Για μια ομάδα που ταλαιπωρείται αγωνιστικά τα τελευταία χρόνια και απέχει παρασάγγας από τη χρυσή γενιά του Σερ Αλεξ Φέργκιουσον με την απόλυτη κυριαρχία στο Νησί και τις τεράστιες επιτυχίες στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, τα σχέδια της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να χρηματοδοτήσει την κατασκευή ενός πανάκριβου και υπερσύγχρονου γηπέδου μοιάζουν με ένα τεράστιο στοίχημα.
Πρόκειται για ένα έργο φαραωνικών διαστάσεων, με προϋπολογισμό που τρομάζει και «απειλεί» άμεσα τους χρηματοδότες, εάν δεν εκπληρωθούν οι προσδοκίες για την οικονομική άνθηση που αναμένεται να φέρει, η οποία στις περισσότερες ομάδες είναι συνυφασμένη με την αγωνιστική επιτυχία.
Η Μάντσετσερ Γιουνάιτεντ, όμως, είναι μια ομάδα που ξεφεύγει από τη λογική και τον κανόνα. Αν και απέχει πολλά χρόνια από τις μεγάλες αγωνιστικές επιτυχίες, παραμένει ένα εξαιρετικά ισχυρό brand name στον παγκόσμιο αθλητισμό, με έσοδα που σοκάρουν.
Οι «κόκκινοι διάβολοι» έχουν βρεθεί σε δύσκολη θέση οικονομικά το τελευταίο διάστημα. Εχουν προβεί ακόμη και σε «εξευτελιστικές» κινήσεις, όπως είναι για παράδειγμα η απόλυση εκατοντάδων απλών υπαλλήλων με σχετικά χαμηλό μισθό, με στόχο τον περιορισμό των δαπανών.
Το πρόβλημα δεν οφείλεται στην έλλειψη πόρων αλλά στην αδυναμία της ομάδας να διαχειριστεί σωστά τον τεράστιο πλούτο που παράγει. Έχει σπαταλήσει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για μεταγραφές και συμβόλαια παικτών χωρίς ποιότητα και λάμψη, με τη διοίκηση να ανακοινώνει ότι θα ακολουθήσει το μοντέλο της (ομοιοπαθούσας) Τσέλσι. Η λονδρέζικη ομάδα έχει προβεί σε σημαντικές περικοπές στο μπάτζετ της και έχει συνδέσει σε μεγάλο βαθμό τις αμοιβές των παικτών της με τις αγωνιστικές επιτυχίες που φέρνουν, για να κλείσει επιτέλους τη «μαύρη τρύπα» των επενδύσεων που ρίχνονται σε ένα πηγάδι δίχως πάτο.
Το νέο γήπεδο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ θα κατασκευαστεί πολύ κοντά στο υπάρχον «Ολντ Τράφοντ» το οποίο έχει ζωή 115 χρόνων και είναι δεμένο άρρηκτα με την ιστορία της, αλλά είναι απαρχαιωμένο και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες μιας σύγχρονης και φιλόδοξης ομάδας. Σύμφωνα με τις πρώτες ανακοινώσεις, ο προϋπολογισμός του έργου θα ξεπεράσει τις δύο δισεκατομμύρια λίρες και θα έχει τεράστιο αποτύπωμα στην οικονομική ζωή της χώρας, τόσο στο διάστημα της κατασκευής του όσο και στο διάστημα της λειτουργίας του εν συνεχεία, με την εξασφάλιση τουλάχιστον 92.000 θέσεων εργασίας. Θα είναι πυλώνας για την ανάπτυξη μιας υποβαθμισμένης περιοχής, με επίκεντρο την κατασκευή 17 χιλ. νέων κατοικιών, δρόμων, πλατειών και γενικά υποδομών που θα αλλάξουν τη φυσιογνωμία της, με τεράστιο κοινωνικό και οικονομικό αντίκτυπο.
