Πολύ μακριά από τον καλό τους εαυτό και το επίπεδο που έδειξαν σε όλη τη διάρκεια της περιόδου, Ολυμπιακός και Παναθηναϊκός AKTOR πέρασαν κάτω από τον πήχη και έχασαν από την πρώτη ημέρα του φάιναλ φορ στο Αμπού Ντάμπι κάθε ελπίδα να κατακτήσουν το τρόπαιο της Ευρωλίγκας στον τελικό της Κυριακής, για 8η φορά στην ιστορία τους οι «πράσινοι» και για 4η οι «ερυθρόλευκοι».
Για να φτάσουν έως εδώ, έζησαν αμφότεροι για πολλές εβδομάδες με την προσμονή και την πίεση που προκαλούσε ένα πολυπόθητο σενάριο ενός «ελληνικού εμφυλίου» στο Αμπού Ντάμπι. Είχαν βρεθεί άλλες τρεις φορές αντιμέτωποι σε φάιναλ φορ (1994 Τελ Αβίβ, 1995 Σαραγόσα, 2009 Βερολίνο), πάντα όμως σε ημιτελικό και ποτέ σε τελικό.
Αυτή η πικάντικη «πρώτη φορά» προέκυψε τελικά, όχι όμως στο πιο υψηλό επίπεδο αλλά ένα σκαλοπατάκι πιο χαμηλά. Το κυριακάτικο ραντεβού τους στην Etihad Arena είναι σε απογευματινή και όχι βραδινή ώρα, στον μικρό αντί για τον λαμπερό μεγάλο τελικό της διοργάνωσης. Απογοήτευση; Σαφέστατα. Οι ημιτελικοί της Παρασκευής ήταν γροθιά στο στομάχι και για τους δύο, με το πολυαναμενόμενο κυριακάτικο ραντεβού τους να περνά στο περιθώριο του ενδιαφέροντος, καθώς όλα τα φώτα θα πέσουν εκτυφλωτικά πάνω στο ζευγάρι του μεγάλου τελικού, τη Φενέρμπαχτσε του Σαρούνας Γιασικεβίτσιους και την «πρωτάρα» Μονακό του Βασίλη Σπανούλη. Oποιος από τους δύο κι αν νικήσει, θα γίνει ο πρώτος στην ιστορία της Ευρωλίγκας (όχι και του Πρωταθλητριών) που θα έχει κερδίσει το τρόπαιο και ως παίκτης και ως προπονητής!
Αυτή είναι μία από τις αρνητικές παραδόσεις που καλούνται να διαχειριστούν κάθε χρονιά όσοι ανεβαίνουν στην κεντρική σκηνή της Ευρωλίγκας, από το μακρινό 1996 που πήρε αυτό το όνομα η διοργάνωση ή έστω από το 2000 που από Ευρωλίγκα μετονομάστηκε σε Euroleague Basketball, όπως αποκαλείται τυπικά μέχρι σήμερα. Μια άλλη αρνητική παράδοση αγγίζει τον Παναθηναϊκό. Αν και είναι η πιο επιτυχημένη ομάδα στη σύγχρονη ιστορία της διοργάνωσης με 7 κατακτήσεις του τροπαίου από το 1996 μέχρι σήμερα, ποτέ δεν το έχει καταφέρει back to back, να το πάρει, δηλαδή, δύο συνεχόμενες χρονιές όπως το είχε πετύχει ο Ολυμπιακός το 2012 και το 2013. Η πιο μεγάλη, όμως, αρνητική παράδοση που έχει «χαλάσει» το μυαλό πολλών, κυρίως παικτών και προπονητών, είναι αυτή που κλήθηκε να αντιμετωπίσει εφέτος ο Ολυμπιακός, χωρίς ούτε κι αυτός να καταφέρει να τη σπάσει: να κερδίσει το τρόπαιο ο πρώτος της κανονικής περιόδου!
