Το συνέδριο της «Κ» και η έρευνα για τον τουρισμό

Υπερτουρισμός, AirBnB και υψηλές τιμές

• Ερευνα της Pulse για το τι πιστεύουν οι Ελληνες για τον τουρισμό ανέλυσε ο CEO της εταιρείας, Γιώργος Αράπογλου στο συνέδριο της Καθημερινής, «Reimagine Tourism in Greece». Σύμφωνα με την έρευνα, το 86% των συμμετεχόντων θεωρούν πολύ σημαντικό τον τουρισμό στη χώρα μας. Το 48% θεωρεί ότι οι επιλογές της χώρας μας για τον τουρισμό βρίσκονται σε σωστή κατεύθυνση. Το 28% θεωρεί ότι οδεύουμε προς τη λάθος κατεύθυνση, ενώ το 16% εκτιμά ότι δεν είναι σαφής η κατεύθυνση. Πάνω από τους μισούς (54%) επιλέγουν το σενάριο με «λιγότερους τουρίστες με καλύτερη οικονομική κατάσταση». Σχεδόν 7 στους 10 κρίνουν ότι υπάρχει υπερτουρισμός, ενώ θετικά απαντούν κυρίως άνθρωποι που ζουν σε νησιά με αυξημένη τουριστική κίνηση. Το 46% εκτιμά ότι το «ελληνικό τοπίο» και η «παράδοση» απειλούνται από τον τουρισμό. Το 59% εκτιμά ότι οι αυξημένες τιμές σε καταλύματα εμποδίζουν τους Ελληνες να κάνουν διακοπές σε μέρη που επιθυμούν, το 18% απαντά πως αυτό συμβαίνει σε «μέτριο» βαθμό , ενώ για το 19% συμβαίνει «λίγο» αν όχι «καθόλου». Το 44% «σίγουρα ανησυχεί» για την επίδραση της βραχυχρόνιας μίσθωσης στον αστικό και τον κοινωνικό ιστό. Υψηλό το ποσοστό και όσων «μάλλον ανησυχούν».

Στόχος το ρεκόρ στα έσοδα

• Στο fireside chat που είχαν ο Ελληνας πρωθυπουργός, Κώστας Μητσοτάκης με τον διευθυντή της Καθημερινής, Αλέξη Παπαχελά, ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι «υπάρχει έντονη κίνηση σε συγκεκριμένα μέρη, σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. Η Ελλάδα δεν έχει και δεν πρόκειται να αποκτήσει πρόβλημα υπερτουρισμού». Ο πρωθυπουργός επισήμανε ότι «στόχος μας είναι τα έσοδα, με ενδιαφέρει περισσότερο να κάνουμε ρεκόρ στα έσοδα. Θέλουμε οι επισκέπτες να δαπανούν περισσότερα χρήματα στη χώρα μας, αλλά αυτή η αυξημένη δαπάνη δεν θέλουμε να επηρεάσει την ανταγωνιστικότητα της χώρας μας». Μεγάλος στόχος της Πολιτείας επίσης είναι να διευρύνει την τουριστική περίοδο, «να μην έρχονται όλοι τον Ιούλιο και τον Αύγουστο» και να επεκταθεί ο τουρισμός και σε άλλες περιοχές της πατρίδας μας.

Εχουν γίνει πολλά, υπάρχει ακόμη δρόμος

• Για το θέμα των υποδομών, ο κ. Μητσοτάκης υποστήριξε ότι «η χώρα μας έχει σύγχρονα αεροδρόμια, έχουμε καινούργιους αυτοκινητόδρομους που προσφέρουν τουριστικές ευκαιρίες σε περιοχές που δεν είχαν, έχουμε προχωρήσει σε υποδομές στα λιμάνια μας». Παραδέχθηκε βέβαια ότι «έχουμε ακόμη δρόμο να κάνουμε, καθώς σε κάποια έργα, όπως στα απορρίμματα, δεν είμαστε ακόμα εκεί που θέλουμε». Για ένα από τα κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν πολλές περιοχές της χώρας, το νερό, ο Ελληνας πρωθυπουργός ανέφερε ότι «προς το παρόν είμαστε στη λογική των προσωρινών λύσεων, αλλά σχεδιάζουμε και πιο μεσομακροπρόθεσμες λύσεις όπως π.χ. να δώσουμε λύσεις συνολικές στα νησιά, με τη βοήθεια της ΕΥΔΑΠ, που φαίνεται πιο λογικό.

