Εβδομάδα πλούσιων εξελίξεων, η περασμένη. Είχαμε μία σειρά από δηλώσεις αλλά και αποφάσεις που δείχνουν ότι η Ουάσιγκτον (έστω προσωρινά) εγκαταλείπει το όνειρο της προσέγγισης με τη Μόσχα και θα επιμείνει στη στήριξη του Κιέβου. Είχαμε την ανακοίνωση της πρόθεσης του Ισραήλ να ανακαταλάβει τη Γάζα, έχοντας ήδη επιβάλει συνθήκες λιμού για τους κατοίκους της, την ξαφνική ανακωχή των ΗΠΑ με τους Χούθι, που όμως δεν δείχνουν έτοιμοι να καταθέσουν πλήρως τα όπλα, την ανάφλεξη μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, και άλλα. Ο Ντόναλντ Τραμπ υποσχόταν προεκλογικά ότι η επιστροφή του στον Λευκό Οίκο θα αποκαθιστούσε την ηρεμία στη διεθνή σκηνή, μετά την τρικυμιώδη περίοδο επί Μπάιντεν. Μέχρι στιγμής, το σχέδιο δεν πάει καλά.
→ Αν θέλετε να πούμε περισσότερα, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου στο [email protected] ή στο Bluesky, στο @yanpal.bsky.social.
Ο ΠΟΥΤΙΝ & ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΑΤΕΥΝΑΣΜΟΥ. Η εβδομάδα που πέρασε ήταν ίσως η πρώτη από την αρχή της προεδρίας Τραμπ με θετικό πρόσημο για την Ουκρανία. Την περασμένη Πέμπτη υπεγράφη η πολυσυζητημένη συμφωνία για τα ορυκτά μεταξύ Ουάσιγκτον και Κιέβου, χωρίς τους νεοαποικιοκρατικούς όρους που περιελάμβανε η αρχική εκδοχή, η οποία επρόκειτο να υπογραφεί στον Λευκό Οίκο πριν από την άγρια σύγκρουση Ζελένσκι – Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο. Π.χ. δεν προβλέπεται αποπληρωμή χρέους από την Ουκρανία προς τις ΗΠΑ, το κοινό ταμείο που θα δημιουργηθεί δεν θα είναι υπό αμερικανική δικαιοδοσία, οι αποφάσεις του θα λαμβάνονται με συναίνεση των δύο χωρών και οι ΗΠΑ δεν θα αποκτήσουν τον έλεγχο ουκρανικών περιουσιακών στοιχείων. Επιπλέον, οι αναφορές στη Ρωσία στο αμερικανικό ανακοινωθέν για τη συμφωνία ήταν αρκετά πιο σκληρές από ό,τι μας είχε συνηθίσει έως τώρα η κυβέρνηση Τραμπ.
Τρεις ημέρες αργότερα, έγινε γνωστό ότι η Ουκρανία θα ενισχυθεί από ένα νέο αμερικανικό σύστημα αεράμυνας Patriot, που θα μεταφερθεί στο έδαφός της από το Ισραήλ. Σύμφωνα με ρεπορτάζ των New York Times, μάλιστα, οι Δυτικοί σύμμαχοι συζητούν το ενδεχόμενο να δοθεί μία ακόμα συστοιχία Patriot στους Ουκρανούς, είτε από τη Γερμανία είτε από την Ελλάδα. Παράλληλα, ερωτηθείς την Τρίτη για το ενδεχόμενο (που ο ίδιος είχε επαναφέρει στη συζήτηση) της επανένταξης της Ρωσίας στην G7, o Τραμπ απάντησε ότι «δεν είναι καλή στιγμή» για κάτι τέτοιο. Κι αυτά ενώ από τη Δευτέρα ουκρανικά drones απασχολούν την αεράμυνα της Μόσχας, διαταράσσοντας την εναέρια κυκλοφορία και απειλώντας την ομαλή διοργάνωση της μεγάλης παρέλασης για την Ημέρα της Νίκης.
