Υψηλή ταχύτητα, τεχνολογία, αντιπαλότητες που φλερτάρουν ανάμεσα στην πραγματικότητα και τον θρύλο. Εάν ο μηχανοκίνητος αθλητισμός ήταν διάδημα, τότε το πολυτιμότερο πετράδι του θα ονομαζόταν Formula 1.
Από την καθιέρωση του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος της F1, το 1950, μέχρι σήμερα, η κορυφαία διοργάνωση των τεσσάρων τροχών έχει εξελιχθεί σε ένα υπερθέαμα με εκατομμύρια φίλαθλους σε όλο τον κόσμο. Κάθε σεζόν αγώνων, οδηγοί, μάνατζερ και ιδιοκτήτες ομάδων ζουν στα… κόκκινα, εντός και εκτός πίστας.
«Drive to Survive» ονομάζεται το σχετικό ντοκιμαντέρ του Netflix και κανένας τίτλος δεν θα μπορούσε να είναι πιο κοντά στην πραγματικότητα σε ένα άθλημα πίστας όπου η επιβίωση μπορεί να «κρέμεται» ακόμα και σε μία λεπτή κλωστή.
Φέτος το πρωτάθλημα της F1 συμπληρώνει 75 χρόνια ζωής και σίγουρα έχει κυλήσει πολύ νερό στου χρόνου το αυλάκι από εκείνη τη διοργάνωση του 1950, στο Γκραν Πρι του Σίλβερστόουν, με θεατές τον βασιλιά Γεώργιο ΣΤ’ και τη βασίλισσα Ελισάβετ και την πριγκίπισσα Μαργαρίτα.
Στο πρώην αεροδρόμιο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, με τις γρήγορες ευθείες και τις απαιτητικές στροφές πρωταγωνίστησε ο Ιταλός Τζουζέπε «Νίνο» Φαρίνα με Alfa Romeo. Και στις άλλες θέσεις του πόντιουμ όμως υπήρχαν οδηγοί της ιταλικής αυτοκινητοβιομηχανίας (Λουίτζι Φατζιόλι, Ρεγκ Πάρνελ).
Εβδομήντα πέντε χρόνια συγκινήσεων, εντυπωσιακού θεάματος αλλά και τραγωδιών. Η «Καθημερινή», μέσα από μία σειρά εικόνων, θα θυμίσει τις στιγμές που έγραψαν ιστορία προκειμένου να θυμηθούν οι παλαιοί και να μάθουν οι νέοι.
Το ταξίδι θα ξεκινήσει από την εποχή της Alfetta 158, τα πρωτόγονα κράνη και τις «μπαριέρες» από δεμάτια με άχυρα και θα φτάσει στη σημερινή εποχή της βιομηχανίας των δισεκατομμυρίων ευρώ.
— Πρώτη δεκαετία: Η θρυλική Alfetta 158
Στις 13 Μαΐου 1950, ανάμεσα στα 21 μονοθέσια που βρέθηκαν στη γραμμή εκκίνησης στην πίστα του Σίλβερστόουν υπήρχαν τέσσερις «Alfetta». Πρωταγωνιστής του αγώνα ήταν ο «Νίνο» που πραγματοποίησε το πρώτο «χατ τρικ» στην ιστορία της F1: νίκη, «pole position» και ταχύτερο γύρο. Τα «τρία F», Φαρίνα, Φατζιόλι, Φάντζιο, υπήρξαν οι πρωταγωνιστές της σεζόν, με τον Νίνο να κατακτά το τρόπαιο.
Ο κυρίαρχος όμως της δεκαετίας δεν ήταν ο Ιταλός αλλά ο Αργεντινός Χουάν Μανουέλ Φάντζιο.
— Ο «Maestro» της F1
Ο Χουάν Μανουέλ Φάντζιο, ο επονομαζόμενος «el Chueco» και «el Maestro», κατέκτησε πέντε τίτλους του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος.
Συμμετείχε και πρωταγωνίστησε σε 51 Γκραν Πρι. Πρώτευσε σε 28 pole position και πέτυχε 23 ταχύτερους γύρους. Ο μόνος οδηγός αγώνων που κατάφερε να νικήσει με τέσσερις διαφορετικές ομάδες Alfa Romeo (1951), Maserati (1954 και 1957), Mercedes-Benz (1954 και 1955) και Ferrari (1956 . Τον τελευταίο τίτλο ο «Μαέστρο» τον κατέκτησε σε ηλικία 57 ετών.
— Η πρώτη νίκη της Ferrari
Στο βρετανικό Γκραν Πρι του 1951, ο Χοσέ Φροϊλάν Γκονζάλες «έσπασε» την κυριαρχία της Alfa Romeo. Ηταν η πρώτη νίκη της Ferrari και ο «Ταύρος της Πάμπας» έκανε τον Εντσο Φεράρα να κλάψει για τη νίκη απέναντι στην πρώην ομάδα του. Αυτός όμως που έφερε τη Ferrari στην κορυφή ήταν ο Αλμπέρτο Ασκάρι με δύο τίτλους ως οδηγός (1952, 1953).
— Το ατύχημα στο Μονακό και το δυστύχημα στη Μόντσα
Ο Αλμπέρτο Ασκάρι ήταν γιος του οδηγού αγώνων Αντόνιο, ο οποίος σκοτώθηκε στο γαλλικό Γκραν Πρι το 1925. Το δυστύχημα δεν επηρέασε την αγάπη του γιου του για τα αυτοκίνητα. Το 1955, στο Μονακό, ο Αλμπέρτο θα χάσει τον έλεγχο του αυτοκινήτου στον 81ο γύρο και θα πέσει στη θάλασσα χωρίς να τραυματιστεί. Τέσσερις ημέρες αργότερα, θα βρεθεί στη Μόντσα.