Ποτέ μέχρι σήμερα δεν κατάφερε μια ομάδα να συνδυάσει αυτές τις δύο πρωτιές, αρχικά στη διάρκεια της κανονικής περιόδου και εν συνεχεία του φάιναλ φορ. Ακόμα και σε χρονιές που ο πρώτος στο πρωτάθλημα των 34 αγωνιστικών έκοβε με σπασμένα τα φρένα το νήμα, πολύ πριν το τέλος της περιόδου και μακριά από τους ανταγωνιστές του, δεν κατάφερε ολοκληρώσει την επικράτησή του με την πρώτη θέση και στο φάιναλ φορ, σ’ αυτό το μίνι πρωτάθλημα των δύο αγωνιστικών. Παρότι δεν είναι πάρα πολλά τα χρόνια της καθιέρωσης του ενιαίου πρωταθλήματος όπου όλοι παίζουν εναντίον όλων δύο φορές στη διάρκεια της κανονικής περιόδου (πριν υπήρχε το σύστημα των ομίλων), αυτή η «σκιά» είχε αρχίσει να δημιουργεί προλήψεις, σε σημείο να θεωρείται… γρουσούζικη η πρώτη θέση και πολλοί να μην την επιθυμούν, παρά τα πλεονεκτήματα που εξασφάλιζε όπως τη διασταύρωση στον ημιτελικό με την θεωρητικά πιο ανίσχυρη ομάδα από τις υπόλοιπες του φάιναλ φορ, με βάση πάντα τη βαθμολογική κατάταξη. Στο μυαλό αρκετών προληπτικών, κάποιες χαλαρές ήττες πέρυσι της Ρεάλ Μαδρίτης και εφέτος του Ολυμπιακού όταν είχαν «κλειδώσει» τη θέση τους στο φάιναλ φορ έγιναν μήπως βρεθεί κάποια άλλη ομάδα για να τους προσπεράσει και να αποφύγουν την κακοδαιμονία της πρώτης θέσης, αλλά είχαν ήδη τόση μεγάλη βαθμολογική διαφορά και δεν τους προσπέρασε κανείς. Τερμάτισαν στην πρώτη θέση και έχασαν τελικά το τρόπαιο από ομάδες που στην κανονική διάρκεια ήταν πιο πίσω, μερικές φορές, μάλιστα, πολύ πιο πίσω!
Η περίοδος που ξεκίνησε αυτή η αρνητική παράδοση ήταν το 2016-17, όταν καθιερώθηκε για πρώτη φορά το σύστημα του ενιαίου πρωταθλήματος. Μέχρι τότε, στα χρόνια της Ευρωλίγκας υπήρχε το σύστημα των ομίλων, που πολλές φορές έφερνε μέχρι το φάιναλ φορ ομάδες που στην διάρκεια της κανονικής περιόδου δεν είχαν συναντηθεί ποτέ. Η απόφαση για την αλλαγή του συστήματος προέκυψε μετά την πίεση της FIBA, η οποία προσπάθησε να δελεάσει τουλάχιστον τις 8 από τις 11 ομάδες που είχαν συμβόλαιο A-Licence με την Ευρωλίγκα, ώστε να αποχωρίσουν απ’ αυτήν και να αγωνιστούν στο νεοσύστατο BCL (Basketball Champions League) που γεννήθηκε υπό την αιγίδα της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας.
