Καλημέρα, καλή επιστροφή (ελπίζω πλέον) από τη θερινή ραστώνη και καλωσορίσατε στο καινούργιο newsletter της «K». Ο τίτλος αναφέρεται στον αριθμό των εκλεκτόρων που απαιτείται για την επικράτηση στην επική μάχη για την αμερικανική προεδρία. Καθώς μπαίνουμε στην τελική ευθεία του φθινοπώρου, οι υποψήφιοι και τα επιτελεία τους θα εστιάζουν στους τρόπους με τους οποίους μπορούν να φτάσουν στο πολυπόθητο 270, κι εμείς θα προσπαθήσουμε να αναδείξουμε όλες τις ανατροπές, τις δηλώσεις, τις εξελίξεις στις κρίσιμες πολιτείες και τα ζωτικά ζητήματα που θα βρεθούν στο επίκεντρο της προεκλογικής αντιπαράθεσης.
HIGHLIGHTS:
→Η πρώτη συνέντευξη. Το είχε υποσχεθεί, και (έστω οριακά) το πρόλαβε: το βράδυ της περασμένης Πέμπτης, 29 του μηνός, η Κάμαλα Χάρις, με τον υποψήφιο αντιπρόεδρο Τιμ Γουόλζ στο πλευρό της, παραχώρησε την πρώτη της συνέντευξη (μέρος α’ εδώ, μέρος β’ εδώ και μέρος γ’ εδώ) ως υποψήφια των Δημοκρατικών για την προεδρία (είχε προ εβδομάδων δεσμευτεί να το κάνει πριν από το τέλος του Αυγούστου). Η συνέντευξη, στην πολύπειρη Ντάνα Μπας του CNN, που ήταν μία από τους δύο συντονιστές του καταλυτικού debate Μπάιντεν – Τραμπ, διήρκεσε λίγο κάτω από μισή ώρα και δεν επιφύλαξε κάποια ιδιαίτερα αξιομνημόνευτη στιγμή.

Απαντώντας σε ερωτήσεις της Μπας σχετικά με (πιο προοδευτικές) θέσεις που πρέσβευε ως υποψήφια στις προκριματικές του 2020, τις οποίες τώρα έχει αποκηρύξει, η Χάρις επέμεινε ότι οι αξίες της «δεν έχουν αλλάξει». Δήλωσε πρόθυμη να διορίσει Ρεπουμπλικανό στο υπουργικό της συμβούλιο, ενώ προσπέρασε το ζήτημα της απόπειρας του Ντόναλντ Τραμπ να αμφισβητήσει την ταυτότητά της ως μαύρης: «Είναι το ίδιο κουρασμένο μοτίβο· επόμενη ερώτηση παρακαλώ». Το επιτελείο της προφανώς θεωρεί ότι δεν πρέπει να διολισθαίνει σε αντιπαραθέσεις για θέματα ταυτότητας, οι οποίες βοηθούν τον Τραμπ να κινητοποιήσει τους πιστούς του κινήματος MAGA.
Το στρατόπεδο των Ρεπουμπλικανών, αφού φώναζε επί εβδομάδες ότι η Χάρις κρύβεται από τα ΜΜΕ, εστίασε στο γεγονός ότι είχε στο πλευρό της τον Γουόλζ, για να ισχυριστεί ότι δεν είναι ικανή να σταθεί μόνη της. Οι υποστηρικτές των Δημοκρατικών απάντησαν πλημμυρίζοντας τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με screenshots από κοινές συνεντεύξεις προεδρικών και αντιπροεδρικών υποψηφίων, από τον Μπιλ Κλίντον και τον Αλ Γκορ έως τον Τραμπ και τον Μάικ Πενς.
Ο ίδιος ο Τραμπ, αφού χαρακτήρισε «ΒΑΡΕΤΗ» (με κεφαλαία) τη συνέντευξη, έγραψε στο Truth Social: «Ανυπομονώ τόσο πολύ για το debate με τη Συντρόφισσα Συντρόφισσα [το έγραψε δύο φορές] Κάμαλα Χάρις, όπου θα δείξω τι απατεώνισσα είναι».
