Μία ανεξήγητη στιγμή. Μία στιγμή που μπορεί να τ’ αλλάξει όλα στην πορεία ενός αθλητή. Για την ακρίβεια, όπως δείχνουν οι στατιστικές, μπορεί να καταστρέψει καριέρες. Οσοι είναι άτυχοι και το έχουν βιώσει, το περιγράφουν ως ένα «μικρό μπαμ» στο πόδι. Ενα σκάσιμο σχεδόν από το πουθενά. Για τον Κίναν Εβανς, αυτό το σχίσιμο του αχίλλειου τένοντα δεν ήταν άγνωστο και πρωτόγνωρο το βράδυ της περασμένης Τετάρτης (12/11) στο ΣΕΦ. Ο Αμερικανός γκαρντ του Ολυμπιακού, μόλις σε δύο λεπτά συμμετοχής στο δεύτερο παιχνίδι του έπειτα από 533 μέρες απουσίας, υπέστη ρήξη αχίλλειου τένοντα στο αριστερό πόδι.
Τον Ιανουάριο του 2023, ως παίκτης της Ζαλγκίρις, είχε πάθει ακριβώς το ίδιο στο δεξί πόδι. Και τον Μάιο του 2024, μερικές εβδομάδες πριν μετακομίσει στο Φάληρο, μία ρήξη δεξιού επιγονατιδικού τένοντα τον είχε υποχρεώσει να μην αγωνίζεται (σε επίσημο ματς) έως τον φετινό Νοέμβριο. Ο ίδιος ανάρτησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι «η ζωή δεν είναι δίκαιη και δεν θα είναι ποτέ…», λέγοντας πως θα στρωθεί και πάλι στη δουλειά για να γυρίσει στο παρκέ δυνατός.
View this post on Instagram
Οι αντίστοιχοι τραυματισμοί, όμως, έχουν γίνει πλέον, δυστυχώς, όλο και πιο συχνοί στο μπάσκετ και δυσκολεύουν εκ των πραγμάτων την αξιόλογη επιστροφή σε υψηλό επίπεδο.
Στο τέλος της περσινής σεζόν στο ΝΒΑ, στα Playoffs της Λίγκας τραυματίστηκαν στον αχίλλειο τρεις παίκτες. Κατά «διαβολική» σύμπτωση, όλοι με τον αριθμό «0» στην πλάτη. Ο Ντέιμιεν Λίλαρντ των Μπακς χτύπησε στον 1ο γύρο, ο Τζέισον Τέιτουμ των Σέλτικς στον 2ο και ο Ταϊρίζ Χάλιμπερτον των Πέισερς στον 7ο Τελικό στην Οκλαχόμα Σίτι.
Η συχνότητα της ατυχίας και η διαρκής επιβάρυνση
Οι εικόνες των Λίλαρντ, Τέιτουμ, Χάλιμπερτον στο παρκέ προκάλεσαν αμηχανία, δηλώσεις στήριξης και μελαγχολία. Δεν ήταν, ωστόσο, λίγοι εκείνοι που δεν εξεπλάγησαν από την κατάσταση. Η ρήξη αχίλλειου τένοντα του σταρ της Ιντιάνα ήταν η έβδομη στο ΝΒΑ κατά τη διάρκεια της σεζόν 2024-25. Αριθμός τεράστιος, αν αναλογιστεί κάποιος ότι από το 1988 έως το 2011, στο κορυφαίο πρωτάθλημα μπάσκετ του κόσμου καταγράφηκαν μόλις 18 περιπτώσεις αντίστοιχης ατυχίας.