Αυτό ήταν ένα προειδοποιητικό καμπανάκι για την Ευρωλίγκα. Κράτησε μεν όλες τις ομάδες της καθώς καμία δεν ακολούθησε το εγχείρημα της FIBA όπως είχε συμβεί παλαιότερα με τη Σουπρολίγκα όπου υπήρξαν σημαντικές διαρροές (Παναθηναϊκός, Μακάμπι, ΤΣΣΚΑ, Εφές), αλλά αποφάσισε να αλλάξει το σύστημα της διεξαγωγής του πρωταθλήματος για να κάνει πιο ενδιαφέρουσα τη δική της διοργάνωση και να κρατήσει «ζεστό» τον κόσμο. Αντί για το σύστημα με τους (πολλούς ή λιγότερους) ομίλους που οι ομάδες έπαιζαν ατελείωτα για να προκριθούν όλες εκτός από δύο, άρα τα ματς από ένα σημείο και μετά είχαν περιορισμένο βαθμολογικό ενδιαφέρον, υιοθέτησε το σύστημα του ενιαίου ομίλου όπου όλοι θα έπαιζαν εναντίον όλων, για να ξεχωρίσει η τελική οκτάδα των πλέι-οφ απ’ όπου «κλείδωνε» η τετράδα του φάιναλ φορ.
Αυτή η αλλαγή αποδείχθηκε επιτυχημένη. Όντως τόνωσε το ενδιαφέρον και την ανταγωνιστικότητα, αλλά μέσα στα πολλά καλά που έφερε, γέννησε και αυτήν την αρνητική παράδοση που θέλει την πρώτη ομάδα στην διάρκεια της κανονικής περιόδου να μην κατακτά στο τέλος της χρονιάς το τρόπαιο! Ας θυμηθούμε πώς εξελίχθηκαν αυτές οι χρονιές με το ενιαίο πρωτάθλημα:
2016-17: 1η η Ρεάλ Μαδρίτης, τροπαιούχος η Φενέρ
Στην πρώτη χρονιά του νέου format της Ευρωλίγκας, η Ρεάλ τερμάτισε 1η, αλλά το τρόπαιο το πήρε η Φενέρμπαχτσε που ήταν 5η! Η κατάταξη (30 αγώνες): Ρεάλ 23 νίκες, ΤΣΣΚΑ 22, Ολυμπιακός 19, Παναθηναϊκός 19, Φενέρ 18, Εφές 17, Μπασκόνια 17, Νταρουσάφακα 16. Πλέι-οφ: Ρεάλ-Νταρουσάφακα 3-1, Παναθηναϊκός-Φενέρ 0-3, Ολυμπιακός-Εφές 3-2, ΤΣΣΚΑ-Μπασκόνια 3-0. Ημιτελικοί φάιναλ φορ (Κωνσταντινούπολη): Φενέρ-Ρεάλ 84-75, ΤΣΣΚΑ-Ολυμπιακός 78-82. Μικρός τελικός: Ρεάλ-ΤΣΣΚΑ 70-94. Τελικός: Φενέρ-Ολυμπιακός 80-64.
2017-18 (Βελιγράδι): 1η ΤΣΣΚΑ, τροπαιούχος η Ρεάλ
Η ΤΣΣΚΑ Μόσχας τερμάτισε άνετα 1η αλλά τον τίτλο τον κατέκτησε η Ρεάλ που είχε τερματίσει 5η! Η κατάταξη (30 αγώνες): ΤΣΣΚΑ 24 νίκες, Φενέρ 21, Ολυμπιακός 19, Παναθηναϊκός 19, Ρεάλ 19, Ζάλγκιρις 18, Μπασκόνια 16, Χίμκι 16. Πλέι-οφ: Φενέρ-Μπασκόνια 3-1, Παναθηναϊκός-Ρεάλ 1-3, Ολυμπιακός-Ζάλγκιρις 1-3, ΤΣΣΚΑ-Χίμκι 1-3. Ημιτελικοί φάιναλ φορ: Φενέρ-Ζάλγκιρις 76-67, ΤΣΣΚΑ-Ρεάλ 83-92. Μικρός τελικός: Ζάλγκιρις-ΤΣΣΚΑ 79-77. Μεγάλος τελικός: Φενέρ-Ρεάλ 80-85.
