ΜΕ ΚΑΘΕ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΠΟΥ ΠΕΡΝΑΕΙ, γίνεται κρυστάλλινα σαφές: ο Ντόναλντ Τραμπ εννοεί αυτά που λέει, ακόμα και τα πιο εμφανώς παλαβά, και φιλοδοξεί να τα κάνει πράξη. Οι κανόνες του δημοκρατικού παιχνιδιού στο εσωτερικό δεν θεωρούνται από τον ένοικο του Λευκού Οίκου ουσιώδες μέρος του μεγαλείου της Αμερικής, αλλά ενοχλητικά εμπόδια που πρέπει να καμφθούν. Αλλά και διεθνώς, η διάθεση για σύγκρουση και υπονόμευση εταίρων και συμμάχων συνεχίζεται, από τον Καναδά και το Μεξικό έως την Ουκρανία και την Ιορδανία, ανατρέποντας τα δεδομένα δεκαετιών και κλονίζοντας τα θεμέλια της μεταπολεμικής τάξης πραγμάτων που οι ΗΠΑ διαμόρφωσαν. Οσες χώρες είχαν βασιστεί στη στήριξη της Ουάσιγκτον για την ευημερία και την ασφάλειά τους αναζητούν πανικόβλητες πώς να διαχειριστούν τη νέα κατάσταση. Ο τόνος είναι πολύ θερμότερος όταν μιλάει με εκείνους που μέχρι πρότινος θεωρούνταν αντίπαλοι της Ουάσιγκτον – όπως φάνηκε και από το πώς περιέγραψε το χθεσινό του τηλεφώνημα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η βουή και η αντάρα θα συνεχίσουν να δυναμώνουν. Είμαστε ακόμα μόνο στην αρχή.
→ Οπως πάντα, περιμένω τα σχόλιά σας στο [email protected].
Η ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΑΠ’ ΤΟ ΠΡΩΙ ΦΑΙΝΕΤΑΙ. Να λοιπόν που, πριν κλείσουμε καν έναν μήνα με τον Τραμπ ξανά στον Λευκό Οίκο, βρισκόμαστε κοντά σε θεσμικό αδιέξοδο. Καθώς τα δικαστικά μπλόκα κατά των πιο τολμηρών –ας τις πούμε– ενεργειών της νέας κυβέρνησης άρχισαν να πολλαπλασιάζονται (βλ. «Παρατηρητήριο Αντιβάρων»), κορυφαίες φυσιογνωμίες στο περιβάλλον του προέδρου, όπως αυτός ο διαπρεπής λόγιος του συνταγματικού δικαίου Ελον Μασκ και ο αντιπρόεδρος Τζ. Ντ. Βανς παροτρύνουν τον Τραμπ ανοιχτά να αγνοήσει δικαστικές αποφάσεις που δεν του αρέσουν.
