Η είδηση ότι ένας αθλητής του αγωνιστικού προσανατολισμού (orienteering), ο Ματία Ντεμπερτόλις, έφυγε από τη ζωή στις 12 Αυγούστου, κατά τη διάρκεια των World Games της Κίνας, δεν έλαβε μεγάλη δημοσιότητα. Ο 29χρονος Ιταλός κατέρρευσε ενώ αγωνιζόταν σε θερμοκρασίες που ξεπερνούσαν τους 30°C. Ο νέος αντίπαλος του αθλητισμού και των αθλητών, όπως όλα δείχνουν, θα ονομάζεται… ακραία καιρικά φαινόμενα.
Οι αυξανόμενες θερμοκρασίες των τελευταίων καλοκαιριών προβληματίζουν τους ανθρώπους των σπορ και ενδέχεται να προκαλέσουν προβλήματα στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου της επόμενης χρονιάς αλλά και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2028. Επιστήμονες έχουν προειδοποιήσει ότι η διοργάνωση καλοκαιρινών αγώνων στο βόρειο ημισφαίριο μπορεί να αποβεί μοιραία για αθλητές και θεατές. Η FIFA ανακοίνωσε ότι θα εφαρμόσει το πρωτόκολλο για ακραίες θερμοκρασίες στη διοργάνωση που θα διεξαχθεί το επόμενο έτος στην Αμερική.
Ο Ιταλός Ματία Ντεμπερτόλις συμμετείχε σε αγώνα προσανατολισμού στα World Games όταν κατέρρευσε. Παρά την έγκαιρη μεταφορά του σε νοσοκομείο, ύστερα από τέσσερις ημέρες άφησε την τελευταία πνοή του. Οι Παγκόσμιοι Αγώνες είναι μία πολυαθλητική διοργάνωση και περιλαμβάνουν αθλήματα που δεν υπάρχουν στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων. Στον αγωνιστικό προσανατολισμό, οι αθλητές αγωνίζονται σε άγνωστο έδαφος. Με τη βοήθεια ενός χάρτη και μιας πυξίδας καλούνται να αντιμετωπίσουν και να επιλύσουν υπαίθριες προκλήσεις με αντίπαλο το χρονόμετρο.
Οι επιστήμονες, σε πολλές χώρες, έχουν αρχίσει και… κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου σε ό,τι αφορά την επικίνδυνη σχέση του αθλητισμού με τις ολοένα και αυξανόμενες θερμοκρασίες που επικρατούν τους θερινούς μήνες. Τον Ιούνιο, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση της Γερμανίας ανακοίνωσε μία σειρά από μέτρα στις αθλητικές εγκαταστάσεις και στα ωράρια των αγώνων προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις από τον καύσωνα που έπληττε τη χώρα. Ανάμεσα σε αυτά ήταν και οι ενεργειακές ανακαινίσεις στις αίθουσες των προπονήσεων κ.α. Βέβαια, πολλά από τα μέτρα στην πράξη, όπως αναφέρουν οι αθλητικοί σύλλογοι της χώρας, είναι δύσκολο να εφαρμοστούν με αποτέλεσμα «η προστασία από τη θερμότητα να αποτελεί μεγάλη πρόκληση».
