Οταν ο Ερλινγκ Χάαλαντ έδωσε προβάδισμα στη Μάντσεστερ Σίτι με ένα υπέροχο διαγώνιο σουτ από τη συμβολή των γραμμών της μεγάλης περιοχής, όλοι ενστικτωδώς σχολίασαν τη βιαστική έξοδο του Ρόμπερτ Σάντσες που άφησε την εστία της Τσέλσι ακάλυπτη, δίνοντας στον Νορβηγό στράικερ την ευκαιρία να περάσει τη μπάλα από την τρύπα της βελόνας και να γράψει το 2-1 για τους «πολίτες».
Κάποιοι στάθηκαν στο λάθος του τερματοφύλακα, κάποιοι άλλοι στην εμπνευσμένη εκτέλεση του Χάαλαντ από δύσκολη θέση και ελάχιστοι στην καταπληκτική μπαλιά που τον έφερε σε πλεονεκτική θέση απέναντι στην αντίπαλη εστία. Αυτή την ασίστ δεν την έδωσε κάποιος από τους ταλαντούχους μέσους της Μάντσεστερ Σίτι, αλλά ο Εντερσον, ο Βραζιλιάνος τερματοφύλακας που συχνά πυκνά προκαλεί πανικό με τις μακρινές εύστοχες πάσες στις αντίπαλες άμυνες και δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για τους κυνηγούς της ομάδας του.
Σε απόλυτους αριθμούς, ο Εντερσον κρατά ένα σημαντικό ρεκόρ μέχρι στιγμής: έχει δώσει 5 ασίστ εφέτος, όσες και ο Αντονι, ο κορυφαίος πασέρ της Σίτι, μέχρι να μετακομίσει στην Ισπανία. Αυτές οι 5 ασίστ, ισοφαρίζουν την επίδοση του Πολ Ρόμπινσον, την καλύτερη σε όλη την ιστορία της Πρέμιερ Λιγκ για τερματοφύλακα, με πολύ καλές πιθανότητες να σπάσει αυτό το ρεκόρ μιας και υπάρχουν ακόμα αρκετά παιχνίδια μέχρι το τέλος της περιόδου.
Ο Εντερσον διαθέτει ένα προσόν που στο σύγχρονο ποδόσφαιρο είναι σημαντικό για να κάνει κάποιος καριέρα τερματοφύλακα: είναι εξαιρετικός με την μπάλα στα πόδια, ξέρει να «διαβάζει» το παιχνίδι και έχει πολύ μεγάλη ευστοχία στις μακρινές πάσες που πραγματοποιεί. Το ότι επέλεξε να γίνει τερματοφύλακας, δεν τον περιόρισε να εξασκήσει το ταλέντο του στον χειρισμό της μπάλας, σε σημείο που ο Πεπ Γκουρδιόλα να δηλώσει, μεταξύ σοβαρού και αστείου, ότι έχει σκεφτεί πολλές φορές να χρίσει αυτόν εκτελεστή των πέναλτι που κερδίζει η ομάδα του.
Οι σύγχρονοι προπονητές παίρνουν στα πολύ σοβαρά την ικανότητα των τερματοφυλάκων να χειρίζονται καλά την μπάλα με τα πόδια τους. Αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που ο Αντρέ Ονάνα κέρδισε την κούρσα για το Νο1 στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, όπως και ο Γκουγκλιέμο Βικάριο στην Τότεναμ. Το build up, το χτίσιμο, δηλαδή, των επιθέσεων με πολλές μπαλιές από την άμυνα, είναι ένας τρόπος παιχνιδιού που επιλέγουν πολλοί προπονητές στο σύγχρονο ποδόσφαιρο και ας έχει μεγάλο ρίσκο, ειδικά στις πρώτες πάσες έξω από την περιοχή.
Εκεί ακριβώς παίζει ρόλο η τεχνική κατάρτιση του τερματοφύλακα, ο οποίος οφείλει να βρει τον ελεύθερο συμπαίκτη του και να τον σημαδέψει σωστά.
Αυτή η επιμονή των προπονητών να χτίζουν οι ομάδες τους επιθέσεις με πολλές μπαλιές από τον χώρο της άμυνας, θα μπορούσε να είναι ένας βασικός λόγος που σπανίζουν οι ασίστ από τους τερματοφύλακες. Αν όλοι εκτελούσαν μακρινά βολέ αντί για κοντινές πάσες, θα είχαν σαφώς περισσότερες πιθανότητες να βρουν με μια εύστοχη μεταβίβαση κάποιον επιθετικό σε πλεονεκτική θέση και να τον βοηθήσουν να σκοράρει. Στην πραγματικότητα, η ασίστ ήταν πάντα πολύ δύσκολη υπόθεση για τους τερματοφύλακες, ακόμα και στις εποχές που το build up δεν είχε αλλάξει θεαματικά τον τρόπο επίθεσης στο σύγχρονο ποδόσφαιρο.
Οι αριθμοί είναι ξεκάθαροι και δείχνουν ότι είναι πολύ σπάνιες διαχρονικά οι ασίστ από τερματοφύλακες, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Πρέμιερ Λιγκ, όπου το ποσοστό τους είναι μόλις 0,3%! Από τα 34.043 γκολ που είχαν σημειωθεί μέχρι την προηγούμενη αγωνιστική, σε όλη την ιστορία της Πρέμιερ Λιγκ από το μακρινό 1992, μόλις τα 107 πιστώθηκαν σε πάσες «κλειδί» από τους τερματοφύλακες. Οι περισσότερες ασίστ από τερματοφύλακες σε μία μόνο περίοδο είναι μόλις 8, γι’ αυτό και είναι πραγματικά πολύ εντυπωσιακό το επίτευγμα του Εντερσον ο οποίος έχει δώσει μόνος του 5 μέχρι τώρα!