Τη Δευτέρα, δικαστής στο Ρόουντ Αΐλαντ έκρινε ότι η κυβέρνηση παραβιάζει τη δικαστική εντολή να εκταμιεύσει δισεκατομμύρια σε ομοσπονδιακές επιχορηγήσεις τα οποία είχε παγώσει –παρανόμως– με εκτελεστικό διάταγμα. Ο Τραμπ, παρότι έχει επικρίνει σφόδρα κάποιες δικαστικές αποφάσεις, δεν έχει διαβεί ακόμα τον Ρουβίκωνα αψηφώντας κάποια από αυτές. Η κυβέρνηση πάντως άσκησε έφεση κατά της ετυμηγορίας του δικαστή από το Ρόουντ Αΐλαντ, ισχυριζόμενη ότι έχει συμμορφωθεί με την πρότερη δικαστική απόφαση κατά του παγώματος των εκταμιεύσεων. Προς το παρόν, το παιχνίδι, έστω βάναυσα, παίζεται βάσει των κανόνων. Να δούμε για πόσο ακόμα…
ΤΟ «ΠΟΛΥ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ ΤΗΛΕΦΩΝΗΜΑ». Την εβδομάδα αυτήν υπήρξε έντονη κινητικότητα στο μέτωπο του πολέμου στην Ουκρανία – και δεν ήταν στην κατεύθυνση που ήλπιζαν οι φίλοι της χειμαζόμενης χώρας. Χθες, με ανάρτησή του στο Truth Social στην οποία δεν κρυβόταν ο ενθουσιασμός του, ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι είχε ένα «εκτενές και πολύ παραγωγικό τηλεφώνημα» με τον πρόεδρο της Ρωσίας, κατά το οποίο συζήτησαν για την τεχνητή νοημοσύνη, τη Μέση Ανατολή, την ισχύ του δολαρίου και –α ναι!– την Ουκρανία. Μίλησαν, λέει, για τη σπουδαία ιστορία των δύο εθνών τους, τη συστράτευσή τους στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, την πρόθεσή τους να επισκεφτούν ο ένας τον άλλον και άλλα χαριτωμένα – και συμφώνησαν να σταματήσουν τα «εκατομμύρια θανάτων» (ο πραγματικός αριθμός είναι μία τάξη μεγέθους μικρότερος) στον «πόλεμο Ρωσίας/Ουκρανίας» (καμία αναφορά στο πώς ξεκίνησε, ποιος επιτέθηκε σε ποιον και άλλες ασήμαντες λεπτομέρειες).
Ο Τραμπ έγραψε ότι οι δύο πλευρές –ΗΠΑ και Ρωσία– θα ξεκινήσουν άμεσα διαπραγματεύσεις και πως θα «ενημερώσει» επ’ αυτού τον Βολόντιμιρ Ζελένσκι. Λίγο αργότερα, ρωτήθηκε αν θεωρεί την Ουκρανία ισότιμο μέλος της ειρηνευτικής διαδικασίας. Απάντησε ότι είναι «μία ενδιαφέρουσα ερώτηση» και πώς οι Ουκρανοί «πρέπει να κάνουν ειρήνη […] δεν ήταν καλός πόλεμος αυτός στον οποίο μπήκαν». Η σαφής υπόνοια είναι ότι όχι μόνο δεν είναι ισότιμο μέλος, αλλά και ότι η ίδια η Ουκρανία ευθύνεται για το ξέσπασμα των εχθροπραξιών.
Η αδιαφορία του για το μέλλον της Ουκρανίας ήταν προφανής στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Fox News (μεταδόθηκε τη Δευτέρα), στην οποία ανέσυρε την πιθανότητα κάποια στιγμή να απορροφηθεί από τη Ρωσία. «Μπορεί κάποτε να γίνει ρωσική, μπορεί να μη γίνει ρωσική», είπε.
Ο νέος υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ, Πιτ Χέγκσεθ, σε δηλώσεις στην πρώτη του σύνοδο με τους ομολόγους του στο ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, έδειξε τα όρια της αμερικανικής στήριξης: απέκλεισε την ανάπτυξη αμερικανικών στρατευμάτων στην Ουκρανία μετά τη συμφωνία ειρήνης, χαρακτήρισε «μη ρεαλιστική» την προοπτική ένταξης της χώρας στο ΝΑΤΟ και «απατηλό» τον στόχο επιστροφής στα προ του 2014 σύνορα. Οπως σημείωσαν αρκετοί αναλυτές, ακόμα κι αν αυτή καταλήξει να είναι η έκβαση των διαπραγματεύσεων, είναι βαρύ ολίσθημα να γίνονται αυτές οι παραχωρήσεις εκ των προτέρων.