Εκεί, ο φίλος του Εουτζένο Καστελότι δοκίμαζε μία Ferrari 750. Ο Ασκάρι υπέκυψε στον πειρασμό και την πήρε να τη δοκιμάσει για μερικούς γύρους. Στη γρήγορη στροφή Curva di Vialone έχασε τον έλεγχο και τραυματίστηκε θανάσιμα. Το σημείο φέρει το όνομά του αλλά σήμερα δεν χρησιμοποιείται. Ο Ιταλός ήταν προληπτικός και πάντα χρησιμοποιούσε το ίδιο κράνος. Εκείνη την ημέρα φόρεσε του Καστελότι.
— Η απαιτητική πίστα του Νίρμπουργκρινγκ και το ρεκόρ του Φάντζιο
Το 1957, στην ιδιαιτέρως απαιτητική πίστα του γερμανικού γκραν πρι, διεξήχθη ένας αγώνας που έμεινε στην ιστορία. Οι Βρετανοί Πίτερ Κόλινς και Μάικ Χόθορν με Ferrari ήταν μπροστά όταν είδαν τον Φάντζιο να τους πλησιάζει. Ο «Μαέστρο» είχε ένα κακό pit stop αλλά για να κατακτήσει τη νίκη έσπασε το ρεκόρ του γύρου. Στη συνέχεια δήλωσε ότι ποτέ δεν είχε οδηγήσει πιο γρήγορα.
— Ο ευγενής Στέρλινγκ Μος
Ο Βρετανός Στέρλινγκ Μος θεωρείται ο καλύτερος οδηγός που δεν κατάφερε να κερδίσει πρωτάθλημα.
Γρήγορος, ευέλικτος με ευγένεια και ευ αγωνίζεσθαι ήταν ιδιαίτερα αγαπητός στον κόσμο του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Με τον Φάντζιο αγωνίστηκαν μαζί στη Mercedes και ήταν καλοί φίλοι. Ο Μος υπήρξε σταρ της εποχής και του άρεσε να ζει -και να οδηγεί- επικίνδυνα. Κέρδισε 16 Γκραν Πρι (ανάμεσά τους και το βρετανικό του 1957).
Το 1958, ο Στέρλινγκ Μος μαζί με τον συμπατριώτη του Μάικ Χόθορν διεκδίκησαν το παγκόσμιο πρωτάθλημα. Πρώτευσε ο Χόθορν. Ο Στέρλινγκ ολοκλήρωσε την καριέρα του το 1962 ύστερα από ένα σοβαρό ατύχημα.
— Η πρώτη γυναίκα – πιλότος σε F1
Η Μαρία Τερέζα ντε Φιλίπις υπήρξε η πρώτη γυναίκα οδηγός F1. Η Μαρία Τερέζα έκανε το ντεμπούτο της στις 18 Μαΐου 1958 αλλά δεν συγκέντρωσε βαθμούς. Η καριέρα της υπήρξε σύντομη.
— Η δεκαετία των εξελίξεων
Η δεκαετία 1960-1970 στη Formula 1 αποτέλεσε μία περίοδο ραγδαίων εξελίξεων. Σημαδεύτηκε από πολλές τραγωδίες, την εισαγωγή των τρίλιτρων κινητήρων, την εμφάνιση των χορηγιών, τις έγχρωμες μεταδόσεις και την κυριαρχία του Τζιμ Κλαρκ και τον θάνατό του.
— Η τραγωδία της Μόντσα
Ο Βόλφγκανγκ φον Τριπς καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια και είχε τον τίτλο του κόμη. Το 1961, η Ferrari του Γερμανού συγκρούστηκε με τη Lotus του Τζιμ Κλαρκ στη μεγάλη ευθεία πριν από τη Παραμπολίκα. Το μονοθέσιο εκτινάχτηκε στον αέρα και σκότωσε 15 θεατές. Ο Φον Τριπς πέθανε πριν φτάσει στο νοσοκομείο. Η τραγωδία της Μόντσα παραμένει η χειρότερη στην ιστορία της F1.
— Ο «κύριος Μονακό»
O Βρετανός οδηγός Γκράχαμ Χιλ κέρδισε δύο φορές τίτλους Παγκοσμίου Πρωταθλήματος (1962, 1968). Ξεκίνησε στον αθλητισμό ως κωπηλάτης αλλά τον κέρδισε ο μηχανοκίνητος. Απέκτησε το προσωνύμιο «Mr Monaco» γιατί θριάμβευσε πέντε φορές μέσα στο Πριγκιπάτο.
Ο γιος του Γκράχαμ Χιλ, ο Ντέιμον, θα ακολουθήσει τα χνάρια του πατέρα του και θα γίνει ο πρώτος γιος πρωταθλητή πιλότου που θα πρωτεύσει στην F1.
— Ο Τζιμ Κλαρκ και ο μυστηριώδης θάνατός του
Ο Τζιμ Κλαρκ αγωνίστηκε στη Formula 1 από το 1960 έως το 1968. Κατέκτησε δύο τίτλους με Lotus (1963, 1965) και μέχρι τον θάνατό του κατείχε το ρεκόρ με τις περισσότερες νίκες (25), τις pole positions (33) και τους ταχύτερους γύρους (28).
Μία από τις πίστες που μισούσε ο Κλαρκ ήταν αυτή του Σπα γιατί τη θεωρούσε επικίνδυνη. Και όμως σε αυτή πρώτευσε για τέσσερα συνεχόμενα χρόνια (1962-1965). Το 1963 τερμάτισε πρώτος, με σχεδόν πέντε λεπτά διαφορά από τους υπολοίπους.
