Τον Ιούνιο του 2011 ο υποβιβασμός της Ρίβερ Πλέιτ έδινε την καλύτερη αφορμή στον 38χρονο τότε Ματίας Αλμέιδα να κρεμάσει τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια. Την ίδια περίοδο, ο βασικός υποψήφιος για να τον διαδεχθεί στον πάγκο της ΑΕΚ, ήταν ήδη τρία χρόνια επαγγελματίας προπονητής. Ο Αργεντινός διανύει ήδη το 51ο έτος της ηλικίας του, ο Μάρκο Νίκολιτς σε ένα μήνα θα κλείσει τα 46 του.
Πριν λοιπόν ο «Πελάδο» αποφασίσει τι θα πράξει για το μέλλον του, ο Σέρβος, μόλις στα 29 του, πανηγύριζε ως τεχνικός της Ραντ την έξοδο της στο Europa League της σεζόν 2011-12. Στο ρόστερ της η ομάδα του Βελιγραδίου είχε μεταξύ άλλων, έξι 20αρηδες, πέντε 18αρηδες και ο μεγαλύτερος ήταν ο 27χρονος Μίλος Ντιμιτρίγεβιτς, γιός του θρύλου της Παρτιζάν και της Ντιναμό Ζάγκρεμπ Ζόραν «Τσάβα» Ντιμιτρίγεβιτς.
Τα δεδομένα της μετάβασης από τον Αλμέιδα στον Νίκολιτς, που εκτός συγκλονιστικού απροόπτου θα αποτελέσει το νέο προπονητή της Ενωσης, είναι εκ διαμέτρου αντίθετα. Η αλλαγή ρότας αναμφίβολα αποτελεί και την παραδοχή πως το απόλυτα επιτυχημένο μοντέλο της πρώτης χρονιάς που έφερε το νταμπλ στη Νέα Φιλαδέλφεια, εξαϋλώθηκε και πέρυσι απέτυχε σε όλους τους τομείς. Ενα εντελώς διαφορετικό, περιμένει τους «κιτρινόμαυρους», με παίκτες χωρίς «βαριά» ονόματα αλλά σίγουρα με λιγότερα χρόνια στις πλάτες τους.
Ανεξαρτητα από τα αποτελέσματα, αν κάτι μπορεί να ισχυριστεί κάποιος με βεβαιότητα για τον Σέρβο, είναι πως… γεννήθηκε προπονητής. Τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια τα φόρεσε μέχρι τα 20. Στα 21 του ανέλαβε την ευθύνη όλων των ακαδημιών της Ραντ και στα 23 του καθοδηγούσε ήδη την Κ-18 της εθνικής Σερβίας. Όπως ισχυρίζονται στην γειτονική χώρα, αυτό είναι και το μυστικό του.
Πως λόγω της κοντινής ηλικίας που είχε με τους ποδοσφαιριστές του, αισθάνεται τον παίκτη και ξέρει πώς να τον αξιοποιήσει στο έπακρο. Με αρκετούς εξ αυτούς, μεγάλωναν μαζί. Αυτός εξελισσόταν ως προπονητής και αυτοί ως ποδοσφαιριστές. Παράλληλα έκαναν τα άλματα στις καριέρες τους.
Αυτό δεν σημαίνει πως στην πορεία του δεν συνεργάστηκε -και μάλιστα με επιτυχία- και με μεγαλύτερους ηλικιακά ποδοσφαιριστές.
Με τον Ντάνκο Λάζοβιτς ο Νίκολιτς δούλεψε σε τρεις ομάδες. Ηταν 30 ετών όταν εντάχθηκε στην Παρτιζάν, 32 όταν μεταπήδησε στην Ολίμπια Λιουμπλιάνας, και 33 στην Βίντι. Η Βίντι είχε τον υψηλότερο μέσο όρο ηλικίας στο Ουγγρικό Πρωτάθλημα 2017-18 (31,2 έτη) και τον τέταρτο στη σεζόν 2018-19 (29,7). Την σεζόν 2017-18, δέκα παίκτες της Βίντι που έπαιξαν τουλάχιστον 20 αγώνες, κανένας από αυτούς δεν ήταν κάτω των 25 ετών. Την επόμενη αγωνίστηκε μόνο ένας παίκτης κάτω των 21 ετών και ο Νίκολιτς του εμπιστεύτηκε 4 λεπτά συμμετοχής. Στην Μόσχα ήθελε να πάρει τον 31χρονο Κροάτη μέσο Μίλαν Μπαντέλι αλλά δεν τα κατάφερε.