Οπως έγραψε στο δημοφιλές Substack του την Κυριακή ο –παγίως απαισιόδοξος– Φίλιπς Ο’ Μπράιαν: «Η μεγάλη εξέλιξη της εβδομάδας μπορεί να μην είναι μια αλλαγή στον Τραμπ, αλλά το ότι ο Πούτιν έκανε έναν σοβαρό, λάθος υπολογισμό (επειδή πίστευε ότι είχε τις ΗΠΑ στο τσεπάκι του). Ο Τραμπ του πρόσφερε όλα όσα θα μπορούσε να ήθελε και ο Πούτιν φαίνεται να τα απέρριψε απερίσκεπτα».
ΟΡΚΩΜΟΣΙΑ ΜΕΤ’ ΕΜΠΟΔΙΩΝ ΕΝ ΜΕΣΩ ΔΙΜΕΡΩΝ ΤΡΙΒΩΝ. Πάντως, παρά την κάποια εξομάλυνση των σχέσεων με το Κίεβο, η Ουάσιγκτον συντηρεί σε υψηλά επίπεδα την ένταση με τη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε. Προχθές, δυσοίωνα για τις προοπτικές του να ηγηθεί της ανασύνταξης της Ευρώπης στην εποχή Τραμπ, ο συντηρητικός Φρίντριχ Μερτς χρειάστηκε δύο προσπάθειες για να εκλεγεί καγκελάριος από την Μπούντεσταγκ. Ο 69χρονος Χριστιανοδημοκράτης, τον οποίο η Αγκελα Μέρκελ καταδίκασε σε πολυετή πολιτική εξορία, και που ηττήθηκε δύο φορές σε εσωκομματικές εκλογές για την ηγεσία του CDU πριν αναλάβει επιτέλους τα σκήπτρα προ διετίας, ήταν μέχρι πρότινος ένας ένθερμος, διά βίου Ατλαντιστής.
Ο Τραμπ τα άλλαξε όλα αυτά, ωθώντας τον Μερτς, τη βραδιά των εκλογών του Φεβρουαρίου, να θέτει ως πρώτη του προτεραιότητα την απεξάρτηση της Γερμανίας σε θέματα ασφαλείας από τις ΗΠΑ. Οι διμερείς σχέσεις είχαν ήδη δοκιμαστεί σε αυτή τη φάση από την επιλογή του αντιπροέδρου Τζ. Ντ. Βανς, στην κορύφωση της προεκλογικής περιόδου, να συναντηθεί με την ηγεσία του ακροδεξιού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) αντί του απερχόμενου καγκελαρίου, από την ανοιχτή στήριξη του Ιλον Μασκ για το AfD και από την προκλητική ομιλία του Βανς στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου.
Τα πνεύματα οξύνθηκαν εκ νέου την περασμένη Παρασκευή, μετά την απόφαση της υπηρεσίας εσωτερικής ασφάλειας της Γερμανίας να χαρακτηρίσει το AfD, που έκτοτε έχει βρεθεί πρώτο σε κάποιες δημοσκοπήσεις, ως «εξτρεμιστική οργάνωση». Ο Μάρκο Ρούμπιο άσκησε δριμεία κριτική στην απόφαση, γράφοντας (στο Χ): «Η Γερμανία μόλις έδωσε στην υπηρεσία κατασκοπείας της νέες εξουσίες για την παρακολούθηση της αντιπολίτευσης. Αυτό δεν είναι δημοκρατία – είναι μεταμφιεσμένη τυραννία. […]. Η Γερμανία πρέπει να αντιστρέψει την πορεία της».
Λίγες ώρες αργότερα, έλαβε απάντηση από τον επίσημο λογαριασμό του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών: «Αυτό είναι δημοκρατία. Η απόφαση αυτή είναι αποτέλεσμα ενδελεχούς και ανεξάρτητης έρευνας για την προστασία του Συντάγματός μας και του Κράτους Δικαίου. Τα ανεξάρτητα δικαστήρια θα έχουν τον τελευταίο λόγο. Εχουμε μάθει από την Ιστορία μας ότι ο δεξιός εξτρεμισμός πρέπει να σταματηθεί».
ΦΡΙΚΗ ΧΩΡΙΣ ΤΕΛΟΣ ΣΤΗ ΓΑΖΑ. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Ισραήλ αποφάσισε την Κυριακή τη διεύρυνση των επιχειρήσεων στη Γάζα και την εκ νέου κατοχή της Λωρίδας επ’ αόριστον – απόφαση που εγκρίθηκε τη Δευτέρα από το ευρύτερο υπουργικό συμβούλιο. Ο επικεφαλής του ισραηλινού στρατού ανακοίνωσε την επιστράτευση δεκάδων χιλιάδων εφέδρων.