Οι επτά από εκείνους τους παίκτες δεν επέστρεψαν ποτέ στο ΝΒΑ. Τα τελευταία 14 χρόνια, όμως, παίκτες σταρ όπως οι Κόμπι Μπράιαντ, Κέβιν Ντουράντ, Κλέι Τόμπσον, Τσόνσι Μπίλαπς, ΝτεΜάρκους Κάζινς, Τζον Ουόλ, αλλά και άλλοι με αξιοπρόσεκτη πορεία στις ΗΠΑ (Αντερσον Βαρεζάο, Μπράντον Τζένινγκς, Ουέσλι Μάθιους, Μάριο Τσάλμερς, Ρούντι Γκέι) πληγώθηκαν στον αχίλλειο τένοντα, ενώ την τελευταία διετία ίδια ήταν η διάγνωση για άλλους δέκα παίκτες, με πιο γνωστούς τους Κάϊρι Ιρβινγκ, Ντεζούντε Μάρεϊ και τον Γερμανό Μο Βάγκνερ.
Achilles tendon ruptures, once considered career-ending injuries, are on the rise in the NBA. Examining the causes and what can be done to prevent it. ➡️ https://t.co/mAszcZ73vR pic.twitter.com/j2ydqsVZn9
— USA TODAY Sports (@usatodaysports) November 8, 2025
Η ιστοσελίδα The Athletic είχε ζητήσει από τον περασμένο Ιούνιο τη γνώμη φημισμένων ορθοπεδικών, με τον δρα Τζόσουα Μπάξτερ, να τονίζει την πρώτη, εύκολη ανάγνωση αλλά και απλή αλήθεια: «Οσο ένας αθλητής γίνεται δυνατότερος και βάζει βάρος με τους μυς του τόσο περισσότερο επιβαρύνει τον αχίλλειο τένοντα». Ο δρ Νίκολας Στράσερ, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Ορθοπεδικής Χειρουργικής του Πανεπιστημίου Βάντερμπιλτ, θύμισε πόσο όμοιος ήταν ο τραυματισμός του Χάλιμπερτον με εκείνον τον Ντουράντ στον 6ο Τελικό Ουόριορς – Ράπτορς, το 2019, εξηγώντας ότι «μόλις έδειξαν την επανάληψη της φάσης, μπορούσες να το δεις καθώς έκανε αυτό που αποκαλούν “αρνητικό βήμα”».
A side-by-side of Tyrese Haliburton’s leg injury in Game 7 and Kevin Durant’s ruptured Achilles in the 2019 Finals. pic.twitter.com/p9qdi9KRAe
— Blake Niemann (@Blakes_Take2) June 23, 2025
Ανατομικά, ως «αρνητικό βήμα» ορίζεται η ξαφνική μετατόπιση του ποδιού προς τα πίσω, συνήθως όταν ένας παίκτης σπρώχνει ή τοποθετεί το πόδι του πίσω από το σώμα για να επιταχύνει ή να αλλάξει κατεύθυνση. Σε αυτή την περίπτωση, ο αχίλλειος συστέλλεται και επιμηκύνεται, γεγονός που ασκεί μεγάλη πίεση στον μυ και τον καθιστά ευάλωτο σε ρήξη, ιδιαίτερα σε επιβαρυμένους τένοντες.
Στις τρεις τελευταίες ατυχίες στο ΝΒΑ, ο Χαλιμπέρτον έπαιζε στους Τελικούς με θλάση, ο Λίλαρντ είχε επιστρέψει από απουσία λόγω θρόμβωσης και ο Τέιτουμ είχε αγγίξει τις τελευταίες σεζόν… 25.000 λεπτά σε 706 ματς. Ο Ντουράντ το 2019 είχε γυρίσει στο ρόστερ των Ουόριορς με θλάση στη γάμπα.
Ο δρ Κένεθ Γιουνγκ, ορθοπεδικός χειρουργός με ειδίκευση στους αστραγάλους στο Cedars-Sinai Orthopaedics του Λος Αντζελες, πρόσθεσε πως «ο αχίλλειος τένοντας μοιάζει με χορδή δοξαριού σε ένα βιολί. Μοιάζει με μία μόνο δομή, αλλά σε αυτή τη δομή υπάρχουν πολλές ίνες και μόνο μία μαγνητική τομογραφία επιτρέπει να δει κάποιος αν υπάρχουν πρώιμες αλλαγές ή πρώιμα σημάδια τραυματισμού».
