Δύο σημαντικά σήματα προέκυψαν μέσα στον αμείωτο θόρυβο που πηγάζει από το Λευκό Οίκο την περασμένη εβδομάδα. Το πρώτο αφορά την Ουκρανία, όπου, μετά τη συνάντηση στην Τζέντα, η αμερικανική κυβέρνηση δείχνει να τηρεί –έστω προσωρινά– μια πιο ισορροπημένη στάση. Μένει να φανεί τι θα κάνει αν η Μόσχα απορρίψει, όπως όλα δείχνουν, την πρόταση κατάπαυσης του πυρός στην οποία συμφώνησαν το Κίεβο και η Ουάσιγκτον.
Το δεύτερο αφορά τη διάθεση του Ντόναλντ Τραμπ, στην υπηρεσία του οράματός του για την αμερικανική οικονομία, να θυσιάσει –πρόσκαιρα, λέει ο ίδιος– την ευημερία των Αμερικανών. Αυτή η συνειδητοποίηση, σύμφωνα με αναλυτές, κρύβεται πίσω από τις μαζικές πωλήσεις στο αμερικανικό χρηματιστήριο τη Δευτέρα. Ο εμπορικός πόλεμος με τους συμμάχους των ΗΠΑ κλιμακώθηκε την περασμένη εβδομάδα, με τους οικουμενικούς δασμούς στον χάλυβα και στο αλουμίνιο που εισάγονται στις ΗΠΑ και τα αντίποινα που ανακοίνωσαν η Ε.Ε. και ο Καναδάς.
→ Επικοινωνούμε, όπως πάντα, μέσω του [email protected]. Με βρίσκετε επίσης στο Bluesky, στο @yanpal.bsky.social.
RESET ΣΤΗΝ ΤΖΕΝΤΑ. Στήριξη στην αμερικανική πρόταση για πλήρη κατάπαυση του πυρός 30 ημερών από το Κίεβο και άμεση επανέναρξη της παροχής στρατιωτικών πληροφοριών και στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία: αυτό ήταν το αποτέλεσμα της συνάντησης Ουκρανών και Αμερικανών αξιωματούχων στην παραθαλάσσια πόλη της Σαουδικής Αραβίας προχθές, που δημιούργησε (πολύ) συγκρατημένη αισιοδοξία ότι, στο κυνήγι ενός γρήγορου deal, ο Τραμπ δεν θα ευθυγραμμιστεί πλήρως με τις απαιτήσεις του Κρεμλίνου.
Οι δύο πλευρές εξέδωσαν κοινό ανακοινωθέν μετά το πέρας των συνομιλιών, και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο είπε ότι «τώρα θα μεταφέρουμε αυτή την πρόταση στους Ρώσους και ελπίζουμε να πουν “ναι”, ότι θα πουν “ναι” στην ειρήνη. Η μπάλα είναι στο δικό τους γήπεδο». Σε νέες δηλώσεις του χθες, κατά την επιστροφή του στις ΗΠΑ, ο Ρούμπιο αύξησε την πίεση προς τη Μόσχα: «Αν πουν “όχι”, αυτό θα μας πει πολλά για τους στόχους τους και για τη νοοτροπία τους».
Στο κοινό ανακοινωθέν, η Ουάσιγκτον και το Κίεβο δεσμεύτηκαν επίσης για την ταχύτερη δυνατή ολοκλήρωση της συμφωνίας για την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας. Αυτό που απουσίαζε ήταν οποιαδήποτε ρητή δέσμευση από την πλευρά της Ουάσιγκτον για εγγυήσεις ασφαλείας.
Το Κρεμλίνο, μέσω του εκπροσώπου του, απάντησε χθες ότι αναμένει λεπτομέρειες από την αμερικανική πλευρά για το τι συζητήθηκε στην Τζέντα πριν απαντήσει. Λίγες ώρες αργότερα διέρρευσαν τα προαπαιτούμενα που έχει θέσει η ρωσική πλευρά στις συνομιλίες με τους Αμερικανούς για να υπάρξει συμφωνία ειρήνης. Αυτά περιλαμβάνουν τη μη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, τη μη αποστολή ξένων στρατευμάτων στην Ουκρανία και τη διεθνή αναγνώριση της προσάρτησης της Κριμαίας και των τεσσάρων ανατολικών ουκρανικών επαρχιών από τη Ρωσία.