2018-19: 1η η Φενέρ, τροπαιούχος η ΤΣΣΚΑ
Η Φενέρ πήρε την 1η θέση στην κανονική περίοδο και αυτή τη φορά το τρόπαιο το κέρδισε η 2η ΤΣΣΚΑ και όχι η 5η, όπως τις δύο προηγούμενες χρονιές! Η κατάταξη (30 αγώνες): Φενέρ 25 νίκες, ΤΣΣΚΑ 24, Ρεάλ 22, Εφές 20, Μπαρτσελόνα 18, Παναθηναϊκός 16, Μπασκόνια 15, Ζάλγκιρις 15 (9ος Ολυμπιακός 15). Πλέι-οφ: Φενέρ-Ζάλγκιρις 3-1, ΤΣΣΚΑ-Μπασκόνια 3-1, Ρεάλ-Παναθηναϊκός 3-0, Εφές-Μπαρτσελόνα 3-2. Ημιτελικοί φάιναλ φορ (Βιτόρια): Φενέρ-Εφές 73-92, ΤΣΣΚΑ-Ρεάλ 95-90. Μικρός τελικός: Φενέρ-Ρεάλ 75-94. Μεγάλος τελικός: Εφές-ΤΣΣΚΑ 83-91.
2019-20: Δεν ολοκληρώθηκε η περίοδος
Hταν η χρονιά της πανδημίας που προκάλεσε τη ματαίωση ή τον πρόωρο τερματισμό πολλών διοργανώσεων. Στο σημείο της διακοπής με την ολοκλήρωση της κανονικής περιόδου, η Εφές ήταν 1η. Η άτυπη κατάταξη (28 αγώνες): Εφές 24 νίκες, Ρεάλ 22, Μπαρτσελόνα 22, ΤΣΣΚΑ 19, Μακάμπι 19, Παναθηναϊκός 14, Χίμκι 13, Φενέρ 13 (11ος Ολυμπιακός 12).
2020-21: 1η η Μπαρτσελόνα, τροπαιούχος η Εφές
Η Μπαρτσελόνα πήρε την 1η θέση στην κανονική περίοδο, η 3η Εφές όμως ήταν αυτή που πανηγύρισε στο τέλος. Η κατάταξη (34 αγώνες): Μπαρτσελόνα 24 νίκες, ΤΣΣΚΑ 24, Εφές 22, Αρμάνι Μιλάνου 21, Μπάγερν 21, Ρεάλ 20, Φενέρ 20, Ζενίτ 20 (12ος ο Ολυμπιακός 16, 16ος ο Παναθηναϊκός 11). Πλέι-οφ: Εφές-Ρεάλ 3-2, Αρμάνι Μιλάνου-Μπάγερν 3-2, ΤΣΣΚΑ-Φενέρ 3-0, Μπαρτσελόνα-Ζενίτ 3-2. Ημιτελικοί φάιναλ φορ (Κολωνία): Μπαρτσελόνα-Αρμάνι Μιλάνο 84-82, ΤΣΣΚΑ-Εφές 86-89. Μικρός τελικός: Αρμάν Μιλάνο-ΤΣΣΚΑ 83-73. Μεγάλος τελικός: Μπαρτσελόνα-Εφές 81-86.
2021-22: 1η η Μπαρτσελόνα, ο τίτλος στην Εφές
Για 2η συνεχόμενη φορά η Μπαρτσελόνα τερμάτισε 1η στην κανονική περίοδο, το τρόπαιο όμως κατέληξε στην 6η Εφές! Η κατάταξη (28 αγώνες): Μπαρτσελόνα 21 νίκες, Ολυμπιακός 19, Αρμάνι Μιλάνο 19, Ρεάλ 18, Μακάμπι 17, Εφές 16, Μονακό 15, Μπάγερν 14 (13ος Παναθηναϊκός 9). Πλέι-οφ: Μπαρτσελόνα-Μπάγερν 3-2, Ρεάλ-Μακάμπι 3-0, Αρμάνι Μιλάνο-Εφές 1-3, Ολυμπιακός-Μονακό 3-2. Ημιτελικοί φάιναλ φορ (Βελιγράδι): Μπαρτσελόνα-Ρεάλ 83-86, Ολυμπιακός-Εφές 74-77. Μικρός τελικός: Μπαρτσελόνα-Ολυμπιακός 84-74. Μεγάλος τελικός: Ρεάλ-Εφές 57-58.
