Ο Μισέλ Πλατινί γνώριζε πως το επίσημο ένδυμα ήταν απαραίτητο, ωστόσο δεν είχε καταλάβει ότι θα… παραήταν επίσημο. Δεν μπορούσε να φανταστεί πως εκτός από καλοσιδερωμένα κοστούμια και ταιριαστές γραβάτες, θα συναντούσε και κάποιους με κελεμπίες. Ηταν Νοέμβριος του 2010 και ο παλαίμαχος Γάλλος σταρ του ποδοσφαίρου, τότε πρόεδρος της ευρωπαϊκής ομοσπονδίας ποδοσφαίρου (UEFA) είχε λάβει μία πρόσκληση από τον Γάλλο Πρόεδρο, Νικολά Σαρκοζί, για ένα δείπνο στο Μέγαρο των Ηλύσιων Πεδίων. Αυτό δεν ήταν κάτι πρωτόγνωρο. Οι δύο άνδρες γνωρίζονταν και είχαν γευματίσει μαζί αρκετές φορές.
Η σύνθεση του τραπεζιού, όμως θα ήταν μεγαλύτερη. Ο Πλατινί επιμένει ότι περίμενε πως θα είναι οι δυο τους. Μονάχα που φτάνοντας στην προεδρική κατοικία, συνάντησε μεταξύ άλλων τον σεΐχη Ταμίμ Μπιν Χαμάντ αλ Θάνι, νυν εμίρη του Κατάρ, και τον Χαμάντ μπιν Τζάσιμ μπιν Τζάμπερ αλ Θάνι, ο οποίος ήταν τότε πρωθυπουργός του κρατιδίου.
Δέκα μέρες έπειτα από εκείνο το δείπνο, η FIFA επρόκειτο να ψηφίσει και να αποφασίσει για την ανάθεση των διοργανώσεων των Μουντιάλ 2018 και 2022. Ο Σαρκοζί είχε κάνει την πρώτη κίνηση στη «σκακιέρα».
It can be argued that QSI was utilized as a financial vehicle to help Qatar secure their world cup bid for 2022. A meeting between French President Sarkozy and the Crown Prince of Qatar, and a nudge to the French head of UEFA Michel Platini, resulted in major benefits for France pic.twitter.com/hf4KYfoJ0Z
— THFC Kevin ☬🔻🍉 (@KevinRandhawa) January 12, 2023
Η συμμαχία Γαλλίας – Κατάρ και το Μουντιάλ του ’22
Στις αρχές Δεκεμβρίου του ’10, ο Πλατινί έφτασε στη Ζυρίχη για την ψηφοφορία έχοντας αποφασίσει τι θα στηρίξει, αλλά επιμένοντας πως ήταν δική του απόφαση. Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2018 ανατέθηκε στη Ρωσία και εκείνο του ’22 στο Κατάρ. Ο Γάλλος παράγοντας, το όνομα του οποίου –όπως και του άλλοτε προέδρου της FIFA, Σεπ Μπλάτερ– ενεπλάκη στη συνέχεια σε δεκάδες οικονομικά σκάνδαλα τα οποία ξετρύπωσε το FBI, υποστήριξε σε συνέντευξή του στον «Guardian» το 2013 ότι μοναδικό κίνητρό του στην επιλογή ψήφου ήταν «το καλό για το ποδόσφαιρο» και αρνήθηκε ότι δέχθηκε οποιαδήποτε πολιτική πίεση υπέρ Ρωσίας και Κατάρ: «Κατάλαβα ότι ο Σαρκοζί υποστήριξε την υποψηφιότητα του Κατάρ, αλλά ουδέποτε μου ζήτησε να κάνω το ίδιο για Κατάρ ή Ρωσία».
Οπως επισημαίνει η ιστοσελίδα The Athletic, το Κατάρ έκανε σύμμαχο τη Γαλλία από τότε που κήρυξε την ανεξαρτησία του, το 1971, από τη βρετανική κυριαρχία. Τα δύο κράτη υπέγραψαν αμυντικό σύμφωνο το 1994 και υπό την προεδρία Σαρκοζί, μεταξύ 2007 και 2012, σημειώθηκε τεράστια αύξηση στις επενδύσεις του Κατάρ στη γαλλική βιομηχανία, στα ακίνητα του Παρισιού και σε άλλους τομείς.
