Η διαρκής ενασχόληση με την Αναγέννηση και τους βασικούς εκφραστές της δίνει πεδίο σε ερευνητές και ιστορικούς της τέχνης να σχεδιάζουν τους νέους συσχετισμούς στην ιστορία των ιδεών. Μετά τη μεγάλη έκθεση στη Φλωρεντία, που έφερε ξανά τον Ντονατέλο (π. 1386-1466) στο προσκήνιο, σειρά έχει τώρα το Βερολίνο (Gemäldegalerie) να διοργανώσει μια από τις πιο σημαντικές εκθέσεις γι’ αυτόν τον στυλοβάτη της Ιταλικής Αναγέννησης. Η έκθεση στα κρατικά μουσεία του Βερολίνου είναι μια διεθνής συμπαραγωγή, αλλά μας θυμίζει επίσης πως οι συλλογές Γλυπτικής και το Μουσείο Βυζαντινής Τέχνης στο Μουσείο Bode διαθέτουν μία από τις πιο πλήρεις και εντυπωσιακές συλλογές με έργα Ντονατέλο. Πέραν αυτών, η νέα έκθεση-αφήγημα της Ιταλικής (Φλωρεντινής) Αναγέννησης ενισχύεται από δάνεια προερχόμενα από τα κορυφαία μουσεία της Ιταλίας (Ιδρυμα Παλάτσο Στρότσι και Μουσεία ντελ Μπαρτζέλο στη Φλωρεντία) αλλά και από το Μουσείο Βικτόρια και Αλμπερτ του Λονδίνου. Αντιλαμβάνεται κανείς πως στην περίπτωση αυτή μιλάμε για μια ιδιαιτέρως θελκτική πυκνότητα έργων και προελεύσεων, που σκοπό έχουν να συνεχίσουν αλλά και να ενισχύσουν τον (όχι ενιαίο) τρόπο που ο 21ος αιώνα επαναπροσεγγίζει πτυχές αλλά και τον ίδιο τον κορμό της Αναγέννησης. Η εκ νέου ανάγνωση της Αναγέννησης στην Ιταλική Χερσόνησο, που προχωράει παράλληλα με την ανάγνωση των Αναγεννήσεων των Βορείων Χωρών, προχωράει τη σκέψη μας πάνω στη διαμόρφωση των κοινωνιών μετά τον Μεσαίωνα. Οπως λέει ο ιστορικός τέχνης και επιμελητής της έκθεσης στο Βερολίνο, Νέβιλ Ρόουλι, ο Ντονατέλο «προήγαγε την ιδέα της ατομικότητας. Με τον Ντονατέλο ενισχύθηκε η ιδέα δημιουργίας ρεαλιστικών γλυπτών, σωματικών στάσεων και εκφράσεων». Αλλωστε η ανάδειξη της ατομικότητας ως μιας νεοπαγούς ιδέας στην Ιταλική Αναγέννηση συνδέεται με τις απαρχές της νεωτερικότητας, τη στερέωση της αστικής ζωής αλλά και την εν σπέρματι γέννηση των πολιτικών μεταβολών. Η έκθεση-αφιέρωμα στον Ντονατέλο με τα «μοντέρνα» γλυπτά του είναι παράλληλα και μια επαναδιατύπωση μιας επιθυμίας απόσχισης όσο και μιας επιθυμίας συνεκτικότητας. Αλλωστε η έκθεση θέτει τα έργα του Ντονατέλο σε διάλογο με έργα άλλων σπουδαίων δημιουργών της Αναγέννησης αποσκοπώντας σε μια εντατική θέαση όλων των πτυχών της ως σύνθετου φαινομένου.
Ματιές στον κόσμο
ΣΕΟΥΛ
Νέα καθήκοντα
Ο Ολλανδός μαέστρος και βιολονίστας Γιαπ φαν Ζβέντεν, 61 ετών, είχε ήδη ανακοινώσει ότι η θητεία του ως διευθυντή στη Φιλαρμονική της Νέας Υόρκης θα ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2023. Αποτέλεσε έκπληξη η ανακοίνωση ότι από τον Ιανουάριο του 2024 θα αναλάβει τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Σεούλ, κίνηση ενδεικτική και της γενικότερης ανόδου της Νότιας Κορέας στον διεθνή πολιτιστικό χάρτη.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Πολ Σίμονον
Ο μπασίστας των Clash, Πολ Σίμονον, είναι και ένας ιδιαίτερος εικαστικός καλλιτέχνης με ονειρικά νυχτερινά αστικά τοπία, αλλά και ξυλόγλυπτες δημιουργίες. Αυτήν την περίοδο εκθέτει στο Λονδίνο, στην γκαλερί John Martin, στην ιστοσελίδα της οποίας ανεβαίνουν και εξαιρετικά βίντεο με τον εκάστοτε καλλιτέχνη που φιλοξενεί. Ο Σίμονον πέρασε ένα διάστημα μεταξύ Λονδίνου και Μαγιόρκας, και παρουσιάζει αυτή τη ζύμωση με το διαφορετικό φως.
ΕΔΙΜΒΟΥΡΓΟ
Τζούλιαν Κάλντερ
Η Εθνική Πινακοθήκη Προσωπογραφιών της Σκωτίας παρουσιάζει μία από τις γνωστές και ατμοσφαιρικές φωτογραφίες της βασίλισσας Ελισάβετ Β΄ από τον Τζούλιαν Κάλντερ, που ανήκει στις συλλογές της. Η φωτογραφία τραβήχτηκε το 2010 στο Μπαλμόραλ και αυτήν την περίοδο μπορεί κανείς να τη δει στην κεντρική αίθουσα του μουσείου, σε περίοπτη θέση. Η φωτογραφία εκτυπώθηκε το 2013. Ο Τζούλιαν Κάλντερ εξειδικεύεται στα φωτογραφικά πορτρέτα.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Γκίντεον Απαχ
Η διεθνής γκαλερί Pace ανακοίνωσε ότι εκπροσωπεί τον εικαστικό Γκίντεον Απαχ με καταγωγή από την Γκάνα. Μεγαλώνει, πλέον, ο αριθμός των νέας γενιάς Αφρικανών (κυρίως από Νιγηρία, Γκάνα και Κένυα) οι οποίοι με διπλή πολιτισμική ταυτότητα κάνουν καριέρα και κεντρίζουν το ενδιαφέρον των συλλεκτών ανά τον κόσμο. Ο Γκίντεον Απαχ έχει έναν δικό του ονειρικό εξπρεσιονισμό και κάνει θαυμάσια χρήση χρώματος με τόλμη.
ΔΗΜΟΠΡΑΣΙΑ
Ουίνστον Τσώρτσιλ
Για τις 21 Οκτωβρίου είναι προγραμματισμένη από τον οίκο Christie’s, στο Λονδίνο, η δημοπρασία έργων τέχνης από τη συλλογή του Λόρδου και της Λαίδης του Εϊβον. Ανάμεσα σε έπιπλα, διακοσμητική τέχνη, βιβλία, ζωγραφικά και γλυπτικά έργα που συγκεντρώθηκαν σε διάστημα 80 ετών, μπορεί να δει κανείς και την πρώιμη ζωγραφική τέχνη του Ουίνστον Τσώρτσιλ. Το εικονιζόμενο έργο έχει πρόβλεψη ανάμεσα σε 400.000 και 600.000 στερλίνες.