Ο χρονικός ορίζοντας της κατασκευής είναι πενταετής κι αυτό γιατί ένα μεγάλο κομμάτι του έργου θα είναι προκατασκευασμένο. Θα είναι όμως ένα κολοσσιαίο έργο, για αυτό και θα χρειαστεί να περάσουν τουλάχιστον πέντε χρόνια μέχρι να ολοκληρωθεί, σε συνδυασμό με την ανάπλαση της ευρύτερης περιοχής που είναι κατά βάση κυβερνητική ευθύνη. Αντίθετα, το γήπεδο θα κατασκευαστεί με ιδιωτικούς πόρους, για αυτό και αναζητούνται πρόθυμοι επενδυτές που θα έχουν το ανάλογο μερίδιο στο κόστος και τα μελλούμενα έσοδα.
Η χωρητικότητα του νέου γηπέδου της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ θα είναι μεγαλύτερη των 100.000 θέσεων και θα το καταστήσει το μεγαλύτερο της Μεγάλης Βρετανίας, μεγαλύτερο κι από το νέο Γουέμπλεϊ που φιλοξενεί περίπου 90 χιλ. θεατές. Για αυτό, άλλωστε, αρκετοί το έχουν χαρακτηρίσει ήδη «Γουέμπλεϊ του βορρά». Την κατασκευή του θα την αναλάβει η εταιρία Foster + Partners, με τεράστια εμπειρία στο χώρο και ένα πολύ επιτυχημένο προηγούμενο με την κατασκευή του υπερσύγχρονου Lusail του Κατάρ, όπου διεξήχθη ο τελικός του τελευταίου Παγκοσμίου Κυπέλλου, τον Δεκέμβριο του 2022. «Το γήπεδο περιβάλλεται από μια τεράστια ομπρέλα, που συλλέγει ενέργεια και βρόχινο νερό και σκιάζει μια νέα δημόσια πλατεία, διπλάσια από την πλατεία Τραφάλγκαρ», δήλωσε σχετικά ο Λόρδος Φόστερ, διακεκριμένος αρχιτέκτονας και ιδιοκτήτης της κατασκευάστριας εταιρίας.
Το έργο θα συνεισφέρει δισεκατομμύρια λίρες στην οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου και θα έχει άμεσα οφέλη στην περιοχή και την ευρύτερη βορειοδυτική Αγγλία, όπως δήλωσε ο δήμαρχος του Μάντσεστερ, Άντι Μπέρναχαμ: «Αν το κάνουμε σωστά, ο αντίκτυπος της ανάπλασης θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερος και καλύτερος από τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου 2012». Πολύ αισιόδοξος για το εν λόγω εγχείρημα εμφανίζεται και ο Σερ Τζιμ Ράτκλιφ, συνιδιοκτήτης της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και πιο πλούσιος άνθρωπος στη Βρετανία: «Θα είναι το μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό γήπεδο στη χώρα, στο κέντρο ενός αναγεννημένου “Ολντ Τράφορντ”. Το σημερινό γήπεδο μας υπηρέτησε άψογα τα τελευταία 115 χρόνια, αλλά έχει μείνει πίσω σε σύγκριση με τα καλύτερα γήπεδα του παγκόσμιου αθλητισμού. Χτίζοντας δίπλα στον υπάρχοντα χώρο, θα μπορέσουμε να διατηρήσουμε την ουσία του “Ολντ Τράφορντ”, ενώ παράλληλα θα δημιουργήσουμε ένα πραγματικά υπερσύγχρονο γήπεδο που θα μεταμορφώσει την εμπειρία των φιλάθλων, μόλις λίγα βήματα μακριά από το ιστορικό μας σπίτι». Σύμφωνα με τον τωρινό σχεδιασμό, το υπάρχον «Θέατρο των ονείρων», ηλικίας 115 χρόνων και χωρητικότητας 74 χιλ. θεατών μετά την σχετικά πρόσφατη ανακαίνισή του, θα παραμείνει ένα ζωντανό μουσείο, σύμβολο της πλούσιας ιστορίας της ομάδας.