ΣΥΝΘΗΚΟΛΟΓΗΣΗ ΜΕΤΑ ΑΦΑΙΜΑΞΗΣ. Στην ίδια συνέντευξη στο Fox News, ο Τραμπ καυχήθηκε ότι ζήτησε «500 δισ. σε σπάνιες γαίες» από τους Ουκρανούς ως αντάλλαγμα για τη βοήθεια που έχουν αποστείλει έως σήμερα οι ΗΠΑ στην υπό εισβολή χώρα και είπε ότι «ουσιαστικά έχουν συμφωνήσει, οπότε τουλάχιστον δεν νιώθουμε ηλίθιοι».
Οσον αφορά τη διάθεση του Κιέβου να δώσει αυτά ή άλλα τα ανταλλάγματα, μπορεί να μην έχει άδικο: σε εφ’ όλης της ύλης συνέντευξή του στην Guardian, o Ζελένσκι δήλωσε πρόθυμος να υπογράψει συμβάσεις για έργα και επενδύσεις μεγάλης αξίας με αμερικανικές εταιρείες στη φάση της ανοικοδόμησης της χώρας του (ο ίδιος άλλωστε είχε μιλήσει στον Τραμπ για τις σπάνιες γαίες της Ουκρανίας στη συνάντησή τους τον περασμένο Σεπτέμβριο). Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, βρέθηκε χθες στο Κίεβο, μεταξύ άλλων για να διερευνήσει τις προοπτικές αμερικανικών επενδύσεων αξιοποίησης των φυσικών πόρων της Ουκρανίας.
Στην ίδια συνέντευξη, ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε έτοιμος να διαπραγματευτεί με τη Μόσχα, αλλά «από θέση ισχύος», και τόνισε ότι οι Ευρωπαίοι δεν θα μπορέσουν να καλύψουν το κενό που θα αφήσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες αν δεν συμβάλουν στις εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία μετά το τέλος του πολέμου.
IT TAKES TWO. Σε κάθε περίπτωση, ο Ζελένσκι μπορεί να δηλώνει έτοιμος (υπό όρους) να διαπραγματευτεί, η Ρωσία όμως επιμένει στη μαξιμαλιστική της γραμμή. Την επανέλαβε τη Δευτέρα ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Ριάμπκοφ, παραπέμποντας στην ομιλία του Πούτιν τον περασμένο Ιούνιο στο ρωσικό ΥΠΕΞ. Στην ομιλία εκείνη, ο Ρώσος πρόεδρος είχε θέσει ως προϋποθέσεις τη δέσμευση του Κιέβου ότι δεν θα επιδιώξει να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ και την αποχώρηση των ουκρανικών στρατευμάτων από τις τέσσερις ουκρανικές επαρχίες που διεκδικεί η Ρωσία.
Ο Τραμπ, συνεπώς, μπορεί να εξασφάλισε την απελευθέρωση του Μαρκ Φόγκελ και να ενθουσιάστηκε που συνομίλησε με τον Πούτιν. Μένει να φανεί αν είναι διατεθειμένος να πιέσει κατά οποιονδήποτε τρόπο τον Πούτιν ή αν θα υποχρεώσει τους ηρωικούς Ουκρανούς σε μία ατιμωτική και επώδυνη συνθηκολόγηση. Οι προηγούμενες ημέρες σίγουρα αποτελούν τον χειρότερο δυνατό οιωνό.
OLDIES BUT BADDIES. Στο πεδίο της διεθνούς οικονομίας, δέσμιος του ιδιότυπου φετιχισμού του με τις πολιτικές προστατευτισμού, τη Δευτέρα, ο Τραμπ πραγματοποίησε την απειλή του να επιβάλει δασμούς 25% σε όλες τις εισαγωγές χάλυβα και να αυξήσει τους δασμούς στο εισαγόμενο αλουμίνιο από 10 σε 25%. Οι νέοι δασμοί –αν δεν υπάρξει πάλι ανατροπή της τελευταίας στιγμής– θα τεθούν εν ισχύι στις 12 Μαρτίου.