Παράλληλα, ωστόσο, το AFP, επικαλούμενο Ισραηλινό αξιωματούχο ασφαλείας, μίλησε για «παράθυρο ευκαιρίας» για νέα συμφωνία εκεχειρίας και απελευθέρωσης ομήρων έως το τέλος της επίσκεψης Τραμπ στην περιοχή (ο Αμερικανός πρόεδρος θα επισκεφτεί τη Σαουδική Αραβία, το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα μεταξύ 13-15 Μαΐου).
Εν τω μεταξύ, όπως έγραψε ο Μπέρνι Σάντερς τη Δευτέρα στο X: «64 ημέρες χωρίς βοήθεια να φτάνει στη Γάζα. Χωρίς φαγητό, χωρίς νερό, χωρίς φάρμακα. Τα παιδιά λιμοκτονούν. Η εξτρεμιστική κυβέρνηση του Νετανιάχου λέει τώρα ότι θα καταλάβει τη Γάζα και θα θέσει μισθοφόρους υπεύθυνους για τη διανομή βοήθειας, αντί του ΟΗΕ και άλλων ομάδων βοήθειας. Ποταπό. Οχι άλλη αμερικανική στήριξη στην πολεμική μηχανή του Νετανιάχου».
Η κυβέρνηση Τραμπ δεν έδειξε να συγκινείται.
ΜΙΑ ΠΕΡΙΕΡΓΗ ΣΥΝΘΗΚΟΛΟΓΗΣΗ. Παραμένοντας στη Μέση Ανατολή, ο Τραμπ ανακοίνωσε ξαφνικά την Τρίτη τον τερματισμό της στρατιωτικής εκστρατείας κατά των Χούθι, λέγοντας ότι «συνθηκολόγησαν» και πως δεσμεύτηκαν να σταματήσουν τις επιθέσεις κατά εμπορικών πλοίων αμερικανικών συμφερόντων στην Ερυθρά Θάλασσα.
Οι ίδιοι οι Χούθι, πάντως, δεν κήρυξαν πλήρη κατάπαυση του πυρός, λέγοντας ότι θα συνεχίσουν να χτυπούν ισραηλινούς στόχους (ενδεχομένως και πλοία). Παρουσίασαν δε τη συμφωνία, με τη διαμεσολάβηση του Ομάν, ως νίκη εις βάρος των ΗΠΑ, διαδίδοντας το hashtag «Yemen defeats America» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
ΠΟΛΕΜΟΣ ΜΕΤΑΞΥ ΠΥΡΗΝΙΚΩΝ ΕΧΘΡΩΝ. Την ίδια ημέρα, η Ινδία απάντησε με το πιο βαρύ χτύπημα των τελευταίων δυόμισι δεκαετιών κατά του Πακιστάν ως αντίποινα στην πρόσφατη τρομοκρατική επίθεση με 26 νεκρούς στο Κασμίρ. Το σενάριο ενός ευρείας κλίμακας πολέμου μεταξύ των δύο πυρηνικών δυνάμεων φιγουράρει στην κορυφή της λίστα των χειρότερων γεωπολιτικών εφιαλτών από το 1998, όταν το Πακιστάν έγινε κι αυτό πυρηνική δύναμη. Παραδοσιακά, η χώρα-κλειδί που απέτρεπε την ανεξέλεγκτη όξυνση των εντάσεων ήταν οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο νυν πρόεδρος των οποίων προεκλογικά επαίρετο για την τάξη και την ασφάλεια που επικρατούσε διεθνώς κατά την πρώτη του θητεία, σε αντίθεση με το χάος επί του «αδύναμου» Τζο Μπάιντεν. Οπως όμως σημείωνε χθες στο Intelligence podcast του Economist o διπλωματικός αρχισυντάκτης του για την Ασία, «αυτή τη φορά, νομίζω ότι υπάρχει ένα πραγματικό ερωτηματικό σχετικά με το πόση δυνατότητα προσοχής και πόσο ενδιαφέρον έχει [η αμερικανική κυβέρνηση] για να παρέμβει».