Ο Νικολά Σαρκοζί φρόντισε ότι τα αστείρευτα χρήματα από το φυσικό αέριο θα φτάσουν ώς το ποδόσφαιρο.
Το «πάρτε (και) την Παρί Σ.Ζ.» του Σαρκοζί
Το βράδυ του Σαββάτου (31/5, 22:00) στο Μόναχο, η Παρί Σεν Ζερμέν θα επιχειρήσει να κατακτήσει το παρθενικό Champions League της ιστορίας της, στον τελικό κόντρα στην Ιντερ. Η ομάδα του κόουτς Λουίς Ενρίκε είναι ένα βήμα από το να πανηγυρίσει το… απωθημένο που δεν κατάφερε να εκπληρώσει ούτε με την τριάδα Μέσι – Νεϊμάρ – Εμπαπέ στο χορτάρι.
Πριν από 15 χρόνια, όμως, η κυρίαρχος του γαλλικού ποδοσφαίρου, με 11 τίτλους στις 13 τελευταίες σεζόν της Ligue 1, είχε μόλις δύο εγχώρια πρωταθλήματα (το τελευταίο το 1994) και, κυρίως, αντιμετώπιζε οικονομικές δυσκολίες. Από το 2007 ως το ’10 είχε τερματίσει 15η, 16η, 6η και 13η αντίστοιχα, υπό την ιδιοκτησία της Colony Capital, μιας αμερικανικής επενδυτικής εταιρείας, η οποία όμως αναζητούσε ένα μονοπάτι διαφυγής από το Παρίσι.
Σε εκείνη τη συνέντευξη του 2013 στον «Guardian», ο Μισέλ Πλατινί είχε επισημάνει πως «γνώριζα ότι ο Σαρκοζί επιθυμούσε οι άνθρωποι από το Κατάρ να αγοράσουν την Παρί Σεν Ζερμέν», αλλά ξεκαθάρισε πως το ζήτημα δεν συζητήθηκε στο περίφημο δείπνο με τον σεΐχη. Η Qatar Sports Investment (QSI), πάντως, αγόρασε τον Ιούνιο του 2011 το 70% των μετοχών της Παρί Σ.Ζ. έναντι 56,7 εκατομμυρίων ευρώ. Ο Φρανκ Λουβριέ, σύμβουλος επικοινωνίας του Σαρκοζί, ανέφερε τότε ότι ο Γάλλος Πρόεδρος «έδειξε έντονο ενδιαφέρον για την εξαγορά της Παρί, πρώτον επειδή είναι ένα ξένο κράτος που επενδύει στη Γαλλία και στη συνέχεια επειδή είναι οπαδός της ομάδας».
PSG-basen Nasser al-Khelaïfi har sällskap i Dortmund. Ex-presidenten Nicolas Sarkozy som styrde upp klassisk lunch i Paris 2010 med kronprinsen av Qatar och Michel Platini. Och parterna bytte tjänster och gentjänster. Sarkozy är sedan både dömd och åtalad för skumma affärer. pic.twitter.com/tNUX5nrKgE
— Olof Lundh (@oloflundh) May 1, 2024
«Εκτίναξη» του brand, η αχρείαστη κούπα και η πολιτική επιρροή
Κάτι λιγότερο από 14 χρόνια αργότερα, εκτός από τη συλλογή τροπαίων εντός συνόρων, η Παρί δικαίωσε τις βλέψεις της QSI, καθώς με τα κεφάλαια από το Κατάρ και την πορεία εντός γηπέδου, η πρωταθλήτρια Γαλλίας έχει «εκτοξεύσει» την αξία της. Το Forbes εκτιμά πως η αξία της Παρί Σ.Ζ. έχει ανέλθει στα 4,4 δισεκατομμύρια δολάρια, κάτι που αποτελεί την αληθινή και τη σπουδαιότερη «νίκη» του προέδρου του κλαμπ, Νάσερ αλ Κελαϊφί. Μπορεί ο ίδιος να είχε θέσει ως «εξαγγελτικό» στόχο την κατάκτηση του Champions League «τουλάχιστον ώς το 2015», όμως η ομάδα του κατόρθωσε να φτάσει στον τελικό μόλις το 2020, στη Λισαβόνα (χωρίς κόσμο, λόγω των περιορισμών του Covid-19), τον οποίο έχασε από την Μπάγερν Μονάχου.