Υπογράφοντας τις αποφάσεις, ο Αμερικανός πρόεδρος είπε ότι οι δασμοί ήταν «πρώτοι από πολλούς» που θα επιβληθούν (στην πραγματικότητα, είχε ήδη επιβάλει οριζόντιους δασμούς 10% στην Κίνα). Στις επόμενες εβδομάδες, ανέφερε δυσοίωνα, πως θα συζητήσει με το επιτελείο του την επιβολή επιβαρύνσεων σε φάρμακα, μικροτσίπ, αυτοκίνητα κ.ά.
Σύμφωνα με ανώνυμο αξιωματούχο που επικαλούνται οι New York Times, σε αντίθεση με το 2018, αυτή τη φορά δεν εξαιρούνται από το μέτρο αμερικανικές επιχειρήσεις με μεγάλη εξάρτηση από χάλυβα και αλουμίνιο αλλοδαπής προέλευσης. Η επιβολή των δασμών γίνεται (όπως και προς επταετίας) με επίκληση θωράκισης της εθνικής ασφάλειας (παράγραφος 232 του Νόμου Περί Επέκτασης του Εμπορίου του 1962).
Σύμφωνα με αναλύσεις των συνεπειών των αντίστοιχων δασμών που επιβλήθηκαν το 2018, το μέτρο ενίσχυσε αρχικά τους Αμερικανούς παραγωγούς χάλυβα και αλουμινίου, αλλά τελικά έβλαψε την οικονομία, καθώς αύξησε τις τιμές πολλών προϊόντων (π.χ. αυτοκινήτων) που παρασκευάζονται με εισαγόμενα μέταλλα.
Η οικονομία που πλήττεται περισσότερο από τους νέους δασμούς (με μεγάλη διαφορά) είναι ο Καναδάς. Ο διαχρονικά πιστός σύμμαχος προς Βορρά το 2024 εξήγαγε περισσότερους από 6 εκατ. τόνους χάλυβα στις ΗΠΑ, έναντι 4,1 εκατ. της δεύτερης Βραζιλίας, αλλά και 3,2 εκατ. τόνους αλουμινίου, έναντι μόλις 300.000 τόνους από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που βρίσκονται στη δεύτερη θέση.
ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ. H E.E., διά στόματος (ή μάλλον λογαριασμού στο Χ) της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ανακοίνωσε ότι «θα δράσει για να διαφυλάξει τα οικονομικά της συμφέροντα. Θα προστατεύσουμε τους εργαζόμενους, τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές μας».
Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. έχουν ήδη προεγκρίνει δασμούς ύψους έως και 50% για εισαγωγές αξίας 4,8 δισ. ευρώ (από χάλυβα και αλουμίνιο έως μπέρμπον, μοτοσικλέτες Harley-Davidson και σκάφη αναψυχής). Η ψήφος για την επιβολή τους θα μπορούσε να λάβει χώρα ανά πάσα στιγμή. Ωστόσο υπάρχουν φωνές μεταξύ των «27» που τάσσονται υπέρ του περαιτέρω διαλόγου, με την ελπίδα να αποτραπεί η αναζωπύρωση του εμπορικού πολέμου μεταξύ δύο οικονομιών με ετήσιες εμπορικές συναλλαγές που αγγίζουν ο 1,5 τρισ. ευρώ (στοιχεία του 2023).
Η πρόεδρος της Κομισιόν συζήτησε το θέμα των δασμών με τον Αμερικανό αντιπρόεδρο την Τρίτη, στο περιθώριο της διάσκεψης που διοργάνωσε ο Εμανουέλ Μακρόν για την τεχνητή νοημοσύνη. Η Φον ντερ Λάιεν έμεινε με την εντύπωση ότι η Ουάσιγκτον είναι ανοιχτή σε έναν έντιμο συμβιβασμό που θα αποτρέψει τις εμπορικές εχθροπραξίες. Θα ξέρουμε σε λιγότερο από έναν μήνα αν έχει δίκιο.