ΠΕΡΙΜΕΝΟΝΤΑΣ ΤΙΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ. Στο οικονομικό μέτωπο, οι πολυαναμενόμενες εμπορικές συμφωνίες των ΗΠΑ με τους εταίρους τους εξακολουθούν να αναμένονται. Μιλώντας στους δημοσιογράφους την Κυριακή, ο Τραμπ είπε ότι μπορεί κάποιες να ανακοινωθούν εντός της εβδομάδας. Δεν διευκρίνισε με ποιες χώρες ωστόσο – και έως σήμερα το πρωί δεν είχε προκύψει κάτι χειροπιαστό.
Μιλώντας με τους δημοσιογράφους στο Οβάλ Γραφείο την Τρίτη μαζί με τον Μαρκ Κάρνεϊ (see below), o dealmaker-in-chief έδειξε την ενόχλησή του με τις συνεχείς ερωτήσεις για το πότε θα υπογραφούν συμφωνίες, λέγοντας ότι οι άλλες χώρες τις χρειάζονται περισσότερο από τις ΗΠΑ. Την ίδια ημέρα, ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ αποκάλυψε ότι θα έχει αυτό το Σαββατοκύριακο στην Ελβετία τις πρώτες εμπορικές διαπραγματεύσεις με την Κίνα μετά την «Ημέρα της Απελευθέρωσης». Και χθες, ο Τραμπ ανακοίνωσε μέσω Truth Social, με πολλά κεφαλαία, την υπογραφή «μείζονος» συμφωνίας με «μεγάλη, πολύ σεβαστή χώρα», σήμερα το απόγευμα ώρα Ελλάδας. Σύμφωνα με τους New York Times, πρόκειται για το Ηνωμένο Βασίλειο – και για την αρχή των λεπτομερών διαπραγματεύσεων, όχι την έκβασή τους.
Παράλληλα, πάντως, ο Αμερικανός πρόεδρος άνοιξε ένα νέο μέτωπο τη Δευτέρα, γράφοντας στο Truth Social για τη δήθεν διεθνή συνωμοσία για τη συντριβή της αμερικανικής κινηματογραφικής βιομηχανίας και ανακοινώνοντας την επιβολή δασμών 100% (!) σε εισαγόμενες ταινίες για λόγους εθνικής ασφάλειας (!!). Οπως παρατήρησε ο οικονομολόγος και σχολιαστής Τζάστιν Γούλφερς, δεν πρόκειται για μία ακόμα απειλή ρουτίνας: «Εάν ο Τραμπ το εννοεί σοβαρά περί δασμών στις ταινίες, είναι μια πολύ επικίνδυνη κλιμάκωση. Οι δασμοί δεν εφαρμόζονται παραδοσιακά στις υπηρεσίες και οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένας τεράστιος καθαρός εξαγωγέας υπηρεσιών. Θα ήμασταν εξαιρετικά ευάλωτοι σε οποιαδήποτε αντίποινα βάσει υπηρεσιών».
Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΑΝΤΕΧΕΙ (ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΑΡΟΝ). Η μηνιαία έκθεση για την απασχόληση, που δημοσιεύθηκε την περασμένη Παρασκευή, έδειξε ότι η αγορά εργασίας παραμένει σε καλή κατάσταση (οι θέσεις εργασίας αυξήθηκαν κατά 177.000 τον Απρίλιο, έναντι εκτιμήσεων για 138.000), αν και οι αριθμοί των νέων θέσεων για τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω κατά 58.000. Η ανεργία παρέμεινε στα ιστορικά χαμηλά επίπεδα του 4,2%.
Η έκθεση αποτελεί καλύτερη ένδειξη για το πού βρίσκεται η οικονομία από τα στοιχεία για τη συρρίκνωση του ΑΕΠ το α’ τρίμηνο, που συνδέονται πιο πολύ με τις ειδικές συνθήκες που έχει δημιουργήσει η ευρεία προσδοκία επιβολής δασμών (και την τεράστια αύξηση των εισαγωγών που έχει προκαλέσει).
