αλλά και πρώτο τους full length (39/Smooth) ως Green Day πλέον το 1990.
Αν και σε πρώιμο στάδιο οι δυνατότητες της μπάντας έκαναν εντύπωση, συνδυάζοντας πιασάρικα και κοφτά ριφ κιθάρας με μια ικανότητα στη μελωδία που έλαμπε παρά το ακατέργαστο και τραχύ στυλ παραγωγής τότε.
Μετά την κυκλοφορία του 39/Smooth, ο Tré Cool, ένας ντράμερ από το indie συγκρότημα The Lookouts, θα συμπλήρωνε το line up και τελικά θα γινόταν το νέο μόνιμο μέλος μέχρι σήμερα. Με τη νέα του σύνθεση, το γκρουπ κυκλοφόρησε το δεύτερο άλμπουμ του, Kerplunk το 1991. Οι Green Day διατηρούν τον γρήγορο punk ήχο, διατηρώντας την ικανότητά τους στις πιασάρικες μελωδίες. Με το Kerplunk, το οποίο πούλησε 10.000 τεμάχια από την πρώτη ημέρα της κυκλοφορίας και εκατομμύρια παγκοσμίως πιο μετά, το συγκρότημα αποκτούσε μια δυναμική που φαινόταν πλέον ξεκάθαρα ότι δεν θα τους επέτρεπε να παραμείνουν ανεξάρτητοι για πολύ χρόνο ακόμη.
Ενας πόλεμος προσφορών μεταξύ των δισκογραφικών θα ξεσπούσε σύντομα και το συγκρότημα θα μετακομίσει τελικά στην Reprise Records. Πολλοί θα θεωρήσουν αυτό το άλμα ως «ξεπούλημα», και θα πουν ότι το γκρουπ θα θέσει τη δημιουργικότητα κάτω από τις πωλήσεις, μια «ασέβεια» για τον χώρο του punk. Στους Green Day απαγορεύτηκε να παίξουν ξανά στο 924 Gilman Street, ωστόσο, αυτό που θα ακολουθούσε με το Dookie, λίγοι θα το περίμεναν.
Με το Dookie, η παραγωγή δημιουργεί έναν πιο καθαρό ήχο, αρκετά μακρυά από τα 39/Smooth και Kerplunk. Παρ’ όλα αυτά, το γκρουπ δεν εγκαταλείπει τις μελωδίες, τα ριφ και την ενέργεια για την οποία έγινε γνωστό. Τα νέα τραγούδια είναι κοφτά και εκρηκτικά, καθώς ο Armstrong κραυγάζει για θέματα όπως η πλήξη και η μοναξιά ή οι σχέσεις του με άλλους ανθρώπους.
Χωρίς Ιντερνετ εκείνον τον καιρό, καθόμασταν και ακούγαμε άλμπουμ με τις ώρες, κυρίως από «γραμμένες» κασέτες γνωστών και φίλων και μετά –όποιος είχε την τύχη να έχει πικ απ– παίρναμε τους δρόμους για να καταθέσουμε τα χαρτζιλίκια μας στην αγορά ενός δίσκου που μας είχε κάνει «κλικ».
Το Dookie το είχαν όλοι. Δεν είναι περίεργο που πούλησε περισσότερα από 15 εκατομμύρια αντίτυπα. Οι Green Day δεν ήταν punk, δεν ήταν alternative, ήταν όμως εξαιρετικά εκρηκτικοί με πιασάρικες μελωδίες και φανταστικό ήχο. Από το γρέζι της κιθάρας του Armstrong, στο κολλητικό μπάσο του Mike Dirnt και στα μαεστρικά γυρίσματα του Tré Cool στα τύμπανα, ο ακροατής άκουγε τον παλμό ενός πολλά υποσχόμενου underground γκρουπ τη στιγμή που αυτό δημιουργούσε την πρώτη του επαγγελματική και μεγάλου προϋπολογισμού, δισκογραφική παραγωγή.