Σήμερα δείχνει να απορρίπτει την πρόταση των ΗΠΑ, για 30ήμερη εκεχειρία στην Ουκρανία, με το σκεπτικό ότι η προσωρινή παύση των εχθροπραξιών θα προσέφερε μόνο μια «ανάσα» στις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις.
ΟΥΚΡΑΝΙΚΗ ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ. Την ίδια ημέρα που Ουκρανοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι συναντιούνταν στη σαουδαραβική πρωτεύουσα, το Κίεβο έδειξε ότι διαθέτει ακόμα τα μέσα για να χτυπήσει τον εισβολέα: εκατοντάδες drones έβαλαν κατά ρωσικών στόχων (91 καταρρίφθηκαν από τη Μόσχα και 126 στην περιοχή του Κουρσκ, όπου τις τελευταίες μέρες οι Ουκρανοί υποχωρούν).
Τουλάχιστον δύο άτομα σκοτώθηκαν και δεκάδες τραυματίστηκαν από την ουκρανική επιχείρηση (τη μεγαλύτερη κατά της Μόσχας στα τρία χρόνια του πολέμου), η οποία προκάλεσε την πρόσκαιρη αναστολή λειτουργίας των τεσσάρων αεροδρομίων της ρωσικής πρωτεύουσας. Η ουκρανική κυβέρνηση την Τρίτη γνωστοποίησε ότι δέχθηκε επίθεση από ρωσικό βαλλιστικό πύραυλο και από 126 μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
ΣΠΟΡΟΙ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ. Το 2021, λίγες εβδομάδες μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Τζο Μπάιντεν, το Chicago Council on Global Affairs δημοσίευσε μελέτη με τίτλο «Αποτρέποντας τη Διασπορά των Πυρηνικών και Καθησυχάζοντας τους Συμμάχους των ΗΠΑ». Στην εισαγωγή της, την οποία συνυπέγραφαν ο επικεφαλής του Chicago Council, Ιβο Ντάαλντερ, ο πρώην υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ Τσακ Χέιγκελ, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Μάλκομ Ρίφκιντ και ο πρώην πρωθυπουργός της Αυστραλίας Κέβιν Ραντ, σημειωνόταν ότι «ανακύπτουν και πάλι ερωτήματα σχετικά με την αξιοπιστία της αμερικανικής πυρηνικής εγγύησης στην Ευρώπη και την Ασία.
Οι σύμμαχοι και στις δύο περιοχές αντιμετωπίζουν αυξανόμενες στρατιωτικές απειλές από μια αναγεννημένη Ρωσία, μια ανερχόμενη Κίνα και μια πυρηνική Βόρεια Κορέα. Ταυτόχρονα, διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ προσπάθησαν να υποχωρήσουν από ορισμένες μακροχρόνιες δεσμεύσεις, αφήνοντας τους συμμάχους της Αμερικής σε όλο τον κόσμο αβέβαιους εάν μπορούν ακόμα να βασίζονται στις Ηνωμένες Πολιτείες για την άμυνα και την ασφάλειά τους – πυρηνική και ευρύτερη».
Τέσσερα χρόνια αργότερα, η ηχηρή απόσυρση της αμερικανικής ομπρέλας ασφαλείας από την Ευρώπη ήδη οδηγεί στις πρώτες συζητήσεις για εναλλακτικές εγγυήσεις. Μιλώντας στο Κοινοβούλιο την Παρασκευή, ο πρωθυπουργός της χώρας, Ντόναλντ Τουσκ, δήλωσε ότι η Πολωνία θα εξετάσει το ενδεχόμενο απόκτησης πυρηνικών όπλων. Χρησιμοποίησε μάλιστα το παράδειγμα της Ουκρανίας, που εγκατέλειψε το πυρηνικό της οπλοστάσιο πριν από τρεις δεκαετίες και κατέληξε να μάχεται για την επιβίωσή της. Ο Τουσκ είπε επίσης ότι ήδη είναι σε εξέλιξη «σοβαρές συνομιλίες» με τη Γαλλία, ώστε η Πολωνία να τεθεί υπό την πυρηνική της προστασία.
