Οι αρχές των Βραζιλιάνων ποδοσφαιριστών είναι αρχικά απλές. Λίγη μπάλα στις αμμουδιές, μπόλικο ταμπεραμέντο. Ο Εντού Γκασπάρ, όμως διδάχθηκε ακόμη περισσότερη απλότητα από έναν φαινομενικά στρυφνό τύπο που συνάντησε χρόνια μετά την παιδική ηλικία του, στο Λονδίνο, τον Αρσέν Βενγκέρ. Ο παλαίμαχος παίκτης, ο οποίος έχει πλέον δύο πρώην ιδιότητες στην Αρσεναλ, έχει εξηγήσει τη σημασία των μικρών πραγμάτων που του έμαθαν πολλά και στο χορτάρι και στα γραφεία του αγγλικού συλλόγου. Γραφεία τα οποία άφησε επισήμως τη Δευτέρα (4/11), με τον κόσμο να το έχει… τούμπανο και εκείνος κρυφό καμάρι ότι έχει συμφωνήσει με τον Βαγγέλη Μαρινάκη για έναν σύνθετο νέο ρόλο.
Ο 46χρονος Εντού, άλλοτε παίκτης των Κορίνθιανς (1998-2001 και 2009-10), Αρσεναλ (2001-2005) και Βαλένθια (2005-2009) ήταν μέλος των περίφημων «Invincibles» της αγγλικής ομάδας, οι οποίοι το 2003-04 κατέκτησαν αήττητοι την Πρέμιερ Λιγκ με προπονητή τον Αρσέν Βενγκέρ! Το 2019 ανέλαβε το πόστο του (παρθενικού) τεχνικού διευθυντή στους «κανονιέρηδες», μερικούς μήνες μετά την αποχώρηση του Αλσατού προπονητή, έπειτα από 22 χρόνια στον πάγκο του λονδρέζικου κλαμπ. Το 2022 χρίστηκε – επίσης πρώτος – αθλητικός διευθυντής και έχει βεβαίως ένα μεγάλο μερίδιο και της… (αρχικής) οικονομίας στα έξοδα αλλά και της επιστροφής της Αρσεναλ στη διεκδίκηση του τίτλου, τον οποίο έχασε πέρσι για έναν βαθμό από τη Μάντσεστερ Σίτι.
Απρόσμενη αποχώρηση (με λόγο;)
Οπως αποκάλυψε η ιστοσελίδα «The Athletic», ο Εντού έχει έρθει σε συμφωνία να αναλάβει ρόλο στη Νότιγχαμ Φόρεστ, τον Ολυμπιακό και τη Ρίο Αβε. «Ηταν μια εξαιρετικά δύσκολη απόφαση. Η Αρσεναλ μού έδωσε την ευκαιρία να δουλέψω με τόσους καταπληκτικούς ανθρώπους, αλλά και να γίνω μέλος μιας τόσο ξεχωριστής περιόδου στην ιστορία του συλλόγου. Ηταν ένα ξεχωριστό ταξίδι αλλά ήρθε η ώρα να κυνηγήσω μια διαφορετική πρόκληση», τόνισε με λίγα λόγια αμέσως μετά την παραίτησή του…
Οι φήμες στην Αγγλία αναφέρουν ότι ο Εντού δέχθηκε για πρώτη φορά πιέσεις από τη διοίκηση της Αρσεναλ, χωρίς ωστόσο αυτό να είναι η αιτία. Ο Βραζιλιάνος φέρεται να ζητούσε επίμονα τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου του κλαμπ, κάτι που μοιάζει με τον ρόλο και την εποπτεία που θα έχει σε Φόρεστ, Ολυμπιακό και Ρίο Αβε, αν τελικά επισημοποιηθεί η συμφωνία του με τον Βαγγέλη Μαρινάκη, κάτι που ανέφερε ως προφορική συμφωνία την Τρίτη (5/11) το Sky Sports. Ο Μιγκέλ Ντιλέινι του «Independent», μιλώντας στο ίδιο δίκτυο, τόνισε ότι «υπήρξαν μερικές υποδείξεις, όχι απαραίτητα για έναν αγώνα εξουσίας στην Αρσεναλ, αλλά για έναν ανασχηματισμό στη δυναμική και ο κόσμος εικάζει ότι αυτό επηρέασε αυτή την απόφαση… Νομίζω ότι ο Εντού θέλει να είναι κάπου με περισσότερη δύναμη και το γκρουπ ομάδων του Μαρινάκη είναι πρόθυμο να του προσφέρει αυτήν τη δύναμη». Την ίδια στιγμή, ο αγγλικός Τύπος γράφει ότι οι Λονδρέζοι δεν περίμεναν, τουλάχιστον τώρα, την απόφαση του Εντού, όμως ο αντικαταστάτης του θα περάσει και από… έγκριση του κόουτς Μικέλ Αρτέτα.