Ενας από τους καλύτερους φίλους του Τζιμ Κλαρκ ήταν ο Κόλιν Τσάπμαν. Ο Βρετανός υπήρξε για ένα μικρό διάστημα οδηγός ενώ, στη συνέχεια, ίδρυσε τη Lotus. Εμεινε στην ιστορία ως καινοτόμος σχεδιαστής. Μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, ο Τζιμ Κλαρκ ασχολείτο με το κτήμα της οικογένειάς του. Οδηγούσε το τρακτέρ, όργωνε και μετέφερε τα αγροτικά προϊόντα με το φορτηγό. Ανάμεσα στα άλλα ενδιαφέροντα του πρωταθλητή ήταν και η F2.
Στις 7 Απριλίου 1968, στο Χόκενχάιμ της Γερμανίας, αγωνίστηκε με Lotus 48 Cosworth. Στις αρχές του 8ου γύρου βρισκόταν στην 8η θέση. Στην ολοκλήρωση του γύρου δεν τερμάτισε. Τον αναζήτησαν και βρήκαν το μονοθέσιο του διαλυμένο και αυτόν τραυματισμένο. Παρά τις προσπάθειες των γιατρών δεν κατάφεραν να τον σώσουν. Η αιτία του δυστυχήματος παραμένει άγνωστη.
— Ενας «σερ» οδηγός – κατασκευαστής
Ο Σερ Τζον Αρθουρ Μπράμπαμ αγωνίστηκε από το 1955 έως το 1970 και κατέκτησε τρεις τίτλους (1959, 1960, 1966). Το τελευταίο τρόπαιό του, ο Αυστραλός το συνέλεξε με ένα αυτοκίνητο που είχε κατασκευάσει η δική του εταιρεία που έφερε το επίθετό του.
— Τζον Σέρτις: Πρωταθλητής μοτοσικλέτας και F1
Ο Τζον Σέρτις υπήρξε ο πρώτος και μοναδικός αθλητής που στέφθηκε παγκόσμιος πρωταθλητής και με μοτοσικλέτα και με αυτοκίνητο. Το 1964 και αφού είχε κερδίσει τέσσερα Παγκόσμια Πρωταθλήματα 500 κυβικών (επτά συνολικά), είδε πρώτος την «καρό» σημαία της Formula 1 από το τιμόνι μιας Ferrari. Ενα χρόνο αργότερα και ύστερα από ένα ατύχημα σε δοκιμές οι γιατροί διαπίστωσαν ότι η αριστερή πλευρά του είχε κοντύνει κατά 0,10 μ. Τελικά κατάφεραν να εξισορροπήσουν τις δύο πλευρές αλλά και πάλι υπήρχε μία διαφορά 0,01 μ.
— Ο «ιπτάμενος Σκωτσέζος»
Ο Σερ Τζον Γιανγκ Στιούαρτ είναι Βρετανός πρώην οδηγός και ραδιοτηλεοπτικός παρουσιαστής. Τον πρώτο παγκόσμιο τίτλο τον κατέκτησε το 1969 και ακολούθησαν άλλοι δύο (1971, 1973). Τη νίκη του στο Σίλβερστόουν, το 1969, τη γιόρτασε μαζί με τη σύζυγό του Ελεν. Κέρδισε 27 Γκραν Πρι σε 99 εκκινήσεις. Το ρεκόρ του «ιπτάμενου Σκωτσέζου» κατέρριψε ο Αλέν Προστ.
— Το «μωρό» της δεκαετίας
Το 1960 γεννήθηκε ο Ντέιμον Χιλ, γιος του πιλότου Γκράχαμ. Ο μικρός μεγάλωσε στον κόσμο της F1, δίπλα στους κορυφαίους οδηγούς της εποχής και τη δεκαετία του ’90 θα αναδειχθεί παγκόσμιος πρωταθλητής.
— Η εισαγωγή των χορηγιών
Το 1968 η Lotus αγωνίστηκε με τα χρώματα των χορηγών της. Η πράξη αυτή άλλαξε την εικόνα της F1 και καθιέρωσε τον θεσμό της χορηγίας.
— Δεκαετία του 1970
Η δεκαετία με τις τεχνολογικές καινοτομίες Καθιερώθηκαν οι αεροδυναμικές πτέρυγες στην F1. Η τηλεοπτική κάλυψη έδωσε στο μηχανοκίνητο άθλημα περισσότερη δημοφιλία. Στο πρώτο μισό της δεκαετίας ξεχώρισαν ο Τζάκι Στιούαρτ και ο Εμερσον Φιτιπάλντι και στο δεύτερο ο Νίκι Λάουντα και ο Τζέιμς Χαντ.
— Γιόχεν Ριντ: Ο μοναδικός παγκόσμιος πρωταθλητής μετά θάνατον
Ο Γιόχεν Ριντ ήταν οδηγός της Lotus και, σύμφωνα με τους ειδικούς, μεγάλο ταλέντο. Ξεκίνησε την καριέρα του το 1964. Το 1970 ήταν ο κυρίαρχος. Στις 5 Σεπτεμβρίου 1970, στα επίσημα δοκιμαστικά της Μόντσα, έχασε τον έλεγχο του μονοθεσίου του και έπεσε με 300 χλμ. στον τοίχο της Παραμπόλικα. Λίγες ώρες αργότερα υπέκυψε στα τραύματά του. Είχε συμπληρώσει το 28ο έτος και δεν πανηγύρισε ποτέ τον τίτλο που κατέκτησε.
— Εμερσον Φιτιπάλντι: Πιλότος στις πίστες και στον αέρα
Ο Εμερσον Φιτιπάλντι σε ηλικία 16 ετών έπαιρνε μέρος σε αγώνες με υδροπλάνα αλλά ύστερα από ένα ατύχημα αποφάσισε να στραφεί προς τη γη. Το 1972 κέρδισε το πρωτάθλημα οδηγών, κάτι που επανέλαβε και το 1974. Μία από τις πιο ωραίες στιγμές της καριέρας του ήταν η πρωτιά στο Γκραν Πρι της Βραζιλίας όπου χιλιάδες συμπατριώτες του πανηγύρισαν με ενθουσιασμό τη νίκη του.