ΚΑΝΑΔΙΚΗ ΚΛΙΜΑΚΩΣΗ. Εν τω μεταξύ, στο δυτικό ημισφαίριο, ο Τραμπ συνεχίζει την εκστρατεία του να πετύχει το μέχρι πρότινος πολιτικά αδιανόητο – την κατάρρευση των διμερών σχέσεων με τον Καναδά. Μετά τα ευτράπελα της περασμένης εβδομάδας, που καλύψαμε όσο προλάβαμε στο προηγούμενο τεύχος του newsletter (τους δασμούς που επιβλήθηκαν την Τρίτη, και έως την Πέμπτη είχαν σε σημαντικό βαθμό παγώσει), αυτή την εβδομάδα ήταν ξανά η ώρα της κλιμάκωσης.
Η αφορμή ήταν η ανακοίνωση τη Δευτέρα του πρωθυπουργού της επαρχίας του Οντάριο, του δεξιού λαϊκιστή Νταγκ Φορντ, να επιβάλει επαύξηση 25% στις εξαγωγές ρεύματος προς τις πολιτείες της Νέας Υόρκης, του Μίσιγκαν και της Μινεσότα.
Απαντώντας μέσω Truth Social την Τρίτη, ο Τραμπ ανακοίνωσε τον διπλασιασμό των δασμών στον χάλυβα και στο αλουμίνιο από τον Καναδά, από 25% στο 50%, και απείλησε, αν οι Καναδοί δεν συμμορφωθούν με τις υποδείξεις του, να αυξήσει «σημαντικά» (από τις 2 Απριλίου) τους δασμούς στα αυτοκίνητα που εξάγονται στις ΗΠΑ, οδηγώντας στην «οριστική παύση λειτουργίας» της καναδικής αυτοκινητοβιομηχανίας. Επανήλθε, δε, στη λύση που θα αποκαταστήσει την αρμονία μεταξύ των δύο χωρών: την απορρόφηση του Καναδά από τις Ηνωμένες Πολιτείες ως 51ης πολιτείας – κάτι που οι Καναδοί έχουν πάψει εδώ και καιρό να βρίσκουν αστείο.
Αντιδρώντας, ο Φορντ έκανε μία κίνηση αποκλιμάκωσης: ανέστειλε την εφαρμογή των αυξήσεων στις τιμές του ρεύματος και είπε ότι θα πάει στην Ουάσιγκτον να συναντήσει τον υπουργό Εμπορίου, Χάουαρντ Λάτνικ, για να βρουν μια αμοιβαία αποδεκτή λύση, οδηγώντας και τον Τραμπ να ακυρώσει τις νέες επιβαρύνσεις.
Πάντως, χθες Τετάρτη τέθηκαν σε εφαρμογή και κατά του Καναδά –που είναι μακράν η μεγαλύτερη εξαγωγική χώρα στους κλάδους αυτούς– οι οικουμενικοί δασμοί 25% στις αμερικανικές εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου. Η Οτάβα απάντησε με δασμούς 25% σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 21 δισ. δολαρίων.
Η σκυτάλη της διαχείρισης της κρίσης περνάει τώρα στα χέρια του Μαρκ Κάρνεϊ, που θριάμβευσε στις εσωκομματικές εκλογές του Φιλελεύθερου Κόμματος για τη διαδοχή του Τζάστιν Τριντό και αναμένεται αύριο να αναλάβει επισήμως την πρωθυπουργία της χώρας. Ο 59χρονος Κάρνεϊ, η ενσάρκωση του νηφάλιου Davos Man, πρώην κεντρικός τραπεζίτης του Καναδά αλλά και του Ηνωμένου Βασιλείου, έχει μεταμορφωθεί σε μαχητικό πολιτικό.