Δυσοίωνο το μέλλον για τα αθλήματα του καλοκαιριού
Τα καλοκαιρινά αθλήματα συγκαταλέγονται στα δημοφιλέστερα του πλανήτη. Επίσης, την καλοκαιρινή περίοδο πραγματοποιείται μία σειρά από διοργανώσεις, μεταξύ των οποίων και οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Σύμφωνα με ιαπωνική έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Environmental Research Health, τα μέτρα για την προστασία από τις υψηλές θερμοκρασίες είναι, προς το παρόν, απαραίτητα στον αθλητισμό αλλά στο μέλλον θα είναι αναπόφευκτη η διεξαγωγή των καλοκαιρινών διοργανώσεων σε πιο δροσερές εποχές. Οπως αναφέρουν οι επιστήμονες, εάν συνεχιστεί η αύξηση της θερμοκρασίας, τότε οι Ιάπωνες μαθητές τη δεκαετία του 2060 δεν θα μπορούν να παίρνουν μέρος σε αθλήματα που διεξάγονται σε εξωτερικούς χώρους. Ηδη, στη Χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου, όπως επισημαίνεται σε ρεπορτάζ της εφημερίδας The Guardian, οι διοργανωτές σχολικών αγώνων διακόπτουν ή αναβάλλουν διοργανώσεις όταν η θερμοκρασία είναι υψηλή.
Το… καμπανάκι έχει χτυπήσει και για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου που θα διεξαχθεί τον επόμενο μήνα στην Ιαπωνία. Οι επιστήμονες της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας του αθλήματος πραγματοποιούν μελέτη, στην οποία συμμετάσχουν εθελοντικά αθλητές αντοχής που θα πάρουν μέρος στη διοργάνωση, προκειμένου να υπάρξει συλλογή δεδομένων πριν και μετά τον αγώνα. Η έρευνα στοχεύει στην κατανόηση της ανθρώπινης ανοχής στο θερμικό στρες, στα πρότυπα ενυδάτωσης και αφυδάτωσης και στη σχέση αυτών των παραγόντων με την απόδοση. Στο Παγκόσμιο της Ντόχας (2019), το 27% των αθλητών ανέφερε διάφορα συμπτώματα, όπως διάρροια, αϋπνία και πόνο στο στομάχι. Το 63% που υποβλήθηκε σε ειδική προπόνηση για να συνηθίσει τη ζέστη είχε καλύτερη συνολική απόδοση και υψηλότερη κατάταξη.
Μέτρα και για το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου
Σύμφωνα με το Associated Press, από το 1992 μέχρι και το 2024 στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής πέθαναν από θερμοπληξία τουλάχιστον 58 παίκτες του αμερικανικού ποδοσφαίρου. Ανάμεσά τους υπήρχαν και παιδιά 14 ετών. Οι υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν το καλοκαίρι σε κάποιες από τις πολιτείες των ΗΠΑ έχουν χτυπήσει… καμπανάκι και στην Παγκόσμια Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου. Το 2026, το Παγκόσμιο Κύπελλο θα διεξαχθεί στις ΗΠΑ, στον Καναδά και το Μεξικό. Στο πρόσφατο Κύπελλο των Συλλόγων που πραγματοποιήθηκε στο Νιου Τζέρσεϊ αρκετοί ποδοσφαιριστές, σε δηλώσεις τους, είχαν χαρακτηρίσει τις καιρικές συνθήκες «πολύ επικίνδυνες» ενώ ο παίκτης της Τσέλσι, Ενζο Φερνάντεζ, είπε ότι «έκανε τόση ζέστη που χρειάστηκε να ξαπλώσω στο έδαφος γιατί ένιωσα ζαλισμένος».
Συγκλονιστικά είναι και τα αποτελέσματα καναδικής έρευνας για την κλιματική αλλαγή. Τα τελευταία δύο χρόνια, το 86% των αθλητικών γεγονότων έχει υποστεί αλλαγές εξαιτίας καιρικών φαινομένων. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ως αιτία αλλαγών η ζέστη έχει τον τελευταίο χρόνο ανεβεί στην 4η θέση από την 6η που ήταν πριν από ένα έτος. Επίσης, άλλες διοργανώσεις (χειμερινές) έχουν ακυρωθεί ή αναβληθεί διότι δεν υπήρχε οι απαραίτητες χαμηλές θερμοκρασίες. Ετσι, μακροπρόθεσμα, ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής αναμένεται να μειώσει και τις περιοχές που θα μπορούν να φιλοξενήσουν χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες.