Όλα αυτά υπόσχονται, πως το ρόστερ της νέας ΑΕΚ θα αποτελείται από «κράμα» έμπειρων που θα μείνουν από τον φετινό κορμό και μεταγραφών, με παίκτες που δεν θα ξεπερνούν τα 26-27 έτη.
Κάθε σταθμός και τίτλος
Στα 46 του χρόνια ο Νίκολιτς έχει κατακτήσει επτά τίτλους σε τέσσερις διαφορετικές χώρες. Οπου πήγε πανηγύρισε και κάτι. Εχει πάρει δύο φορές το Κύπελλο Ρωσίας με Λοκομοτίβ και ΤΣΣΚΑ Μόσχας, ένα πρωτάθλημα και ένα Κύπελλο Σερβίας με την Παρτιζάν, ένα πρωτάθλημα και ένα Κύπελλο Ουγγαρίας με τη Βίντι και ένα Σούπερ Καπ των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων με την Αλ Αχλί. Εγινε ο νεότερος προπονητής στην ιστορία του Σερβικού ποδοσφαίρου και αναδείχθηκε κορυφαίος τεχνικός επί τρεις συνεχόμενες σεζόν σε Σλοβενία (2015-16 με Ολύμπια), Σερβία (2016-17 με Παρτιζάν) και Ουγγαρία (2017-18 με Βίντι).
Πάντα δίπλα στους παίκτες του
Ο Νίκολιτς γεννήθηκε στο Βελιγράδι και συνδέθηκε στενά με την Ραντ της οποίας παραμένει οπαδός της. Εκεί έκανε τα πρώτα του ποδοσφαιρικά βήματα. Η θέση του ηταν αμυντικός μέσος αλλά πολύ γρήγορα, μόλις στα 20 τα παράτησε λόγω σοβαρής ευπάθειας στο γόνατο. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000, η Ραντ που αντιμετώπιζε δεκάδες οικονομικά προβλήματα και τα χρέη την έπνιγαν απειλώντας την με υποβιβασμό, του έδωσαν την ευκαιρία να αναλάβει προπονητης των ακαδημιών. Για απολαβές, ούτε λόγος.
Οσο παράδοξο κι αν ακούγεται, ο Νίκολιτς έφυγε από την πρώτη ομάδα μετά την πρόκρισή του στο Europa League την σεζόν 2010-11. Η συμμετοχη της στην ευρωπαϊκή διοργάνωση οριστικοποιήθηκε τρεις αγωνιστικές πριν το τέλος του πρωταθλήματος. Ο Νίκολιτς στον επόμενο εντός έδρας αγώνα με την Γιαγκόντινα χρησιμοποίησε τους αναπληρωματικούς με αποτέλεσμα την ήττα με 4-2.
Μετά το τέλος του αγώνα ο πρόεδρος του συλλόγου Ράνκο Στόγιτς πήγε στα αποδυτήρια, κατηγόρησε τους παίκτες και το Νίκολιτς για αδιαφορία και τους τιμώρησε με χρηματικό πρόστιμο, κίνηση που έκανε το νεαρό κόουτς να τα παρατήσει. «Πάντα υπερασπιζόταν τους παίκτες» είχε δηλώσει ο επιθετικός Νεμάνια Κόγιτς.