Στην επινίκια ομιλία του, χαρακτήρισε αξιόπιστη την απειλή του Αμερικανού προέδρου να προσαρτήσει τον Καναδά. «Οι Αμερικανοί θέλουν τους πόρους μας, το νερό μας, τη γη μας, τη χώρα μας», είπε. «Αν τα καταφέρουν, θα καταστρέψουν τον τρόπο ζωής μας». Πέραν του Τραμπ, έχει να αντιμετωπίσει και τη συντηρητική αντιπολίτευση, με την οποία θα κονταροχτυπηθεί στο προσεχές μέλλον σε πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Ο ιμπεριαλιστικές παλινωδίες του ενοίκου του Λευκού Οίκου έχουν συμβάλει στη θεαματική συρρίκνωση του προβαδίσματος των Συντηρητικών στις δημοσκοπήσεις.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΑΝΤΙΠΟΙΝΑ. Οι δασμοί 25% που επέβαλε (για λόγους εθνικής ασφάλειας) ο Τραμπ στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου τέθηκαν σε εφαρμογή χθες και στα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η Ε.Ε., διά στόματος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, εξέφρασε τη βαθιά της λύπη – και ανακοίνωσε τα αντίποινά της. Αφενός αναβίωσε τους δασμούς που είχε επιβάλει στους δύο προηγούμενους γύρους εμπορικής αντιπαράθεσης με τις ΗΠΑ, κατά την πρώτη θητεία Τραμπ, το 2018 και το 2020: πρόκειται για επιβαρύνσεις κυρίως σε προϊόντα που παράγονται σε πολιτείες που ελέγχονται από τους Ρεπουμπλικανούς, από μοτοσικλέτες και σκάφη αναψυχής έως μπέρμπον και φυστικοβούτυρο. Οι νέοι δασμοί θα ισχύσουν από την 1η Απριλίου.
Παράλληλα, όπως ανακοίνωσε η Επιτροπή, θα επιβληθούν δασμοί σε νέες κατηγορίες εισαγωγών από τις ΗΠΑ, συνολικής αξίας 18 δισ. ευρώ. Στις επόμενες δύο εβδομάδες θα γίνουν εκτεταμένες διαβουλεύσεις για να καθοριστούν τα προϊόντα που θα συμπεριληφθούν σε αυτή τη λίστα – και τα νέα μέτρα θα ισχύσουν από τα μέσα Απριλίου. Οι νέοι δασμοί, αθροιστικά, θα καλύψουν εισαγωγές από τις ΗΠΑ συνολικής αξίας περίπου 26 δισ. ευρώ.
Επιπλέον, μιλώντας χθες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διευκρίνισε ότι τα δάνεια προς τα κράτη-μέλη από το νέο πρόγραμμα των 150 δισ. ευρώ για αμυντικές δαπάνες δεν θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αγορά αμερικανικών οπλικών συστημάτων. Η δήλωση είναι σημαντική, καθώς μέχρι πρότινος η υπόσχεση αύξησης των εισαγωγών εξοπλισμών από τις ΗΠΑ ήταν ένα από τα προτεινόμενα εργαλεία κατευνασμού του Τραμπ ώστε να μην επιβάλει δασμούς.
ΤΟ ΦΑΣΜΑ ΤΗΣ ΥΦΕΣΗΣ. Πέραν της παντελώς αχρείαστης κρίσης που έχει προκαλέσει στις σχέσεις με τους πιο στενούς συμμάχους των ΗΠΑ, η αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά του 47ου προέδρου έχει επίσης αναβιώσει ένα σενάριο που έμοιαζε απόμακρο μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες: την ύφεση της αμερικανικής οικονομίας. Ο,τι άποψη κι αν έχει κανείς για τον βαθμό που αυτό μπορεί να πιστωθεί στον Τζο Μπάιντεν, η αντικειμενική πραγματικότητα είναι ότι οι ΗΠΑ έκλεισαν το 2024 ως μακράν η ισχυρότερη από τις μεγάλες ανεπτυγμένες οικονομίες, με την πιο εντυπωσιακή ανάκαμψη μετά το σοκ της πανδημίας και πετυχαίνοντας αυτό που σχεδόν όλοι οι οικονομολόγοι θεωρούσαν ακατόρθωτο: τη χαλιναγώγηση του πληθωρισμού χωρίς να συρρικνωθεί η οικονομική δραστηριότητα.
