Εν μέσω δύο παρατεταμένων πολεμικών συγκρούσεων και με τη μία εξ αυτών κοντά στα σύνορά τους, αλλά και ενόψει της προοπτικής νέου εμπορικού πολέμου πιθανώς επιζήμιου για τις οικονομίες τους, οι κεντρικές τράπεζες των χωρών της Ανατολικής Ευρώπης βλέπουν τον χρυσό ως ανάχωμα στους κινδύνους που εγκυμονεί η γεωπολιτική αστάθεια. Από τη Βαρσοβία μέχρι το Βελιγράδι οι κεντρικές τράπεζες των χωρών αυτών σπεύδουν να αυξήσουν τα διαθέσιμά τους σε χρυσό, προσβλέποντας ταυτοχρόνως και στην περαιτέρω άνοδο της τιμής του. Ετσι, η ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης, μια γεωγραφική ζώνη που έχει δεινοπαθήσει στο παρελθόν από τους πόλεμους της Ευρώπης, καταγράφει τις μεγαλύτερες αγορές χρυσού παγκοσμίως, ενώ μεγάλες επενδυτικές, όπως η Goldman Sachs, προεξοφλούν εκτόξευση της τιμής του λαμπερότερου των μετάλλων στις 3.000 δολ. η ουγγιά.
Από το 2022, οπότε άρχισε ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Τράπεζα της Τσεχίας έχει πενταπλασιάσει τον χρυσό στα θησαυροφυλάκιά της στο πλαίσιο ευρύτερης προσπάθειάς της να διαφοροποιήσει τη σύνθεση των διαθεσίμων της. Στοχεύει επιπλέον να διπλασιάσει τον όγκο του χρυσού που διαθέτει τώρα φτάνοντάς τον στους 100 μετρικούς τόνους μέσα στην επόμενη τριετία. Το β΄ τρίμηνο του έτους, η Πολωνία, που συνορεύει με την Ουκρανία και νιώθει δίπλα της τον πλέον αιματηρό και θανατηφόρο πόλεμο της Ευρώπης μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, προχώρησε στις περισσότερες αγορές χρυσού παγκοσμίως, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού. Οπως τονίζει ο διοικητής της Τράπεζας της Πολωνίας, Ανταμ Γκλαπίνσκι, ο χρυσός και τα διαθέσιμα της χώρας σε σκληρό νόμισμα είναι στρατηγικής σημασίας προκειμένου να προστατευθεί η οικονομία της από καταστρεπτικά γεγονότα. Εχει γι’ αυτό αυξήσει τα διαθέσιμά της σε χρυσό που τον Σεπτέμβριο έφταναν στους 420 τόνους, περίπου το ήμισυ του χρυσού που έχουν μεγάλες οικονομίες όπως αυτή της Ινδίας ή της Ιαπωνίας. «Εισερχόμαστε στην κλειστή λέσχη των χωρών με τα μεγαλύτερα διαθέσιμα χρυσού», επισήμανε ο Γκλαπίνσκι σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου και τόνισε ότι στοχεύει να αυξήσει τον όγκο του χρυσού ώστε να φτάσει στο 20% του συνόλου των διαθεσίμων της χώρας.
Το β΄ τρίμηνο του έτους, η Πολωνία προχώρησε στις περισσότερες αγορές χρυσού παγκοσμίως.
Αντίστοιχες φιλοδοξίες έχει προφανώς και η Τσεχία, καθώς η κεντρική τράπεζά της διαθέτει συναλλαγματικά διαθέσιμα ύψους 150 δισ. δολ., περίπου το 50% του ΑΕΠ της, και είναι από τα μεγαλύτερα στον κόσμο ως ποσοστό επί της οικονομίας της. Ο διοικητής της Τράπεζας της Τσεχίας, Αλες Μιχλ, έχει συμπεριλάβει στα διαθέσιμα της χώρας αμερικανικές μετοχές, αλλά επικρίθηκε για τις εκτεταμένες αγορές χρυσού καθώς φέτος έφτασαν σε επίπεδα-ρεκόρ. Οι υπεύθυνοι νομισματικής πολιτικής της κεντρικής τράπεζας δικαιολόγησαν την επιλογή τους επιμένοντας πως οι αγορές χρυσού έγιναν σταδιακά και ότι περιορίζουν τον κίνδυνο της αστάθειας των τιμών. Με την ίδια συλλογιστική η κεντρική τράπεζα της Ουγγαρίας αύξησε φέτος τα διαθέσιμά της σε χρυσό κατά περισσότερο από 10% και σήμερα ανέρχονται σε 110 τόνους. Ειδικά για την Ουγγαρία, όμως, ο χρυσός έχει ισχυρό συμβολισμό για την ιστορία της. Το Μουσείο Χρήματος, σε ένα από τα κτίρια της Τράπεζας της Ουγγαρίας, έχει τη μορφή σιδηροδρόμου αποτελούμενου από χρυσές ράβδους. Πρόκειται περί ενός πρωτοποριακού μεγάλου γλυπτού και αποτελεί αναφορά στο προσωπικό της κεντρικής τράπεζας που ξέφυγε από τον σοβιετικό στρατό στα τέλη του Β΄ Παγκοσμίου με ένα τρένο γεμάτο από τα αποθέματα χρυσού της χώρας, προκειμένου να μην πέσουν σε ξένα χέρια.
Εξίσου σημαντικός είναι ο χρυσός για τη Σερβία, γι’ αυτό και το 2021 ο πρόεδρός της, Αλεξάντερ Βούτσιτς, αποφάσισε τον επαναπατρισμό του χρυσού που παρέμενε στο εξωτερικό και τον διατηρεί στο Βελιγράδι, μειώνοντας έτσι και το κόστος αποθήκευσής του. Η πρόεδρος της Τράπεζας της Σερβίας, Γιοργκοβάνκα Ταμπάκοβιτς, έχει εποπτεύσει έως τώρα τις εκτεταμένες αγορές χρυσού της χώρας, με τις οποίες τριπλασίασε τα διαθέσιμά της σε χρυσό φτάνοντάς τα στους 48 τόνους.