Οι λόγοι που «διαλύονται» τόσο συχνά οι αχίλλειοι
Μία έρευνα του 2024 επιχείρησε να εξηγήσει γιατί έχουν αυξηθεί κατακόρυφα οι σοβαροί τραυματισμοί όπως αυτός του Κίναν Εβανς. Μία ομάδα επιστημόνων δημοσίευσε πέρσι στο «Sports Medicine – Open» τα συμπεράσματά της για το θέμα, με τίτλο «Πρόσφατες εξελίξεις στην ανάλυση του κινδύνου της ρήξης αχίλλειου τένοντα: Μία συστηματική ανασκόπηση», τα οποία επιβεβαίωσαν ότι μία χειρουργική επέμβαση διαρκεί τουλάχιστον δύο ώρες και ο χρόνος αποθεραπείας υπολογίζεται σε εννέα ως δώδεκα μήνες, αν και η αποκατάσταση διαφέρει από την αντίδραση κάθε οργανισμού.
Ο ορθοπεδικός, Γιώργος Κατσιφαράκης, γνωστός γιατρός και παράγοντας των ομάδων μπάσκετ και ποδοσφαίρου του Πανιωνίου, δήλωσε πάντως στην ΕΡΤ ότι «αν γίνει μια καλή και σωστή επέμβαση, ο Κίναν Εβανς ίσως να μπορεί σε έξι μήνες να παίξει ξανά». Οπως «βιαστικά» επιχειρεί να κάνει και ο Τέιτουμ.
Η ίδια έρευνα εξέτασε και παρουσίασε τους λόγους που προκαλούν ρήξη αχίλλειου τένοντα, αναφέροντας αρχικά ότι «παρά τις προσπάθειες πολλών χωρών, η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας συνοδεύεται από σημαντική αύξηση των τραυματισμών των μυών και των τενόντων-συνδέσμων, με τη ρήξη του αχίλλειου τένοντα να είναι η πιο συχνή, αντιπροσωπεύοντας το 47% αυτών των τραυματισμών».
Οι κυριότεροι λόγοι είναι η μεγάλη αύξηση της αγωνιστικής επιβάρυνσης, η αύξηση της ταχύτητας και της εκρηκτικότητας σε όλα τα σπορ, η αλλαγή στην προπονητική φιλοσοφία –αφού πλέον απαιτείται υψηλή ένταση έστω και σε λιγότερες (λόγω περισσότερων αγώνων) προπονήσεις– και η έλλειψη σωστής αποφόρτισης και αποκατάστασης των αθλητών. Ρόλο όμως παίζουν και άλλοι παράγοντες, όπως η μη ισορροπημένη διατροφή, τα ακατάλληλα προγράμματα άσκησης, η ανεπαρκής παρακολούθηση των παθήσεων του αχίλλειου τένοντα σε αθλητές και η μακροχρόνια χρήση φαρμάκων.
Το comeback του μη έκπληκτου Ντομινίκ Ουίλκινς
Στο θέμα του The Athletic για τη ρήξη αχίλλειου τένοντα ζητήθηκε και η άποψη του Ντομινίκ Ουίλκινς, παλαίμαχου σταρ του ΝΒΑ και πρωταθλητή Ευρώπης το 1996 με τον Παναθηναϊκό. Ο περίφημος και θεαματικός «Human Highlight Film», για τα εντυπωσιακά καρφώματά του, επισήμανε ότι αυτός ο τραυματισμός «είναι απλώς ένα φρικτό ατύχημα. Είναι κάτι ανεξήγητο. Συνήθως, όταν ένας παίκτης σκίζει τον αχίλλειο τένοντά του, υπάρχει ήδη κάποιος επίμονος πόνος που δεν τον κάνει να σκέφτεται πέρα από τη φθορά. Δεν νομίζεις ότι είναι κάτι που θα σε “χτυπήσει”».