Αντίστοιχες είναι οι επιδόσεις και στα άλλα ισχυρά πρωταθλήματα της Ευρώπης. Από τα 3.034 γκολ που είχαν σημειωθεί μέχρι την περασμένη εβδομάδα στα 5 πιο δυνατά ευρωπαϊκά πρωταθλήματα (αγγλικό, ισπανικό, γερμανικό, ιταλικό, γαλλικό), μόνο τα 11 σημειώθηκαν από πάσες τερματοφύλακα. Κάποιοι κορυφαίοι γκολκίπερ, μάλιστα, όπως ο Μάνουελ Νόιερ της Μπάγερν, δεν έχουν να επιδείξουν ούτε μία ασίστ στα πολλά χρόνια της σπουδαίας καριέρας τους!
Είναι πολύ συζητήσιμο, βέβαια, πώς στοιχειοθετείται η έννοια της ασίστ σε πάσα τερματοφύλακα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το βολέ ενός γκολκίπερ είναι τυφλό και όχι απαραίτητα στοχευμένο. Απλώς πετάει την μπάλα μακριά για να φύγει από το χώρο άμυνας του, χωρίς να σημαδεύει κάποιον παίκτη. Η έννοια της ασίστ προϋποθέτει πάσα «κλειδί» από πρόθεση, γι’ αυτό και κάποιοι αρνούνται να πιστώσουν ασίστ σε βολέ τερματοφύλακα που δημιουργεί μια σύγχυση στην αντίπαλη άμυνα, κάποιο λάθος των αμυντικών που το εκμεταλλεύεται ένας επιθετικός και σκοράρει.
Ετσι στα τυφλά μπαίνουν τα περισσότερα γκολ από βολέ τερματοφύλακα, γι’ αυτό και υπάρχει διάσταση απόψεων εάν αυτός ο τρόπος τροφοδότησης των επιθετικών συνιστά ασίστ με την πραγματική έννοια του όρου. Η συζήτηση αυτή άνοιξε λίγο περισσότερο εφέτος γιατί, ειδικά στην Πρέμιερ Λιγκ, έχουν σημειωθεί παραπάνω γκολ από βολέ τερματοφύλακα, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Ο Πίκφορντ, για παράδειγμα, έχει κάνει ρεκόρ καριέρας εφέτος και ανταγωνίζεται τον Εντερσον, αλλά κατά την άποψη των αναλυτών, αυτά τα λίγα παραπάνω γκολ δεν στοιχειοθετούν νέα τάση στο παιχνίδι, ειδικά σε ό,τι αφορά τον τερματοφύλακα της Εβερτον και της εθνικής Αγγλίας που «γεμίζει» στα τυφλά.
Η άποψή τους είναι ότι ο Εντερσον είναι απλώς μια ξεχωριστή υπόθεση από μόνος του, ένας τερματοφύλακας που ξέρει να παίζει καλά με την μπάλα στα πόδια και μπορεί να βρει την ευκαιρία που προσφέρει μια λάθος στημένη άμυνα. Εχει και το πλεονέκτημα να διαθέτει στην ομάδα του επιθετικούς της κλάσης του Χάαλαντ, ο οποίος μπορεί να αξιοποιεί αυτές τις μακρινές πάσες και να τις μετατρέπει πιο εύκολα σε γκολ. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τον Αλισον της Λίβερπουλ. Βραζιλιάνος και αυτός, έχει εξαιρετικά επαφή με την μπάλα στα πόδια και τον Σαλάχ στην επίθεση, τον οποίο σημαδεύει εσκεμμένα. Εχει δώσει 3 ασίστ στην Πρέμιερ Λιγκ, πολύ λιγότερες απ’ αυτές του Εντερσον, αλλά είναι όλες με πανομοιότυπο τρόπο: στόχευση του Σαλάχ που κάνει κίνηση στο χώρο, εκείνος υποδέχεται εξαιρετικά την πάσα και τελειώνει με ιδανικό τρόπο τη φάση. Το έξτρα πλεονέκτημα που έχουν οι δύο Βραζιλιάνοι είναι ότι σημαδεύουν σπουδαίους σκόρερ, ενώ ο Ονανά έχει δει από δύο φορές τους Νταλότ και Γκαρνάτσο να σπαταλούν τις ωραίες μεταβιβάσεις του.
Η υπεροχή, πάντως, του Εντερσον στη στόχευση είναι αδιαμφισβήτητη, όπως τονίζει ο Ματ Πιζντρόφσκι, ειδικός του «Athletic» για τη θέση του τερματοφύλακα: «Δεν έχει σημασία αν κάνει μια πάσα σε απόσταση πέντε ή 100 γιάρδες. Μπορεί να χτυπήσει με την μπάλα μια δεκάρα! Αυτό που είναι τόσο μοναδικό για τον Εντερσον είναι ότι τις περισσότερες φορές φαίνεται σαν να έρχεται από το πουθενά: έχει την μπάλα στα πόδια του και η άλλη ομάδα περιμένει. Επειτα, απλώς κατεβάζει το κεφάλι του και μια πάσα που μοιάζει να έρχεται με ένα μικρό χτύπημα του ποδιού, σημαδεύει σωστά στις 70 γιάρδες. Μπορεί να πάει από το 0 στο 100 τόσο γρήγορα. Δεν μπορώ να σκεφτώ κανέναν άλλον που μπορεί να το κάνει αυτό».