Τη δεκαετία του 70, η ελάχιστη ασφάλεια που υπήρχε στους αγώνες είχε ως αποτέλεσμα πολλά δυστυχήματα και ατυχήματα. Το 1973 σκοτώθηκε στο ολλανδικό Γκραν Πρι ο Βρετανός Ρότζερ Γουίλιαμσον. Ο συμπατριώτης του Ντέιβιντ Πέρλεϊ που προσπάθησε -μάταια- να τον απεγκλωβίσει τιμήθηκε με μετάλλιο ανδρείας.
Ο Τζάκι Στιούαρτ ηγήθηκε εκστρατείας για καλύτερη ποιότητα ασφάλειας στις πίστες και τα αυτοκίνητα. Ακόμα και μετά την αποχώρησή του συνέχισε να προσπαθεί.
— Λέλα Λομπάρντι: Η μόνη γυναίκα οδηγός με βαθμολογία στην F1
Η Ιταλίδα πιλότος Λέλα Λομπάρντι είναι η μοναδική γυναίκα που βαθμολογήθηκε σε αγώνα Formula 1. Κατάφερε να σπάσει τα στερεότυπα σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο. Τερμάτισε 6η στο ισπανικό Γκραν Πρι του 1975.
— Η μονομαχία που έγινε ταινία
Το 1976 ήταν μία ιδιαίτερη χρονιά για τον Νίκι Λάουντα. Ηταν η χρονιά της μάχης με τον Τζέιμς Χαντ, που αποτέλεσε έμπνευση για κινηματογραφική ταινία. Ο Αυστριακός «οδηγούσε» την κούρσα του πρωταθλήματος αλλά στο γερμανικό Γραν Πρι η Ferrari 312T2, στο τιμόνι της οποίας βρισκόταν, έπιασε φωτιά.
Ο πιλότος βγήκε μέσα από τις φλόγες και παρά τα τραύματά του κατάφερε να επιζήσει. Η θέλησή του για την κατάκτηση του τίτλου ήταν τόσο μεγάλη που, έξι εβδομάδες μετά το ατύχημα, επέστρεψε στις πίστες. Τελικά έχασε από τον Χαντ με ένα βαθμό διαφορά. Η ταινία Rush περιγράφει την αντιπαλότητα των δύο ανδρών.
Ο Νίκι θα κατακτήσει τρία πρωταθλήματα (1975, 1977 και 1984). Οταν αποσύρθηκε από την ενεργό δράση ίδρυσε και διηύθυνε δύο αεροπορικές εταιρείες.
Εντονη προσωπικότητα διέθετε και ο Τζέιμς Χαντ. Κατέκτησε το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Οδηγών του 1976 και δέκα Γκραν Πρι σε επτά σεζόν. Στη Βρετανία ήταν ίνδαλμα και μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση εργάστηκε στο BBC. Εφυγε από τη ζωή σε ηλικία 45 ετών.
— Η δεκαετία των αξέχαστων προσωπικοτήτων
Δράμα, τεχνολογικές καινοτομίες και αξέχαστες προσωπικότητες. Αυτά χαρακτήρισαν τη δεκαετία του ’80. Αϊρτον Σέννα, Αλέν Προστ, Νάιτζελ Μάνσελ κα Νέλσον Πικέ σενέθεσαν ένα κουαρτέτο με ταλέντο αλλά και αντιπαλότητα. Το 1986, μία χρονιά που ο τίτλος θα κριθεί με δραματικό τρόπο, φωτόγραφήθηκαν μαζί πριν μπουν στα μονοθέσιά τους.
— Ο Μάιος του 1982
Ο Ζιλ Βιλνέβ μπήκε στον μαγικό κόσμο της Formula 1 το 1977. Η καριέρα του ολοκληρώθηκε με τον χειρότερο τρόπο τον Μάιο του 1982. Η συγκομιδή του ριψοκίνδυνου πιλότου ήταν έξι νίκες και 13 φορές στο βάθρο.
Δεν πρόλαβε να γίνει πρωταθλητής. Θα το πετύχει 15 χρόνια μετά τον θάνατό του ο γιος του Ζακ (1997). Στις χρονομετρημένες κατατακτήριες διαδρομές λέγεται ότι πίεσε τη Ferrari λίγο περισσότερο. Οκτώ λεπτά πριν από το τέλος μία αλλαγή στην κατεύθυνση του Μας είχε ως αποτέλεσμα ο αριστερός τροχός του Βιλνέβ να έρθει σε επαφή με τον δεξιό του Γερμανού με ταχύτητα 220-250 χλμ. Το ιταλικό μονοθέσιο απογειώθηκε, ο πιλότος εκτοξεύτηκε στον αέρα, χτύπησε σε έναν πάσσαλο και έσπασε τον λαιμό του. Οι γιατροί τον κράτησαν για λίγο στη ζωή με μηχανική υποστήριξη και αργά το βράδυ της ίδιας ημέρας πέρασε στην αιωνιότητα (8/5).
Tη δεκαετία του ’80 πρωταγωνίστησαν οι McLaren. Κέρδισαν 15 από τους 16 αγώνες. Στο Σίλβερστόουν ήταν η μόνη pole position όπου ξεχώρισε η Ferrari με τον Γκέρχαρντ Μπέργκερ. Πρωταγωνίστρια όμως και πάλι ήταν η McLaren.
Ο μόνος αγώνας όπου πρωταγωνίστησε η Ferrari ήταν αυτός της Μόντσα. Ο Μπέργκερ έδωσε στην ομάδα του τη νίκη, τέσσερις εβδομάδες μετά τον θάνατο του ιδρυτή της Εντσο Φεράρι.