ΒΑΝΣ ΚΑΤΑ E.E. ΓΙΑ ΤΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ BIG TECH. Στην ομιλία του στη διάσκεψη στο Παρίσι, εν τω μεταξύ, ο Βανς άσκησε ευθεία κριτική στις Βρυξέλλες για το εποπτικό πλαίσιο για τις μεγάλες τεχνολογικές πλατφόρμες (και ειδικά για τους νόμους για τις ψηφιακές αγορές και για τις ψηφιακές υπηρεσίες). Μίλησε για κανόνες που απειλούν να «καταπνίξουν» την καινοτομία και που θέτουν αχρείαστα εμπόδια σε αμερικανικές επιχειρήσεις.
Κατ’ εφαρμογή του νέου εποπτικού πλαισίου, που ισχύει από το 2022, η Ε.Ε. διενεργεί έρευνες κατά των όλων των κολοσσών της Silicon Valley. Υπενθυμίζεται ότι ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ της Meta (στόχος κι αυτός των ερευνών της Ε.Ε.), μιλώντας προ εβδομάδων στο podcast του Τζο Ρόγκαν, είχε θέσει επιτακτικά το ζήτημα των προστίμων που επιβάλλουν οι Βρυξέλλες στις αμερικανικές τεχνολογικές εταιρείες και είχε εκφράσει την προσδοκία ότι η κυβέρνηση Τραμπ θα ασκούσε πιέσεις για αλλαγή του ρυθμιστικού καθεστώτος στην Ε.Ε.
Οι ΗΠΑ, όπως και το Ηνωμένο Βασίλειο, αρνήθηκαν επίσης να υπογράψουν την κοινή διακήρυξη της διάσκεψης που τάσσεται υπέρ της ανάπτυξης της τεχνητής νοημοσύνης με τρόπο «ασφαλή και που γεννά εμπιστοσύνη».
Η ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΛΑΣΗ. Ισως η πιο επώδυνη τηλεοπτική στιγμή του τελευταίου επταημέρου ήταν η σκηνή στο Οβάλ Γραφείο κατά την οποία ο Τραμπ, με τον βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντάλα Β’ να κάθεται δίπλα του, μοιράστηκε τις σκέψεις του για το «σχέδιο» (όπως γενναιόδωρα αναφέρεται) ανάπλασης της Γάζας ερήμην των κατοίκων της. «Θα την πάρουμε», είπε ο Τραμπ για τη Γάζα. «Θα τη βάλουμε μπρος κάποτε, θα δημιουργηθούν πολλές θέσεις εργασίας για τον κόσμο στη Μέση Ανατολή» και θα επέλθει «ειρήνη» στην περιοχή, είπε.
Ο Ιορδανός μονάρχης παρακολουθούσε ανέκφραστος. Αργότερα, επανέλαβε (μέσω X) τη σθεναρή του αντίθεση, καθώς και όλου του αραβικού κόσμου, στον εκτοπισμό των Παλαιστινίων από τη Γάζα αλλά και από τη Δυτική Οχθη. Ο Τραμπ πάντως, απτόητος, άφησε τη Δευτέρα ανοιχτό το ενδεχόμενο να αναστείλει τη βοήθεια που παρέχουν οι ΗΠΑ προς την Αίγυπτο και την Ιορδανία αν δεν δεχτούν να φιλοξενήσουν –ενδεχομένως επ’ αόριστον– τους Παλαιστινίους της Γάζας.
