Καλημέρα σας,
Το πετρέλαιο φλερτάρει με νέα υψηλά, τα Στενά του Ορμούζ με το κλείσιμο, και οι επενδυτές με το pause. Η κατανάλωση κρατάει την ανάπτυξη του ΑΕΠ, το real estate παίζει σε δύο ταμπλό, και για ποιο «θετικό σοκ» μιλά ο Κυριάκος Πιερρακάκης. Πού ποντάρει ο όμιλος Φουρλή με τα IKEA, Intersport, Foot Locker, κ.λπ., τι αποκαλύπτουν τα Attica Πολυκαταστήματα για την κατανάλωση και για το πώς και πόσο ξοδεύουν οι τουρίστες.
Το πετρέλαιο δοκιμάζει τις αντοχές της οικονομίας
- Οι τιμές του πετρελαίου σημείωσαν απότομη άνοδο το πρωί της Δευτέρας, αγγίζοντας υψηλά πέντε μηνών, καθώς οι γεωπολιτικές εντάσεις στη Μέση Ανατολή επανέρχονται στο προσκήνιο. Η επίθεση των ΗΠΑ σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις ενίσχυσε το ενδεχόμενο διαταραχών στην προσφορά, με το Brent να ξεπερνά τα 81 δολάρια ενδοσυνεδριακά και το WTI τα 78 δολάρια. Ωστόσο, αργά το απόγευμα ώρα Ελλάδας, οι τιμές του πετρελαίου υποχώρησαν, καθώς οι αγορές εστιάζουν πλέον στον κίνδυνο μιας παγκόσμιας οικονομικής επιβράδυνσης που θα έπληττε δραστικά τη ζήτηση. Ωστόσο η δήλωση του προέδρου Τραμπ περί «εξάλειψης» βασικών υποδομών του Ιράν, και οι απειλές της Τεχεράνης για κλείσιμο του Στενού του Ορμούζ, ενός κρίσιμου θαλάσσιου διαύλου για το 20% της παγκόσμιας ροής πετρελαίου, διατηρούν το γεωπολιτικό ρίσκο. Η Goldman Sachs εκτιμά πως ακόμη και ένα μερικό κλείσιμο του Ορμούζ μπορεί να εκτοξεύσει το Brent στα 110 δολάρια.
Η ευρωπαϊκή βιομηχανία πιέζει για φθηνότερη ενέργεια
- Την ίδια στιγμή με φόντο την αυξανόμενη αποβιομηχάνιση και το υψηλό κόστος ηλεκτρικής ενέργειας, δέκα κορυφαίοι βιομηχανικοί σύνδεσμοι της Ε.Ε., ανάμεσά τους και ο ΣΕΒ, ζητούν από την Κομισιόν να επιτρέψει στοχευμένες κρατικές ενισχύσεις. Ενόψει του νέου πλαισίου CISAF, προειδοποιούν ότι χωρίς γενναίες παρεμβάσεις, η Ευρώπη ρισκάρει να χάσει το παραγωγικό της μέλλον. Σύμφωνα με όσα υποστηρίζουν, οι υφιστάμενες διαφορές τιμών εντός της Ε.Ε. στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό, ενώ προηγούμενες προσπάθειες κρατών-μελών να θεσπίσουν στοχευμένα μέτρα στήριξης με σκοπό τη μείωση του κόστους ενέργειας για τη βιομηχανία, όπως το Green Pool, δεν έλαβαν έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κυρίως λόγω μίας υπερβολικά στενής εφαρμογής των κανόνων κρατικών ενισχύσεων.
Ανάπτυξη με όρους κατανάλωσης
- Η πρόβλεψη του ΚΕΠΕ για ρυθμό ανάπτυξης 2,2% το 2025 μοιάζει ενθαρρυντική μέχρι να διαβάσει κανείς τα «ψιλά γράμματα». Η πρόβλεψη αυτή βασίζεται σε δεδομένα προ του γεωπολιτικού σοκ στη Μέση Ανατολή. Το βάρος πέφτει για άλλη μια φορά στην εγχώρια κατανάλωση, που ενισχύει το ΑΕΠ σε ένα περιβάλλον εύθραυστων εξαγωγών, επιφυλακτικών επενδύσεων και υψηλής εξωτερικής αβεβαιότητας. Σε σχέση με τις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, κρίσιμο αντισταθμιστικό παράγοντα για την αυξημένη αβεβαιότητα θα αποτελέσουν οι προσδοκώμενες αυξημένες εκταμιεύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης και η ενίσχυση των κονδυλίων του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Το μήνυμα του ΚΕΠΕ είναι ξεκάθαρο. Η ανάπτυξη παραμένει θετική, αλλά η εξωτερική μεταβλητότητα και η συγκράτηση των επενδύσεων αποτελούν κόκκινη γραμμή. Κλειδί θα είναι η επιτάχυνση επενδυτικών εκταμιεύσεων και η σταθερότητα στην κατανάλωση.