→To Labor Day & τα συνδικάτα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες η Εργατική Πρωτομαγιά εορτάζεται την πρώτη Δευτέρα του Σεπτεμβρίου (Labor Day), με την ημερομηνία να αποτελεί την ανεπίσημη έναρξη της τελικής φάσης της προεκλογικής εκστρατείας. Τη Δευτέρα, σε προεκλογική συγκέντρωση σε αίθουσα το συνδικάτου του International Brotherhood of Electrical Workers στο Πίτσμπουργκ της Πενσυλβάνια, της πιο κρίσιμης από τις κρίσιμες «αμφίρροπες πολιτείες» (swing states), η Χάρις είχε στο πλευρό της τον πρόεδρο Μπάιντεν. Ο Μπάιντεν, που προλόγισε τη Χάρις του, αλλά μίλησε περισσότερη ώρα από αυτήν, είπε ότι η επιλογή της ως αντιπροέδρου ήταν «η καλύτερη απόφαση» που πήρε ποτέ. Η υποψήφια των Δημοκρατικών, από την πλευρά της, δήλωσε περήφανη που συμμετείχε στην πιο «φιλο-συνδικαλιστική κυβέρνηση» στην ιστορία των ΗΠΑ. Σε άλλη συγκέντρωση στο Ντιτρόιτ του Μίσιγκαν (άλλη μία must-win πολιτεία για τους Δημοκρατικούς), η Χάρις κατακεραύνωσε τον Τραμπ για τις φοροαπαλλαγές που παρέσχε στους πιο εύπορους Αμερικανούς και για την αντίθεσή του στην αύξηση του βασικού μισθού.
Ούτε ο Τραμπ ούτε ο αντιπροεδρικός του υποψήφιος, Τζ. Ντ. Βανς, διεξήγαγαν συγκεντρώσεις στο Labor Day, παρότι επιδιώκουν να προωθήσουν την εικόνα ενός διαφορετικού, πιο φιλικού προς τα συνδικάτα, Ρεπουμπλικανικού Κόμματος.
→Τα προεόρτια του debate. Οι δύο υποψήφιοι, παράλληλα, ενέτειναν τις προετοιμασίες τους για τη μητέρα των μαχών, το debate της 10ης Σεπτεμβρίου στη Φιλαδέλφεια της Πενσυλβάνια. Η Χάρις θα περάσει τις τελευταίες ημέρες του debate prep στην πολιτεία, όπου θα έχει και συναντήσεις με ψηφοφόρους. Ο Τραμπ έχει ως βασικό σύμβουλο την πρώην βουλευτή των Δημοκρατικών, Τούλσι Γκάμπαρντ, η οποία είχε αντιπαρατεθεί με τη Χάρις στις προκριματικές εκλογές για το χρίσμα του 2020. Η Γκάμπαρντ τον παροτρύνει να εστιάσει στην υποκρισία που αναδεικνύουν οι αλλαγές των θέσεων της Χάρις σε σχέση με την περίοδο πριν γίνει αντιπρόεδρος.

Συνεχίζεται, εν τω μεταξύ, η σκιαμαχία για τους κανόνες της τηλεοπτικής αντιπαράθεσης: το ABC εισηγείται να κλείνουν τα μικρόφωνα των υποψηφίων όταν δεν έχουν τον λόγο (όπως ίσχυε και στο debate Τραμπ – Μπάιντεν). Το στρατόπεδο της Χάρις επιμένει ότι πρέπει να παραμείνουν ανοιχτά, με την ελπίδα ότι ο Τραμπ δεν θα μπορέσει να ελέγξει τον εαυτό του και θα εκτεθεί, όπως είχε στο πρώτο debate του με τον Μπάιντεν το 2020. Ο Τραμπ, από την πλευρά του, συνεχίζει να αμφισβητεί την αντικειμενικότητα των παρουσιαστών του ABC (ειδικά του Τζορτζ Στεφανόπουλου) και έχει αφήσει επανειλημμένως ανοιχτό το ενδεχόμενο να μην παραστεί.
→Τα απόνερα του Arlington. Ενα ζήτημα που ακόμα δεν έχει κοπάσει αφορά την ταραχώδη επίσκεψη (στις 26.8) του Τραμπ στο Arlington National Cemetery στη Βιρτζίνια, όπου είναι θαμμένοι οι νεκροί των πολέμων των ΗΠΑ. Ο Τραμπ, ο οποίος έχει κατηγορηθεί πολλές φορές για την ασέβειά του προς τους βετεράνους και την αδυναμία του να κατανοήσει τις θυσίες τους υπέρ πατρίδος, συμμετείχε σε τελετή για τους 13 νεκρούς της τρομοκρατικής επίθεσης στην Καμπούλ στον απόηχο της χαοτικής αποχώρησης των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν τον Αύγουστο του 2021.