Σύντομα διάταξη για την εκτός σχεδίου δόμηση

• Για το θέμα της Φέρουσας Ικανότητας, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι τα τοπικά χωροταξικά σχέδια θα είναι έτοιμα σε 2-3 χρόνια από τώρα. Θα καθορίζουν σε τοπικό επίπεδο τις αντοχές της κάθε περιοχής και θα ξέρουμε πού μπορούμε να χτίσουμε και τι μπορούμε να χτίσουμε σε κάθε περιοχή. Μέχρι τότε θα χρειαστούμε να έχουμε κάποιους οριζόντιους κανόνες. «Θα μπουν σταδιακοί περιορισμοί στην εκτός σχεδίου δόμηση. Θα δείτε σύντομα τη διάταξη, η οποία θα είναι ισορροπημένη» υπογράμμισε ο πρωθυπουργός.

«Η βραχυχρόνια μίσθωση ήρθε για να μείνει»

• Η βραχυχρόνια μίσθωση είναι μια πραγματικότητα. Εχει έρθει για να μείνει, έχει και κάποια θετικά σημεία. Προσφέρει σημαντικά φορολογικά έσοδα στο κράτος και δίνει την ευκαιρία σε ιδιοκτήτες ακινήτων να αξιοποιήσουν την περιουσία τους. Από την άλλη υπάρχουν γειτονιές της Αθήνας στις οποίες έχει αλλοιωθεί ο χαρακτήρας τους. «Γι’ αυτό και αποφασίσαμε να μη δίνουμε πλέον νέες άδειες στο πρώτο, δεύτερο και τρίτο διαμέρισμα της Αθήνας, με δυνατότητα περαιτέρω επέκτασης του μέτρου αυτού. Παράλληλα, έχουμε προχωρήσει σε φορολογικές και ρυθμιστικές παρεμβάσεις στο θέμα. Ειδικά σε όσους προσπαθούν να ανταγωνιστούν τα ξενοδοχεία, ενώ δεν είναι» επισήμανε ο πρωθυπουργός.

«Να πατήσουμε και φρένο»

• Στην τελευταία ερώτηση του Αλέξη Παπαχελά για το «πώς θα θέλατε να μοιάζει η Ελλάδα σε 10 χρόνια» ο κ. Μητσοτάκης απάντησε ότι «θα ήθελα να αποφύγω να πω σε 10 χρόνια “πω πω τι κάναμε!”. Αρα, όπως σας είπα πρέπει σε κάποιες περιπτώσεις να πατήσουμε και φρένο. Δεν θέλω να μην μπορούμε να αναγνωρίσουμε τα νησιά μας. Οι υποδομές να είναι τέτοιες ώστε τα νησιά να είναι καλύτερα σε 10 χρόνια».

Εθνική στρατηγική

• Λίγο νωρίτερα, ο Γιάννης Ρέτσος, CEO των Electra Hotels, είχε υποστηρίξει ότι «πρέπει να υπάρξει στρατηγική σε επίπεδο χώρας, οργανωμένο σχέδιο και μετά να ακολουθήσουν οι προορισμοί ξεχωριστά. Δεν έχουμε policy making και action plan για το πώς προχωράμε στον τουρισμό. Μόνο στα χρόνια της πανδημίας είχαμε στρατηγική». Σχετικά με τις υποδομές, ο κ. Ρέτσος ανέφερε ότι οι κάτοικοι που διαμαρτύρονται, ευθύνονται κατά κύριο λόγο για τη δόμηση στις περιοχές τους. Επί δεκαετίες υπάρχει αναρχία στον χωροταξικό σχεδιασμό. Πρόσθεσε ότι ο χώρος του τουρισμού πρέπει να πιέσει για να γίνουν τα σωστά πράγματα. «Τι σήμα δίνεις σε επενδυτές, όταν στο Ανώτατο Δικαστήριο κρίνεται ένας νόμος που ισχύει από το 2012; Αυτό είναι τελείως στρεβλό και δεν μπορεί να συνεχιστεί. Ενας καλός νόμος τείνει να γίνει κακός όταν εφαρμόζεται στρεβλά» υπογράμμισε με έμφαση.

