ΡΟΜΠΕΡΤ ΘΟΡΟΓΚΟΥΝΤ
Η λέσχη φόνων του Μάρλοου
μτφρ.: Τιτίνα Σπερελάκη
εκδ. Πατάκη, 2024, σελ. 416
Το λογοτεχνικό είδος που στα ελληνικά έχουμε συμφωνήσει από παλιά να ονομάζουμε «αστυνομικό» (μολονότι σε πολλά βιβλία η αστυνομία ή ακόμη και η έννοια του νόμου και της επιβολής του απουσιάζουν παντελώς), η συνένωση της crime fiction με τη mystery fiction, είναι χωρισμένο σε πολλά υποείδη. Εχουμε το αμιγώς αστυνομικό, το police procedural, όπου περιγράφονται με κάθε λεπτομέρεια η έρευνα και οι ενέργειες της αστυνομίας για να αποκαλύψουν τον ένοχο ενός εγκλήματος, συνήθως φόνου, την detective fiction, όπου πρωταγωνιστεί ένας επαγγελματίας ή ερασιτέχνης ερευνητής, το whodunit, όπου ο αναγνώστης τροφοδοτείται με στοιχεία σχετικά με την ταυτότητα του ενόχου, το κλασικό σκληροτράχηλο αφήγημα ή hardboiled, με τους δυναμικούς ντετέκτιβ που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι μια σειρά από κινδύνους, το δικαστικό θρίλερ, το μυστήριο κλειστού δωματίου, το κατασκοπευτικό μυθιστόρημα, το γοτθικό μυθιστόρημα, το ιστορικό αστυνομικό, το Nordic noir, το μεσογειακό νουάρ, το μυθιστόρημα μυστηρίου, το μυθιστόρημα αγωνίας, το περιπετειώδες μυθιστόρημα –για να αναφερθούμε απλώς στα πιο συνηθισμένα– και, βέβαια, το επίσης παλιό και κλασικό νουάρ, που εξακολουθεί να μας προσφέρει μεγάλα βιβλία, το ψυχολογικό θρίλερ και το cozy crime ή cozy mystery.
Τα cozy mystery είναι τρομερά επιτυχημένα για μια σειρά από λόγους. Βάζοντας σε δεύτερη μοίρα τη βία και το σεξ ή αντιμετωπίζοντάς τα χιουμοριστικά, παρουσιάζουν έναν συνδυασμό ψυχαγωγίας, πνευματικής πρόκλησης και συναισθηματικής άνεσης, σαν οχήματα απόδρασης από το καθημερινό άγχος. Εκτυλίσσονται συνήθως σε ένα γραφικό περιβάλλον, μια μικρή πόλη ή ένα γοητευτικό χωριό, προσφέροντας ένα ήσυχο καταφύγιο στον αναγνώστη, αλλά και προκαλώντας του ταυτίσεις και μια αίσθηση του «ανήκειν» – κάτι παρήγορο. Είναι χιουμοριστικά, τις περισσότερες φορές με έξυπνο τρόπο, και οι ήρωές τους ενδιαφέροντες ή/και ιδιόρρυθμοι. Προκαλούν τον αναγνώστη να δώσει προσοχή στις λεπτομέρειες και να σκεφτεί με κριτικό πνεύμα, ψυχαγωγώντας τον παράλληλα: μια άκρως απολαυστική διανοητική διέγερση. Επικεντρώνονται στην ανάπτυξη των χαρακτήρων και στις σχέσεις τους μέσα σε μια στενά δεμένη κοινότητα. Παρέχουν σαφείς και ικανοποιητικές λύσεις. Απευθύνονται ουσιαστικά σε όλους, τόσο ηλικιακά όσο και από άποψη αναγνωστικής επάρκειας, μολονότι οι πιο γεροί αναγνώστες, εφόσον υποκύψουν στη γοητεία τους, τα χαίρονται ακόμη περισσότερο. Ενα επιτυχημένο cozy mystery μυθιστόρημα συχνά ακολουθείται και από άλλα στην ίδια σειρά, επιτρέποντάς μας να συνοδεύσουμε τους χαρακτήρες που αγαπήσαμε στον πρώτο τόμο και σε επόμενες περιπέτειες. Είναι από τα πιο διασκεδαστικά βιβλία που μπορεί να διαβάσει κανείς.
Η «Λέσχη Φόνων του Μάρλοου» του Ρόμπερτ Θόρογκουντ (γεν. 1972), που έχει μια μακρά και επιτυχημένη καριέρα ως σεναριογράφος στην τηλεόραση αλλά και ως συγγραφέας spin-off μυθιστορημάτων βασισμένων στις τηλεοπτικές σειρές του, είναι ακριβώς όλα τα παραπάνω. Για εμάς, το καλύτερο και πιο έξυπνο cozy mystery της χρονιάς. Μια νουάρ τριλογία που έχει προλάβει να μεταφραστεί σε είκοσι γλώσσες, ενώ έχει ήδη διασκευαστεί και για την τηλεόραση. Ο δεύτερος αυτοτελής τόμος είναι υπό έκδοση, πάντα από τις εκδόσεις Πατάκη. Κι αν τα cozy crime βασίζονται κατά κύριο λόγο στους χαρακτήρες τους, τι να πούμε για την Τζούντιθ Ποτς, την εκκεντρική, ανεξάρτητη 77χρονη που ζει μόνη σε μια παλιά έπαυλη στη μικρή πόλη Μάρλοου, συντάσσει σταυρόλεξα για εφημερίδες και κάθε βράδυ έχει τη συνήθεια να κολυμπάει… γυμνή στον Τάμεση. Oταν η τοπική αστυνομία δεν θα επιδείξει ιδιαίτερο ζήλο για την εξιχνίαση ενός εγκλήματος, θα υπερνικήσει τη μοναξιά των γηρατειών και θα αποφασίσει να βοηθήσει την ντετέκτιβ Μάλικ και να βρει η ίδια τον δολοφόνο, με όπλα το ελεύθερο πνεύμα της, την αναλυτική σκέψη και την εξειδίκευσή της στους γρίφους, και με συμμάχους δύο εξίσου ενδιαφέρουσες γυναίκες – διαφορετικές, αταίριαστες προσωπικότητες, όλες τους γοητευτικές, που αλληλοσυμπληρώνονται. Ο Θόρογκουντ γράφει έξοχους γυναικείους χαρακτήρες. Εννοείται πως οι φόνοι δεν θα σταματήσουν εδώ και ότι οι κίνδυνοι που θα αντιμετωπίσουν οι τρεις τους θα είναι θανάσιμοι.
Η «Λέσχη Φόνων του Μάρλοου» έχει μεταφραστεί σε 20 γλώσσες, ενώ έχει ήδη διασκευαστεί και για την τηλεόραση.
Εξαίσιο δείγμα του είδους, γραμμένο με οξυδέρκεια και χιούμορ, με υψηλού επιπέδου πλοκή, ασταμάτητη δράση, αγωνία και πολλές αναπάντεχες ανατροπές και με ένα παραπάνω από ικανοποιητικό φινάλε: όλα τα κομμάτια του παζλ θα δέσουν αρμονικά μεταξύ τους. Ενα αναζωογονητικό μυθιστόρημα μυστηρίου που διαβάζεται με ταχύτητα, απόλαυση και συγκίνηση και αποζημιώνει –και με το παραπάνω– τους αναγνώστες του.