Μισογεμάτο ποτήρι
- Σε μια περίοδο γεωπολιτικής αστάθειας και εντεινόμενου εμπορικού προστατευτισμού, ο υπουργός Οικονομίας Κυριάκος Πιερρακάκης εμφανίστηκε αισιόδοξος για την ανθεκτικότητα της ελληνικής οικονομίας, μιλώντας στο Mergers & Acquisitions Summit του Moneyreview.gr. Για τους δασμούς ΗΠΑ–Ε.Ε. εξέφρασε την ελπίδα για μια συμφωνία σημειώνοντας ότι, σε αντίθετη περίπτωση, πρόθεση της κυβέρνησης είναι να ζητήσει εξαιρέσεις. Το πραγματικό άγχος όμως είναι τι θα γίνει αν η Αμερική μπει σε στασιμοπληθωρισμό. Στο μέτωπο των επενδύσεων, παρουσίασε το πρόγραμμα «ΜΙΤΟΣ» ως εργαλείο απομάκρυνσης εμποδίων, ενώ επανέλαβε τη συμβολική σημασία της συμφωνίας Alpha–UniCredit. Οσο για την αγορά ακινήτων, προανήγγειλε «θετικό σοκ», ενώ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο στοχευμένου πακέτου στη ΔΕΘ για τη μεσαία τάξη και τις επιχειρήσεις.
Private Equity Vs στρατηγικών επενδυτών
- Ποιος έχει το πάνω χέρι; Τα Private Equity ή οι στρατηγικοί επενδυτές; Η απάντηση από το φετινό M&A Summit του Moneyreview.gr., είναι και οι δύο με νέα ταυτότητα. Ο Λάμπρος Παπακωνσταντίνου (IDEAL Holdings) το έθεσε καθαρά. Τα PE funds μπαίνουν πρώτα, παίρνουν το ρίσκο και λειτουργούν ως γέφυρα προς το «στρατηγικό» χρήμα. Ο Νιλ Κάμπελ (Latham & Watkins) θυμήθηκε την εποχή που η Ελλάδα ήταν μόνο ρίσκο. Σήμερα, όμως, η Ελλάδα διαθέτει ώριμο οικοσύστημα και σύγχρονα εργαλεία, που διευκολύνουν ακόμη και τις πιο απαιτητικές συμφωνίες. Αυτά τα εργαλεία, όπως η ασφάλιση κινδύνου (tax, legal, regulatory) που παρουσίασε ο Αντρέα Φότι (AON), αλλάζουν το παιχνίδι. Για τον Σέργιο Τάκο (Deloitte), «είτε είσαι private equity είτε στρατηγικός, όλοι πια κάνουν τις ίδιες ερωτήσεις: πότε θα φανούν οι συνέργειες, τι αλλάζει από την πρώτη μέρα;» Το τοπίο αλλάζει. Η ταχύτητα, η ευελιξία και η σαφής στρατηγική εξόδου είναι τα νέα κριτήρια επιτυχίας, ανεξαρτήτως ταμπέλας.
Τα δύο αντικρουόμενα μηνύματα από την αγορά ακινήτων
- Η ελληνική αγορά ακινήτων στέλνει αντικρουόμενα σήματα. Από τη μία, η Astons καταγράφει αυξημένο ενδιαφέρον από ξένους επενδυτές, με την Ελλάδα να επωφελείται από τις ανακατατάξεις στα ευρωπαϊκά προγράμματα golden visa. Παρά την αύξηση του ορίου επένδυσης στις 800.000 ευρώ, η χώρα παραμένει ελκυστική. Ομως η εικόνα στις εισροές είναι διαφορετική. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις σε ακίνητα υποχώρησαν κατά 31,4% στο α΄ τρίμηνο, σύμφωνα με την ΤτΕ. Η Τράπεζα εκτιμά ότι η αγορά θα διατηρήσει βραχυπρόθεσμα τη δυναμική της, όμως προειδοποιεί ότι οποιαδήποτε διεθνής αναταραχή ή νέα άνοδος τιμών μπορεί να προκαλέσει «κόπωση» στην εγχώρια ζήτηση ιδίως εκεί όπου οι τιμές έχουν ξεπεράσει τα όρια αντοχής των νοικοκυριών. Με απλά λόγια η αγορά κινείται, αλλά όχι προς μία κατεύθυνση.