Εν τω μεταξύ, η συμφωνία ανακωχής στη Γάζα κινδυνεύει να καταρρεύσει, με τη Χαμάς να κατηγορεί το Ισραήλ ότι δεν τηρεί τις δεσμεύσεις του για αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας προς την κατεστραμμένη περιοχή και να απειλεί με αναβολή του επόμενου γύρου απελευθέρωσης ομήρων. Ο Τραμπ, πάντα μία ψύχραιμη φωνή, συνέστησε τη Δευτέρα στο Ισραήλ να θεωρήσει τη συμφωνία άκυρη αν δεν επιστραφούν όλοι οι όμηροι (όχι μόνο οι τρεις που προβλέπεται) έως το Σάββατο στις 12 το μεσημέρι και είπε ότι θα «ξεσπάσει μία κόλαση». Ο Νετανιάχου, από την πλευρά του, απείλησε την Τρίτη με «εντατική» αναβίωση των εχθροπραξιών αν δεν απελευθερωθούν έως το Σάββατο οι τρεις όμηροι που προβλέπει η συμφωνία.
ΧΡΥΣΗ ΕΠΟΧΗ ΓΙΑ ΤΗ ΔΩΡΟΔΟΚΙΑ. Σε μία άλλη είδηση που προκάλεσε αίσθηση, και που δείχνει ότι η προσήλωση στην πάταξη της διαφθοράς και της σπατάλης (την οποία επικαλείται συχνά ο Μασκ σχετικά με το DOGE), δεν είναι πραγματικά η προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης, ο Τραμπ ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι αναστέλλει την επιβολή του νόμου που απαγορεύει σε Αμερικανούς επιχειρηματίες να δωροδοκούν ξένους αξιωματούχους (!). «Σημαίνει πολύ περισσότερες δουλειές για τις αμερικανικές επιχειρήσεις», εξήγησε αφού υπέγραψε το σχετικό εκτελεστικό διάταγμα, που βάζει στον πάγο την εφαρμογή ενός νόμου που θεσπίστηκε το 1977. Αμερικανικά στελέχη πολυεθνικών και δυνητικά διεφθαρμένοι δημόσιοι λειτουργοί ανά τον κόσμο μπορούν πλέον χωρίς άγχος να κάνουν τις δοσοληψίες τους παρακάμπτοντας τον θεμιτό ανταγωνισμό και εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος.
❗«Ολη του η ζωή πηγάζει από μία κατάσταση ανασφάλειας. Τον συμπονώ […] Δεν νομίζω ότι είναι ένας ευτυχισμένος άνθρωπος». Αυτά (μεταξύ άλλων) είπε αυτή την εβδομάδα ο Σαμ Ολτμαν, CEO της OpenAI για τον Μασκ, τον κάποτε χρηματοδότη του και νυν λυσσαλέο ανταγωνιστή του, που αυτή την εβδομάδα ανακοίνωσε ότι προσφέρει 97,4 δισ. δολάρια για την εξαγορά του κερδοσκοπικού μέρους της OpenAI.
❗Κάθε εβδομάδα που περνάει, η παρουσία του Μασκ –στα άδυτα του ομοσπονδιακού κράτους, στο Οβάλ Γραφείο, στα εξώφυλλα περιοδικών και στα διοικητικά συμβούλια εταιρειών– γίνεται ολοένα και πιο έντονη. Είναι φανερό ότι το DOGE είναι κάτι πολύ πιο φιλόδοξο από την επίσημη αποστολή που περιγράφεται στο εκτελεστικό διάταγμα με το οποίο συστάθηκε. Ο Μασκ επιχειρεί να αναδιαρθρώσει τη γραφειοκρατία της Ουάσιγκτον με τον ίδιο τρόπο που το έκανε στις εταιρείες του. Δεν καταλαβαίνει τη σημασία του πολιτικού κόστους ή την αξία των πολιτικών θεσμών, είναι διατεθειμένος να ρισκάρει χωρίς όρια (έχοντας και απεριόριστους πόρους για να υπερασπιστεί τον εαυτό του από τις αναπόφευκτες μηνύσεις) και η μανία του να βρίσκεται στο επίκεντρο της προσοχής συγκρίνεται με –ενδεχομένως και να ξεπερνά– αυτήν του Τραμπ.