Ο Ομάρ Μπερέντα, διευθύνων σύμβουλος της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, στάθηκε ιδιαίτερα στη θετική γνώμη των οπαδών της, ειδικά αυτών που την ζουν από κοντά μέσα στην πόλη: «Ο μακροπρόθεσμος στόχος μας ως σύλλογος είναι να έχουμε την καλύτερη ποδοσφαιρική ομάδα του κόσμου που θα παίζει στο καλύτερο γήπεδο του κόσμου. Είμαστε ευγνώμονες για την εργασία που έγινε από την ειδική ομάδα ανάπλασης του “Ολντ Τράφορντ”, η οποία διερεύνησε τις επιλογές για το μέλλον του. Εξετάσαμε προσεκτικά τα πορίσματά της, μαζί με τις απόψεις χιλιάδων φιλάθλων και κατοίκων της περιοχής, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ένα νέο γήπεδο είναι ο σωστός δρόμος για τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και τη γύρω κοινότητα. Τώρα θα αρχίσουμε περαιτέρω διαβουλεύσεις για να διασφαλίσουμε ότι οι οπαδοί και οι κάτοικοι θα συνεχίσουν να ακούγονται καθώς προχωράμε προς τις τελικές αποφάσεις».
Απόλυτα θετικός στο σχέδιο της κατασκευής ενός νέου γηπέδου είναι και ο Σερ Άλεξ Φέργκιουσον, ο άνθρωπος που ίσως έχει συνδέσει περισσότερο από κάθε άλλον το όνομά του με το ιστορικό γήπεδο της ομάδας: «Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ πρέπει πάντα να προσπαθεί για το καλύτερο σε ό,τι κάνει, εντός και εκτός γηπέδου. Αυτό περιλαμβάνει και το γήπεδο στο οποίο παίζουμε. Το “Ολντ Τράφορντ” κρατάει τόσες πολλές ξεχωριστές αναμνήσεις για μένα προσωπικά, αλλά πρέπει να είμαστε γενναίοι και να αδράξουμε αυτή την ευκαιρία για να χτίσουμε ένα νέο σπίτι, κατάλληλο για το μέλλον, όπου μπορεί να γραφτεί νέα ιστορία».
Οδηγός για τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είναι το παράδειγμα της Ρεάλ Μαδρίτης, η οποία έκανε μια γενναία επένδυση άνω των δύο δισεκατομμυρίων ευρώ για να ανακατασκευάσει το «Σαντιάγκο Μπερναμπέου» και άρχισε ήδη να απολαμβάνει μια πολύ θεαματική απόσβεση της τεράστιας επένδυσης που έκανε.
Η «βασίλισσα της Ευρώπης» επέλεξε τον δύσκολο δρόμο της ανακατασκευής του υπάρχοντος γηπέδου γιατί δεν υπήρχαν χώροι στην «καρδιά» της Μαδρίτης, σχετικά κοντά με την ιστορική της έδρα, που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν ένα τόσο μεγάλο έργο. Η διαδικασία ήταν πολύ δύσκολη και το κόστος εκτινάχθηκε (κυρίως λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας) σε δυσθεώρητα ύψη, πολύ μεγαλύτερα του αρχικού προϋπολογισμού των 800 εκατ. ευρώ, αλλά το αποτέλεσμα ήταν εκπληκτικό και έχει ενθουσιάσει τους οπαδούς της, κάτι που φαίνεται άμεσα στην τεράστια αύξηση των εσόδων της.
Με πυλώνα το νέο «Σαντιάγκο Μπερναμπέου» όπου έγινε ολική ανακατασκευή και όχι ένα απλό «λίφτινγκ», η Ρεάλ Μαδρίτης είναι η πρώτη και μοναδική ποδοσφαιρική ομάδα παγκοσμίως με ετήσια έσοδα μεγαλύτερα του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ. Το ρεκόρ το πέτυχε πέρυσι και έτσι όπως κυλούν τα πράγματα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι στο τέλος της εφετινής περιόδου, ο πήχης θα ανεβεί σε απλησίαστα ύψη για κάθε άλλη ομάδα.