Ο «Nique», τότε ηγέτης της Ατλάντα, τραυματίστηκε στον αχίλλειο στις 28 Ιανουαρίου 1992, μετρώντας μέσο όρο καριέρας 24,8 π. στο NBA και η ρήξη αποκλήθηκε τότε «θανατική ποινή» για τη συνέχεια της πορείας του. Η αποκατάστασή του, σε ηλικία 32 ετών, διήρκεσε 282 ημέρες, όμως είναι με τον Κέβιν Ντουράντ εκείνοι που κατόρθωσαν να γυρίσουν ακόμη καλύτεροι από αυτή την ατυχία.
Ούτε ο τελειομανής Κόμπι Μπράιαντ δεν πέτυχε κάτι τέτοιο, καθώς επέστρεψε μεν στους Λέικερς, όμως ποτέ στην αρχική κατάστασή του (όπως και οι Κλέι Τόμπσον, Πάτρικ Γιούινγκ, Κάζινς και Ουόλ). Ο Ντουράντ, αντίθετα, μετρά 53,1% εντός παιδιάς, 41,5% στα τρίποντα και 88% στις βολές με μ.ό. 27 π. από τότε που επέστρεψε από τη ρήξη αχίλλειου τένοντα, όμως έκτοτε απουσιάζει κατά μέσο όρο από 27 αγώνες ανά σεζόν.
Ο Ουίλκινς επέστρεψε στις 6 Νοεμβρίου 1992 και στον πρώτο αγώνα του, κόντρα στους Νικς, σκόραρε 30 π. με 13/26 σουτ. Μάλιστα, ολοκλήρωσε τη σεζόν 1992-93 με τον τρίτο υψηλότερο μέσο όρο σκοραρίσματος της καριέρας του (29,9) και πλέον πιστεύει ότι «το δύσκολο δεν είναι πια αδύνατο. Θυμάμαι να μου μιλούν σαρκαστικά και να μου λένε ειρωνικά “καλή τύχη με την αποθεραπεία”, γιατί αρχικά κι εγώ σκέφτηκα πως στα 32 μου δεν ήταν εύκολο να γυρίσω στην κατάσταση που ήμουν».
Ο Ντομινίκ τόνισε, πάντως, πως η σωματική φθορά παίζει σημαντικό ρόλο, εξηγώντας ότι «οι παίκτες μπαίνουν πια στο NBA με περισσότερα χιλιόμετρα από εκείνους των προηγούμενων γενιών. Οι νέοι δεν δίνουν ποτέ στο σώμα τους την ευκαιρία να ξεκουραστεί και σίγουρα έχει να κάνει και με αυτό».
Παράλληλα, συνεχίζεται και μια συζήτηση (και κυρίως διαφωνία) για το αν η χρήση χαμηλών αθλητικών παπουτσιών παίζει ρόλο. Ο Ουίλκινς το υποστηρίζει, ωστόσο επιστημονικά δεν υπάρχει εξήγηση για την επίδραση των υποδημάτων, παρά μόνο για διαστρέμματα.
Ο Ντομινίκ Ουίλκινς μπορεί να μην παραβλέπει ότι «σπουδαίοι παίκτες όπως ο Κόμπι, εγώ, ο Τζόρνταν αφιερώσαμε λίγο χρόνο για να ξεκουραστούμε και πιέσαμε τους εαυτούς μας στα όριά μας», αλλά τονίζει πως «πρέπει να αφήνουμε το σώμα μας να ξεκουραστεί». Και καταλήγει ότι «η υπομονή είναι αυτή που θα καθορίσει πώς θα επιστρέψει ένας παίκτης από ρήξη αχίλλειου τένοντα. Υπομονή και σκληρή δουλειά. Μαθαίνεις πώς να παίζεις τόσο στο έδαφος όσο και στον αέρα. Μαθαίνεις να γίνεσαι ουσιαστικά πιο υγιής».