— Ο τενίστας που έγινε πιλότος
Ο Νέλσον Πικέ ήθελε να ασχοληθεί με το τένις αλλά η ζωή και το ταλέντο του τον έφεραν στον μηχανοκίνητο αθλητισμό, παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα του. Κατέκτησε τρεις φορές το πρωτάθλημα (1981, 1987, 1988), δύο με Brabham και μία με Williams. Ολοκλήρωσε την καριέρα του συμμετέχοντας σε διοργανώσεις χαμηλού επιπέδου για τη χαρά του αγώνα και της ταχύτητας.
— Το αχτύπητο ντουέτο
Οι Νίκι Λάουντα και Αλέν Προστ συνέθεσαν το δυναμικό δίδυμο της McLaren για εκείνη τη δεκαετία. Στα βάθρα των διοργανώσεων συχνά πανηγύριζαν μαζί τις νίκες τους, με τους δύο πιλότους να εναλλάσσονται στην κορυφή.
— Σένα: Η βροχερή ημέρα της πρώτης νίκης
Ο Αϊρτον Σένα γεννήθηκε στη Βραζιλία και από μικρό παιδί έπαιζε με αυτοκίνητα. Μέχρι σήμερα θεωρείται ένας από τους πιο ταλαντούχους οδηγούς. Κατέκτησε τρία παγκόσμια πρωταθλήματα αλλά η πρώτη νίκη σε Γραν Πρι ήρθε στη βρεγμένη επιφάνεια της διοργάνωσης στην Πορτογαλία, το 1985. Εξάλλου, στη σχετικά σύντομη καριέρα του, μεταξύ άλλων, ξεχώρισε και για τις ικανότητές του να οδηγεί σε βρεγμένο οδόστρωμα.
— Νάιτζελ Μάνσελ: Ο αγαπημένος των φιλάθλων
Οι δημοσιογράφοι είχαν χαρακτηρίσει τον Νάιτζελ Μάνσελ «προσωποποίηση του δράματος σε αυτοκίνητο της F1». Ο Βρετανός κατέκτησε την πρώτη νίκη του στο ευρωπαϊκό Γκραν Πρι του 1985, στο Brands Hatch. Τον τίτλο του πρωταθλήματος όμως θα τον συλλέξει το 1992. Ο τρόπος που οδηγούσε τον είχε χρίσει ως τον αγαπημένο των φιλάθλων.
Οι πανηγυρισμοί του Μάνσελ με τον Αλέν Προστ στο βρετανικό Γκραν Πρι ήταν εντυπωσιακοί καθώς ο ομόσταβλός του στη Williams είχε εξασφαλίσει, σε εκείνο τον αγώνα, τον τίτλο των οδηγών. Ο «καθηγητής» τις προηγούμενες χρονιές είχε μία σειρά από ατυχίες αλλά, στη συνέχεια, θα βάλει στην τροπαιοθήκη του και άλλα τέσσερα πρωταθλήματα (1986, 1989 και 1993).
— Η εντυπωσιακή σύγκρουση
Το 1989, στην εκκίνηση του γαλλικού γκραν πρι, το Leyton House του Μαουρίτσιο Γκούγκελμιν συγκρούστηκε με τη Ferrari του Μάνσελ. Το μονοθέσιο του Βραζιλιάνου εκτινάχτηκε στον αέρα αλλά ο ίδιος δεν έπαθε τίποτα. Συμμετείχε κανονικά στην επανεκκίνηση.
— Μπέρνι Εκλεστοουν: Το μεγάλο αφεντικό
Γιος ενός ψαρά που εγκατέλειψε το σχολείο σε ηλικία 16 ετών, ο Μπέρνι ασχολήθηκε αρχικά με τις μοτοσικλέτες και ύστερα με τους τέσσερις τροχούς. Το 1971 αγόρασε την Brabham F1 Team και το 1987 έγινε ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Formula One. Αποχώρησε το 2017. Η ζωή του θυμίζει παραμύθι.
— Η κυριαρχία των McLaren – Honda
Οι McLaren – Honda των Σένα και Προστ κυριάρχησαν και το 1988. Ηταν η χρονιά που ο Σένα πήρε τον πρώτο του παγκόσμιο τίτλο. Στο αυστραλιανό Γκραν Πρι οι δύο άνδρες φωτόγραφήθηκαν αγκαλιά. Στην αρχή του 1989 οι Σένα και Προστ είχαν καλές σχέσεις. Κατά τη διάρκεια της ανάπαυλας συζητούσαν για την τακτική τους και έκαναν παρέα. Το 1989 τα μονοθέσια των δύο ανδρών συγκρούστηκαν στον αγώνα της Ιαπωνίας. Η οριστική ρήξη στις σχέσεις τους θα έρθει ένα χρόνο μετά, όταν ο Σένα αγνόησε μία συμφωνία.
— Η κόντρα που άγγιξε τον θρύλο
Τεράστιοι οδηγοί, με έντονη προσωπικότητα και επιθετικό στυλ, ο Σένα και ο Προστ ήταν δύο οδηγοί που άφησαν το στίγμα τους ακόμα και μέσα από την κόντρα τους που έφερε χιλιάδες φίλαθλους στην F1. Οι μάχες για τα πρωταθλήματα του 1988, 1989, 1990 έχουν πάρει… μυθικές διαστάσεις. Αγωνίζονταν στην ίδια ομάδα αλλά κατέληξαν εχθροί εντός και εκτός πίστας. Στο πορτογαλικό GP του 1989 ο Σένα προσπαθούσε να υπερασπιστεί τη νίκη του. Ο Προστ όμως δεν άφησε το πόδι του από το γκάζι. Στο τέλος του αγώνα η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη.
Η αντιπαλότητα κορυφώθηκε την επόμενη χρονιά όταν ο Βραζιλιάνος δεν τήρησε ότι όποιος από τους δύο είναι πρώτος στο τέλος της πρώτης ευθείας δεν θα απειληθεί.