Fast forward λίγους μήνες: τη Δευτέρα οι αγορές κατέγραψαν μεγάλες απώλειες στον απόηχο της άρνησης του Τραμπ μέσα στο Σαββατοκύριακο να αποκλείσει την πιθανότητα ύφεσης στην αμερικανική οικονομία. Ο δείκτης S&P έπεσε κατά 6,4% από την αρχή της προεδρίας του έως τη Δευτέρα. Από τις υποσχέσεις για αυτόματα άλματα προς άνευ προηγουμένου ευημερία που σημάδεψαν την προεκλογική του ρητορική, τώρα ο ίδιος και οι υπουργοί του μιλούν για «κάποιο πόνο», «αναποδιές», «περίοδο μετάβασης» κ.ο.κ.
Οι αναλυτές συμμερίζονται τη νέα απαισιοδοξία: η Morgan Stanley, η Goldman Sachs και η JP Morgan σε νέες προβλέψεις τους βλέπουν αυξημένη πιθανότητα ύφεσης στο επόμενο 12μηνο και αύξηση του πληθωρισμού. Αν οι Ρεπουμπλικανοί στο Κογκρέσο δεν καταφέρουν έως αύριο να αποτρέψουν την αναστολή λειτουργίας του κράτους, οι προοπτικές της αμερικανικής οικονομίας αναμένεται να σκοτεινιάσουν ακόμα περισσότερο.
«SLASH & BURN» (ΚΥΡΙΟΛΕΚΤΙΚΑ) ΣΤΗΝ USAID. Τη Δευτέρα, εν τω μεταξύ, ο Ρούμπιο ανακοίνωσε την οριστική κατάργηση του 83% των προγραμμάτων που διαχειριζόταν η USAID, η υπηρεσία αναπτυξιακής βοήθειας των ΗΠΑ και βασική πηγή της ήπιας ισχύος τους, που έπεσε θύμα του αλυσοπρίονου του Ιλον Μασκ. Τα εναπομείναντα προγράμματα θα τα διαχειρίζεται απευθείας το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Χθες, Τετάρτη, διέρρευσε στον ερευνητικό ιστότοπο ProPublica ηλεκτρονικό μήνυμα της υπηρεσιακής διευθύντριας της υπό κατάργησης υπηρεσίας δίνοντας οδηγίες για την καταστροφή εμπιστευτικών εγγράφων, με αναφορές σε τεμαχιστές και σακούλες καύσης.
Το American Foreign Service Association, σωματείο που εκπροσωπεί του εργαζομένους του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για την καταστροφή εγγράφων, που «ενδέχεται να συνδέονται με εν εξελίξει νομικές υποθέσεις» που αφορούν απολύσεις προσωπικού και παύση επιχορηγήσεων της USAID.
ΜΙΑ ΔΥΣΟΙΩΝΗ ΣΥΛΛΗΨΗ. Είναι πρακτικά αδύνατο σε αυτό το newsletter να καταπιαστούμε με τις συνέπειες του Ντόναλντ Τραμπ σε ολόκληρο το εύρος τους. Εστιάζουμε περισσότερο στη γεωπολιτική και τη διεθνή οικονομία – αλλά κρατάμε τα μάτια μας ανοιχτά για εξελίξεις στο εσωτερικό μέτωπο που σηματοδοτούν τη ρήξη της κυβέρνησης Τραμπ με τη συνταγματική τάξη και το κράτος δικαίου, τα οποία χρειάστηκαν δυόμισι αιώνες, αμέτρητοι αγώνες, ακόμα και ένας αιματηρός πμφύλιος πόλεμος για να εδραιωθούν.