Η μεγαλύτερη πρόκληση 

• Αφοπλιστικός ήταν ο πρόεδρος της Aegean, Ευτύχης Βασιλάκης, στην τοποθέτησή του, χθες, στο συνέδριο της Καθημερινής «Reimaging Tourism in Greece». Οπως σημείωσε η μεγαλύτερη πρόκληση για ένα κλάδο που εμφανίζει καλές επιδόσεις, «είναι να συνεχίσει να πηγαίνει καλά». Κατηγοριοποίησε τις υποδομές σε δύο είδη, δηλαδή σε αυτές που σχετίζονται με την κατασκευαστική δραστηριότητα και στις «ήπιες» υποδομές που αφορούν την «οργάνωση του κράτους, των περιφερειών και του ευρύτερου δημόσιου τομέα» και περιλαμβάνουν ζητήματα, όπως η διαχείριση των απορριμμάτων ή ο έλεγχος της χωροταξίας. Προς την κατεύθυνση αυτή, όπως σημείωσε, απαιτείται να δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη, τη διαχείριση και την κινητροδότηση των ανθρώπων στο Δημόσιο. Με στόχο, όπως τόνισε, την αποτελεσματικότερη «διαχείριση του αποτυπώματος της ανάπτυξης, θα πρέπει μέρος των εσόδων από τα ανταποδοτικά τέλη να κατευθύνεται στους δήμους και τις Περιφέρειες». «Ο τουρισμός με την περιφέρεια και τον δήμο μπορούν να έχουν μια πιο ειλικρινή σχέση» σημείωσε, ενώ είναι αναγκαία η ύπαρξη ισορροπίας μεταξύ αποτυπώματος και ωφελήματος. Σχολιάζοντας το νέο hangar της Aegean, σημείωσε χαρακτηριστικά πως «τον κάνει χαρούμενο» το ότι ο χώρος, που ήταν για χρόνια κλειστός, ζωντάνεψε με τη δουλειά μιας πολύ καλής ομάδας ανθρώπων υπό την ηγεσία του κ. Δημήτρη Γερογιάννη. Η μεγάλη πρόσκληση τώρα, όπως είπε είναι «να γεμίσει με ανθρώπους που θα δημιουργήσουν ακόμη μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία».

Κινέζικο… κύμα

• Και ο Alexander Zinell, CEO της Fraport Greece, διέκρινε ως βασικό πρόβλημα για την επιτάχυνση του τουρισμού, τις υποδομές όπως είναι π.χ. οι οδικοί άξονες, η διαχείριση νερού κ.ο.κ. Εκεί πρέπει να επενδύσουμε αφού θα πρέπει να μπορούμε να ανταποκριθούμε σε περαιτέρω αύξηση των τουριστικών εισροών. Ανέφερε χαρακτηριστικά ότι δεν έχουμε δει ακόμα τους Κινέζους να έρχονται κατά κύματα στη χώρα μας.

Η σημασία της ελληνικής ναυσιπλοΐας

• Από την πλευρά του, ο Παναγιώτης Δικαίος, CEO, Attica Group στάθηκε στη μεγάλη σημασία της ναυσιπλοΐας για τη χώρα μας. Η ελληνική ακτοπλοΐα κατέχει το 18% της ευρωπαϊκής ακτοπλοϊκής κίνησης ενώ η συμβολή της είναι στο 5,4% του ΑΕΠ. Πάνω από το 60% της ακτοπλοΐας μας προέρχεται από τον τουρισμό και την παραγωγική οικονομία των νησιών. Πρόκληση αποτελεί η ανανέωση του στόλου καθώς το 2030 θα έχει μέση ηλικία των 36 ετών αν δεν γίνουν επενδύσεις. Η ανανέωση χρειάζεται περί τα 3 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια και δεν μπορεί να γίνει από τη μία στιγμή στην άλλη. Τόνισε ότι «εμείς φτιάξαμε οδικό χάρτη δεκαετίας για απανθρακοποίηση του ομίλου. Εχει σημασία η πράσινη μετάβαση. Ο όμιλός μας ναυπήγησε 5 πλοία μας στη Νορβηγία, τα οποία δραστηριοποιήθηκαν από το 2022 στον Αργοσαρωνικό. Από την πρώτη χρονιά η συγκεκριμένη αγορά του Αργοσαρωνικού ενισχύθηκε κατά 20%». Συμπλήρωσε πάντως ότι «οι μεγάλες ανατροπές χρειάζονται σύμπλευση και συνεννόηση. Δεν μπορεί μόνος του ένας τομέας να κάνει μία τόσο μεγάλη μετάβαση: από την πράσινη μετάβαση, μέχρι τις υποδομές του τουρισμού».