❗Προς το παρόν, οι δύο άνδρες συνυπάρχουν αρμονικά, εγκωμιάζοντας ο ένας τον άλλον και επωφελούμενοι ο ένας από τον άλλον. Ο Μασκ όμως δεν έχει συνηθίσει να είναι υφιστάμενος ούτε να κάνει πίσω σε θέματα όπου έχει ισχυρή άποψη. Ηδη προκάλεσε τριγμούς αμφισβητώντας ότι υπάρχουν τα κεφάλαια –500 δισ. δολάρια– για το πρόγραμμα υποδομών ΤΝ για την OpenAI, το οποίο ανακοίνωσε ενθουσιωδώς ο Τραμπ τις πρώτες ημέρες της επιστροφής του στον Λευκό Οίκο.
❗Κανείς δεν ξέρει πότε και πώς θα επέλθει η ρήξη. Εως τότε, πάντως, η προσέγγιση του Μασκ στη διοικητική μεταρρύθμιση, που συνδυάζει τη θρησκευτική πίστη σε τεχνολογικές λύσεις με ακραίες εσχατολογικές ανησυχίες και το σύμπλεγμα Μεσσία που τον διακατέχει, σημαίνει ότι θα δοκιμάσει τη συνταγματική τάξη των ΗΠΑ όσο λίγοι στην Ιστορία της χώρας.
Πέντε από τις πιο αμφιλεγόμενες ενέργειες του νέου Λευκού Οίκου έχουν ήδη υποστεί δικαστικό μπλόκο: το εκτελεστικό διάταγμα που καταργεί τη χορήγηση ιθαγένειας σε όσους γεννιούνται σε αμερικανικό έδαφος, το πάγωμα των ομοσπονδιακών δαπανών, η ιδιότυπη εθελούσια που πρόσφερε το DOGE στους ομοσπονδιακούς υπαλλήλους, η κατάργηση της USAID ως ανεξάρτητης υπηρεσίας και η μεταφορά διεμφυλικών γυναικών κρατουμένων σε ανδρικές φυλακές και ο τερματισμός θεραπειών φυλομετάβασης για κρατουμένους.
Επιπλέον, με δικαστικές αποφάσεις έχουν μπει φραγμοί στην πρόσβαση του DOGE στα προσωπικά δεδομένα των Αμερικανών και έχει επανέλθει προσωρινά στη θέση του ο απολυθείς επικεφαλής του Office of Special Counsel (πρόκειται για την ομοσπονδιακή υπηρεσία προστασίας των πληροφοριοδοτών). Εκκρεμούν, δε, αποφάσεις για πολλά άλλα κρίσιμα ζητήματα: την αναστολή αποδοχής αιτημάτων ασύλου, την επέκταση των απελάσεων με διαδικασία fast-track, την κατάργηση της μονιμότητας για μεγάλο αριθμό δημοσίων υπαλλήλων, την απαγόρευση ένταξης στις ένοπλες δυνάμεις για διεμφυλικούς, την απαγόρευση χορήγησης θεραπείας φυλομετάβασης σε ανηλίκους κ.ά.
Δεν είναι τυχαίο ότι οι πραιτωριανοί του προέδρου, όπως αναφέραμε στην αρχή του παρόντος, φοβερίζουν τους δικαστές και αναζητούν ερείσματα για να τους αγνοήσουν.
3,1 τρισ. δολάρια 💰
Τόσο υπολογίζει το Bloomberg Economics ότι θα κοστίσει στην Ε.Ε. σε βάθος δεκαετίας η ενίσχυση της άμυνάς της και η στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες υπό την ηγεσία του Τραμπ ξεκαθαρίζουν ότι η συμβολή τους στην ασφάλεια της Γηραιάς Ηπείρου θα συρρικνωθεί δραστικά. Οπως αναφέρεται στο σχετικό ρεπορτάζ: «Μία τέτοια οικονομική δέσμευση θα εξέθετε ρήγματα τα οποία η Ε.Ε. αγνοεί εδώ και χρόνια. Αλλά με ένα αυταρχικό πετροκράτος [petro-state] να απειλεί τα ανατολικά της σύνορα και τη διογκούμενη συνειδητοποίηση ότι δεν μπορούν να βασιστούν στον Λευκό Οίκο, το κόστος της αδράνειας μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερο».