Το σκάνδαλο προέκυψε όταν υπάλληλος του νεκροταφείου επιχείρησε να αποτρέψει μέλη της ομάδας του τέως προέδρου από το να φωτογραφίσουν και να κινηματογραφήσουν την τελετή (κάτι το οποίο απαγορεύεται). Η υπάλληλος προπηλακίστηκε και δέχθηκε φραστική επίθεση από τους ανθρώπους του Τραμπ, αλλά το επιτελείο του, που ανάρτησε βίντεο από την επίσκεψη στο TikTok, αντί να απολογηθεί, πέρασε στην αντεπίθεση, προκαλώντας –κάτι εξαιρετικά σπάνιο– την επίπληξη του ίδιου του Στρατού των ΗΠΑ. Ούτε αυτό σταμάτησε τον Τραμπ, που απάντησε με βίντεο από τις οικογένειες των νεκρών στρατιωτών που τον είχαν καλέσει στην τελετή.
POLL WATCH:
Σύμφωνα με τα δεδομένα που ίσχυαν χθες, η κούρσα για τον Λευκό Οίκο είναι σχεδόν απολύτως ισόπαλη. Η Χάρις διατηρεί ένα προβάδισμα 3-4 μονάδων στις εθνικές δημοσκοπήσεις. Ο Τραμπ, ωστόσο, κέρδισε τις εκλογές το 2016, ενώ έχασε τη λαϊκή ψήφο από τη Χίλαρι Κλίντον κατά 2,1 μονάδες, κι ενώ τις έχασε το 2020 για 43.000 ψήφους σε τρεις πολιτείες (Ουισκόνσιν, Αριζόνα, Τζόρτζια) – παρότι σε εθνικό επίπεδο έλαβε 7 εκατ. λιγότερες ψήφους.
Στα swing states, η εικόνα είναι οριακή. Σύμφωνα με τον μέσο όρο του Silver Bulletin του γνωστού στατιστικολόγου Νέιτ Σίλβερ, η Χάρις προηγείται και στις τρεις πολιτείες του «Μπλε Τοίχου» (Πενσυλβάνια – 19 εκλέκτορες, Μίσιγκαν – 15 εκλέκτορες, Ουισκόνσιν – 10 εκλέκτορες). Πρόκειται για τις πολιτείες που έκριναν το αποτέλεσμα υπέρ του Τραμπ το 2016, τις οποίες επανέφερε στη στήλη των Δημοκρατικών ο Μπάιντεν το 2020.

Εκ των τριών, το προβάδισμα των Δημοκρατικών είναι ελαφρώς πιο ισχυρό στο Ουισκόνσιν (3,2 μονάδες), ενώ περιορίζεται στις 1,9 μονάδες στο Μίσιγκαν και στη 1,1 μονάδα στην Πενσυλβάνια. Η σημασία της Πενσυλβάνια είναι αδύνατον να υπερεκτιμηθεί: το μοντέλο του Σίλβερ υπολογίζει ότι η επικράτηση στην πολιτεία ανεβάζει τις πιθανότητες εκλογικής νίκης της Χάρις στο 90,8%· το αντίστοιχο ποσοστό για τον Τραμπ είναι 93,3%!
Οριακή είναι η διαφορά και στις άλλες τέσσερις κρίσιμες αμφίρροπες πολιτείες swing states: στην Τζόρτζια (16 εκλέκτορες) και στη Νεβάδα (6) προηγείται η Χάρις, κατά 1 και 0,8 μονάδες αντίστοιχα. Στη Βόρεια Καρολίνα (16 εκλέκτορες) και στην Αριζόνα (11) είναι μια ανάσα μπροστά ο Τραμπ (0,4 και 0,5 μονάδες αντίστοιχα).
Η Χάρις προηγείται, επίσης, στη δεύτερη εκλογική περιφέρεια της Νεμπράσκα. (Η Νεμπράσκα και το Μέιν είναι οι μόνες πολιτείες που δεν κατανέμουν όλους τους εκλέκτορές τους σε όποιον υποψήφιο πάρει τις περισσότερες ψήφους σε πολιτειακό επίπεδο). Οποιος επικρατήσει στη δεύτερη περιφέρεια της Νεμπράσκα παίρνει τις δύο ψήφους στο Κολέγιο των Εκλεκτόρων που της αναλογούν. Αν η Χάρις κερδίσει τις τρεις πολιτείες του «Μπλε Τοίχου» και ο Τραμπ επικρατήσει στα τέσσερα άλλα swing states, οι δύο αυτές ψήφοι θα λειτουργήσουν ως tie-breakers σε μία κούρσα κατά τα άλλα ισόπαλη στο 268-268.
