Η Φλωρεντία είναι ακόμα μια πόλη που έχει κατακλυστεί από τουρίστες. Σίγουρα δεν είναι η ίδια πόλη που θυμάμαι πριν από οκτώ ή δέκα χρόνια, όταν μπορούσες ακόμη να σταθείς στη μέση της Piazza della Signoria χωρίς να σε ενοχλεί κανείς, κυρίως χωρίς να σε ενοχλούν τα selfie sticks και όσοι σταματάνε για να βγάλουν την τέλεια φωτογραφία.
Το Σάββατο το μεσημέρι, η ουρά στη Via dei Neri ήταν σχεδόν ίδια σε μήκος με εκείνη που σχηματιζόταν λίγα τετράγωνα πιο πέρα, έξω από τον Santa Maria del Fiore, τον ανεπανάληπτο καθεδρικό του Φίλιπο Μπρουνελέσκι. Εκατοντάδες άνθρωποι περίμεναν να μπουν στο εσωτερικό αυτού του αριστουργήματος της Αναγέννησης. Περπατούσα με τον θόλο να υψώνεται πίσω μου σαν μια υπόμνηση του ανθρώπινου μεγαλείου. Μετά την Piazza della Signoria, έκοψα ταχύτητα καθώς η οδός ήταν απροσπέλαστη. Ο λόγος; Η πολυκοσμία οφειλόταν σε άλλους «πιστούς», αυτούς που περίμεναν να μπουν σε έναν άλλο ναό και να αγγίξουν… μια ζεστή φοκάτσια.
Το All’Antico Vinaio γεννήθηκε το 1991 στη Via dei Neri από την οικογένεια Mazzanti. Ηταν ένα μικρό οινοπωλείο για κρασί και πανίνι, έτρεφε φοιτητές και εργαζόμενους στη γειτονιά. Ο γιος, ο Tommaso “Tommy” Mazzanti, ανέλαβε το τιμόνι στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και μεταμόρφωσε το ταπεινό botteghino. Με τη schiacciata, τη φλωρεντινή εκδοχή της φοκάτσιας, και πολύ λαχταριστές γεμίσεις, το μαγαζί έγινε viral πριν καν εμφανιστεί το TikTok. Το 2014 έγινε το εστιατόριο με τις περισσότερες κριτικές παγκοσμίως στο TripAdvisor· το 2016 το περιοδικό Saveur έβαλε τη “La Favolosa” στα κορυφαία σάντουιτς και κάπως έτσι τα media μαζί με τη φήμη από στόμα σε στόμα, το έκαναν να εκτοξευθεί ψηφιακά. Κυριολεκτικά, ζεστό ψωμάκι για τις πλατφόρμες των influencers, που όχι μόνο έγραφαν λυρικά κείμενα για ένα σάντουιτς, αλλά πρόβαλλαν και την ίδια την αναμονή ως εμπειρία. Δηλαδή, το να στέκεσαι στην ουρά όχι μόνο δεν είναι ταλαιπωρία, αλλά μέρος του μύθου· μια πράξη συμμετοχής, το εισιτήριο για να ανήκεις στους ψαγμένους ταξιδιώτες. Με τις ουρές να καταλαμβάνουν ολόκληρο το στενό, και με κριτικές για τον κορεσμό και την όχληση της γειτονιάς, οι ιδιοκτήτες για να το διαχειριστούν άνοιξαν και άλλα σημεία πολύ κοντά μεταξύ τους, όπως στη Via Ricasoli, ώστε να αποσυμφορηθεί η ζήτηση και να εξυπηρετηθεί ο συνεχώς αυξανόμενος όγκος επισκεπτών. Διαβάζω σήμερα πως το All’Antico Vinaio συνεχίζει να επεκτείνει το παγκόσμιο αποτύπωμά του, με προβλεπόμενα έσοδα να ξεπερνούν τα 80 εκατομμύρια ευρώ το 2025 και 10 νέα καταστήματα εκτός Ιταλίας που προγραμματίζονται για το 2026.
Σκούντηξα κατά λάθος μερικούς που κρατούσαν τα κινητά τους ψηλά, για να απαθανατίσουν το τέλειο reel με schiacciata και μορταδέλα. Ρώτησα δυο παιδιά, Αμερικανούς φοιτητές, πόση ώρα περίμεναν. «Περίπου μία ώρα και σαράντα λεπτά», μου είπαν με χαμόγελο, σαν να είχαν κατακτήσει κάτι. Ακόμη και για ανθρώπους σαν εμένα που το φαγητό σχετίζεται με το επάγγελμά μου, αλλά είναι και μια βαθιά προσωπική απόλαυση, μια μικρή εμμονή ίσως, δεν γίνεται, όσο νόστιμο κι αν είναι κάτι, να μας κάνει να σπαταλάμε πολύτιμες ώρες ενός ταξιδιού σε μια ουρά για ένα σάντουιτς.
Ετσι μπήκα σε ένα μικρό μαγαζί λίγο πιο δίπλα. Παρήγγειλα μια schiacciata γεμιστή με λεπτοκομμένη μορταδέλα με φιστίκι και υπέροχη stracciatella, μέσα σε τραγανή φοκάτσια. Μόνο αργότερα κατάλαβα γιατί δεν είχε ουρά: το Sgrano, που άνοιξε μετά τον Covid, προσφέρει ζύμες gluten free. Για κάποιους αυτό δεν είναι καθόλου ελκυστικό, ευτυχώς. Είχε χώρο να καθίσεις, να φας άνετα και σβέλτα, να πιεις ένα ωραίο Spritz, να κοιτάξεις γύρω σου, να θυμηθείς ότι βρίσκεσαι στη Φλωρεντία, ταξίδι αναψυχής.
*Τα καταστήματα και τα προϊόντα που προτείνονται είναι επιλογές της δημοσιογράφου και δεν έχουν εμπορικό σκοπό.