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ
ΣΤΟ PAX TRUMPIANA.
«Το σχέδιο του Τραμπ για τη Γάζα αποτελεί το αρχικό σημείο μίας διαπραγμάτευσης. Δεν θα εφαρμοστεί όπως παρουσιάστηκε δημοσίως – και σε ιδιωτικές επαφές με συμμάχους στον Περσικό, έχει ήδη κάνει πίσω σε κάποια σημεία. Ωστόσο οι επανειλημμένες δημόσιες αναφορές στο σχέδιο θα επηρεάσουν ουσιωδώς την κατάσταση. Αυξάνουν τις πιθανότητες η ανακωχή στη Γάζα, που κρέμεται από μία κλωστή, να καταρρεύσει. Θα προκαλέσει έντονες αντιδράσεις κατά των Ηνωμένων Πολιτειών από σχεδόν τους πάντες στον παγκόσμιο Νότο. Και θα κάνει τη ζωή δύσκολη για τους ηγέτες της Αιγύπτου και της Ιορδανίας, που χρειάζονται τη χρηματοδότηση που λαμβάνουν από τις ΗΠΑ αλλά για τους οποίους η αποδοχή ή όχι εκατοντάδων χιλιάδων Παλαιστινίων προσφύγων αποτελεί σχεδόν υπαρξιακό ζήτημα».
— ΙΑΝ ΜΠΡΕΜΕΡ, πρόεδρος & ιδρυτής Eurasia Group
❗[Διαβάστε την πλήρη συνέντευξη στην «Καθημερινή» της Κυριακής]
•To Reuters έφτιαξε αυτό το χρήσιμο explainer για τις επιλογές αντιποίνων που έχει η Ε.Ε. απέναντι στους δασμούς του Τραμπ.
•Ο διακεκριμένος πολιτικός επιστήμονας Στιβ Λεβίτσκι γράφει στο Atlantic για τον νέο αυταρχισμό που εδραιώνεται στις Ηνωμένες Πολιτείες.
•Αυτό το άρθρο στο Foreign Affairs εξετάζει τον βαθμό στον οποίο οι δραστηριότητες του DOGE αποτελούν ρίσκο για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ.
• Σε μία πρωτοφανή κίνηση, ο Πάπας Φραγκίσκος δημοσίευσε αυτή την ανοιχτή επιστολή προς τους Καθολικούς Επισκόπους των ΗΠΑ στην οποία ασκεί δριμεία κριτική στο πρόγραμμα μαζικών απελάσεων της νέας κυβέρνησης (και ταπώνει θεολογικά τον Τζ. Ντ. Βανς).
•Οι New York Times εξετάζουν την πλειάδα τρόπων με τους οποίους η επιχειρηματική αυτοκρατορία του Μασκ έχει ωφεληθεί από τον νέο ένοικο του Λευκού Οίκου.
•Σε αυτό το σύντομο απόσπασμα, ο Δημοκρατικός βουλευτής Τζέιμι Ράσκιν εξηγεί μεστά πόσο γρήγορα έχει σκοτεινιάσει το τοπίο για την ελευθεροτυπία στις ΗΠΑ μετά τις 20 Ιανουαρίου, την ίδια εβδομάδα που αποκαλύφθηκε ότι ο Λευκός Οίκος απέκλεισε το AP από ενημέρωση γιατί δεν αποκαλεί τον Κόλπο του Μεξικού «Κόλπο της Αμερικής».