Η «κούπα με τα μεγάλα αυτιά», πάντως, έχει πάψει να θεωρείται Αγιο Δισκοπότηρο για τους παράγοντες από το Κατάρ, αν και φυσικά θα την καλοδεχθούν αν έρθει στο Μόναχο. Απλώς ο Αλ Κελαϊφί ξέρει πως ό,τι κι αν γίνει στο ματς με την Ιντερ, η επένδυσή του έχει ήδη αποδώσει πολλαπλά και έχει ξεπεράσει το ποδόσφαιρο. Το αφεντικό της Παρί είχε εξηγήσει στο βιβλίο «Who Owns Football? The Changing Face of Club Ownership» (= «Ποιος κατέχει το ποδόσφαιρο; Το μεταβαλλόμενο πρόσωπο της ιδιοκτησίας των συλλόγων») του Νικ Μίλερ ότι «ήθελα να χτίσω ένα εμπορικό σήμα. Θέλαμε να χτίσουμε ένα ποδοσφαιρικό κλαμπ, με βάσεις οπαδών σε όλο τον κόσμο. Θέλαμε να κερδίζουμε τρόπαια. Θέλαμε να χτίσουμε το καλύτερο προπονητικό κέντρο στον κόσμο, όμως αυτό απαιτεί απήχηση».
Η Παρί έκανε ένα μεγάλο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση, όταν η Nike, που ντύνει την ομάδα, πρότεινε μία φανέλα να φέρει το έμβλημα από το μπασκετικό «παρακλάδι» της, την Jordan Brand του παλαίμαχου σταρ του ΝΒΑ, Μάικλ Τζόρνταν και η χάρη της έφτασε ώς τις ΗΠΑ.
Με την αγορά της Παρί, επίσης, το Κατάρ επιζητούσε προστασία και επιρροή. Ο δρ Ντέιβιντ Ρόμπερτς, καθηγητής διεθνών σπουδών ασφάλειας και Μέσης Ανατολής στο King’s College του Λονδίνου, επιμένει πως η κίνηση της QSI το 2011 αφορούσε κυρίως την ασφάλεια, καθώς το Κατάρ έχει αμφιλεγόμενες σχέσεις με Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Ιράν. Ο Ρόμπερτς το περιγράφει «ως ασφάλεια μέσω του να σε βλέπουν, μέσα από τις εμπορικές σχέσεις, κάτι σαν “ήπια ισχύς”», αφού το 2017 οι δύο πρώτες χώρες, η Αίγυπτος και το Μπαχρέιν διέκοψαν τις σχέσεις τους με το Κατάρ, επικαλούμενες «την υποστήριξη της Ντόχα σε τρομοκρατικές ομάδες, όπως η Χαμάς, η Μουσουλμανική Αδελφότητα, η Αλ Κάιντα και η Χεζμπολάχ».
Οι επιχειρηματικές επενδύσεις στη Γαλλία, αλλά και η ανέλιξη της Παρί Σ.Ζ. αποτέλεσαν χαρτοφυλάκια που σύμφωνα με τους ειδικούς αναλυτές βοήθησαν το Κατάρ να «απορροφήσει» σχετικά «αναίμακτα» κάθε κριτική.
Η «διπλωματία» μέσω της Παρί, με «πρεσβευτές» τους σταρ όπως οι Ζλάταν Ιμπραΐμοβιτς, Ντέιβιντ Μπέκαμ, Νεϊμάρ, Κιλιάν Εμπαπέ, Σέρχιο Ράμος και Λιονέλ Μέσι που φόρεσαν τη φανέλα της, επιβεβαίωσαν τον χαρακτηρισμό «φανταχτερή λάμψη» που επικαλείται διαρκώς ο Νασέρ αλ Κελαϊφί. Ενα τρόπαιο Champions League ίσως να του(ς) δώσει απλώς μία εφήμερη χαρά. Ο στόχος του, άλλωστε, ήταν πάντοτε μεγαλύτερος.