Μία τέτοια σκοτεινή εξέλιξη είναι η σύλληψη του ακτιβιστή για τα δικαιώματα των Παλαιστινίων και νόμιμα διαμένοντος (με πράσινη κάρτα) στις Ηνωμένες Πολιτείες, Μαχμούντ Χαλίλ. Ο Χαλίλ, που αποφοίτησε τον Δεκέμβριο από τη Σχολή Διεθνών Σχέσεων του Columbia και είναι παντρεμένος με Αμερικανίδα που είναι οκτώ μηνών έγκυος, έπαιξε ηγετικό ρόλο πέρυσι στις διαδηλώσεις στο πανεπιστήμιο κατά της στρατιωτικής επέμβασης του Ισραήλ στη Γάζα. Τέθηκε υπό κράτηση το Σάββατο από την ICE (US Immigration and Customs Enforcement), την ομοσπονδιακή υπηρεσία με αρμοδιότητα για τις απελάσεις. Δεν του έχει απαγγελθεί κατηγορία. Τη Δευτέρα ομοσπονδιακός δικαστής διέταξε την προσωρινή αναστολή της απέλασής του έως του εξεταστεί η προσφυγή του κατά της κράτησής του.
Υποστηρικτές της ακραίας αυτής κίνησης, από το Anti-Defamation League έως τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, μίλησαν για τη μάστιγα του αντισημιτισμού και τις υποτιθέμενες διασυνδέσεις του συλληφθέντος με τρομοκρατικές οργανώσεις. Κανένα στοιχείο για τέτοιες διασυνδέσεις δεν έχει προκύψει. Ο Τραμπ, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μίλησε για την «πρώτη από πολλές τέτοιες συλλήψεις».
Η νομική βάση για τη σύλληψη του Χαλίλ εδράζεται σε διάταξη του Νόμου Περί Μετανάστευσης και Εθνικότητας. Σύμφωνα με τη διάταξη, όποιος «αλλοδαπός για του οποίου την παρουσία ή τις δραστηριότητες στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο υπουργός Εξωτερικών έχει βάσιμους λόγους να πιστεύει ότι θα είχαν δυνητικά σοβαρές δυσμενείς συνέπειες εξωτερικής πολιτικής για τις Ηνωμένες Πολιτείες είναι απελάσιμος».
Η ανάκληση μίας πράσινης κάρτας σχεδόν πάντα ακολουθεί την καταδίκη του κατόχου για κάποιο ποινικό αδίκημα. «Δεν έχουμε ξαναδεί κάτι τέτοιο όσο καιρό είμαι δικηγόρος», δήλωσε στους New York Times η Ρόμπιν Μπάρναρντ, δικηγόρος μετανάστευσης στη Human Rights First. «Είναι πραγματικά βαθιά ανησυχητικό να βλέπουμε την κυβέρνηση των ΗΠΑ να αποφασίζει να χρησιμοποιήσει τους περιορισμένους πόρους της όσον αφορά την επιβολή των νόμων περί μετανάστευσης, για να στοχεύσει κάποιον με του οποίου τον λόγο απλώς διαφωνεί, αλλά κατά τα άλλα δεν φαίνεται να παραβιάζει την Πρώτη Τροπολογία μας».
❗O tech Broligarch-in-chief είχε άλλη μία δύσκολη εβδομάδα. Η μετοχή της Tesla τη Δευτέρα κατακρημνίσθηκε κατά 15%, χάνοντας έτσι ό,τι είχε απομείνει από τα κέρδη της μετά τις εκλογές. Το Χ ήταν εκτός λειτουργίας για μεγάλο μέρος της Δευτέρας λόγω κυβερνοεπίθεσης, για την οποία ψευδώς κατηγόρησε την Ουκρανία. Και η SpaceX καλείται να διαχειριστεί τις επιπτώσεις μίας ακόμα έκρηξης του διαστημόπλοιου Starship, που έσπειρε συντρίμμια επί μεγάλου μέρους της Φλόριντα.