Οι επιπτώσεις της πρωτοφανούς αβεβαιότητας που έχει πυροδοτήσει ο Λευκός Οίκος με την ασυνάρτητη δασμολογική πολιτική του δεν έχουν γίνει ακόμα αισθητές στην πραγματική οικονομία. Εχουν όμως ήδη επηρεάσει πολύ αρνητικά τη δημοτικότητα του Τραμπ στα ζητήματα αυτά: σύμφωνα με το Silver Bulletin, το ποσοστό επιδοκιμασίας των χειρισμών του στην οικονομία έχει βυθιστεί από το +7,5 στις 26.1 στο -13,5 στις 6 Μαΐου. Στο εμπόριο η πτώση κατά την ίδια περίοδο είναι ακόμα μεγαλύτερη, από +5,9% σε -17,7%. Τα χειρότερα νούμερα για τον Τραμπ αφορούν τη διαχείριση του πληθωρισμού (ίσως το βασικό ζήτημα που οδήγησε στην εκλογή του): από οριακά θετική (+0,7) στις 28.1, η στάση της κοινής γνώμης είναι πλέον βαθιά επιφυλακτική (-24,7).
Εν τω μεταξύ, αντιδρώντας στις ενδείξεις ανθεκτικότητας στην αγορά εργασίας, η Federal Reserve αποφάσισε την Τετάρτη να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια (παρά τις πιέσεις του Τραμπ για μειώσεις). Στις δηλώσεις του στη συνέντευξη Τύπου, ο διοικητής της Τζέι Πάουελ προειδοποίησε ευθέως ότι οι δασμοί δημιουργούν κίνδυνο αύξησης τόσο του πληθωρισμού όσο και της ανεργίας.
Ο ΚΥΡΙΟΣ ΚΑΡΝΕΪ ΠΑΕΙ ΣΤΗ ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ. Την Τρίτη ήταν η σειρά το νεοεκλεγμένου πρωθυπουργού του Καναδά Μαρκ Κάρνεϊ να επισκεφτεί τον Λευκό Οίκο και να υποστεί τη βάσανο της συνομιλίας με τον Τραμπ μπροστά στις κάμερες στο Οβάλ Γραφείο. Η κουβέντα μεταξύ των δύο ανδρών εξελίχθηκε σε φιλικούς τόνους, παρά την προκλητική ανάρτηση του Αμερικανού προέδρου στο Truth Social λίγη ώρα νωρίτερα, στην οποία επαναλάμβανε ψευδή στοιχεία για δήθεν επιδοτήσεις προς τον Καναδά ύψους 200 δισ. δολαρίων τον χρόνο και ισχυριζόταν ότι οι ΗΠΑ δεν χρειάζονται τίποτα από τον βόρειο γείτονά τους, ο οποίος εξαρτάται για «ΤΑ ΠΑΝΤΑ» (κεφαλαία δικά του) από τους Αμερικανούς.
Παρά το κόσμιο κλίμα, όμως, ο Κάρνεϊ δεν μπορούσε να αφήσει να αιωρείται το ζήτημα το οποίο, με την εμμονή του αρπακτικού, ο Τραμπ επαναφέρει συνεχώς τους τελευταίους μήνες στο τραπέζι. «Οπως γνωρίζετε από το real estate, υπάρχουν κάποια μέρη που δεν είναι ποτέ προς πώληση», του είπε. «Εχοντας συναντηθεί με τους ιδιοκτήτες του Καναδά κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας … Δεν είναι προς πώληση. Δεν θα είναι προς πώληση, ποτέ». Ο Τραμπ, πάντως, δεν έδειξε να λαμβάνει το μήνυμα. «Ποτέ μη λες ποτέ», απάντησε.
“LOOMERED”. Την περασμένη Πέμπτη έγινε γνωστό ότι ο Μάικλ Γουόλτζ, ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, θα έφευγε από το πόστο του, έπειτααπό μόλις τρεις μήνες και κάτι ψιλά. Ο Γουόλτζ κρεμόταν από μία κλωστή από τότε που εκ παραδρομής ενέταξε τον διευθυντή σύνταξης του περιοδικού Atlantic –και τακτικό επικριτή του Τραμπ– Τζέφρι Γκόλντμπεργκ σε group chat στο Signal με τους υπόλοιπους principals για να κουβεντιάσουν για το τότε επικείμενο χτύπημα κατά των Χούθι. Ταυτόχρονα αποπέμφθηκε και ο αναπληρωτής του, ο Αλεξ Γουόνγκ.