Τα οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου του οικονομικού έτους από τον Ιούλιο μέχρι τον Δεκέμβριο του 2024, δεν αφήνουν καμία αμφιβολία ότι στο τέλος της ετήσιας χρήσης τον ερχόμενο Ιούνιο, τα έσοδα της Ρεάλ θα είναι μεγαλύτερα από ποτέ. Αν και οι εργασίες συνεχίζονται και το γήπεδο δεν είναι ακόμα πλήρως λειτουργικό, στο πρώτο εξάμηνο της νέας περιόδου τα έσοδα της ομάδας τις ημέρες που δεν έχει παιχνίδι έφτασαν στα 43,9 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 177% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2023.
Ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί ακόμα περισσότερο όταν ολοκληρωθεί τους επόμενους μήνες η αστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής, με την αύξηση των διαθέσιμων εμπορικών χώρων που θα μπορεί να εκμεταλλευθεί η ομάδα. Είναι χαρακτηριστικό ότι η περιήγηση του νέου γηπέδου έχει αποφέρει μέσα σε 6 μήνες 24,3 εκατ. ευρώ ενώ πέρυσι στο ίδιο διάστημα μόλις… 13,7 εκατ. ευρώ, χωρίς καν να έχει ολοκληρωθεί το νέο μουσείο που αναμένεται να προσελκύσει ακόμα περισσότερους τουρίστες στις «νεκρές» ημέρες.
Σε σχέση με τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ που παραπαίει (για το μέγεθός της) αγωνιστικά τα τελευταία χρόνια, η Ρεάλ Μαδρίτης έχει τεράστιο πλεονέκτημα καθώς κυριαρχεί και συνεχίζει με ασταμάτητο ρυθμό τη συλλογή τίτλων. Η αγωνιστική της επιτυχία της εξασφαλίζει και τεράστια έσοδα τις ημέρες των αγώνων της, όπου μέχρι τώρα η χαμηλότερη προσέλευση θεατών εφέτος ήταν στο παιχνίδι με την Αλαβές για το πρωτάθλημα. Σε αυτόν τον αγώνα διατέθηκαν μόλις… 67.480 εισιτήρια, ενώ σε όλα από τα 19 υπόλοιπα παιχνίδια (12 για τη La Liga, 6 για το Champions League και 1 για το Copa del Rey) ο αριθμός των θεατών ήταν μεγαλύτερος από 70 χιλιάδες. Αυτή η προσέλευση μεταφράζεται σε έσοδα μεγαλύτερα των 150 εκατ. ευρώ μόνο τις ημέρες των αγώνων, ποσό αυξημένο κατά περίπου 60% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι, όπου τα έσοδα ήταν 94,5 εκατ. ευρώ.
Αυτοί οι τεράστιοι αριθμού ενισχύουν ακόμα περισσότερο το brand name της Ρεάλ Μαδρίτης και της αποφέρουν πρόσθετα μεγάλα έσοδα από την εμπορική εκμετάλλευση του ονόματός της. Μέχρι τώρα, τα έσοδα αυτά είναι μεγαλύτερα από 250 εκατ. ευρώ, όταν στην αντίστοιχη περίοδο ήταν 180 εκατ. (αύξηση 38,6%), ενώ λίγο μικρότερη ποσοστιαία είναι η αύξηση στα γενικότερα έσοδα του συλλόγου, που ανέρχονται το πρώτο εξάμηνο της εφετινής περιόδου σε περίπου 590 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 27,9% σε σχέση με το ίδιο διάστημα πέρυσι.
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, καθοριστικό ρόλο σε αυτήν την εκτίναξη έπαιξε και η αύρα του νέου «Σαντιάγκο Μπερναμπέου», μια τεράστια επένδυση ακόμα και για αυτά τα μεγέθη, η οποία δημιούργησε όμως υπερκέρδη και θα αποφέρει μια συντομότερη του αναμενομένου εξόφληση των μεγάλων δανείων που έχει συνάψει, με ομολογουμένως μεγάλο ρίσκο, η Ρεάλ.
