Ο Ιγκόρ Παϊσάο διέλυσε τις αλυσίδες με μια μπάλα

Εντυπωσιάζει η πολυσημία της λέξης «quilombo» στην αμερικανική ήπειρο. Στην Αργεντινή, κυριολεκτικά, σημαίνει οίκος ανοχής, αλλά μεταφορικά, όπως και χρησιμοποιείται κατά κόρον, περιγράφει ένα μπέρδεμα, ένα μικρό χάος, έναν καυγά…
 
Πώς γεννήθηκε, όμως, η συγκεκριμένη λέξη; Η καταγωγή της προέρχεται από τη Βραζιλία, είναι πορτογαλική με αφρικανικές ρίζες και αφορούσε τις περιοχές όπου διέμεναν Βραζιλιάνοι σκλάβοι που είχαν καταφέρει να αποδράσουν από φυτείες και ορυχεία που ήλεγχαν Πορτογάλοι κατακτητές.
 
Ο Ιγκόρ Γκιγιέρμε Μπαρμπόζα ντα Παϊσάο, γνωστός πλέον στον χώρο του ποδοσφαίρου ως Ιγκόρ Παϊσάο, γεννήθηκε σε μια τέτοια περιοχή, στο Κιλόμπο του Κουριαού 1.800 κατοίκων, η καταγωγή των οποίων είναι στην πλειονότητα από Βραζιλιάνους σκλάβους που κυνήγησαν, πολέμησαν και βρήκαν την ελευθερία τους.
 
«Είναι σημαντικό να ξέρεις τις ρίζες σου και να μην τις ξεχνάς ποτέ» εξηγεί ο 24χρονος εξτρέμ, ο οποίος ξεκίνησε από το ποδόσφαιρο σάλας, πέρασε από τα φυτώρια Κορίνθιανς και Φλαμένγκο, αλλά κατάλαβε ότι μπορεί να ζει από το ποδόσφαιρο όταν έγινε επαγγελματίας στην Κοριτίμπα.
 
Ο πατέρας του Ζοσέ παράτησε για ένα διάστημα τη δουλειά για να βρεθεί στο πλευρό του γιου του, ο οποίος έκανε το «αγροτικό» του στη Λοντρίνα και έγινε ένας από τους κορυφαίους παίκτες του τοπικού πρωταθλήματος. Επεισε έτσι τη Φέγενορντ να τον κάνει την πιο ακριβή μεταγραφή στην ιστορία της Κοριτίμπα, επενδύοντας οκτώ εκατομμύρια ευρώ για το 80% των δικαιωμάτων του.
 
Η προσαρμογή στην Ολλανδία δεν ήταν εύκολη, αλλά έκανε καθημερινά μαθήματα αγγλικών και οι γονείς του εναλλάσσονταν στο πλευρό του, τρεις μήνες ο ένας και τρεις ο άλλος, ώστε να μην είναι ποτέ μόνος του.
 
Με την ομάδα του Ρότερνταμ έκανε το «μπαμ» τον Απρίλιο του 2024, όταν σκόραρε δις στην ιστορική νίκη επί του Αγιαξ με 6-0, στη βαρύτερη ήττα του Αίαντα στην ιστορία του στο ολλανδικό πρωτάθλημα. Και, 14 ημέρες αργότερα, σημείωσε το γκολ με το οποίο η Φέγενορντ στέφθηκε Κυπελλούχος, ένα χρόνο μετά την κατάκτηση του πρωταθλήματος.
 
Ο νυν προπονητής της Λίβερπουλ, Αρνε Σλοτ, εκμεταλλεύτηκε στο έπακρο τις αρετές του Παϊσάο, το όνομα του οποίου «παίζει» πλέον δυνατά για ομάδες της Premier League, αλλά και για την εθνική ομάδα, η οποία και αποτελεί παιδικό του όνειρο.
 
Το βράδυ της Τετάρτης (12/02), αιφνιδίασε με ένα μακρινό σουτ τον Μάικ Μενιάν και οδήγησε τη Φέγενορντ σε ένα ιστορικό επίτευγμα αφού, για πρώτη φορά στην ίδια σεζόν, νίκησε τρεις πρωταθλήτριες Ευρώπης: Μπενφίκα, Μπάγερν Μονάχου και Μίλαν.
 
Το 1969, όταν κατέκτησε το μοναδικό Κύπελλο Πρωταθλητριών στην ιστορία της, η Φέγενορντ νίκησε στη διάρκεια της σεζόν τη Μίλαν, ενώ πήρε τον τίτλο στον τελικό που διεξήχθη στο γήπεδο των Ροσονέρι, το «Τζουσέπε Μεάτσα».
 
Εκεί όπου την επόμενη Τρίτη (18/02), η χωρίς προπονητή Φέγενορντ (μετά την απόλυση του Μπρίαν Πρίσκε, το απόγευμα της περασμένης Δευτέρας) θα ψάξει να ολοκληρώσει την έκπληξη κόντρα στη Μίλαν για να βρεθεί στους «16» της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης, όπου θα την περιμένει μια εκ των Αρσεναλ ή Ιντερ.
 