Το spin της κυβέρνησης ήταν ότι επρόκειτο για προαγωγή, καθώς ο Γουόλτζ προορίζεται για την ορφανή θέση του πρέσβη των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Εθνη. Προσωρινά, θα αναβιώσει το μοντέλο που ίσχυσε τελευταία φορά επί Χένρι Κίσινγκερ, με τον υπουργό Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο να ασκεί και τα καθήκοντα του συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας.
Οταν δημοσιοποιήθηκαν οι αποχωρήσεις του Γουόλτζ και του Γουόνγκ, η ακροδεξιά influencer Λόρα Λούμερ (με την οποία ασχοληθήκαμε και πριν από έναν μήνα στο newsletter, όταν εισηγήθηκε επιτυχώς εκκαθαρίσεις προσωπικού στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας) πανηγύρισε στο X. Ο βαθμός επιρροής στα ζωτικά αυτά ζητήματα του συγκεκριμένου προσώπου, που έγινε γνωστή διασπείροντας θεωρίες συνωμοσίας για την 11η Σεπτεμβρίου και που πήγε στα κεντρικά γραφεία του Twitter για να διαμαρτυρηθεί για τον αποκλεισμό της (για ακραία ρητορική κατά των Μουσουλμάνων) φορώντας ένα Αστέρι του Δαυίδ, είναι πραγματικά ανατριχιαστικός.
Η πιο μεγάλη εικόνα, ωστόσο, αφορά την κατεύθυνση της εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Τραμπ. Ο Γουόλτζ θεωρείτο «γεράκι» τόσο απέναντι στο Ιράν όσο και απέναντι στη Ρωσία. Ηταν μία στάση ενοχλητική τόσο για απομονωτιστές όπως ο Βανς όσο και την πτέρυγα Τάκερ Κάρλσον – Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ του MAGA, που απεχθάνονται τον Ζελένσκι και σαγηνεύονται από τον προφήτη του λευκού Χριστιανισμού στο Κρεμλίνο.
ΧΡΥΣΕΣ ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ SPACE X, ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ. Ο Μασκ μπορεί να φεύγει από την κυβέρνηση, αλλά εισχωρεί όλο και βαθύτερα στο κράτος. Σύμφωνα με το προσχέδιο προϋπολογισμού που κατέθεσε ο Τραμπ στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας, το οποίο πρέπει να εγκριθεί από το Κογκρέσο, προβλέπεται αύξηση των δαπανών για την άμυνα κατά 13%, στο 1,01 τρισ. δολάρια. Ο Τραμπ έχει ανακοινώσει την πρόθεσή του να χρηματοδοτήσει τη δημιουργία ενός Χρυσού Θόλου, μίας αντιπυραυλικής ασπίδας νέας γενιάς. Η SpaceX, σε συνεργασία με δύο ακόμα εταιρείες ένθερμων υποστηρικτών του, την Palantir και την Anduril, θεωρούνται φαβορί, σε αυτή την πρώιμη φάση της διαδικασίας, για να αναλάβουν το έργο.
Κατά τα άλλα, το προσχέδιο του Τραμπ ενσαρκώνει την αδιαφορία της 47ης προεδρίας για δημόσια αγαθά όπως η υγεία και το περιβάλλον. Μεταξύ άλλων, μειώνει τον προϋπολογισμό των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας (NIH) κατά 18 δισ. δολάρια, του CDC κατά περισσότερο από 50%, από 9 σε 4 δισ. δολάρια, και του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών από 8,8 σε 3,9 δισ. δολάρια. Η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA), αν εγκριθεί το προσχέδιο, θα υποστεί περικοπές 55% (περίπου 5 δισ.). Οι συνολικές περικοπές στις δαπάνες πλην άμυνας φτάνουν τα 163 δισ. δολάρια.
Από την άλλη, το προσχέδιο δεν περιλαμβάνει περικοπές στα μεγάλα προγράμματα ασφάλισης και υγειονομικής περίθαλψης (Social Security, Medicare, Medicaid). Μένει να φανεί πώς οι Ρεπουμπλικανοί στο Κογκρέσο θα τετραγωνίσουν τον κύκλο της ανανέωσης των φοροαπαλλαγών της πρώτης θητείας του Τραμπ με τις υποσχέσεις του προς τους οικονομικά πιο ευάλωτους ψηφοφόρους να μη βάλει στο στόχαστρο τα συγκεκριμένα προγράμματα.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ
ΣΤΟ PAX TRUMPIANA.