❗Στο μέτωπο της πολιτικής, έκανε αισθητή την παρουσία μεταξύ άλλων προαναγγέλλοντας δραστικές περικοπές στα μεγάλα ομοσπονδιακά κοινωνικά προγράμματα (κάτι που επιμένει ότι δεν θα κάνει ο Τραμπ) και αποκαλώντας «προδότη» τον γερουσιαστή των Δημοκρατικών –και πρώην αστροναύτη και πιλότο μαχητικών αεροσκαφών– Μαρκ Κέλι, επειδή είχε το θράσος να αναδείξει τους λόγους που οι ΗΠΑ πρέπει να συνεχίσουν να στηρίζουν την Ουκρανία. Επίσης, απευθυνόμενος στον υπουργό Εξωτερικών της Πολωνίας –μίας από τις στενότερες συμμάχους της Ουάσιγκτον στην Ευρώπη– του είπε να σιωπήσει και τον αποκάλεσε «μικρό άνθρωπο», επειδή αντέδρασε στο chest-beating του μεγιστάνα ότι «ολόκληρη η εμπροσθοφυλακή του ουκρανικού στρατού θα κατέρρεε» αν έκλεινε την πρόσβασή του στο Starlink. Παράλληλα, όμως, και πιο δυσοίωνα για τις πολιτικές του προοπτικές, διέρρευσε στους New York Times αναλυτικό ρεπορτάζ με την εξέγερση των υπουργών του Τραμπ –και ειδικά του Μάρκο Ρούμπιο– εναντίον του σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου. Το επεισόδιο έληξε με παρέμβαση του Τραμπ, ο οποίος ξεκαθάρισε ότι αποφάσεις περί προσλήψεων και απολύσεων παραμένουν προνόμιο των υπουργών.
❗Σε αυτές τις δύσκολες μέρες για τον Μασκ (ο οποίος έμοιαζε σχεδόν μελαγχολικός μιλώντας στο Fox Business τη Δευτέρα για την επιλογή του να εισέλθει στην πολιτική αρένα και τις δυσκολίες που συνεπάγεται για τις επιχειρήσεις του), πάντως, o πρόεδρος παραμένει πιστός φίλος (μέχρι νεωτέρας, τουλάχιστον). Οι δυο τους πέρασαν το Σαββατοκύριακο μαζί στο Mar-a-Lago. Την Τρίτη, ο Τραμπ κατηγόρησε τους (πανταχού παρόντες όπως φαίνεται) «μουρλούς ακροαριστερούς» για τα βάσανα της Tesla, χαρακτήρισε το μποϊκοτάζ της μάρκας «παράνομο» και, βάζοντας στην άκρη την απέχθειά του για την ηλεκτροκίνηση, ανακοίνωσε την πρόθεσή του να αγοράσει ένα αυτοκίνητο της εταιρείας για να στηρίξει τον κολλητό του. Λίγες ώρες αργότερα, το South Lawn του Λευκού Οίκου μετατράπηκε σε showroom της Tesla, με τον Τραμπ να επαινεί τα αυτοκίνητα και τον Μασκ και να λέει πόσο «άδικα» του έχουν φερθεί. Σταματάω εδώ, γιατί μπορεί και να βουρκώσω.
Η παραίτηση της βετεράνου αρθρογράφου και πρώην μέλους του editorial board Ρουθ Μάρκους ήταν το νεότερο πλήγμα στην αξιοπιστία της Washington Post. Η Μάρκους, που εργαζόταν στην εφημερίδα από το 1984, παραιτήθηκε αφού o εκδότης της αρνήθηκε νέα δημοσιεύσει στήλη της με την οποία επέκρινε, σε ήπιους τόνους, τη νέα γραμμή για τα άρθρα γνώμης που έχει επιβάλει εδώ και κάποιες εβδομάδες ο ιδιοκτήτης της εφημερίδας, Τζεφ Μπέζος. Σε δοκίμιό της για το New Yorker (σύνδεσμος στο «Διαβάζουμε/Βλέπουμε/Ακούμε»), η δημοσιογράφος έδωσε τη δική της εκδοχή της σταδιακής μεταμόρφωσης του Μπέζος από σθεναρό υποστηρικτή της ανεξαρτησίας της εφημερίδας σε κάποιον διατεθειμένο –ίσως και αγχωμένο– να συμβιβαστεί με τον Τραμπ.
Σχολιάζοντας, ο έμπειρος ανταποκριτής του Λευκού Οίκου των New York Times, Πίτερ Μπέικερ, έγραψε στο X: «Η τραγική αυτοκαταστροφή μιας μεγάλης εφημερίδας συνεχίζεται. Είχα το προνόμιο να συνεργαστώ με τη @RuthMarcus για χρόνια, και είναι η καλύτερη των καλύτερων. Είτε συμφωνείτε μαζί της είτε όχι, είναι το πρότυπο δημοσιογραφικής αριστείας και ακεραιότητας».