Edu has agreed a deal in principle to take up a role with Nottingham Forest owner Evangelos Marinakis 🤝 pic.twitter.com/TEAjKhOW5T
— Sky Sports News (@SkySportsNews) November 5, 2024
Το «βελούδινο» μάθημα απλότητας του Βενγκέρ
Η… έλλειψη υπομονής επιβεβαιώνεται και από ένα περιστατικό που έχει εξιστορήσει ο ίδιος ο Εντού το 2017 και το οποίο λέει ότι και έβαλε σε σειρά τις ποδοσφαιρικές αρχές του και συνδύασε την ορμητικότητά του ως παίκτης με την απαραίτητη απλότητα στην επικοινωνία. Ηταν στα μέσα των 00’s, όταν σχεδόν… έσυρε τον Βενγκέρ έξω από το συμβούλιό του με τους βοηθούς του, για να διαμαρτυρηθεί που έμεινε εκτός αποστολής για έναν αγώνα! Το σύνηθες βλέμμα του Γάλλου προπονητή, μάλλον έδειχνε έναν γερό καυγά! Ο Βενγκέρ, όμως, δέχθηκε στωικά την κίνηση του Βραζιλιάνου και του παρουσίασε μία σειρά από στατιστικά στοιχεία από ένα σημειωματάριο, επιβεβαίωναν λεπτομερώς την κούραση του παίκτη του και κατά συνέπεια τα μειούμενα επίπεδα φυσικής κατάστασής του… Η οργή του Βραζιλιάνου υποχώρησε φανερά. Πιο φανερή ήταν η μετάλλαξη του θυμού του σε αμηχανία.
Ο Εντού εξήγησε ότι «αμφισβήτησα την κρίση του και μου έδωσε ένα σεμινάριο απλότητας, πληροφόρησης και αυτοπεποίθησης». Η ψυχραιμία, ο τρόπος επικοινωνίας και η ήρεμη δύναμη του Βενγκέρ, έγιναν ένα είδος σεμιναρίου για τον Βραζιλιάνο τόσο ως το τέλος της πορείας του στα γήπεδα όσο και στη δεύτερη καριέρα του. Στα πέντε χρόνια στο Λονδίνο, ο Εντού ήταν ομιλητικός, μεταδοτικός και μόνιμα χαμογελαστός. Χαρακτηριστικά που δεν είναι ακριβώς στην κορυφή της λίστας για έναν «τεχνοκράτη» παράγοντα σε έναν πλούσιο σύλλογο.
Οι κινήσεις του
Δεν φοβήθηκε την ευθύνη της συγκυρίας της αποχώρησης του Βενγκέρ, σε μία περίοδο αβεβαιότητας αλλά και λιτότητας για την Αρσεναλ. Ο Αμερικανός ιδιοκτήτης, Σταν Κρένκε, είχε βαρεθεί τις σπατάλες. Σε αποδυτήρια και γραφεία στο Λονδίνο έλεγαν ότι ακόμη και με το… δολοφονικό χαμόγελό του, έκανε πιο φιλόξενη τη σκληρή τακτική του. Οταν ανέλαβε, η ομάδα του ήταν ήδη δύο χρόνια εκτός Τσάμπιονς Λιγκ, έπειτα από 19 διαδοχικές παρουσίες στους ομίλους! Η «ξηρασία» κράτησε επτά σεζόν, όμως όταν οι «Κανονιέρηδες» επέστρεψαν το 2023 στην κορυφαία διοργάνωση, είχε πείσει το αφεντικό ότι αυτό γίνεται και με περιορισμένα έξοδα.