Το Dookie άνοιξε μια τρύπα στο κυκλοθυμικό grunge, με την αλαζονική χροιά του, τους μανιασμένους ρυθμούς, τις γεμάτες κιθάρες, το στιβαρότατο rhythm section του και τους τσαντισμένους και πολλές φορές… ακατάλληλους στίχους να δένουν το ένα κομμάτι με το άλλο, σκορπώντας μια οργισμένη ικανοποίηση στη δυσαρεστημένη νεολαία, αλλά και σημαντικά μηνύματα, όπως αυτά κατά της βίας στις γυναίκες.
Το Dookie είναι ένα απόλυτα εφηβικό άλμπουμ, χωρίς να απευθύνεται απαραίτητα σε εφήβους. Αντιμετωπίζει τα πάντα ως αστείο, δημιουργώντας μια νεανική ευφορία, έστω κι αν με κομμάτια όπως το When I Come Around ή το Pulling Teeth επιδεικνύουν και λίγο… παραπάνω βάθος.
Oι Green Day ρίχνουν τεράστια αποθέματα ενέργειας στο άλμπουμ, αλλά παράλληλα καταδεικνύουν ότι είναι και εξαιρετικοί μουσικοί: Ο Tré Cool είναι απλά απολαυστικός σε κομμάτια όπως τα Longview και Basket Case, στο Longview πάλι, ο Mike Dirnt μας χαρίζει ένα υπέροχο ριφ μπάσου, ενώ και οι δύο τους «εκτοξεύουν» κομμάτια όπως το Welcome to Paradise σε άλλη διάσταση.
Το άλμπουμ, βέβαια, δεν είναι τέλειο. Εχει και αρκετές κακές στιγμές, όπως τα κομμάτια Sassafra Roots, Coming Clean ή το In the End, τα οποία όμως δεν χαλούν τη γενικότερη εξαιρετική εικόνα του.
Το εξώφυλλο του άλμπουμ ανατέθηκε στον καλλιτέχνη Richie Bucher, ο οποίος δημιούργησε ένα καρτουνίστικο έργο και απεικονίζει «δύσοσμες» βόμβες να πέφτουν σε ανθρώπους και κτίρια. Το σκηνικό είναι ένα αντίγραφο της λεωφόρου Telegraph του Berkeley και εκεί μπορούμε να διακρίνουμε πολλές γνωστές φιγούρες όπως την Patti Smith να επιδεικνύει τη μασχάλη της, το θρυλικό Easter, μια ανταλλαγή πυροβολισμών γύρω από τους συνιδρυτές του Black Panther Party, Huey και Newton, τη μυστηριώδη γυναίκα του εξωφύλλου του ντεμπούτου των Black Sabbath, τον Angus Young των AC/DC και πολλά άλλα…
Οταν η μπάντα είχε πάει στα γραφεία της Warner στο Λος Αντζελες, οι υπεύθυνοι της δισκογραφικής ήθελαν αρχικά να υπάρχει στο εξώφυλλο μια φωτογραφία των τριών μελών, όμως το συγκρότημα αρνήθηκε. Στο οπισθόφυλλο υπήρχε αρχικά ο Ernie από το Sesame Street, το οποίο αφαιρέθηκε στην πορεία, λόγω πνευματικών δικαιωμάτων. Ενα άλλο σενάριο λέει ότι αφαιρέθηκε επειδή οδήγησε τους γονείς να πιστέψουν ότι το Dookie ήταν ένα παιδικό νανουριστικό άλμπουμ…
Ποιο είναι τελικά το μυστικό του Dookie; Κανένα. Τα κομμάτια των Green Day, από το πρώτο έως το τελευταίο είναι σύντομα, απλά και άκρως μεταδοτικά, διότι είναι ζωντανά, εναλλάσσοντας το κολλητικό «γρέζι» της κιθάρας με υπέροχες μελωδίες και έχοντας από πίσω ένα πραγματικά αξιοζήλευτο rhythm section.
Το άλμπουμ αυτό μπορεί να σταθεί σε κάθε εποχή από το 1994 μέχρι τις ημέρες μας. Μπορεί να απευθυνθεί τόσο σε έφηβο των 90s όσο και των 10s ή σε ενήλικα, ο οποίος μπορεί ακόμη και σήμερα να κυκλώσει στίχους όπως «δεν μεγαλώνω, απλώς κουράζομαι και μπήκα στην ουρά για να περπατήσω ανάμεσα στους νεκρούς».