$209 ΔΙΣ.
Σύμφωνα με το Bloomberg Billionaires Index, αυτό είναι το ύψος των απωλειών που είχαν υποστεί από τις 20 Ιανουαρίου έως την περασμένη Δευτέρα πέντε δισεκατομμυριούχοι που παρέστησαν σε προβεβλημένες θέσεις στην ορκωμοσία του Τραμπ. Ο Μασκ έχει υποστεί τη «μερίδα του λέοντος» της χασούρας – 148 δισ. δολάρια. Ο Τζεφ Μπέζος, ιδρυτής της Amazon (και ο σωτήρας που έγινε καταστροφέας της Washington Post), είναι φτωχότερος κατά 29 δισ. δολάρια. Ο Σεργκέι Μπριν της Google έχει χάσει 22 δισ., ενώ «μόλις» κατά 5 δισ. έχουν ξεφουσκώσει τα χαρτοφυλάκια του Μαρκ Ζάκερμπεργκ και του Μπερνάρ Αρνό της LVMH.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ
ΣΤΟ PAX TRUMPIANA.
«Κάποια πράγματα θυμίζουν αναπόδραστα τη δεκαετία του ’30. Μία κρίσιμη διαφορά είναι ότι δεν υπήρχε τίποτα σαν την Ε.Ε. τότε, που να επιτρέπει σε κυρίαρχα κράτη να συντονίζονται και να συγκλίνουν προς το κοινό τους συμφέρον αποφεύγοντας τη σύγκρουση. Είναι μία καλή στιγμή να ξαναδιαβάσουμε την Ιστορία μας – αλλά η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται ποτέ ακριβώς, μεταξύ άλλων, γιατί υπάρχει η μνήμη του τι συνέβη εκείνη τη δεκαετία».
– ΝΙΚΟΛΑ ΒΕΡΟΝ, senior fellow του Peterson Institute for International Economics
❗Διαβάστε την πλήρη συνέντευξη στην «Καθημερινή της Κυριακής»
•Ο Ρόμπερτ Κέιγκαν αναδεικνύει τις ανατριχιαστικές παραλλήλους μεταξύ του Μονάχου το 1938 και της σύμπλευσης του Τραμπ με τον Πούτιν
•Ο καθηγητής Φίλιπς Ο’ Μπράιαν αναλύει το σχέδιο Τραμπ-Πούτιν για την Ουκρανία – και τον κεντρικό ρόλο σε αυτό της έξωσης του Ζελένσκι από την εξουσία
•Η Τετιάνα Κοτελνίκοβα από το Ντονέτσκ γράφει για τη συστηματική εκστρατεία εξάλειψης της ουκρανικής ταυτότητας στον τόπο καταγωγής μετά την κατάληψή του από τους φιλορώσους αυτονομιστές – μία μικρογραφία των σχεδίων της Μόσχας για την Ουκρανία ευρύτερα
•Εδώ μπορείτε να βρείτε την έκθεση του Chicago Council on Global Affairs για τον κίνδυνο διασποράς των πυρηνικών που δημιουργεί η αποστασιοποίηση των ΗΠΑ από τους συμμάχους τους
•To Daily των New York Times μας ξεναγεί στη Γροιλανδία, όπου διεξήχθησαν την Τρίτη εκλογές υπό τη σκιά της απειλής του Τραμπ να προσαρτήσει την αυτόνομη δανέζικη περιοχή στις ΗΠΑ
•Η αρθρογράφος Ρουθ Μάρκους γράφει (στο New Yorker) για τους λόγους που παραιτήθηκε μετά από 41 χρόνια από την Washington Post
•Σε μία εβδομάδα με δημοσιεύματα για την απόσυρση των ΗΠΑ από στρατιωτικές ασκήσεις του ΝΑΤΟ στην Ευρώπη, ο Βόλφγκανγκ Ισινγκερ, ιθύνων νους της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου γράφει για την ώρα της αλήθειας για την Ευρώπη.