Το επιτελείο Τραμπ έχει ασκήσει πιέσεις ώστε η Νεμπράσκα να γίνει κι αυτή winner-take-all, προς το παρόν χωρίς αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με το Silver Bulletin (update 3ης Σεπτεμβρίου), η Χάρις έχει πιθανότητες νίκης 43%, έναντι 56,7% για τον Τραμπ.
ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
Τζίμι Μακέιν
Την Τρίτη, ο νεότερος γιος του Τζον Μακέιν, την περίοδο αιχμαλωσίας του οποίου στο Βιετνάμ είχε περιφρονήσει ως προεδρικός υποψήφιος το 2015 ο Τραμπ, μίλησε δημοσίως κατά του υποψηφίου των Ρεπουμπλικανών. Ο Τζίμι Μακέιν, που είναι εν ενεργεία αξιωματικός των ενόπλων δυνάμεων, αποκάλυψε στο CNN ότι προ εβδομάδων είχε αλλάξει την εγγραφή του στους εκλογικούς καταλόγους από Ρεπουμπλικανός σε Δημοκρατικός και ότι είχε σκοπό να ψηφίσει τη Χάρις. Αλλά η δημόσια παρέμβασή του προκλήθηκε από την επίσκεψη Τραμπ στο Αρλινγκτον, όπου είναι θαμμένοι ο παππούς και ο προπάππους του.

«Με ξεπερνάει», είπε ο Μακέιν. «Αυτοί οι άνθρωποι που κείτονται εκεί δεν είχαν την επιλογή» αν δεν συμμετείχαν ως φόντο σε μία προεκλογική εκδήλωση, είπε.
Η οικογένεια Μακέιν κατάγεται από την Αριζόνα, όπου οι λεγόμενοι «McCain Republicans» δραστηριοποιούνται ενθουσιωδώς κατά του Τραμπ.
Η ΓΚΑΦΑ…
O αχαλίνωτος Ιλον Μασκ, δηλωμένος υποστηρικτής του Τραμπ και πιθανό στέλεχος της κυβέρνησής του αν εκλεγεί, ανάρτησε την Τρίτη στο X (πρώην Twitter), την ψηφιακή πλατφόρμα που αγόρασε προ διετίας, μία κατασκευασμένη εικόνα της Κάμαλα Χάρις ντυμένης στα κόκκινα και με ένα σφυροδρέπανο στο καπέλο, με το σχόλιο: «Η Κάμαλα ορκίζεται ότι θα είναι κομμουνίστρια δικτάτορας από την πρώτη μέρα.
Το πιστεύετε ότι φοράει αυτή τη στολή;»! Η ανάρτηση, χωρίς καμία ειδοποίηση ότι πρόκειται περί ψευδούς εικόνας ή σάτιρας, προκάλεσε θύελλα διαμαρτυριών (και αντίστοιχες εικόνες του Μασκ ντυμένου ναζί). Αρκετοί επικριτές του αθυρόστομου επιχειρηματία σημείωσαν ότι το post παραβιάζει τους κανόνες δεοντολογίας του X. Σύμφωνα με την οργάνωση Center for Countering Digital Hate, οι παραπλανητικές αναρτήσεις του Μασκ σχετικά με τις εκλογές έχουν φτάσει 1,2 δισ. views στο X. Παραδόξως, μοιάζουν να μην υπόκεινται στον έλεγχο των Community Notes, του συστήματος fact-checking της πλατφόρμας.
…ΚΑΙ Η ΑΤΑΚΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ
«Οπου πηγαίνω, λέω στον κόσμο ‘‘κοιτάξτε, μπορεί να μην είστε μέλη συνδικάτου, αλλά πρέπει να ευχαριστήσετε τα μέλη των συνδικάτων για την πενθήμερη εργασία. Πρέπει να ευχαριστήσετε τα μέλη των συνδικάτων για τις αναρρωτικές άδειες. Πρέπει να ευχαριστήσετε τα μέλη των συνδικάτων για τις άδειες με αποδοχές. Πρέπει να ευχαριστήσετε τα μέλη των συνδικάτων για τις μέρες διακοπών από την εργασία’’».