— Δεκαετία ’90: Από την εποχή των turbo στους πιο εξελιγμένους κινητήρες
Τη δεκαετία του ’90 στην F1 υπήρξαν τεράστιες αλλαγές. Από την εποχή των turbo πέρασε σε πιο εξελιγμένους κινητήρες. Τραγικά γεγονότα αποτέλεσαν εφαλτήριο για σημαντικές βελτιώσεις στο θέμα της ασφάλειας. Η παλιά γενιά των οδηγών παρέδωσε τη σκυτάλη στη νέα. Αυτή τη δεκαετία άρχισε να λάμπει και το άστρο του Μίκαελ Σουμάχερ.
— Η πρώτη νίκη του θρυλικού Γερμανού πιλότου
Ο Μίκαελ Σουμάχερ μπήκε στον μαγικό κόσμο της F1 to 1991. Ηταν 21 ετών. Το 1992 αγωνίστηκε με τη Benetton. Στο Βέλγιο, στο Spa, πέτυχε την πρώτη του νίκη και το μονοθέσιό του έβγαλε… σπίθες για να φτάσει το όνειρό του. Ηταν η πρώτη από τις 91 πρωτιές. Με την ίδια ομάδα κατέκτησε και τον τίτλο το 1994 και το 1995.
— Η «καταραμένη» Πρωτομαγιά
Ο Αϊρτον Σένα ήταν ο πρωταγωνιστής στην έλευση της νέας δεκαετίας με πρωτιές το 1990 και το 1991. Το 1993 οι φίλοι του μηχανοκίνητου θα έχουν να θυμούνται την κόντρα του με τον Σουμάχερ στο Γκραν Πρι της Βραζιλίας. Δυστυχώς η μοίρα δεν θέλησε να ζήσει ο κόσμος της F1 πολλές τέτοιες μονομαχίες. Την ίδια χρονιά, στην Αυστραλία, ο Σένα ανέβασε τον Προστ στην πρώτη θέση του βάθρου. Ηταν ο τελευταίος αγώνας του Προστ και η τελευταία νίκη του Βραζιλιάνου. Αλλο ένα παιχνίδι της μοίρας.
To 1994 ο Σένα θα ενταχθεί στη Williams, σε μία σύντομη συνεργασία. Το ημερολόγιο έγραφε 1 Μαΐου 1994. Πίστα της Ιμολα. Τις προηγούμενες ημέρες ο Ρούμπενς Μπαρικέλο είχε τραυματιστεί σοβαρά και ο Ρόναλντ Ράτζενμπεργκερ σκοτώθηκε. Ο Σένα, σύμφωνα με δηλώσεις της συντρόφου του, είχε βάλει τα κλάματα και παρακάλαγε να αναβληθεί ο αγώνας. Σαν να είχε προαίσθημα. Στον 7ο γύρο το αυτοκίνητό του έφυγε από την αγωνιστική γραμμή με 307 χλμ./ώρα και έπεσε στον τοίχο της στροφής με 233 χλμ. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο και στις 18.40 ανακοινώθηκε ο θάνατός του.
— Ο πρώτος γιος παγκόσμιου πρωταθλητή που κατέκτησε τίτλο
Ο γιος του Γκράχαμ Χιλ, ο Ντέιμοντ, μπήκε στον κόσμο της F1 στα 30. Το ντεμπούτο του έγινε το 1992 με την ομάδα της Brabham και την επόμενη χρονιά υπέγραψε στη Williams. Μετά τον θάνατο του Σένα ανέλαβε τον ρόλο του αρχηγού και έφτασε κοντά στον τίτλο. Ενα τρακάρισμα όμως με τον Σουμάχερ δεν τον άφησε. Τελικά ανέβηκε στην πρώτη θέση το 1996.
— Στιγμές της δεκαετίας
Ηταν η δεκαετία που εδραιώθηκε στις πίστες ο Μίκαελ Σουμάχερ. Αγαπημένος του κοινού και των ΜΜΕ έδινε επάνω στον αγώνα τον καλύτερο εαυτό του και συχνά έφτανε σε υπερβολές. Οι πανηγυρισμοί του ύστερα από νίκες έχουν δώσει εκατοντάδες εντυπωσιακές εικόνες.
Η δεκαετία του ’90 ολοκληρώθηκε με δύο πρωτιές του Μίκα Χάκινεν. Ο «ιπτάμενος Φινλανδός» αγωνιζόταν με την ομάδα της McLarren. Πήρε μέρος, συνολικά, σε 165 Γκραν Πρι και ανέβηκε 51 φορές στο βάθρο σε 11 σεζόν.
— 2000: Μία δεκαετία σε χρώμα κόκκινο
Η δεκαετία του 2000 είχε χρώμα κόκκινο. Ο Μίκαελ Σουμάχερ και η Ferrari κυριάρχησαν τα πρώτα πέντε χρόνια. Είναι η δεκαετία που θα αναδειχθούν οι Φερνάντο Αλόνσο και Λούις Χάμιλτον. Από την άλλη πλευρά οι αλλαγές στους κανονισμούς επηρέασαν το άθλημα.
— Παγκόσμιος πρωταθλητής με το «αλογάκι»
Ο Μίκαελ Σουμάχερ αγωνιζόταν πέντε χρόνια στη Ferrari μέχρι να ανεβεί στο πρώτο σκαλί του βάθρου φορώντας τα χρώματά της. Η συνεργασία του Γερμανού με τον τεχνικό διευθυντή Ρος Μπράουν και τον αγωνιστικό διευθυντή Ζαν Τοντ δημιούργησε μία δυνατή ομάδα που κατέκτησε πέντε συνεχόμενα πρωταθλήματα οδηγών και κατασκευαστών.