Τον Νοέμβριο του 2023 και με αφορμή επικείμενη μονομαχία της Φέγενορντ με την Ατλέτικο Μαδρίτης για το Champions League, η ισπανική εφημερίδα «AS» παρουσίασε, με άκομψο τρόπο είναι η αλήθεια, τον Παϊσάο ως «απόγονο σκλάβων».
 
Ο Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής δεν έμεινε με σταυρωμένα τα χέρια, αλλά έκανε μια μακροσκελέστατη ανάρτηση στο Instagram για να εκφράσει τη διαφωνία και τη δυσαρέσκειά του, ξεκαθαρίζοντας βεβαίως ότι είναι περήφανος για την καταγωγή του. 
«Πάντα μεταμφιέζονται. Μέσα από κομψά λόγια, χρήματα, τρόπους συμπεριφοράς ακόμα και με τις θέσεις που καταλαμβάνουν. Είναι λεπτοί στους τρόπους. Δεν αποκαλύπτουν πάντα όλη την προκατάληψη που κουβαλούσαν για γενιές και γενιές. Είναι έξυπνοι. Γιατί τις περισσότερες φορές ξεφεύγουν με το να διαπράττουν ένα από τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα στην ιστορία: Τον ρατσισμό» ανέφερε αρχικά.
 
«Αλλά δεν είναι πάντα μεταμφιεσμένοι, δεν είναι πάντα διακριτικοί και δεν είναι πάντα έξυπνοι. Μερικές φορές είναι σαφείς και κραυγαλέοι, αποτέλεσμα ετών και ετών ατιμωρησίας. Και περιμένουν την κατάλληλη στιγμή για να βγάλουν προς τα έξω την προκατάληψη που κουβαλούν μέσα τους. Αυτή την εβδομάδα ήρθε η σειρά της εφημερίδας “AS”, από τη χώρα όπου παίζει ο συνάδελφός μου σε επάγγελμα, ζωή και δέρμα, Βινίσιους Ζούνιορ, ο οποίος υποφέρει καθημερινά από το μίσος εκείνων που απλά δεν έμαθαν να ξεπερνούν ένα κακό που δεν έπρεπε ποτέ να υπάρξει, αλλά υπάρχει τόσο καιρό και είναι εγκληματικό» συνέχιζε.
 
«Οταν μιλάω για την πορεία μου, ακριβώς στον τίτλο, ο “όχι και τόσο καλυμμένος” ρατσισμός: Ο απόγονος των σκλάβων. Ηταν λόγω της ταπεινής μου πραγματικότητας, όπως πολλοί από τους συναδέλφους μου. Ηταν λόγω του χρώματός μου, το ίδιο με μεγάλος μέρος του πλανήτη. Είτε ήταν λόγω του τρόπου ζωής μου είτε λόγω της “απειλής” που τους συνιστώ. Ο,τι κι αν ήταν, υπάρχει μόνο μία λέξη για να το περιγράψει: Ρατσισμός» τόνιζε.
 
«Αν είμαστε απόγονοι δούλων, είμαστε γιατί ήμασταν σκλάβοι. Μας έκλεψαν τα σπίτια μας, τις οικογένειές μας, την ελεύθερη βούλησή μας και τη ζωή μας. Σήμερα όμως δεν είμαστε πια. Είμαστε ελεύθεροι να σκεφτόμαστε, να μιλάμε και να είμαστε αυτό που θέλουμε, και κανείς δεν θα μας το αφαιρέσει αυτό. Οσο λεπτό κι αν είναι, θα πουν ότι “παρεξήγησα το πλαίσιο”, και θα το κρύψουν “βάζοντας το κείμενο εκτός σύνδεσης”, και με έξυπνο τρόπο θα συνεχίσουν να το κάνουν, με άλλους, και θα με κάνουν στόχο. Αλλά όλα είναι καλά. Γιατί μαζί είμαστε πιο δυνατοί. Θα είμαστε πάντα πιο δυνατοί. Και ποτέ, ποτέ ξανά, δεν θα περπατήσουμε μόνοι. Οι ρατσιστές δεν θα νικήσουν ποτέ» κατέληξε σε ένα πρωτοφανές ξέσπασμα ψυχής, το οποίο επιβεβαιώνει και το τι σημαίνει το επίθετό του στα πορτογαλικά: Πάθος.
 
Πετυχαίνει καθοριστικά γκολ για την ομάδα του, είναι ένας από τους καλύτερους πασέρ του φετινού Champions League και μαγεύεται όταν ακούει τον ύμνο της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης που είχε μάθει από την τηλεόραση. Ετοιμάζεται για το επόμενο βήμα μιας πολλά υποσχόμενης καριέρας που γεννήθηκε μέσα στις δυσκολίες της φτώχειας, αλλά και της περηφάνιας ενός σκλαβωμένου λαού που κέρδισε την ελευθερία του.