-Κάμαλα Χάρις, ομιλία στο Ντιτρόιτ, Labor Day (2 Σεπτεμβρίου)
Στο μικροσκόπιο: Αμβλώσεις
Η περασμένη εβδομάδα ήταν ένα ναρκοπέδιο για τον Τραμπ στο μέτωπο των αμβλώσεων – το πιο επικίνδυνο εκλογικά για τους Ρεπουμπλικανούς. Ως κάτοικος της Φλόριντα, ρωτήθηκε για το δημοψήφισμα που θα λάβει χώρα στην πολιτεία για την εδραίωση του δικαιώματος στην άμβλωση, στον απόηχο της ακύρωσης του δεδικασμένου της απόφασης Roe v. Wade από το Ανώτατο Δικαστήριο (με τρεις από τους εννέα δικαστές διορισμένους από τον ίδιο). Η Φλόριντα, σημειώνεται, μετά την απόφαση αυτή του Ανωτάτου Δικαστηρίου (υπόθεση Dobbs v. Jackson Women’s Health), επέβαλε απαγόρευση των αμβλώσεων μετά την έκτη εβδομάδας κύησης. Ο Τραμπ αρχικά είπε ότι «χρειάζεται περισσότερος χρόνος» από έξι εβδομάδες· μετά, υπό πίεση από το κίνημα κατά των αμβλώσεων (pro-life movement), δήλωσε ότι θα ψηφίσει «όχι».
Παράλληλα, σε προεκλογική συγκέντρωση στο Μίσιγκαν, ο Τραμπ δήλωσε υπέρμαχος της τεχνητής γονιμοποίησης (στην οποία ορισμένοι σκληροπυρηνικοί pro-lifers αντιτίθενται) και δεσμεύτηκε ότι το κράτος θα αναλάβει το κόστος αυτών των θεραπειών (ή θα υποχρεώσει τις ασφαλιστικές να το καλύψουν).
Ιστορικά, ο Τραμπ έχει υποστηρίξει όλες τις πιθανές θέσεις στο πολιτικά εκρηκτικό αυτό θέμα. Από «πολύ υπέρ της επιλογής» (δηλαδή υπέρ του δικαιώματος στις αμβλώσεις) πριν από την προεδρική του καριέρα, κατέληξε να υπερηφανεύεται για την ακύρωση της Roe v. Wade και να υπονοεί ότι θα ήταν υπέρ μιας απαγόρευσης των αμβλώσεων μετά τη 15η εβδομάδα σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Καθώς πλησιάζει η ημερομηνία των εκλογών, καλείται να ισορροπήσει μεταξύ των απαιτήσεων των πολέμιων των αμβλώσεων, που αποτελούν σημαντικό τμήμα της εκλογικής του βάσης, και του εξευμενισμού του πολύ μεγάλου αριθμού ψηφοφόρων που βλέπουν με τρόμο τα σχέδια των Ρεπουμπλικανών για περαιτέρω περιστολή του δικαιώματος.
Αξίζει να διαβάσετε/ακούσετε:
- Ο Τζανάν Γκανές των FT εξηγεί γιατί η ενδεχόμενη ήττα του Τραμπ θα σημάνει μία μακρά περίοδο νηνεμίας στην αμερικανική πολιτική (paywall)
- Ο Ελιοτ Κόεν περιγράφει στο Atlantic τον “σύνθετο κόσμο” που περιμένει την Κάμαλα Χάρις αν κερδίσει τις εκλογές (paywall)
- Η Wall Street Journal εξετάζει με κριτική ματιά τους ισχυρισμούς του Τραμπ ότι θα μειώσει τις τιμές της ενέργειας (paywall)
- Οι New York Times εντρυφούν στο πώς προέκυψε η συμμαχία του Τραμπ με τον RFK Jr. (paywall)
- “Hacks on Tap”, το κατ’ εξοχήν podcast των political junkies, με παρουσιαστές τους Ντέιβιντ Άξελροντ (κορυφαίο σύμβουλο του Ομπάμα), Μάικ Μέρφι (βετεράνος επικοινωνιολόγος των Ρεπουμπλικανών που έχει κηρύξει ανένδοτο κατά του Ντόναλντ Τραμπ) και Τζον Χάιλεμαν (πολιτικός δημοσιογράφος & συγγραφέας βιβλίων για τις προεκλογικές εκστρατείες του 2008 και του 2012). Κάθε Τετάρτη αναλύουν τις τελευταίες εξελίξεις του προεκλογικού αγώνα, με τη γνώση πραγματικών insiders και ένα κυνικό χιούμορ που είναι προϊόν των δεκαετιών ενασχόλησης με την πολιτική.