Το 2004 Ο Μίκαελ Σουμάχερ ήταν ο απόλυτος κυρίαρχος. Επικράτησε στους 12 από τους πρώτους 13 αγώνες και συνέλεξε τον 7ο συνεχόμενο τίτλο του. Το 2006 αποσύρθηκε αλλά επέστρεψε με τη Mercedes το 2010, σε ηλικία 41 ετών. Αποσύρθηκε οριστικά το 2012 όταν τραυματίστηκε σοβαρά την ώρα που έκανε σκι.
— Από τα καρτ στην F1
Ο Φερνάντο Αλόνσο γεννήθηκε στο Οβιδέο και άρχισε να παίρνει μέρος σε αγώνες καρτ από τριών ετών. Το ντεμπούτο του στην F1 το έκανε το 2001 με τη Minardi και την επόμενη χρονιά εντάχθηκε στη Renault ως οδηγός δοκιμών. Το 2003 έγινε ο νεότερος οδηγός που αναδείχθηκε νικητής στο Γκραν Πρι της Μαλαισίας και της Ουγγαρίας (24 ετών).
Τον πρώτο τίτλο του, ο Ισπανός τον συνέλεξε το 2005, ύστερα από επτά νίκες. Υπερασπίστηκε το 2006 τον τίτλο του απέναντι στον Μίκαελ Σουμάχερ και το 2007 πήρε μεταγραφή στη McLaren. Τερμάτισε ένα βαθμό πίσω από τον πρωταθλητή Κιμ Ραϊκόνεν.
— O «Iceman» της πίστας
Ο Κιμ Ραϊκόνεν γεννήθηκε στη Φινλανδία. Αγωνίστηκε στη Formula 1 από το 2001 έως το 2021. Θεωρείται ο πιο επιτυχημένος οδηγός F1, σύμφωνα με τις μετρήσεις. Ανέβηκε στην πρώτη θέση του βάθρου το 2007 στο τιμόνι της Ferrari. Δύο φορές τερμάτισε 2ος και τρεις 3ος.
— Μία ανάσα από το τρόπαιο
Το 2008, ο Φελίπε Μάσα έφτασε μία… ανάσα από την κατάκτηση του πρωταθλήματος οδηγών. Ο Βραζιλιάνος απολάμβανε κάθε αφορά να αγωνίζεται στην πατρίδα του. Το 2006 πρώτευσε στο Ιντερλάγκος. Το 2008 πέρασε και πάλι πρώτος τη γραμμή τερματισμού και ετοιμαζόταν να πανηγυρίσει το μεγάλο τρόπαιο. Ο Λιούις Χάμιλτον όμως ρίσκαρε μέσα στην καταρρακτώδη βροχή, προσπέρασε τον Γκλοκ και ήρθε 5ος, θέση που του εξασφάλιζε τον τίτλο.
— Ο «Σερ» με τα ρεκόρ
Ο Λούις Χάμιλτον, σε ηλικία πέντε ετών, απέκτησε ένα τηλεκατευθυνόμενο αυτοκίνητο. Την επόμενη χρονιά νίκησε ενήλικες στο εθνικό πρωτάθλημα της Βρετανίας. Το επόμενο αυτοκίνητό του ήταν ένα καρτ. Ο πατέρας του, βλέποντας το ταλέντο του γιου του, για να τον στηρίξει εργάστηκε ακόμα και σε τέσσερις δουλειές. Από το 2004 μπήκε στον χώρο της υψηλής ταχύτητας. Στη συνέχεια, κέρδισε το 2006 το GP2 και η αποχώρηση των Μοντόγια και Ραϊκόνεν δημιούργησε κενές θέσεις στη McLaren Mercedes. Στο ντεμπούτο του, το 2007, τερμάτισε 3ος και από εκεί άρχισε να συλλέγει ρεκόρ. Την πρώτη του νίκη την πέτυχε στον Καναδά, σε ηλικία 22 ετών.
Ο Σερ Λιούις Καρλ Ντέιβιντσον Χάμιλτον έχει κερδίσει επτά τίτλους οδηγών (όσους και ο Σουμάχερ) και κατέχει τα ρεκόρ για τις περισσότερες νίκες (105), τις θέσεις στο βάθρο (202) και τις pole positions (104).
— Ο Βρετανός με τον ένα τίτλο
To 2006, ένα Βρετανός, ο Τζένσον Μπάτον πανηγύρισε τον πρώτο του τίτλο στο GP της Ουγγαρίας, στην 112η εκκίνησή του σε Γκραν Πρι. Το 2009, με την ομάδα της Brawn GP που αναγεννήθηκε από τις… στάχτες της Honda γεύτηκε τη χαρά της μεγάλης πρωτιάς. Υπερίσχυσε στους έξι από τους πρώτους επτά αγώνες της σεζόν και εξασφάλισε το πρωτάθλημα οδηγών. Στη συνέχεια πήγε στη McLaren και συνέλεξε άλλες οκτώ πρωτιές από GP. Ολοκλήρωσε την καριέρα του το 2017.
— 2010: Η δεκαετία των δύο πιλότων
Δύο οδηγοί μοιράστηκαν τα εννέα από τα δέκα πρωταθλήματα σε αυτή τη δεκαετία. Ο Σεμπάστιαν Φέτελ και ο Λούις Χάμιλτον ήταν οι κυρίαρχοι, με το σερί να σπάει το 2017 από τον Νίκο Ρόσμπεργκ. Η Mercedes και η Red Bull ήταν οι πρωταγωνίστριες και το δυστύχημα στο ιαπωνικό Γκραν Πρι και ο θάνατος του Ζιλ Μπιάνκα θύμισαν σε όλους ότι, παρά τη βελτίωση της ασφάλειας, ο κίνδυνος παραμονεύει. Η εισαγωγή υβριδικών κινητήρων, η έμφαση στην αειφορία και των ανταγωνισμό υπήρξαν συμπληρωματικοί πυλώνες αυτών των χρόνων. Οι αγώνες αναζήτησαν νέες αγορές και επεκτάθηκαν στο Αμπού Ντάμπι, την Ινδία και τη Ρωσία.