Η διακοπή της συνεργασίας με τη Ράντ ήταν προσωρινή αφού επέστρεψε τον Μάρτιο του 2012. Μετά την Ραντ, πήγε στη Βοϊβοντίνα για έξι μήνες και τον Δεκέμβριο του 2013 κατέληξε στην Παρτιζάν. Εκεί άλλαξε το στυλ της ομάδας σε πιο αμυντικό και δέχθηκε τις πρώτες κριτικές ότι κουβάλησε το αξίωμα από την Ράντ το οποίο ήταν «να μην υπάρχουν ήττες …».
Οι περισσότεροι ωστόσο παραδέχονταν πως αυτό το στυλ ηταν ιδανικό στο να στερεί από τον αντίπαλο τη δημιουργικότητα του. Κανένας άλλος Σέρβος προπονητής τα τελευταία δέκα χρόνια δεν έδωσε τόση σημασία στον ρόλο του αμυντικού μέσου. Η ισοπαλία 0-0 με την Τότεναμ για το Europa League και όλα τα ντέρμπι με τον Ερυθρό Αστέρα είναι ενδεικτικά. Στην Ραντ έπαιζε σχεδόν πάντα με σχηματισμό 4-3-3, ενώ στην Παρτιζάν «ερωτεύτηκε» το κλασικό 4-4-2.
Ποδοσφαιρικό του δημιούργημα θεωρείται ο πρώην άσος του Ολυμπιακού Λούκα Μιλιβόγεβιτς τον οποίο ανέδειξε από τις ακαδημίες της Ραντ και μετά από τις θητείες του σε Ερυθρό Αστέρα, Αντερλεχτ και Κρίσταλ Πάλας, στα 34 του αγωνίζεται στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με την Αλ Σαμπάμπ.
Οι ρατσιστικές κατηγορίες και η φανέλα του ΠΑΟΚ
Η καριέρα του έχει αρκετά ευτράπελα περιστατικά. Σε εκτός έδρας παιχνίδι με τη Νόβι Παζάρ, οι οπαδοί της τοπικής ομάδας του πέταξαν ένα καπνογόνο, που άρχισε να καίει το σακάκι του. «Εδωσα ό,τι είχε απομείνει από το σακάκι μου στον διαιτητή που δεν ήξερε πώς να διαχειριστεί το παιχνίδι» είπε. Στο 70΄έχασε την ψυχραιμία του με το ακυρωμένο γκολ της Παρτιζάν, ο διαιτητης τον απέβαλε και μετά τον αγώνα προσπάθησε να εισβάλει στο δωμάτιό του. Τιμωρήθηκε από την Ομοσπονδία με χρηματικό πρόστιμο και τρεις μήνες αποκλεισμό. Στα τέλη Μαρτίου, μετά από τρεις ισοπαλίες σε πέντε αγώνες, η διοίκηση της Παρτιζάν τον αντικατέστησε με τον Ζόραν Μιλίνκοβιτς αν και η ομάδα βρισκόταν στην πρώτη θέση.Το συμβάν δεν θεωρείται άσχετο.
Το 2014, οι οπαδοί της Παρτιζάν τον αποκάλεσαν φασίστα επειδή δεν έβαζε βασικό τον επιθετικό Ισμαήλ Φοφάνα. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας ψηφισαν τον Φοφάνα παίκτη της χρονιάς στην ιστοσελίδα του συλλόγου. Ακολούθησε η Ολύμπια Λιουμπλιάνας. Εκεί κατηγορήθηκε με τον ίδιο χαρακτηρισμό αφού θύμωσε που ο παίκτης του, ο Νιγηριανός επιθετικός Μπλέσινγκ Ελέκε, πανηγύρισε το γκολ που πέτυχε στις καθυστερήσεις για πολύ ώρα. Ο Ελέκε ισοφάρισε αλλά αντί να επιστρέψει γρήγορα στη θέση του για την επανέναρξη, πανηγύρισε έντονα, με τον Νίκολιτς να εξοργίζεται που η ομάδα του δεν μπόρεσε να πιέσει για τη νίκη λόγω του χρόνου που χάθηκε στους πανηγυρισμούς.