Επενδύσεις 370 δισ. ευρώ για κάλυψη του κενού

• Από την πλευρά του, ο CEO της Τράπεζα Πειραιώς, Χρήστος Μεγάλου, σημείωσε ότι «στην Ελλάδα έχουμε ακόμα ένα τεράστιο επενδυτικό κενό, καθώς εν μέσω της κρίσης δεν επενδύαμε. Πλέον έχουν αρχίσει και έρχονται. Το κενό που έχουμε είναι σημαντικό. Οι επενδύσεις στην Ελλάδα είναι της τάξεως του 14% του ΑΕΠ οι επενδύσεις, ενώ στην Ε.Ε. είναι 22%-24%. Για να καλύψουμε το επενδυτικό κενό χρειαζόμαστε 370 δισ. ευρώ τα επόμενα δέκα χρόνια. Ενας από τους τομείς με αποδεδειγμένα συγκριτικά πλεονεκτήματα είναι ο τουρισμός. Εμείς υπολογίζουμε τη συμμετοχή του τουρισμού στο ελληνικό ΑΕΠ στα επίπεδα του 14%, γύρω στα 35 δισ. ευρώ. Είναι ένας τομέας που πρέπει να συνεχίζουμε να ενισχύουμε και ως χρηματοδοτικό ίδρυμα. Περίπου 15% του χαρτοφυλακίου της τράπεζας αφορούν σε χρηματοδοτήσεις στον τουρισμό».

Σφυρί για το απαξιωμένο ακίνητο της Αλλατίνη

• Για τις 25 Οκτωβρίου έχει προγραμματιστεί ο ηλεκτρονικός πλειστηριασμός για το εργοστάσιο της Αλλατίνη στη ΒΙ.ΠΕ. Σίνδου με τιμή πρώτης προσφοράς τα 1,767 εκατ. ευρώ. Το ακίνητο που πλειστηριάζεται αφορά σε ένα οικόπεδο (που προέρχεται από τη συνένωση δύο όμορων γηπέδων, συνολικής επιφάνειας 13.630,44 τ.μ.) εντός του οποίου έχει ανεγερθεί κτιριακό συγκρότημα με το συνολικό εμβαδόν των εγκαταστάσεων να ανέρχεται σε 5.960,31 τ.μ. Επισημαίνεται ότι η μακροχρόνια εγκατάλειψη του κτιριακού συγκροτήματος και η έλλειψη προσωπικού και φυλάκων έχουν αφήσει αποτύπωμα φθοράς και απαξίωσης σε όλα τα δομικά στοιχεία των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων. Υπάρχουν εκτεταμένες ζημιές στον χώρο των γραφείων, σπασμένα ή κλεμμένα προστατευτικά κιγκλιδώματα, υγρασία σε τμήμα των δαπέδων, ενώ πολλές πόρτες δεν ανοίγουν…

Ψηφιακή αναβάθμιση και νέα προϊόντα

• Αύξηση 10% στον κύκλο εργασιών και τις εξαγωγές αναμένει για το 2024 η διοίκηση της Μανδρέκας, η οποία συνεχίζει τις επενδύσεις της για την ψηφιακή και ποιοτική αναβάθμιση της εταιρείας, καθώς και για την ανάπτυξη νέων προϊόντων, ενώ συνεχίζει την εξωστρεφή της πολιτική στοχεύοντας σε επέκταση σε νέες αγορές. Αναφορικά με το επενδυτικό πλάνο των 8,5 εκατ. ευρώ, σημειώνεται ότι έχουν ήδη γίνει επενδύσεις που αφορούν σε μηχανολογικό εξοπλισμό, νέο κτίριο logistics και φωτοβολταϊκά. Το Logistics center 3.000 τ.μ. πέρα από την κάλυψη των αναγκών της Μανδρέκας, θα μπορεί να εξυπηρετεί και άλλες βιομηχανίες που θέλουν να κάνουν εναπόθεση, νοικιάζοντας χώρους. Η Μανδρέκας έκλεισε το 2023 με ανάπτυξη της τάξης του 25%, ενώ επέστρεψε σε κέρδη μετά τις ζημίες του 2022. Σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές της γαλατοβιομηχανίας, αυτές καλύπτουν περίπου το 35% του συνολικού της τζίρου. Η εταιρεία στέλνει προϊόντα της σε 14 χώρες, με κυριότερους προορισμούς τις Μάλτα, Ιταλία, Κύπρο, Πορτογαλία, Γαλλία και Αγγλία. Στις τελευταίες προσθήκες περιλαμβάνεται η αγορά της Σερβίας, όπου η Μανδρέκας μπήκε στα Vero. Η αγορά των ΗΠΑ εξυπηρετείται από την κοινοπραξία που έχει με την Klondike Cheese Company, εταιρεία που εδρεύει στο Ουισκόνσιν γνωστή για την παραγωγή φέτας. Η εταιρεία επέκτεινε στο ξεκίνημα του έτους το portfolio του Youphoria με δύο νέα επιδόρπια γάλακτος υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη, τα Youphoria Desserts.

Το καναδικό fund Fiera Capital επενδύει στην Attica Bank