— Ο Φέτελ με τους τέσσερις τίτλους
Η νέα δεκαετία ανέδειξε το «άστρο» του Σεμπάστιαν Φέτελ. Από το 2010 έως το 2013 ήταν ο πρωταγωνιστής με την ομάδα της Red Bull. Συνολικά κατέκτησε τέσσερις τίτλους και παραμένει ο νεότερος παγκόσμιος πρωταθλητής στους οδηγούς. Πρώτευσε σε 16 GP. Το 2010 πήγε στον τελευταίο αγώνα στο Αμπου Ντάμπι και ήταν 3ος στην κατάταξη. Νίκησε τον ομόσταβλό του Μαρκ Γουέμπερ και τον Φερνάντο Αλόνσο και ο τίτλος πήγε στη Γερμανία. Με 53 νίκες σε GP βρίσκεται στην 4η θέση της λίστας.
— Το δυστύχημα που σόκαρε
Στο Γκραν Πρι της Ιαπωνίας, στις 5 Οκτωβρίου 2014, ένα δυστύχημα έδειξε ότι παρά τα μέτρα ασφάλειας ο κόσμος του μηχανοκίνητου αθλητισμού είναι εύθραυστος. Ο Ζιλ Μπιανκί στο Grand Prix έχασε στον 43ο γύρο τον έλεγχο του μονοθεσίου στη στροφή Dunlop, μία παρατεταμένη αριστερή στροφή.
Προσέκρουσε στον γερανό που βρισκόταν στην πίστα με ταχύτητα 212 χλμ./ώρα. Το αυτοκίνητο καταστράφηκε και ο Γάλλος πιλότος μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Διαγνώστηκε με σοβαρό τραυματισμό στο κεφάλι. Πέντε μέρες αργότερα διεξήχθη το ρωσικό GP και όλοι οι οδηγοί κράτησαν ενός λεπτού σιγή. Ο Μπιανκί έμεινε σε κώμα για εννέα μήνες και στις 17 Ιουλίου 2015, σε ηλικία 25 ετών, άφησε την τελευταία του πνοή.
— Οι παραδόσεις της Μόντσα
Η Μόντσα είναι ένα από τα αγαπημένα GP των οδηγών και του κοινού. Οι φίλαθλοι συγκεντρώνονται κάτω από το βάθρο και επευφημούν τους νικητές. Οι πρωταθλητές από την πλευρά τους «λούζουν» τους θεατές με τις σαμπάνιες τις επιτυχίας.
— Η εισαγωγή των υβριδικών κινητήρων
Το 2014, η Formula 1 εισήγαγε τους υβριδικούς κινητήρες V8 turbo 1,6 λίτρων και αντικατέστησε τους V8. Αυτή η αλλαγή δημιούργησε επανάσταση στην απόδοση αλλά αύξησε το κόστος. Η εταιρεία που εκμεταλλεύτηκε καλύτερα την τεχνολογία ήταν η Mercedes.
— Η πανδημία έφερε εμπόδια
Η δεκαετία του ’20 άργησε να ξεκινήσει για την F1 εξαιτίας της πανδημίας Covid 19. Το Γκραν Πρι της Αυστραλίας ακυρώθηκε και η σεζόν ξεκίνησε τον Ιούνιο. Στο πρόγραμμα προστέθηκαν νέες πίστες και η ισοφάριση του ρεκόρ του Σουμάχερ από τον Χάμιλτον έδωσε μία νέα πνοή στη φίλαθλη κοινότητα.
— Το… μήλο κάτω από τη μηλιά
Ο Μαξ Φερστάπεν μεγάλωσε μέσα σε αγωνιστικές διοργανώσεις του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Ο πατέρας του, ο Γιος Φερστάπεν, υπήρξε οδηγός αγώνων. Ο μικρός ξεκίνησε, όπως πολλοί συναθλητές του, από τα καρτ και στα 17 έγινε μέλος της Red Bull Junior Team. Ενα χρόνο αργότερα θα ενταχθεί στη μεγάλη ομάδα (2016) και στα 18 κέρδισε το ισπανικό GP. Από το 2021 μέχρι και το 2024 η πρώτη θέση στο πρωτάθλημα των οδηγών γράφει το όνομά του.
— Ο οδηγός που «φλέρταρε» με τον θάνατο
 |
 |
Η αδρεναλίνη υπήρξε αγαπημένη σύντροφος του Ρομέν Γκροζάν. Το 2020 στον αγώνα του Μπαχρέιν, ο Γάλλος κατάφερε να επιβιώσει από ένα ατύχημα που θύμιζε σκηνή σε ταινία του Χόλιγουντ. Από τότε το παρατσούκλι του είναι «Φοίνικας». Ο εγγονός του Ολυμπιονίκη σκιέρ Φερνάντ δεν τρόμαξε από το ατύχημα. Συνέχισε να αγωνίζεται και ως πιλότος κατέκτησε εκτός από τις πίστες και τους αιθέρες.
— Το μέλλον του αθλήματος
Τον λένε Κίμι Αντονέλι και είναι μόλις 18 ετών. Με πατέρα τον οδηγό Μάρκο Αντονέλι η ενασχόληση με τον μηχανοκίνητο αθλητισμό υπήρξε… μονόδρομος. Το 2019 έγινε μέλος της Mercedes Junior Team και το 2025 αντικατέστησε τον Λούις Χάμιλτον. Στο GP του Μαϊάμι κατέκτησε την pole position και έδειξε ότι το μέλλον του ανήκει.