«Η κυβέρνηση Τραμπ έλαβε αρχικά θέσεις που ανησύχησαν την Ουκρανία και τους Ευρωπαίους συμμάχους, αναστέλλοντας προσωρινά τη στρατιωτική υποστήριξη και την υποστήριξη πληροφοριών και αρνούμενη να κατηγορήσει τη Ρωσία για τη σύγκρουση. Συμβολική αυτής της προσέγγισης ήταν η τεταμένη συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο στις 28 Φεβρουαρίου. Οι ΗΠΑ έδειχναν έτοιμες να αξιοποιήσουν την επιρροή τους για να αναγκάσουν την Ουκρανία να κάνει σημαντικές παραχωρήσεις στη Ρωσία.
Ενώ ο Τραμπ θαυμάζει τον Πούτιν, οι πρόσφατες εξελίξεις δείχνουν μια πιθανή αναπροσαρμογή της αμερικανικής στάσης. Οι ΗΠΑ και η Ουκρανία οριστικοποίησαν τη συμφωνία για τα ορυκτά που, παρά τους αποικιακούς τόνους της, περιείχε λιγότερο σφοδρούς όρους από αυτούς που είχαν αρχικά προταθεί. Ο ίδιος ο Τραμπ φάνηκε να επικρίνει τις συνεχιζόμενες ρωσικές επιθέσεις με drones στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Χθες, ο αντιπρόεδρος Βανς δήλωσε σε συνέντευξή του ότι η Ρωσία «ζητά υπερβολικά πολλά» στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Οι ΗΠΑ έχουν απειλήσει να αποσυρθούν εντελώς από τον διαμεσολαβητικό τους ρόλο στην ειρηνευτική διαδικασία. Αυτή η μετατόπιση έρχεται καθώς η κυβέρνηση Τραμπ συνειδητοποιεί ότι οι δύο πλευρές επιδιώκουν θεμελιωδώς ασυμβίβαστους στόχους. Το βασικό αδιέξοδο παραμένει η επιμονή της Ρωσίας στον έλεγχο της εξωτερικής πολιτικής της Ουκρανίας και στον περιορισμό των στρατιωτικών δυνατοτήτων της – απαιτήσεις που το Κίεβο θεωρεί απαράδεκτες, ακόμη και αν θεωρητικά θα μπορούσαν να επιτευχθούν εδαφικοί συμβιβασμοί».
— ΑΛΕΞ ΚΟΥΛΕΪ, καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης, Κολέγιο Barnard (Πανεπιστήμιο Columbia)
«Δεν ξέρω». Αυτή ήταν η απάντηση του Τραμπ στις επίμονες ερωτήσεις της Κριστίν Γουέλκερ για το αν είναι υποχρεωμένος να τηρεί το Σύνταγμα. Το κομμάτι του καταστατικού χάρτη της Αμερικανικής Πολιτείας που δυσκολεύει ιδιαίτερα τον πρόεδρο αυτόν τον καιρό είναι η Πέμπτη Τροπολογία, που ορίζει ότι «δεν θα αφαιρεθεί σε κανένα πρόσωπο [person] η ζωή, η ελευθερία ή η περιουσία χωρίς αρμόζουσα δικαστική διαδικασία» [due process of law], και που περιλαμβάνει και άτομα που βρίσκονται στις Ηνωμένες Πολιτείες χωρίς να είναι πολίτες – π.χ. μετανάστες που επιθυμούν να προσφύγουν κατά αποφάσεων για την απέλασή τους.
Ο ίδιος και βασικοί του σύμβουλοι, όπως ο αναπληρωτής προσωπάρχης του Λευκού Οίκου, Στίβεν Μίλερ, κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν αυτό το βασικό σημείο, το οποίο έχει διατυπώσει μεταξύ άλλων σε απόφασή του το 1993 ο θρυλικός συντηρητικός δικαστής Αντονιν Σκαλία (παραπέμποντας σε απόφαση του 1903). Ευτυχώς, την ίδια ερμηνεία εξακολουθούν να υιοθετούν οι ομοσπονδιακοί, μεταξύ των οποίων και οι ανώτατοι, δικαστές και σήμερα, καθηλώνοντας τα όνειρα του Τραμπ για μαζικές απελάσεις χωρίς κανέναν έλεγχο.