«Μαύρο ηλίθιο» τον αποκάλεσε, με τον ίδιο να δηλώνει πως η αντίδρασή του ήταν συναισθηματική και έγινε εν θερμώ. «Μίλησα με τον Ελέκε και μου είπε ότι κατάλαβε την αντίδρασή μου, γιατί τέτοιου είδους συναισθηματικές εκρήξεις μπορεί να συμβούν. Απολογούμαι για την αντίδρασή μου, που προκλήθηκε μόνο από την βιασύνη να πετύχουμε το νικητήριο γκολ μετά την ισοφάριση στο 92ο λεπτό, και ευχαριστώ την ομάδα που δεν έκρινε την πράξη μου ως ρατσιστική».
Η πρώτη φορά που ακούστηκε εντόνως το όνομά του για την Ενωση ήταν το 2019, όταν η ΑΕΚ με τεχνικό διευθυντή τον Ιλια Ιβιτς, τον είχε στην λίστα της. Ομως μια φωτογραφία του στην οποία φορούσε φανέλα του ΠΑΟΚ στον εορτασμό του τίτλου της Παρτιζάν του χάλασε τα σχέδια, με τους «κιτρινόμαυρους» να καταλήγουν στην λύση του Ιταλού Μάσιμο Καρέρα.
«Εχει πλάκα αυτή η ιστορία. Η Παρτιζάν είχε ετοιμάσει για τους πανηγυρισμούς ειδικά μπλουζάκια που θα τα κρατούσαμε για ενθύμιο. Στη πορεία μας μέσα στη πόλη, ένας οπαδός με παρακαλούσε να του δώσω την μπλούζα μου γιατί ήθελε να θυμάται την στιγμή. Εγώ από την πλευρά μου του έλεγα πως αν του την δώσω δεν θα έχω τι να φορέσω. Θα είμαι γυμνός στην οροφή του λεωφορείου που μας μετέφερε. Τελικά ήταν τόσο πειστικός που του την έδωσα αλλά πήρα τη δική του. Και αυτή ήταν με το σήμα του ΠΑΟΚ, κάτι που εννοείται μου άρεσε», σχολίασε χαρακτηριστικά.
Πρότυπο του ο Σάρι
Οταν ήταν επικεφαλής της ουγγρικής Βίντι, συνάντησε την Τσέλσι στη φάση των ομίλων του Europa League 2018-19. Η ομάδα του έχασε εκτός έδρας (0-1), αλλά έφερε ισοπαλία με τους Λονδρέζους εντός έδρας (2-2). Πριν την πρώτη αναμέτρηση, εξέφρασε θαυμασμό για το έργο του Μαουρίτσιο Σάρι.
«Είναι από τους καλύτερους προπονητές στον κόσμο και από τους αγαπημένους μου. Μου αρέσει το στυλ του». Και όντως, ο Νίκολιτς πήρε αρκετά στοιχεία από το παιχνίδι του Ιταλού αφού οι ομάδες του έχουν κατοχή της μπάλας, πιέζουν ψηλά και εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τους δύο αμυντικούς μέσους οι οποίοι ρυθμίζουν το τέμπο του παιχνιδιού. Τα δύο τελευταία χρόνια στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας παίζει με επιτυχία τόσο το κλασικό 4-4-2 αλλά συχνά πυκνά δοκιμάζει και την τριάδα στην άμυνα.
Στην ΑΕΚ ποντάρουν στις καλές διαπροσωπικές σχέσεις που δημιουργεί με τους παίκτες για να γίνει ένα restart στα αποδυτήρια. Οπου πήγε σε δύσκολες περιόδους, έφυγε με καλά αποτελέσματα. Δεν είναι από τους προπονητές που φωνάζουν, αλλά φαίνεται να παίρνει αυτό που θέλει χωρίς μεγάλη δυσκολία. Χτίζει το παιχνίδι ανάλογα με τους παίκτες που έχει στη διάθεσή του και προσαρμόζεται καλά σε όλες τις συνθήκες. Και οι συνθήκες στην «Opap Arena» είναι αναμφίβολα εντελώς διαφορετικές από ότι τα δύο προηγούμενα καλοκαίρια…