Με την άφιξη του Εντού, η Αρσεναλ ξεφορτώθηκε τα «βαριά» συμβόλαια των Ομπαμεγιάνγκ, Οζίλ, Λακαζέτ και Πέπε και προτίμησε νεότερους και φθηνότερους παίκτες. Το λονδρέζικο κλαμπ δικαιώθηκε με την εμπιστοσύνη του στον Νορβηγό μέσο, Μάρτιν Εντεγκααρντ, άλλοτε «παιδί – θαύμα» της Ρεάλ, το οποίο όμως πέρασε την εφηβεία του ως δανεικός. Οι Σαλίμπα και Μπεν Ουάιτ εξελίχθηκαν σε λύσεις «value-for-money», οι Μαρτινέλι και Γκάμπριελ ευκαιρίες, πριν η Αρσεναλ αρχίσει να ξοδεύει και πάλι, για τους Ντέκλαν Ράις και Κάι Χάβερτζ από τις συμπολίτισσες Γουέστ Χαμ και Τσέλσι αντίστοιχα. Το Sky Sports, πάντως, παρουσίασε έναν πίνακα στον οποίο αναφέρεται ότι στη θητεία του Εντού, η Αρσεναλ ξόδεψε τελικά… ένα δισ. λίρες και μόνο Τσέλσι και Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έβγαλαν στο ίδιο διάστημα περισσότερα από το ταμείο τους για προσθήκες!
Οι κριτικές και η μέθοδός του
Εύλογα κάθε παράγοντας, προπονητής και παίκτης κρίνεται από τα αποτελέσματα. Στην πενταετία του στο Λονδίνο, ο Εντού βοήθησε την Αρσεναλ στην κατάκτηση του Κυπέλλου Αγγλίας το 2020 και του Σούπερ Καπ την ίδια χρονιά και το 2023, ενώ το 2024 ο τίτλος χάθηκε για έναν βαθμό… Ο θετικός ισολογισμός και η επιστροφή στο Τσάμπιονς Λιγκ ήταν στα υπέρ του, ωστόσο οι υψηλές βλέψεις και των δύο πλευρών φαίνεται ότι έπαψαν να συμβαδίζουν. Στον Βραζιλιάνο, άλλωστε, αρέσουν και οι προκλήσεις και οι αλλαγές. Το 2011 προσλήφθηκε ως τεχνικός διευθυντής της Κορίνθιανς και από το 2016 ως το 2019 εργάστηκε ως γενικός διευθυντής της Εθνικής Βραζιλίας.
Στην Κορίνθιανς αποθεώθηκε καθώς το 2012 κατέκτησε τον τίτλο και το Κόπα Λιμπερταδόρες και στη συνέχεια και το παγκόσμιο κύπελλο συλλόγων κόντρα στην Τσέλσι! Μέχρι να προχωρήσει ο Εντού, το 2016, είχε προσθέσει το Σουνταμερικανά και άλλο ένα εγχώριο πρωτάθλημα. Στην Εθνική τα πράγματα ήταν πιο απαιτητικά. Θεωρήθηκε δικό του λάθος η επιλογή του Σότσι ως πόλη διαμονής στο Μουντιάλ του 2018, αφού η «σελεσάο» δεν αγωνιζόταν εκεί και ήταν υποχρεωμένη να ταξιδεύει διαρκώς. Κυρίως, όμως, επικρίθηκε για τα προνόμια που παραχωρήθηκαν στον Νεϊμάρ, του οποίου η οικογένεια ήταν η μόνη που επιτρεπόταν να μείνει στο ξενοδοχείο της αποστολής στη Ρωσία, αλλά και για την άδεια στον πατέρα του να μπει στο «άβατο» των αποδυτηρίων όταν ο σταρ της ομάδας τραυματίστηκε στο φιλικό με το Κατάρ, μέρες πριν το Κόπα Αμέρικα του ‘19…
Δεν πτοήθηκε και ανέπτυξε το ταλέντο ηγεσίας και συντροφικότητας στο Λονδίνο. Οπως έλεγαν χαρακτηριστικά στην αγγλική πρωτεύουσα, «ο κόουτς Αρτέτα μπορεί να σε κάνει να θέλεις να περάσεις μέσα από έναν τοίχο. Ο Εντού, όμως, ήταν αυτός που θα μπορούσε να σε χαιρετήσει στην άλλη πλευρά του τοίχου με χειραψία “hi-5” και να σε βοηθήσει να ξεσκονιστείς». Ο ίδιος πάντα θεωρούσε την καλή επικοινωνία ζωτικό κομμάτι της δουλειάς του, εξηγώντας πως «μου αρέσει να μιλάω με τον κόσμο. Είναι δυναμωτικό, μου δίνει καύσιμο». Πλέον, καλείται να το κάνει… επί τρία.