Πού ποντάρει ο Φουρλής
- Σε τροχιά ανάκαμψης κινείται ο όμιλος Φουρλή, με τη διοίκηση να προβλέπει τζίρο 600 εκατ. ευρώ φέτος, αυξημένο κατά 13,3%, και EBITDA 38 εκατ. ευρώ, +20%. Ο στόχος για 750 εκατ. ευρώ κύκλο εργασιών και 60 εκατ. ευρώ EBITDA έως το 2027 παραμένει, ακόμη και χωρίς την πλήρη συνεισφορά του retail park στο Ελληνικό, η υλοποίηση του οποίου αναμένεται το 2028. Εκεί θα στεγαστούν σε 30.000 τ.μ. καταστήματα IKEA, Intersport και άλλες αλυσίδες μέσω της Trade Estates. Για φέτος ήδη το β΄ τρίμηνο ο όμιλος «τρέχει» με +10% πωλήσεις, ενώ έχουν απορροφηθεί οι επιπτώσεις της κυβερνοεπίθεσης του 2024. Στις επενδύσεις ξεχωρίζουν τα νέα IKEA σε Πάτρα και Ηράκλειο και η επέκταση της Foot Locker.
Τι αποκαλύπτουν τα Attica για την κατανάλωση
- Σε μια περίοδο κατά την οποία ο κλάδος των πολυκαταστημάτων διεθνώς αναζητά νέο αφήγημα, πιεζόμενος από το e-commerce, τα Attica πέτυχαν ανάπτυξη 8,8% στα 231,9 εκατ. ευρώ. Η εστίαση στο concept «shops-in-a-shop» αποδείχθηκε στρατηγικά καίρια σε μια εποχή μεταβλητής ζήτησης. Μάλιστα, η μεταβίβαση του εμπορικού ρίσκου στους προμηθευτές, μέσω του μηχανισμού επιστροφών απούλητων αποθεμάτων, προσφέρει στα Attica προβλεψιμότητα και διατηρήσιμα περιθώρια. Δεν είναι τυχαίο ότι το EBITDA βελτιώθηκε κατά σχεδόν 16 εκατ. ευρώ, παρότι τα προ φόρων κέρδη επηρεάστηκαν αρνητικά από τις χρηματοοικονομικές επιβαρύνσεις. Η προσθήκη νέων επενδύσεων ύψους 23 εκατ. ευρώ για ανακαινίσεις δείχνει μακροπρόθεσμη στρατηγική.
Πόσο ξοδεύουν οι τουρίστες
- Η Ελλάδα μπορεί να μην είναι μεγάλη αγορά, αλλά για όσους κατανοούν τη δυναμική των ταξιδιωτικών ροών και της κατανάλωσης πολυτελείας, το μέγεθος δεν είναι το ζητούμενο, η στόχευση είναι. Παραδείγματος χάριν πέρυσι, τα Attica είδαν τις tax-free πωλήσεις σε ταξιδιώτες εκτός Ε.Ε. να αυξάνονται κατά 24%, πιάνοντας τον παλμό μιας Ευρώπης που προσπαθεί ακόμη να προσελκύσει τους high-spending επισκέπτες από Κίνα, ΗΠΑ και Μέση Ανατολή. Μάλιστα όπως λένε οι λιανέμποροι, καθώς οι αφίξεις από τρίτες χώρες αυξάνονται και ο ελληνικός τουρισμός στοχεύει πιο εύπορα και απαιτητικά κοινά, οι tax-free πωλήσεις δεν είναι απλώς ένας οικονομικός δείκτης, αλλά ένας μοχλός ανάπτυξης, με δυνατότητες που ξεπερνούν τα στενά όρια του retail.