2022-23: 1ος ο Ολυμπιακός, το τρόπαιο η Ρεάλ
Ο Ολυμπιακός πήρε την 1η θέση, έχασε όμως τον τίτλο από την 3η Ρεάλ σε νεκρό χρόνο, με το «μανταρίνι» του Γιούλ! Η κατάταξη (34 αγώνες): Ολυμπιακός 24 νίκες, Μπαρτσελόνα 23, Ρεάλ 23, Μονακό 21, Μακάμπι Τελ Αβίβ 20, Παρτίζαν 20, Ζάλγκιρις 19, Φενέρ 19 (17ος Παναθηναϊκός 9). Πλέι-οφ: Ολυμπιακός-Φενέρ 3-2, Μπαρτσελόνα-Ζάλγκιρις 3-0, Ρεάλ-Παρτίζαν 3-2, Μονακό-Μακάμπι 3-2. Ημιτελικοί φάιναλ φορ (Κάουνας): Ολυμπιακός-Μονακό 76-62, Μπαρτσελόνα-Ρεάλ 66-78. Μικρός τελικός: Μονακό-Μπαρτσελόνα 78-66. Μεγάλος τελικός: Ολυμπιακός-Ρεάλ 78-79.
2023-24: 1η η Ρεάλ, νικητής ο Παναθηναϊκός
Η Ρεάλ τερμάτισε άνετα 1η στην κανονική περίοδο, ο 2ος Παναθηναϊκός όμως ήταν αυτός που πήρε τελικά τον τίτλο. Η κατάταξη (34 αγώνες): Ρεάλ 27, Παναθηναϊκός 23, Μονακό 22, Μπαρτσελόνα 22, Ολυμπιακός 22, Φενέρ 20. Πλέι-ιν: 7η Μακάμπι, 8η Μπασκόνια. Πλέι-οφ: Ρεάλ-Μπασκόνια 3-0, Παναθηναϊκός-Μακάμπι 3-2, Μονακό-Φενέρ 2-3, Μπαρτσελόνα-Ολυμπιακός 2-3. Ημιτελικοί φάιναλ φορ (Βερολίνο): Ρεάλ-Ολυμπιακός 87-76, Παναθηναϊκός-Φενέρ 73-57. Μικρός τελικός: Ολυμπιακός-Φενέρ 87-84. Μεγάλος τελικός: Ρεάλ-Παναθηναϊκός 80-95.
2024-25: 1ος ο Ολυμπιακός, νικητής η Φενέρ ή η Μονακό
Ο Ολυμπιακός τερμάτισε με άνεση στην 1η θέση, αλλά ηττήθηκε στον ημιτελικό από τη Μονακό και συνέχισε την αρνητική παράδοση. Η κατάταξη (34 αγώνες): Ολυμπιακός 24, Φενέρ 23, Παναθηναϊκός 22, Μονακό 21, Μπαρτσελόνα 20, Εφές 20. Πλέι-ιν: 7η Παρί, 8η Ρεάλ. Πλέι-οφ: Ολυμπιακός-Ρεάλ 3-1, Φενέρ-Παρί 3-0, Παναθηναϊκός-Εφες 3-2, Μονακό-Μπαρτσελόνα 3-2. Ημιτελικοί φάιναλ φορ (Αμπού Ντάμπι): Ολυμπιακός-Μονακό 68-78, Φενέρ-Παναθηναϊκός 82-76. Μικρός τελικό (25/5 17:00). Μεγάλος τελικός (25/5 20:00): Φενέρ-Μονακό.