95% Αυτό είναι το ποσοστό μείωσης των παράνομων εισόδων στις ΗΠΑ τον Μάρτιο του 2025 σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2024. Το αντιμεταναστευτικό μένος του Τραμπ, με άλλα λόγια, φέρνει αποτελέσματα στο μέτωπο της αποτροπής. Τον Μάρτιο συνελήφθησαν μόλις 7.181 παράνομα εισερχόμενοι μετανάστες στα σύνορα, καταρρίπτοντας το προηγούμενο ιστορικό χαμηλό (από το 2000 που τηρούνται σε μηνιαία βάση αυτά τα στοιχεία) των 8.346 συλλήψεων τον Φεβρουάριο. Τον Μάρτιο του 2024, ο αριθμός ξεπέρασε τις 137.000, ενώ τον Δεκέμβριο του 2023 είχε αγγίξει τις 250.000.
Ο ρυθμός των απελάσεων, ωστόσο, επί της παρούσης παραμένει πιο αργός από αυτόν της κυβέρνησης Μπάιντεν στη διάρκεια του 2024. Για να τον επιταχύνει, το υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας ανακοίνωσε τη Δευτέρα τη χορήγηση 1.000 δολαρίων, μαζί με δωρεάν αεροπορικά εισιτήρια, σε οποιονδήποτε μετανάστη αποφασίζει να «αυτοαπελαθεί».
❗Ο Μαρκ Τσάμπιον του Bloomberg εξηγεί γιατί ο Ζελένσκι είναι αυτός που θα έπρεπε να γράψει το «Art of the Deal»
❗Η ιστορία του Κιλμάρ Αμπρέγο-Γκαρσία: Μία έρευνα των New York Times για το πρόσωπο στο επίκεντρο της αυξανόμενα αμφιλεγόμενης πολιτικής των fast-track απελάσεων
❗Στη σαββατοκυριακάτικη έκδοση του Intelligence του Economist μία εις βάθος αναδρομή στα έργα και στις (100) ημέρες του DOGE
❗Σε αυτό το guest essay, η πρόεδρος του American Near East Refugee Aid περιγράφει πόσο τραγική είναι η κατάσταση στη Γάζα εξαιτίας της επανέναρξης των εχθροπραξιών και του αποκλεισμού της βοήθειας από το Ισραήλ
❗Σε αυτό το επεισόδιο του New Yorker Radio Hour, η ερευνήτρια σε θέματα διατροφής Μάριον Νεσλ εξετάζει αν ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ θα πετύχει εκεί που απέτυχε η Μισέλ Ομπάμα, βάζοντας πραγματικούς περιορισμούς και αντικίνητρα στην κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφών
❗O επίτιμος πρόεδρος του MIT γράφει για το επικείμενο brain drain από τις ΗΠΑ και τις δυνητικές συνέπειές του για την αμερικανική καινοτομία εξαιτίας του πολέμου που έχει κηρύξει ο Τραμπ κατά των πανεπιστημίων
❗Ο Μάικ Πενς, ο αντιπρόεδρος που στις 6 Ιανουαρίου αντιτάχθηκε στον Τραμπ, με αφορμή την απονομή του βραβείου JFK Profile in Courage, μιλάει εφ’ όλης της ύλης στο CNN – και δεν μασάει τα λόγια του για το πρώην αφεντικό του
❗Μιλώντας για «φαντάσματα» από το πρόσφατο πολιτικό παρελθόν, ο Τζο Μπάιντεν παραχώρησε την πρώτη του συνέντευξη μετά το τέλος της προεδρίας του
❗Οι New York Times αναδεικνύουν σε όλο τους το εύρος τις πρωτοφανείς συγκρούσεις συμφερόντων και τις δυνατότητες αδιαφανών και διεφθαρμένων δοσοληψιών που έχει δημιουργεί η εταιρεία crypto της οικογένειας Τραμπ
